Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.1994, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 22. JÚLl 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNUSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SÍMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar déildir: (91)63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJOLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð i lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Umræða til góðs
Stjórnarflokkamir hafa aö undanfömu verið aö skipt-
ast á skotum vegna afstöðunnar til aðildarumsóknar að
Evrópusambandinu. Menn eru jafnvel að tala um stjórn-
arslit og haustkosningar vegna ágreinings milli stjómar-
flokkanna um aðild eða ekki aðild að ESB.
í gær fundaði utanríkismálanefnd Alþingis með for-
sætisráðherra og bæði nefndin og ráðherrann lýstu yfir
því að stefnan væri óbreytt, umsókn væri ekki á dagskrá
en forsætisráðherra gat ekki setið á strák sínum en sló
því fram að hávaðinn að undanförnu væri einhvers kon-
ar sumarbóla sem hjaðnaði sjálfkrafa. Þá sneið átti Jón
Baldvin að taka til sín - enda ekki skemmt.
Allt er þetta auðvitað merki um óróleika í stjórnarsam-
starfmu en óþarfi er hins vegar að gera lítið úr umræðum
um Evrópumál og ástæðulaust er að draga þá ályktun
að ágreiningur um afstöðuna til Evrópubandalagsins leiði
til stjómarshta á næstunni. Að minnsta kosti þarf það
ekki að gerast. Enginn hefur enn sett fram þá skýlausu
tillögu að umsóknaraðild skuh send að svo stöddu - jafn-
vel ekki Jón Baldvin.
Umræðan að undanförnu hefur aftur á móti verið th
góðs að því leyti að hún upplýsir almenning um kostina
í stöðunni og varpar ljósi á þann áherslumun sem ein-
stakir stjómmálamenn hafa til málsins. Skýrslu Háskóla
íslands er sömuleiðis beðið með eftirvæntingu vegna
þess að hún á að vera hlutlaust mat á því hverjir eru
kostirnir og gallamir við inngöngu í Evrópusambandið.
Ekkert er eðlilegra og nauðsynlegra en ítarleg skoð-
anaskipti um stöðu íslands í tengslum við þá þróun sem
á sér stað í Evrópu. Satt að segja værum við iha stödd
ef umræða um þau mál kæmist ekki á skrið, hvað þá ef
hún er þögguð niður!
Það er hlutverk stjómmálamamia að velta upp nýjum
hhðum, nýjum möguleikum, nýjum kostum fyrir nútíð
og framtíð. Hin póhtíska umræða er hinn lýðræðislegi
vettvangur fyrir skapandi hugsun, nýsköpun, orð og at-
hafnir. Það væm meiri hengilmænumar í póhtíkinni ef
enginn heföi hugmyndaflug eða áræði til að hafa skoðun
á þessu stórmáh dagsins.
Að því leyti á Vhhjálmur Eghsson hrós skhið fyrir
innlegg sitt í umræðuna að hann hefur mælt með um-
sóknaraðild fyrr frekar en síðar á þeirri forsendu að hér
sé á ferðinni spuming um sjálfstæði þjóðarinnar. Vh-
hjálmur spyr: Vih þjóðin loka sig af og taka í framtíðinni
við fyrirskipunum og lagaboðum sem ghda um alþjóðlegt
samstarf án þess að hafa þar nokkuð um að segja? Eða
vih þjóðin vera með í þeirri ákvarðanatöku og hafa þann-
ig áhrif á þau skhyrði og það umhverfi sem þjóðir heims
búa sér?
í stað þess að taka undir þann málflutning að inn:
ganga í alþjóðlegt bandalag sé afsal á fuhveldi og sjálfsá-
kvörðunairétti eins og almennt hefur verið haldið fram
snýr Vilhjálmur þessum rökum við og segir að ísland
glati hluta af sjálfstæði sínum með því að standa utan-
dyra.
Hér skal látið hggja milli hluta hvor skoðunin er rétt
en þessi röksemdafærsla er ekki vitlausari en hvað ann-
að og hefur ghdi þegar þjóðin gerir upp hug sinn.
Afstaðan th Evrópuasambandins er svo stórt og af-
drifaríkt mál að þjóðin verður að fá tíma th að melta rök
með og móti - fá fram ólík sjónarmið. Stjómarsht af
þeim sökum eru ekki tímabær og mgla aðeins fólk í rím-
inu. Hvort heldur íslensk stjómvöld ráðast th inngöngu
eðá ekki þarf sú stefna er vera vel ígrunduð og í sátt við
meirihluta landsmanna.
Ehert B. Schram
Refsiaðgerðir gegn írak:
Aðtrúa
eigin áróðri
Enn einu sinni er komið að því að
endurskoða í Öryggisráðinu refs-
iaðgerðirnar gegn írak, og enn mun
fara svo að þeim verður haldið
áfram. írakar hafa að undanfornu
sýnt fulla samvinnu og gert allt
sem eftirlitsmenn hafa fyrir þá lagt,
en það er ekki nóg og verður aldrei
nóg.
Stríðið út af persónulegum móðg-
unum Sabah ættarinnar í Kúveit í
garö Saddams Husseins fyrir 4
árum rifjaði upp gamlar minningar
fyrir George Bush, þáverandi for-
seta, um síðari heimsstyrjöldina,
og hann komst að þeirri niðurstöðu
að upp væri kominn nýr og ennþá
verri Hitler.
