Dagblaðið Vísir - DV - 21.09.1994, Blaðsíða 15
MIÐVIKUDAGUR 21. SEPTEMBER 1994
15
Til hvers hætti
Markús Orn?
„Hér var fyrst og síöast um að ræða ákvörðun sem ég varö að eiga
við sjálfan mig og þurfti að taka með hraði."
Ákvörðun mín um að gefa kost á
mér í prófkjöri sjálfstæðismanna
og Vilji til að þjóna Reykvikingum
á Alþingi íslendinga hefur farið
fyrir brjóstið á „kjósanda", sem
sendi mér tóninn í lesendabréfi í
DV í síðustu viku. Væri ólíkt meiri
manndómsbragur að því að þeir
sem finna þörf hjá sér til að kasta
skít að nafngreindum einstakling-
um opinberlega sigldu ekki þannig
undir fölsku flaggi heldur þyrðu
að gefa upp rétt nafn og númer.
En það þarf ekki mikla og djúpa
stílgreiningu til að sjá hvaðan þessi
kveðja er ættuð og nægir mér að
hafa það fyrir sjálfan mig í bili.
Sendingu af þessum toga hef ég
fengið úr sömu átt nokkrum sinn-
um áður.
í umræddum pistli „kjósandans"
er mér m.a. brigslað um að hafa
lagt á flótta og svikið kjósendur
þegar ég tók ákvöröun um það í
mars sl. að víkja sæti fyrir öðrum
manni á framboöslista. Allur að-
dragandi þess máls var duglega tí-
undaður á sínum tíma en fátt er
mér ljúfara en aö rökstyðja þá
ákvörðun og sýna fram á hve djarf-
leg og tímabær hún var í ljósi mjög
óvenjulegra aðstæðna í baráttunni
fyrir borgarstjómarkosningamar.
Það er ekkert nýtt að menn hafi
staöið upp úr sæti sínu að afloknu
prófkjöri í því augnamiði að stuðla
að samsetningu sigurstranglegs
lista. Þannig vék Ellert B. Schram
alþingismaður fyrir Pétri Sigurðs-
syni á sínum tíma og Ragnar Júl-
Sókn fiskiskipa okkar í „Smug-
una“ og á Svalbaröasvæðið er til
marks um að heimaslóðin nægir
engan veginn skipastól okkar. Ár-
angur þeirra svo langt norður í
höfum segir mikið um hversu
öflugur fiskiskipafloti okkar er.
Hvað fyndist okkur um ef bændur
tækju að slá tún sín með jarðýtum?
Staöreyndin er að við íslands-
strendur mætti stunda fiskveiðar
með miklu minni og ódýrari skip-
um. Það vekur einnig upp hug-
myndir um að smábátaútgerðin
eigi rétt á sínu athafnasvæði - t.d.
í byggðahelgi.
Hafrannsóknastofnun
og kvótakerfið
Vafalítið hefur Hafrannsókna-
stofnun átt drýgstan þátt í því að
fiskstofnar okkar hafa ekki verið
gjöreyddir með rányrkju. Stjóm-
málamenn hafa farið eftir ráðlegg-
ingum þessarar stofnunar af því
að í nafni hennar hafa talað virtir
vísindamenn tungumáli skynsem-
innar. Kvótakerfið hefur vissulega
marga galla en það hefur einnig
haft þann kost að setja veiðunum
ákveðin takmörk og öðmm þræði
hefur það kennt útgerðarmönnum
að ekki aðeins magn, heldur og
gæði, skipta máli.
KjaHaiinn
Markús Örn Antonsson
fyrrv. borgarstjóri
íusson borgarfulltrúi fyrir Katrínu
Ejeldsted. Mér vitanlega hefur eng-
inn verið að væna þessa menn um
svik við þá sem greiddu þeim at-
kvæði í prófkjöri. Þeir hafa án efa
verið að gera það sem þeir töldu
Sjálfstæðisflokknum fýiir bestu
líkt og ég á sl. vetri.
Ákvörðun mín kom i kjölfar
skoðanakannana eftir prófkjör
þegar fylgi Sjáifstæðisflokksins
mældist um 37%. í nóvembermán-
uði hafði fylgi flokksins mælst 46%
en sameiginlegt framboð vinstri
flokkanna hafði stuðning 54% kjós-
enda. Þá studdu 52% Ingibjörgu
Sólrúnu Gísladóttur sem borgar-
stjóraefni en 48% studdu mig. Út
KjaUarinn
Sigurður Gizurarson
sýslumaður
Mismunun og ranglæti
magnast í núverandi kerfi
Þrátt fyrir ávinning þann sem
kvótakerfið hefur fært þjóðinni -
líklega bjargað okkur frá því að
fara sömu leið og Færeyingar - má
flestum vera ljóst að mismunun og
ranglæti hefur fest rætur í kerfinu.
