Þjóðviljinn - 18.07.1953, Blaðsíða 8
B) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 18. júlí 1953
JOSEPH STAROBIN:
iViet-Nam sækir fram til
sjálfstæðis og frelsis
Mennimir toga hrópandi hásum röddum, en hið rótgróna tré
liætur sig ekki. Tónandi stemmumar bergmála iannarlega út í kalda
ánóttina. Þetta íólk er úr einu sveitarþorpi og telst til Tho-þjóð-
iflokkslns. Það er á ferðinnl á hverri nóttu, til þess að halda veg-
Snum við. Ég fékk síðar að vita að það þyrfti fimmtíu manns, til
jséss að lagfgpra skemrndirnar eftir hverja sprengju og þá venjulega
»um náttmál. En hér voru hundruð manna. Þetta var sjónleikur,
sem maður gæti hugsað sér að væri leikinn einhversstaðar á ann-
jarri xeikistjörnu, t. d. í tunglfjöllunum.
Á meðan við göngum framhjá þeim, er starfinu skyndilega hætt
íog allra augu beinast að okkur. Ósjálfrátt yppti ég öxlum, eins og
|>essar jarðbrúnu verur með sín þöglu andlit undir vefjarhöttunum
væru að ásaka mig. Við förum gegnum svæði, sem Frakkar nefna
iTcnkin, en Vietnambúar nefna Bol. Það er á stærð við Nýja-
tfingland eða eins og S»uðaustur-Fraikkland og Píemont á ítaliu
samanlagt. Sveit þessi kallast Viet-Bac. Hér breiðast risa krar
Irngt upp í dalina og korn er ræktað á hásléttunum.
Mörg hundruð kílómetra teygist hálendið í suðaustur, þar til við
^aka Hanoi-Haiphong-óshólmarnir og hafið. Rauðá og stærsta þverá
Ihennar, Tæraá, eiga upptök sín í fjöllunum, þar sem saman liggja
Sandamær; kínverska héraðsins Júnnans, ÍBurma og Lgos.
Fyrir neðan Rauðá greinast Svartá og Ma-fljótið í tvö óshólma-
ísvæði. Á þessari hásléttu búa ,alls um milljón manna, flestir af
fl'ho-, Mee- og Manþjóðflokkunum.
I vestri liggur Thai, norðvesturhluti Tonkins. íbúar þess fengu
jf’-elsi sitt á síðastliðnu bausti og vetri. Öðru megin þess er Laos,
er> lengra í suðri og suðvestri sjálft Tbailandið.
Á óslendunum lilja alls um 6 til 7 milljónir manna, í að minnsta
Jcosti 7 þúsund þorpum, á þríhyrningslandsvæði, sem er um 100
i-m. hver hlið. Þá kemur strandlengjan, sem Frakkar kölluðu A-nn-
.em, með gamalgrónar menningarstöðvar eins og Hué og Tourane.
Miili þessarar mjóu strandlengju og annamisku Cordillerfjallanna
liggur ’háslétta Moi-þjóðflokksins. Fimm hundruð kilómetra upp
frá ströndinni, lengst í suóri, er Cochine Chine, þannig kallað á
ípónsku, en Nam Bo á vietnamisku. Frjósamt land með hrísekrum
c>g gúmmíekrum, oim það fellur Mekong-fljótið og mynnir í Saigon-
'ÍDshjlmunum. Hérna lifa 6 til 7 milljónir manna lífi sínu. Að Nam
Bo iiggur landið Cauibodia,-sem hefur nú aftur fengið sitt gamla
nafn, Khmer, og mær allt upp til Thailands.
