Þjóðviljinn - 29.08.1953, Blaðsíða 7
Laugardagur 29. ágúst 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Hætt er að hafa tvöfaldar dyr
að fæðingarstofum í kínversk-
um sjúkrahúsum. Þessum mót-
tökuherbergjum nýs lífs hefur
verið breytt. í stað þess að áður
ríkti þar geðshræring, ótti og
kvöl, bíður nú hin verð-
andi móðir þar í vistlegu
herbergi í ró og næði þess að ala
barn sitt þjáningarlaust. Ástæð-
an fyrir þessu breytta andrúms-
lofti er sú, að þjáningarlaus
barnsburður, sem um skeið
hefur verið að ryðja sér til
rúms i Ráðstjórnarríkjunum,
hefur nú einnig verið tekinn
upp í Kína á mörgum stöðum.
í fortíðinni í Kína, eins og
annars staðar í heiminum, var
fæðingarþjáningum tekið sem
sjálfsögðum og eðlilegum hlut.
Verðandi móður var sagt, að
kvölin væri óhjákvæmilegur
fylgifiskur fæðingarinnar og
það væri mjög óviðurkvæmi-
legt að gera nokkurt veður út
af henni. Fæðingin, sjálf fram-
kvæmdin, var hjúpuð dular-
fullri leynd.
Þjáningarlausu fæðingarað-
ferðinni var fyrst beitt í Kína,
eftir að forystumenn í lækn-
ingamálum höfðu lesið skýrslur
um þann árangur, sem náðst
hafði með aðferðinni í Ráð-
stjórnarríkjunum. í fyrstunni
var hún aðeins reynd í fáein-
um sjúkrahúsum. En eftir að
fyrstu tilraunirnar höfðu gefið
mjög' góða raun, gerði heil-
brig'ðismálaráðuneytið gang-
skör að því í júní 1952 að fá að-
ferðinatekna upp sem víðast.
t
Sférborgirnar hafa
forysfuna
i Stórborgirnar voru fyrstar til
að hlýða kallinu. í Peking var
t. d. nefnd sett á laggirnar 31.
júlí í fyrra til að koma málinu
í framkvæmd. Öll opinber og
einka sjúkrahús, sem hafa fæð-
ingardeildir, svo og mæðra- og
barnalæknar, einkalæknar og
ljósmæður voru hvött til að
taka upp aðferðina. Smáflokk-
ar voru myndaðir til að ferðast
um og nota aðferðina við heima-
fæðingar. Háttsettir starfsmenn
frá heilbrigðismálaráðuneytinu
og lcunnar ljósmæður fluttu er-
indi og gáfu skýrslur til að
sannfæra hina íhaldssamari
lækna og ljósmæður. Hjúkrun-
ai’konur, læknar, starfsfólk
sjúkrahúsa og mæður, sem
höfðu notið góðs af aðferðinni
komu sarnan og miðluðu hver
öðrum af reynslu sinni. Málið
var tekið með heilum huga, eld-
móði og atorku eins og allt, sem
framkvæmt er í hinu nýja Kína.
Þjáningarlaus fæðing sviptir
burt þeim leyndarhjúpi, sem
þessi aJgjörlega eðlilega athöfn
var sveipuð í á liðnum tímum
og hindraði jafnvel, að læknar
íramkvæmdu rannsóknir til að
lina þjáningar. Sú aðferð, sem
nú er notuð í Kína er byggð á
kenningu Pavlovs um skilyrðis-
bundin viðbrögð (conditioned
reflexes), sem rússneski sér-
fræðingurinn, I. Z. Velvovsky
læknir, hefur yfirfært á ljós-
móðurstörf. Aðferðin er fólgin
LIM KRA-TI
barnsfeur
Kínverjar eru mikil frjósemisþjóð. Hér sjást þríburar og þrennir tvíburar,
fæddir á tíu dögum á Lækninga skóla kínveraka sambandsins.