Eitthvað meira en lítið er bogið við
kerfið þegar fólk má ekki sækja
björg í bú á fiskimið fyrir framan
fjöruna sína af því að skuttogaraút-
frá þessum vísbendingum taldi ég
góðar horfur á að okkur tækist að
sækja fram til sigurs með vorinu.
Skiljanlega olli því hin óhagstæða
skoðanakönnun um mánaðamótin
febrúar-mars mér sjálfum, með-
frambjóðendum mínum og sjálf-
stæðisfólki almennt miklum von-
brigðum. Gengi flokksins var í
áberandi mikilli lægð, af margvís-
legum ástæðum, sem ég ætla ekki
að fjölyrða um hér og nú. Spurn-
ingin hlaut að vera sú hvort og þá
hvemig okkur tækist að komast
upp úr þeim öldudal á 11 vikum
sem eftir voru til kosninga.
Að mínu mati fólst lausnin í
djörfu útspili af hálfu sjálfstæðis-
manna sem gæti gefið okkur byr á
nýjan leik. Skoðanakannanir
sýndu að okkur skorti fylgi tiltek-
inna markhópa, einkanlega ungs
fólks. Ami Sigfusson, sem er tæp-
lega fertugur og rúmlega tíu áram
yngri maður en ég, hafði fengið
góöa útkomu í prófkjörinu og var
gott borgarstjóraefni. Reyndar
hafði Ellert B. Schram ritstjóri
gerð í fjarlægu byggðarlagi á kvót-
ann.
Er byggðahelgi lausnin?
Sú kreppa sem sjávarútvegurinn
er í víða um land vekur upp þá
spumingu hvort ekki sé rétt að
huga frekar að hugmyndinni um
byggðahelgi. Hvort ekki væri ráð
að t.d. 50 mílna landhelgi kringum
landið skiptist í 5-10 svæði sem
áskilin væra tilteknum landshlut-
um og eingöngu minni skipum -
t.d. innan við 100 smálestir - sem
skyldug væra til að leggja aflann
upp á sínu svæði t.d. á fiskmarkað
þar. Ég er ekki sannfærður um að
slíkt kerfi sé fyrirfram dauðadæmt
af þvi að ávallt yrði unnt að sniö-
ganga það. Byggðahelgi mundi og
stuðla að því að fiskstofnar fengju
nauðsynlegan frið til vaxtar fyrir
hinum stórvirku fiskiskipum.
komið sér á framfæri opinberlega
og boðist til að taka embættið að
sér eins og stundum áður en það
hlaut ekki neinn hljómgrunn.
Hér var fyrst og síðast um að
ræða ákvörðun sem ég varð að eiga
við sjálfan mig og þurfti að taka
með hraði. Trúnaðarmönnum mín-
um greindi ég frá hugmyndinni,
ræddi ýmsar hliðar hennar við
formann fulltrúaráðsins og for-
mann kjömefndar. Með viðbrögð
þeirra í veganesti tilkynnti ég síðan
formanni flokksins um ákvörðun
mína.
Þetta mál var unnið af festu og
öryggi af minni hálfu og án fáts og
fums. „Flótti" og „svik“ vora ekki
þau hugtök sem fulltrúaráði Sjálf-
stæðisflokksins voru í huga þegar
mér var þakkað með langvinnu
lófataki á fundi þess þegar fram-
boðslistinn var endanlega sam-
þykktur. En Markús Öm var ekki
hættur i pólitík...
Markús Örn Antonsson
Ný von fyrir Vestfirðinga?
Sérstaklega hafa Vestfirðingar
oröið hart úti vegna minnkandi
kvóta. Þeir fræknu sjósóknarar eru
orðnir kvótalitlir. En þeir hafa nú
á síðustu misserum eygt nýja von
því að afli smábáta hefur farið vax-
andi eftir aö skuttogarar era búnir
með kvótann sinn. Afli smábát-
anna hefur hleypt nýju lífi í sjávar-
plássin á Vestfjörðum. Hver þorsk-
ur veiddur af trillubát kemur nán-
ast heill og óskiptur í þjóðarbúiö
en togaraþorskurinn kemur ekki
nema að hluta - kannski sporður-
inn - af því að hann fer að svo
miklu leyti til kaupa á dísilolíu og
greiðslu vaxta og afborgana af
glæsiskipunum.