Þetta allt samanlagt er land Viet-Nam-þjóðanna. Þarna búa
þannig 23 milljónir manna, þar sem tveir þriðju hlutar búa á ós-
ihólmasvæðum Saigon og Hanoi. Og hér í Viet Bac, þar sem við
íeggjum núna upp, er hjarta andspyrnuhreyfingarinnar. Þetta er
iólk sem aðallega lifir í sveitaþorpum og framfleytir lífinu á akur-
.yrkju. Veðurfar árstíðanna ákveður afkomu fólksins. Eftir tvo
mánuði mun regnið steypast’ niður sem skýfall. Vegirnir munu
verða næstum ófærir. Það mun verða erfitt að komast yfir hin
'fceljandi fljót, iþví ,að auðvitað verða allar torýr burtu. Jafnvel
'rumburbrýrnar, sem bezt liafa dugað, munu gjöreyðileggjast. Bar-
dagar, að lundanteknum smáskæruhernaði, munu hætta og ekki
hefjast á ný fyrr en með þurrkunum næsta haust og vetur. Hér
er land regnsins og einnig stundum land þurrkanma. Þetta er frjó-
isamt rakt land, svo að eldspýtur vilja slagna og tóbakið
myglar fljótt. Tímabil kaldra vinda og þoku skiptast á við kvelj-
•andi hitabylgjur. Bæjarbúar sem sækja til skóganna og fjallanna
Itil þess að flýja fjandmennina og undirbúa nýjar árásir eiga einnig
■annan ósýnilegan óvin — mýrarkölduna. Maður hefur ekki aðeins
fcreytt nóttu í dag. Þetta land heimtar stöðuga breytingu á tíma-
kætlunum. Við reiknum ekki í tímum eða dögum, sagði Luong
vinur minn er ég gerðist óþolinmóður ferðalangur. Hér tölum við.
jiæpiega um mánuði eða ár. Mannfólkið telur tímann í sóknarlotum.
Árið 1950 var markmiðið að hreinsa landamæri Kwangsi-hérðasins,
:-I]a leið frá Cao Beng og niður til Langson. í lok 1951 ög byrjun
1952 var það Hao Binh-sóknin fyrir neðan Hanoi, þar sem óslend-
wjnar þrýtur og vegimir liggja upp 'til Truong Bo. í árslok 1952
var það svo norðvesturherförin inn til Thai. Fólk talar um ágúst-
fo.’Ttinguna 1945 eins og hún hafi skeð í gser. „Ágústbyltingin“ segir
;það, „það var nú í ágúst“
Rís er aðalfæðan í þessu landi. Hinir löngu skurðir milli akranna
skapa stóra myndfleti í landslaginu. Um nætur hvakka froskamir
ög milljónir af engisprettum suða. í hinum þéttu skógum eru
greinarnar eins og hengdir menn og samsnúnir ibrómberjarunnarnir
P.ikjast slöngum. Apar klifra í trjánum og lengra suðurfrá eru
sogð vera tígrisdýr. Á sléttunum er ræbtaður mais og kom, í fjöll-
linum kaffi, te og pipar. Á suðurlandinu vaxa gúmmítré, en í hæða-
Örögunum hér eru tinnámur. Fjöllín erú vaxin risavöxnúm baýaii-
itrjám og laufskógum.
Hér í Viet Bac er bambusinn jafnmikilvægur andspymuhreyf-
■■íngunni og hrísgrjón. Úr bambusstöngum byggja tveir menn kofa
A ÍÞRÓTTIR
RITSTJÓRI. FRÍMANN HELGASON
ísienzka knattsyrnumenn vantar
isndirstðí'U æfingar eg þjálfnnar
Grein sú, sem hér fer á eftir,
er skrifuð af miklum kunn-
áttumanni um knattspyrnu,
sem hef’ur átt þess kost að sjá
úrvalsknattspyrnumenn er-
lendis, og ,að taka þátt í þjálf-
un flokka með ágætum ár-
angri. Síðari hluti greinarinn-
ar birtist á morgun.
Ég hef með áhuga fylgzt með
skrifum blaðanna um leiki ís-
lendinga við austurríska liðið.
Það sem ég hef veitt sérstaka
athygli er það, að allir eru sam-
mála um að finna að því, að ís-
lendingamir skyldu ekki sigra
og jafnvel að þeir kynnu ekki að
leika knattspymu. Slíkár aðfinnsl
ur eru neikvæðar og hjálpa ekki
íslendingum til þroska. Því er
líka haldið fram að íslending-
arnir verði að þjálfa meira og
það er að vissu leyti rétt, en
þjálfun og þjálfuin er sitt hvað.
