Þjóðviljinn - 12.09.1953, Page 8

&) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 12. september 1953
JOSEPH STAROBIN:
Ho Chi Minh hóf á ný sjálfstæðisbaráttuna, en að þessu sinni
á miklu stærra grunni en 1941. I maí 1946 voru Lien. Viet sam-
tökin myntíuð sem víðtækt bandalag ættjarðarvina, og þau
urðu enn víðækari á stríðsárunum þannig að Viet Minh gat
runnið inn í þau í marz 1951. Það að kommúnistarnir komu
opioberlega fram sem Lao Dong-flokkurinti var einnig spor í þá
átt að auka áhrif flokksins og fá honum dýpri hljómgrunn meðal
þjóðarinnar. Og bandalagið við þjóðfrelsishreyfingarnar í Pathet
Lao og Khmer, var svar Hó við skákleik Frakka um ,,Banda-
lagsríkið". sem átti að vekja blekkingar meðal þjóða þeirra
um sjálfstæði.
Árið 1951 gerbreyttist aðstaða Viet-Nam. Alþýðúbyltingin
ikioverska hafði náð allt að norður- og vesturlandamærum Hó
Chi Minh. Tuttugu ár voru liðin frá stofnun Kommúnistaflokks
Indc-Kína og áratugur frá því þjóðin reis upp gegn frönsku
nýlt iidukúgurunum og japanska hernámsliðinu. Vietnamska bylt-
ingin átti langa og flókna vegferð að baki. En nú, er sjötti
aldartugurinn var að hefjast, var hún komin í traust og öruggt
bandalag við voldugustu öflin í þjóðfrelsishreyfingu allrar Asíu.
Viet-Nam verður aldrei siarað. — Frakkland mun
ekki ráða niðurlögum stiórnar Hó Chi Minh.
Frásögn þessa af hinni hetjulegu þjóðfrelsisbaráttu Viet-Nam
hóf ég að skrifa meðan ég dvaldi þar í skógunum. Nú lýk ég
henni víðs fjarri og heimsástandið er að taka örum breytingum.
Síðustu dagana í marz gat litið svo út sem Viet Nam væri að
verða eini vígvöllur álfunnar. Ríkisstjórn Hó Chi Minh horfði
fram á langvarandi stríð. En síðan hefur margt gerzt í heims-
stjórnmálum sem dregiö hefur úr þenslunni. Það gæti verið
íramundan vopnahlé í „kalda stríðinu" og meira að segja mikil-
vægir samningar. Tillögur Sjú Enlaj forsætisráðherra um Kóreu
og frumkvæði Georgi Malénkoffs að viðræðum um öll deilumál
hefur tekið vind úr seglum stríðsæsingamanna. Hugsanlegt
er að eftir nokkurn tíma verði ekki barizt annars staðar en í
Viet-Nam. Þar eð örlög Frakklands eru nátengd því sem ger-
ist i Viet-Nam og Frakkland er áhrifamikill þátttakandi Atlanz-
hafsbandalagsins. má segja að margir örlagaþræðir alþjóðamál-
anna knýtist hér í þessu homi heims. Athygli allra þjóða bein-
ist því að Viet-Nam í sívaxandi mæli.
Bandarískir stjórnmálamenn og hershöfðingjar hafa átt ann-
u'kt við verzlun við franska forsætisráðherra og marskálka.
Þeir hafa þotið eins og pílur fram og aftur yfir Atlanzhaf og
Kyrrahaf. En nú vita þeir ekki sitt rjúkandi ráð. Frumkvæði
sövétstjórnarinnar og Kínastjórnar hefur gert þá ráðalausa, og
leiftursóknin inn í Pathet Lao ekki síður. SBilið milli þess sem
þeir vildu gera og hins sem þeir megna að gera, hefur stækkað.
Andstæðurnar milli þeirra innbyrðis hafa skerpzt, því hver
heirnsvaldasinnuð stjórn makar sinn krók hvað sem öðrum líður.
Og bilið milli þess, sem þær lofa þjóðum sínum og hins sem
þær efna verður augsýnilegra milljónunum með hverjum degi
Heimsvaldasinnar hafa reiknað með tveimur forsendum og
byggt aðgerðir sínar á þeim. Hin fyrri er, að stöðugt ykist þensl-
an gagnvart alþýðustjórn Kína og Sovétríkjanna, en af því
ieiddi víðtækara stríð í Asíu, eða að minnsta kosti stríð á fleiri
vígslöðvum. Hin var sú, að hægt væri á skömmum tíma að mola
Viet-Nam með nógu mikilli hjálp til hers Bao Dai, hin banda-
riska og franska stefna leiknaði með varanleik keisarastjórnar-
innar. Báðar þessar forscndur reynast nú haldiausar.