,,Með þrant skaltu börn fœða,“ sagði drottinn við Evn
for'öurn, þegar hánn rak hana út úr Paradís eftir synda-
fallið, og svo hafa dœtnr hennar gert fram að þessu. En
nú virðist vera fundin aðferð til að lina mjög þessar þraut-
ir. I eftirfarandi grein, sem þýdd er úr China Recon-
structs, er sagt frá þvi, hvernig er tekið á þessum málum
í Kina. í henni er sagt frá aðferð til að ala b'órn án þján-
inga. Aðferðin er byggð á kenningu rússneska lífeðlis-
frœðingsins Pavlovs ttm skilyrðisbttndin viðbrögð (con-
ditioned reflexes). Einstakir enskir og bandarískir lækn-
ar mvtnu og hafa gert tilraunir með svipaða aðferð, en
samkvœmt þessari grein vinna kinversk heilbrigðisyfir-
völd markvisst að því að taka þessa aðferð i notkun.
Stjórn íslenzkra heilbrigðismála ætii að gefa þessu gaurn
og senda utan lækna og Ijósmæður til að kynna sér þessa
nýjung og vita, hvort hér er um raunhæfa aðferð að
rceða eða skrum eitt. Vilji Vilmundur ekki sinna þessu,
œtti MIR að sjá til þess, að i nœstu sendinefnd til Kina
eða Ráðstjórnarrikjanna (en Kinverjar rnunu hafa lært að-
ferðina af Rússum) verði að minnsta kosti einn lcehnir
■og ein Ijósmóðir.
björt og heimilisleg herbergi
með skemmtilegum myndum á
veggjunum og fullkomlega ró-
legu andrúmslofti.
Frá því hríðir byrja eru lækn-
ar og ljósmæður við hendina
allan tímann, segja til um önd-
un og afs'öppun, nudda ef þörf
krefur og útskýra nákvæmlega,
hvað gerist, meðan á fæðing-
unni stendur.
í Peking frá 7. júlí til 30.
sept. 1952 fæddust 1622 börn
með þessari aðferð, og heppnað-
ist aðferðin fullkomlega hjá
93,8% af mæorunum. Þessi á-
rangur sannfærði hina vantrú-
uðustu meðal lækna og ljós-
mæðra og leiddi til mjög auk-
innar útbreiðslu þjáningarlausu
fæðingaraðferðarinnar.
Sap méður
í því að búa hina verðandi móð-
ur með samúð, líkamlega og
andlega, undir barnsburðinn og
fylgjast með henni af nærfærni,
meðan á fæðingu stendur. Und-
irbúningurinn byrjar þegar á
meðgöngutímanum með nokkr-
um fyrirlestrum, sem Jæknar,
ljósmæður og hjúkrunarkonur
halda fyrir hinar verðandi mæð
ur í smáhópum síðustu vikur
meðgöngutímans. Líkamlegum
gangi fósturmyndunar og fæð-
ingu er lýst með skýrum orð-
um, uppdráttum og myndum.
Óttanum mikla við hið ó-
kunna er þannig eytt frá byrj-
un. Hinar ungu verðandi mæð-
ur eru hvattar til að bera fram
spurningar, sem lýsi öllum ótta
þeirra og áhyggjum, og sérfræð-
ingar á þessu sviði gefa þéim
þolinmóðir tæmandi svör.
Næsta skrefið er að þjálfa
hinar verðandi mæður í að hag-
nýta likamsorkuna rétt, meðan
á fæðingu stendur, með öndun-
aræfingum og afslöppunar-
tækni. Þær fara í sjúkrahús
nokkrum dögum áður en þær
eiga von á sér, svo að þær geti
kynnzt af eigin raun störfunum
í sjúkrahúsinu, læknunum og
hjúkrunarkonunum — og svo
að þeim geti fundizt þær vera
heima hjá sér í þessu nýja um-
hverfi. Hér halda þær áfram að
æfa rétta öndun og afslöppun
undir ieiðsögn þess læknis og
hjúkrunarkonu, sem eig'a að
stunda þær, þegar stóra stundin
kemur. Fyllsta trúnaðartrausti
er náð með samræðum við ungar
mæður,. sem þegar hafa alið
börn sín með þjáningarlausu
fæðingartækninni, stundum að-
eins fyrir nokJcrum dögurn.