Spurpingin er ekki aðeins að
þjálfa, heldur að Þjálfa rétt. Ég
tel þvl gagnrýni blaðanna til-
garígslausa, meðan ekki er bent
á ákveðin atriði, sem verður að
laga. Það síða^ta sem ég las var
m. a. það, að ef Ríkiharður hefði
ekki meitt sig mundi íslenzka
Hðið hafa unnið. Ég er á allt
annarri skoðun. Þó Ríkharður
■hefði verið allan leikinn hefðu
Islendingarnir ekki unnið, til þess
var nauðsynleg þekking ekki
fyr.ir hendi og kunnáttuleysi allt
of áberandi.
Að vísu er það svo að mörkin
telja, og þá getur Það vel verið
möguleiki að lélegt lið með kraft;
og ákafa geti gert mörk og þar
méð unnið sigra, en ef maður
dæmir liðin aðeins eftir knatt-
'spymukunnáttu, og það eigum
við ,að gera í þessu tilfelli. þá
igetur ekki leikið vafi á því að
austurríska liðið var mörgum
„klössum" ‘betra en íslenzka lið-
ið og liðin hér yfirleitt. Það er
því tilgangslaust að segja: ef
þessi eða hinn hefði ekki verið
meiddur og ef , ef, þá hefðu ís-
lendingamir unnið, sá sem held-
ur því fram sem vissu, er á
valdi óskhyggju, en ekki hlut-
lausra athugana.
'Hlutlaust séð var miargt sem
vantaði bæði á leikni og skipu-
lag hjá íslendingunurn. Þetta
verðum við fyrst og fremst að
viðurkenna og þá fáum við hlut-
lausan grundvöll til að gagn-
rýna á.
íslendingana vantaði að miklu
leyti grundvallarkunnáttu til að
geta leikið kmattspyrnu. Ég nefni
jafnvægi, mýkt, rétt hlaupalag,
,;,rythma“ á jsjálfan líkamann
knattleikni; rétta fótstöðu við
smásendingar, notkun líkams-
þungans, fótaburð í viðbragði og
hlaupum, og síðast en ekki s'ízt
þekkingu á skipulagi (taktik) og
reynslu. Þá vantaði skipulags-
lega þekkingu, sem er árangur af
þeim eiginleika að hugsa fljótt,
bregða skiótt við, sýna hug-
myndaflug og hugkvæmni í sam-
lei’k við samherja; auk þess eig-
inleika til að staðsetja sig vel
og skipta um stöður.
Nú má spyrja hvort það sé
rétt að íslendinga vanti alla
þessa kunnáttu algjörlega. Auð-
vitað ekki, en hvert einstakt at
riði af því sem nefnt er hér að
fraraan er ekki það’ vel æft og
þjálf-að að það samanlagt geti
gefið liðinu sem heild þann
möguleika að framkvæma hrað-
an, hugmyndaríkan og jákvæðan
leik.
Leikur fslendinganna var með
öðrum orðum: litlaus, tilbreyt-
ingalaus, og frumstæður. þetta
kom fram í sjálfum leiknum.
Eftir því sem Aus'turríkismenn-
irnir lærðu betur á leik íslend-
inganna náðu þeir betri og betri
tökum á leikjunum og endaði
það með hreinni sýningu á vell-
inum. Ég nefni hér m. a. algjöra
vöntun fslendinganna á skiln-
ingi á vamarleik og þá sérstak-
lega bakvarðanna. Þessi veikleiki
kom fram í öllum leikjunum.
Skilningurinn á því að stöðva
sérhvert áhlaup fyrir utan víta-
teig virtist ekki til. Undirbúning-
urinn undir sérhvert mark skeð-
ur úti ú vellinurn, en mær há-
marki á því augnabliki er fram-
herjarnir fara gegnum vörn mót-
iherjanna við vítateiginn. Komist
framherjarnir inn á vítateiginn,
svo maður tali nú ekki um mark-
teig, er voðinn vís.
Hvað var það sem vantaði?
Það var að ekki var gerð
tilraun til að stöðva eða
trufla áhlaup mótherjanna úti á
vellinum. í stað þess drógu þeir
sig til ibaka inn á vítateigmn og
svo var hlaupið eftir knettinum
fram og aftur eins og smástrák-
ar á æfingu!
Óþroskuð leikni spillir . leikn-
um, svo framarlega sem maður
vill sýna og leika réttan og góð-
an leik, én ekki aðeins sparka
og hlaupa.