Stríöið var háð sem eyðilegging-
arstríð til að leggja í rúst sem mest
af efnahagslegum undirstöðum
„þriðja ríkisins", svo sem raforku-
ver, sementsverksmiöjur og iðju-
ver hvers konar í þessu landi sem
var efnahagslega mest þróað allra
arabalanda og á ýmsan hátt hið
vestrænasta.
Olía og Kúrdar
Sú röksemd að olíuaðflutningar
umheimsins væru í hættu hefur
aldrei staðist, rétt eins og Japanir,
Þjóðverjar og fleiri vissu, eins og
sést á því að enda þótt Kúveit væri
úr leik í tvö ár og Irak fái enn ekki
að selja olíu er samt offramboð og
lækkandi verð á heimsmarkaði.
Stríðið leysti uppreisn Kúrda úr
læðingi einu sinni enn og hafði þau
áhrif ein að þrengja enn kosti
þeirra.
Það er kaldhæðnislegt að enginn
veitir þvi athygli hvað er nú að
gerast í Tyrklandi, hinum raun-
verulega erkióvini Kúrda, þar sem
300 þúsund manna herlið hefur á
þessu ári á skipulegan hátt lagt
byggðir Kúrda í auðn með tugþús-
unda manntjóni, á sama tíma og
Tyrkir leggja til herflugvelli fyrir
Bandaríkjamenn til að „vernda"
Kúrda í írak, sem eiga í blóðugu
borgarastríði innbyrðis, rétt eins
og venjulega.
Clinton og þjóðarstoltið
Almenningsálitið er ótrúlega
ginnkeypt fyrir áróðri, einkum um
framandi slóðir. Stríðslygar verða
gjarnan að sannleika. Sú staðreynd
blífur að írakar voru hraktir frá
Kúveit, og sigurvegararnir skrifa
söguna. En Kúveit var aukaatriöi,
höfuðmáliö var að kollvarpa Hitler.
Allir hljóta að styðja það, þótt 50
árum of seint sé.
Þessar refsiaðgerðir beinast gegn
KjaUarinn
Gunnar Eyþórsson
blaðamaður
einum manni, en bitna þó á öllum
öðrum en honum sjálfum, einkum
hinum minni máttar, börnum og
gamalmennum, sem deyja úr sótt-
um og vannæringu svo skiptir
hundruðum þúsunda, af einni
ástæðu eingöngu: Stríðið náði ekki
þeim raunverulega tilgangi að koll-
varpa Adolf H. Saddam. Um það
snýst allt saman.
Því er Clinton bundinn til að
halda refsiaðgerðum áfram, enda
þótt þjóðir heims séu farnar að
ókyrrast yfir þeim, hvernig sem
írakar hamast við að uppfylla öll
skilyrði. Öll stefnan í þessu máli
byggist á því að Bandaríkin eru enn
bundin af stríðsáróðri George Bush
og geta ekki dregið í land, sjálfum
sér og Sameinuðu þjóðunum til
vansæmdar.
Gunnar Eyþórsson
„Stríðslygar verða gjarnan að sann-
leika. Sú staðreynd blífur að írakar
voru hraktir frá Kúveit, og sigurvegar-
arnir skrifa söguna.“
„Stríðið náði ekki þeim raunverulega tilgangi að kollvarpa Adolf H.
Saddam,“ segir Gunnar m.a. í grein sinni. - Saddam Hussein, einvaldur
i írak.
Skoðanir annarra
Lánskjaravísitalan tifar
„Eitt af því jákvæða í efnahagsliílnu er að verð-
bólga er í lágmarki. Hins vegar stafar þaö að hluta
til af samdrætti, þar á meðal tekjusamdrætti í þjóöfé-
laginu. Þær kenningar hafa verið uppi að þegar verð-
lag er stöðugt, eigi aö aftengja lánskjaravísitöluna,
því að hún sé óréttlátt mælitæki. Nú'hefur verðbólga
verið í lágmarki um sinn, og ekkert bólar á þessum
ráðstöfunum. Lánskjaravísitalan heldur þó áfram
að mæla og hækka skuldirnar hjá þeim sem skulda
og færa til fjármuni i þjóðfélaginu."
Ur forystugrein Tímans 20. júlí.
Innlendir orkugjafar
„Opinberir aðilar þurfa að leita farvegs fyrir
rannsókna- og þróunarfé hjá fyrirtækjum sem aö-
stöðu hafa og getu til þess að nýta innlenda orku-
gjafa... Sjálfsbjörg okkar til framtíðar byggist á
hugvitsamlegri nýtingu þessara auðlinda. Afkom-
endur okkar geta vonandi glaðst á 100 ára afmælinu:
á fyrstu 50 árunum náðum við valdi á fiskimiðunum,
á næstu 50 árunum náðum við tökum á orkUnni.“
Friðrik Danieisson efnaverkfræðingur i Mbl. 21. júli.
Bylting hugarfarsins
í ríkisfjármálum
„Það er rétt hjá Friðrik Sophussyni að í tíð þess-
arar ríkisstjórnar hefur orðið gjörbylting hugarfars-
ins um hvernig að fara eigi meö ríkisfjármálin. Þaö
þótti eðlilegt og sjálfsagt fyrir nokkrum árum að fjár-
málaráðherra færi í Seðlabankann og skrifaði út
innstæðulausar ávísanir... Stjórnmálamenn geta
ekki lengur gengið um og dreift innstæðulausum
ávísunum eöa slegið víxla út á framtíðina í sama
mæli og áður.“
Úr forystugrein Viðskiptablaðsins 20. júlí.