Sjúkrastofunum er breytt í
Eftirfarandi frásögn er ein-
kennandi fyrir þann gríðar-
mikla ávinning sem aðferðin
hefur í för með sér. Þessi móðir,
frú Feng Fu-nung, sagði hana
sjélf í vistlegri sjúkrastofu í
sjúkrahúsi í Peking tveim dög-
ura eftir að hún hafði alið
indæ a stúlku. Þetta er lýsing
henr.ar á því, sem gerðist:
„Eg er þegar fjörutíu ára,“
sagði hún, ,,og manninn minn
og mig hefur árum saman lang-
að til að eignast barn. Þegar ég
fann, að ég var með barni,
ræddi ég málið við nágrann-
ana, sem allir voru mjög fúsir
að gefa mér ráð. Umræðurnar
snerust einkum urn, að það
væri mjög hættulegt að eignast
barn í fyrsta sinn á mínum
aldri. Mér var sagt, að bein mín
hefðu náð fullri festu og mundu
springa í sundur og fæðingin
mundi verða mjög kvalafull og
erfið. Eg varð óróleg og fór til
læknis. Hann sagði, að á mínu
aldursskeiði yrði ég að vera
undir það búin að gera þyrfti
keisaraskurð.
Gleðitilfinningar mínar
breyttust nú í eitthvað, sem
líktist örvæntingu. Þegar ég
kenndi fyrstu hræringar barns
míns, var hamingja mín blandin
ótta við gífurlegar fæðingar-
þjáningar, uppskurð, ótta við,
að barn mitt yrði vanskapað,
við biæðingu — jafnvel dauða.
I heilsuverndarstöðinni sögðu
hinir sjúklingamir mér svo
margt „þú verður“ og „þú mátt
ekki,“ að ég varð sífellt áhyggju
fyllri og heilsu minni fór að
hraka.
Þá var það, að ég og maður-
inn lásum í dagblaði grein um
þjáningarlausar barnsfæðingar.
Eg fór strax til sjúkrahússins,
þar sem ég hafði heyrt, að þján-
ingarlausu fæðingarnar væru
framkvæmdar. Þar beið stór
hópur verðandi mæðra. Allar
höfðu lesið greinina. Læknir-
inn, sem var á vakt, ákvað
hverri okkar sérstakan tíma.
Þegar minn tími kom, mætti ég
ásamt flokki kvenna, sem áttu
von á sér um svipað leyti og ég.
Okkur var vísað inn í notalegt
móttökuherbergi með myndum
af feitum börnum á veggjunum.
Það voru blóm á borðinu og te
hafði verið borið á borð fyrir
okkur. Nokkrir læknar og
hjúkrunarkonur komu inn og
báðu okkur að segja sér áhyggj-
ur okkar og ótta. Áhyggjur okk-
ar hurfu við útskýringar þeirra.
Eftir þetta var okkur sagt að
koma aftur í flokka, sem voru
lengra komnar, þar sem allt er
lýtur að móðurhlutverkinu frá
frjóvgun til fæðingar var út-
skýrt með kortum og líkönum.
Okkur voru kenndar öndunar-
og afslöppunaræfingarnar.
Eg fór í sjúkrahúsið nokkrum
dögum áður en ég átti von á
mér. Þar voru aðrar úr „mínum
flokki“, sem líka voru að bíða.
Við eyddum dögunum við að
rabba saman, lesa og hvíla okk-
ur og kynnast sjúkrahúsinu. Við
hittum margar konur, sem þeg-
ar höfðu fætt með nýju aðferð-
inni, og þær eyddu síðustu efa-
semdum okkar.
Tveim dögúm fyrir tímann
fann ég verk í baki og þrýsting
í kviðarholi. Það virtist ekki
svo mikið, að hafandi væri orð
á því, þar sem mér leið vel að
öðru leyti. Eg fór með hinum
að sjá kvikmynd í sjúkrahúss-
garðinum. Þegar við komum
aftui’, fann ég til þi’ýstingsins
með skemmra millibili en áður,
svo að ég sagði lækninum frá
honum. Hún skoðaði mig í
skyndi og sagði, að ég væri þeg-
ar komin gegnum fyrsta stig
fæðingarinnar.
í fæðingarsfofunni sag'ði
hún mér að anda, eins og mér
hefði verið kennt í flokkunum
og það dró strax úr þrýstingn-
um. Hún nuddaði og þrfsti nið-
ur mjóhrygginn, og það dró líka
úr óþægindunum. Eftir tvær
stundir var mér sagt, að leg-
Framh. á 11. síðu.
V?(