'Lið getur ekki leikið hraðar
en leiknin leyfir, en það gera
iþví miður flest lið. Vöntunin á
leikni er alltaf bætt upp með
krafti og hraða og þá fáum við
að sjá spark og hlaup — ekki
knattspymu. Því miður er það
alltof algenigt iað sjá það í dag
og það jafnvel hjá I. og meist-
araflokksliðum. R.S.
ííristján Jóhanns-
sonar setur met á
á tveim dögum. Bambusbútar eru góðir til eldsneytis. Þvottavatn
er leitt í gegnum bambusstengur frá fljótunum. Drykkjarhorn eru
gerð úr bambus, kyndlar fyrir næturskæruliðana, burðarstengur
fyrir körfup með skotfærujn og hrísgrjónum. Olíuborinn bambus
er notaður í flek-á og smábáta, svo að fljótin séu eigi farartálmi.
Við igetum auðvitað ekki stært okkur af Hvíta húsinu, en þetta
er Græna húsið okkar, sagði hinn virðulegi leiðtogi Vien Viet-sam-
takanna, kvöld eitt er við sátum að snæðingi og vísaði urh leið
með handarhreyfingu til Ho forseta.
iÞví lengur sem ég dvel hér og ferðast, þeim mun betur læri
ég að meta gæði þessara bambus- o,g pálmaskóga. Hetjubarátta
andspyrnuhreyfingarinnar hefur kvatt tugþúsundir ættjarðarvina,
lejðtoga, menntamenn, verkamenn, hingað til Viet Bac. Hér hafa
þeir höggvið sér vegi og giafið sig inn í fjallahlíðamar, til þess
að rækta rís og matjurtir. Hér hafa þeir dvalið, hér hafa þeir gifzt,
numið og unnið. Skógamir og fjöllin í Viet Bac hafa orðið sama
gildi fyrir Viet-Nam og borgin Jénan og frjalsu héruðin i Norð-
vestur-Kína höfðu fyrir kínversku alþýðubyltinguna.
m
Heysir Safði Strandli
Lokaþáttur ÍR-mótsins fór
fram á fimmtudagskvöld og var
keppt í 4 greinum og náðist
mjög góður árangur í sumum
þeirra. Kristján Jóhannsson
setti met á 2000 m á 5:38,8;
eldra metið átti Óskar Jónsson,
sem v.ar 5:42,6 sett 1937. Þá
hljóp Hörður Haraldsson í fyrsta
sinn i vor 100 m og v,ar 10,9
sek., sem er -góður tími, og von-
andi er Hörður kominn yfir
meiðsli sín.
Strandli átti að keppa, en hann
beið svo lengi eftir gosi við
Geysi að hann kom of seint.
Gunnar Huseby kom til keppni
og kastaðj kringlu. Virðist sem
stjórn F.R.f. framfylgi ekki skil-
yrðum þeim sem fylgdu keppnis-
leyfi því er Huseby fékk í vor.
Bezti árangur:
100 m: 1. Hörður Haraldsson Á
10,9. 2. Hilmar Þorbjömsson Á
11,1. 3. Leifur Tómasson KA 11,4.
2000 m hlaup: 1. Kristján Jó-
hannsson ÍR 5:38,8. 2. Sigurður
Guðnason ÍR 5:42,6.
Sleggjukast: 1. Þorvaldur Arin-
bjarnarson UMFK 45,22. 2. Sig-
urjón Ingason Á 44,41. 3. Vil-
hjálm-ur Guðmundsson KR 43,30.
Kringlukast: 1. G. Huseby KR
42,35. 2. Sigurður Júlíusson FH
39.79. 3. Hjálmar Torfason HSÞ
35.80.
Klögiimáliíi
ganga á vixl
Eftir að brezku heryfirvöldin
í Ismailia liöfðu sakað Egypta
um mannrán og líkamsmeiðing-
ar á brezkum hermönnum, sem
hætt höfðu sér einir síns liðs
inn í borgina, birti egypzka lög-
reglan lista yfir 47 afbrot, sem
brezkir hermenn eru sagðir
hafa framið í apríl og mai.
Eru brezku hermennimir sak-
aðir um gripdeildir og ofbeldi
gagnvart íbúum Ismailía, og
annað þar fram eftir götutuuu.