Sigurður Gizurarson
Mjólkursamsalan í Reykja-
vík skipti um umbúðir
Fernur verða
ofaná
„Við höfum
fengið ábend-
ingar frá okk-
ar viðskipta-
vinum um að
fernumarséu
miklu betri
umbúöir en
pakkarnir.
Þaðerástæð- Ó»kar Magnússon,
anfyrirþvíað forsljúri Hagkaups.
Hagkaup bað
Mjólkursamsöluna um að fá að
selja mjólk í femum. Við eram
ekki í þeirri aðstöðu að geta full-
yrt um að þetta sé það sem fólkið
viljl Hins vegar benda góð við-
brögð eindregið til þess að mönn-
um þyki fernurnar betri og vilji
þær frekar.
Þaö er spuming hvað gerist í
framhaldinu. Viö teljum einfald-
ast að Mjólkursamsalan útvegi
okkur femurnar í gegnum önnur
mjólkursamlög. Þaö er óneitan-
lega styttra á Selfoss en til Borg-
amess. En þar sem við þurfum
áfram að fá femurnar frá Borgar-
nesi teljum við eðlilegt að þær
verði afhentar á Akranesi. Mjólk-
urbúið i Borgamesi ekur miólk
þangað hvort eð er, síðan getum
við flutt mjólkina frá Akranesi.
Eins og fýrirkomulagið er núna
teljum við það ósanngjarnt að
greiða tvöfaldan dreiflngarkostn-
að með þvi að aka sjálfir inn á
gólf mjólkurbúsins í BorgamesL
Ef staðið yrði að þessari tilraun
okkar með hjálp Mjólkursamsöl-
unnar þá ætti viiji fólksins aö
koma í jjós. Líkt og er aö gerast
erlendis þá segir mér svo hugur
um að femurnar verði ofan á.“
Ekkiástæða
tilaðskipta
„Við veltum
þessum um-
búðarmálum
mikið fyrir
okkur og
fylgjumst
með því í
gegnum
kannanir
hvemig hug-
ur neytenda sölusljóri Mjólkur-
er. Nýlegar samsolurmar.
kannanir benda ekki til þess að
það sé ástæða fyrir okkur að
skipta um mjólkurumbúðir. Um
það bil helmingur neytenda á
höfuðborgarsvæðinu vill ekki
breytingu á umbúðunum og eng-
inn vill borga einni krónu meira.
Viö völdum pakkana á sinum
tíma vegna þess að þeir era ódýr-
astir i framleiðslu og ódýrastir
fyrir neytendur. Að auki er dreif-
ing þeirra auðveldari og um-
hverfisvænnL
Við getum hins vegar ekki verið
með tvö umbúðakerfi i einu. Slíkt
er einfaldlega of dýrt og t.d. mun-
aöur sem engin nágrannaþjóð-
anna leyfir sér. Mjólkursamsalan
hefttr þær frumskyldur aö dreifa
mjólk til neytenda með vandaða
óg hagkvæma þjónustu að leiðar-
Ijósi. Tvöfalt umbúöakerfi með
tilheyrandi hundraöa milljóna
króna fjárfestingu, sem óftjá-
kvæmilega yrði að velta beint út
í verðlagið, er að okkar mati uti-
lokaður valkostur. Ef einstakir
kaupmenn vilja hins vegar kaupa
mjólkurvöramar af öðram en
MS er að sjálfsögðu ekkert við
slíkt að athuga.
Ef raddir neytenda um nýjar
umbúðir verða mjög háværar
gæti komið upp sú staða að skipt
yrði úr pökkum yfir í femur.“
„Að mínu mati fólst lausnin í djörfu
útspili af hálfu sjálfstæðismanna sem
gæti gefið okkur byr á nýjan leik. Skoð-
anakannanir sýndu að okkur skorti
fylgi tiltekinna markhópa, einkanlega
ungs fólks.“
Getur byggðahelgi leyst
kvótakerfið af hólmi?
„Eitthvað meira en lítið er bogið við
kerfið þegar fólk má ekki sækja björg
í bú á fiskimið fyrir framan fjöruna
sína af því að skuttogaraútgerð í fjar-
lægu byggðarlagi á kvótann.“