Hermálastjórn Bandaríkjanna hefur tvenn sjónarmið á Viet-
Nam. Hún lítur á landið sem mjög mikilvægan sunnanvegg að
að alþýðulýðveldinu Kína. Og hún telur, að mola vérði þjóðfrelsis
hreyfingu Viet-Nam til þess að tökin á Suðaustur-Asíu losni
ekki, En Pentagon hefur ekki viljað setja bandarískt herlið
í þetta fyrirtæki, að minnsta kosti ekki meðan barizt var í Kóreu
og vegha sárrar reynslu frá Kóreu. Hins vegar vill Bandaríkja-
stjórn borga dollara til þess að Frakkland héldi áfram að af-
henda fallbyssufóður, eða yrði einnig framvegis miðlari sem
tryggði afhendingu á fallbyssufóðri frá Bao Dai. Tækist banda-
ríska auðvaldinu að halda Frakklandi í stríði með því einu að
láta afhenda dollara og fallbyssur, gæfi það þeim tóm til að
koma sér vel fyrir í Viet-Nam og þó einkum að styrkja hinar
japönsku greinar Bandaríkjaauðvaldsins, sem annars neyddust
til að leita sér viðskiptasambanda í Kína. Með þessu móti gætu
tandarískir ,,ráðgjafar“ orðið úrslitavald í her Bao Dai. Vegna
hinnar stöðugu blóðtöku, sem stríðið í Viet-Nam var Frökkum
fékkst það líka fram að það lét hafa sig inn í Atlanzhafsbanda-
lagið og Evrópuherinn.
RITSTJÓRI FRÍMANN HELGASON
!ii fiiraun
Um síðustu helgi fóru fram
Oslóleikirnir sem . Norðmenn
svo nefna, en það er keppni ■ í
frjálsum íþróttum með þátt-
töku viðsvegar að utan N<?regs.
Mót þetta var sérlega skemmti
legt og þá sérstaklega fyrir
Norðmenn sjálfa þar sem
þeirra ágæti íþróttamaður og
okkar ágæti vinur, Strandli,
setti nýtt heimsmet, kastaði
sleggju 62,36! Þessum árangri
náði hann í fyrstu tilraun, hin
köstin voru: 61, 59,50, 60,
59,50. ÖU köst hans voru betri
en beztu köst aðalkeppinautar
hans Nemets, en ha.nn kastaði
lengst 58,92. Csermak háði
meiðsli í baki og náði sér
aldrei á strik, kastaði 57,09.
Spjótkastkeppnin milli Norð-
manns'ns E. . Dapielssen, . s.em
setti norskt met í lceppninni,
og Finnans Vainö Kusima var
skemmtileg og í síðasta kasti
tókst Finnanum að komast 7
sm fram fyrir Danielssen. —
Boyesen sýndi yfirburði í 800 m.
hlaupi en á 1500 m varð hann
að láta í minni pokann fyrir
G. Nielsen frá Danmörku sem
vann eftir þróttmikið hlaup á
timanum 3.49.4.
Úrsl.it í einstökum greinum
urðu:
.100 m. Brian Shenton Bretland 10.8 sek
200 m. Brian Shenton Bretland 21.7 sek
400. m. Hans Riiag Svíþjóð 49.7 sek.
800 m. A. Boyesen Noregur 1:50.7 min.
1500 m. Gunnar Nielsen Danmörk 3:49.4 min.
3000 m. Gordon Pirie Bretland 8.11.0 mín.
5000 m. John Disley Bretland 14.52.6 mín.
Mara.l»on Veikko Karvonen Finnland 2.30.16 min
Langstökk Alf Petterson Sviþjóð 7.11 m.
Hástökk Bent Nielsen Svíþjóð 1.90 m.
Stangarstökk Ragnar Lundberg Svíþjóð 4.30 m.
Kúlnvarp J. Savidge Bretland 15.61 m.
Kringlukast Rolf Strandli Noregur 45.97 m.
Spjótkast Veinö Kusima Finnland 71.84 m.
Sleggjukast Sverre Strandli Noregur 62.36 m.
Þá var keppt í tugþraut og voru 3 keppendur:
1. Olli Rekkio Finnland 5884 stig
2. Per Erikson Svíþjóð 5690 stig
3. Lars Gaasemyr Noregur 5479 stig
IÖNAÐUR I
Framhald af 4. síðu.
er hægt að rekja það í þess-
um greinarstúf.
Fyrir þá miklu áherzlu sem
lögð hefur verið á iðnþróun-
ina í Rúmeníu og verkmennt-
un landsmanna hefur nú
reynzt raunhæft að gera á-
ætlanir um stærri mannvirki
en áður hafa þekkzt í land-
inu. Dónárskurðinum milli
Cermavoda og Svartahafs er
nú langt komið, einu mesta
Leiknir sigraði
Dagana 29. o,g 30. ágúst fór
fram frjálsíþróttamót Ung-
menna- og íþróttasamb. Aust-
urlands að Búðum í Fáskrúðs-
firði.
AUs tóku 29 keppendur fri
sjö félögum þátt í mótinu.
Flesta keppendur átti Leikn-
ir, eða 9 @lls, þá Austri 7 og
Skrúður 5. Mótið er, stigakeppni
og félfu stig þannig, reiknuð á
fjóra fyrstu: 5—3—2—1.
Leiknir 78 stig, Austri 37 stig,
Skrúður 36 stig, Höttur 21 sti'g-
Þess má igeta að öll félög, sem
sendu keppendur fengu stig.
Af einstaklingur eru þessir 4
stigahæstir: Karlar: Vilhjálmur,
Einarsson IH. 21 stig Ólafur J.
Þórðarson L. 15 stig Rafn Siig-
urðsson Sk. 14 stig Sigurður
Haraldsson L 13 . stig. Konur:
iNanna Sigurðard. L. 15 stig
Gerða Halldórsd. A. 10 stig Gréta
Vi’ihjámsd. L. 8 stig Stella
Sverrisd. A. 6 stig-
UPPGANGI
mannyirki sinnar tegundar í
allri Evrópu. Á grundvelli
þeirrar reynslu sem þar er
fengin er verið að ljúka
áætlunum og uppdrátt-
um að skipaskurði milli Búka-
rest og Dónár; en með honum
kemst þessi sveitabær í beint
samband við siglingaleiðir álf-
unnar, verður hafnarborg.
Þeir fullvissuðu okkur um
það, túlkarnir okkar, að ef
við kæmum tu Búkarest að
10 árum liðnum mundum við
ekki einusinni þekkja okkur
á Sigurstræti. Ný3kipan höf-
uðborgarinnar er eitt þeirra
stórvirkja sem nú eru á döf-
inn í Rúmenska lýðveldinu.
Iðnþróunin í Rúmeníu er
glöggt dæmí um yfirburði sós-
íalískra framleiðsluhátta. Hún
3peglar einnig ljóslega sköp-
unarmátt og starfsþrek fólks
senr leyst hefur verið úr
nauðum. — B.B.
TiJ

Sviss 2:0
Landskeppni B.-liða Þýzka-
lands og Sviss, í knattspyrnu,
fór nýlega fram í Konstanz í
Þýzkalandi og unnu Þjóðverjar
2:0 eftir að hafa haft 1 mark
yfir í hálfleik.
Merta Uta setur
tékkneskt met
Samkvæmt útvarpsfrétt frá
Prag liefur Merta Uta sett nýti
tékkneskt met í kringlukasti
með því að kasta 50.84. Gamla
metið átti Kormuth og var
49.87 sett 1950.
Stíujanolí sohu Sovét-
m@i á 1500 m.
Sovétsundamaðurinn V. Struj-
anoff setti nýlega nýtt sovétmet
á 1500 m sundi frjáls aðferð.
Tími hang var 19.26.2. Hann
synti 11.8 sek. undir gair.la
metinu. Árangur þessi siáðist á
meistaramótitiu.
Svíþjóð vann Eng-
land í frjálsum
íþróttum með 109
gegn 103
Fyrir um það bil viku kepptu.
Svíþjóð og England í frjálsum
íþróttum og fór sú keppni fram
í Stokkhólmi, Keppnin var afar
jöfn og skemmtileg. Eftir fyrri
daginn hafði Svíþjóð aðeins 2
stig meira en Bretland en það
hafði forustu þar til ,eftir síð-
ustu grein dagsins. Sérfræðing-
arnir höfðu gert ráð fyrir að
Svíar mundu hafa 22 stig meira
eftir fyrri dag.
Lokastigatalan varð svo 109
gegn 103. I keppni þessari náði
Gordon Pire næst bezta tíma
sem náðzt hefur í, heiminum í
ár á 10.000 m., 29.17.2 og það
var líka Breti sem var í öðru
sæti.
Ylander vann 400 m. grind
á 52.2, Fryer Englandi 400 m.
á 48.3, Savidge Englandi kúlu
á 15.82, Norrman Svíþjóð þri-
stökk, stökk 14.72 m., Brian
Shenton Englandi 100 m á 10.7
Lundberg Svíþjóð stöng, stökk
4.20 m.
Skinhelg
bœjarstjórn
Dómarinn í Brentford sýslu í
Englandi, Tudor Rees, veitti bæj-
arstjórninni í Ealing ákúrur á
mánudaginn fyrir skinhelgi. Bæj-
arstjórnin ‘haði neitað konu með
fjögur börn um húsnæði í bæjar-
bygigingum vegna þess að hún'
er ekki gift manni þeim, sem
hún þýr með. „Öað má ekki
bitna á börnum að foreldrar
þeirra eru ógift“, sagði dómar-
inn.
Útbreiðið
PJóftviIjanm