Þjóðviljinn - 20.09.1953, Blaðsíða 2
2) — ÞJÖÐVILJINN — Sumudagur 20. september 1953
Eins og ómur úr
íslandssögu
Til var islerak munnmælasaga.
Móðir mín sagði mér hana er.g-
Mjn. Hvergi hefi ég heyrt hana
Jié séð annars staðar. Hjá mér
verður hún ekki að vjóði í lausu
máli, en engu að síður berg-
análar hún enn í minni mínu,
eins og ómur úr ístandssögu.
J>að var fyrir löngu liðnu, j»egar
skortur og hallöeri eyddu ís-
•lendiiígum, að ekkja> bjó í koti
með krökkum sínum, einbúi, úti
í örvæni öræfa og vetrarveðra.
Tvö átti bún börnin, en bara
eina kú. Jólin komu þar líka,
en í bjargarþrota bæ. Börnin
kjökruðu við móður sína ytr
skortimim á lífsbjörg og ljósi.
Hún huggaði þau með þvi, að
kýrin kæmist í nyt í næstu góu-
lok. Við vitum. að milli jóla og
dnmánaðar yrðu þrír mánuðir á
milli máltíða. En með þessari
bjargai-von tókst móðurinni að
gera börn sín svo jólasæl, að
þau sungn sig í svefn með ljóð-
stöfunum i viðkvæðinu þessu:
„Hægt er að þreyia þorrann og
góuna, og þá ber kýr'n“.
lEinu sinni gat móðir mín um
það, að sumir bættu því við sög-
itna, að bæði bömin hefðu orð ð
hungurmorða ’öngu fyrir góulok.
en hún sagðist vita að það væri
ekki satt. „En á hverju lifðu
böm'n svona iengi þá?“ spurði
ég. „I»að veit ég ekki fyrir víst“,
svaraði mamma, „en líklega á
Iífsvonunum“.
_ (S.tephan G. Stephaiisson í Um-
hlevpingum).
Frumsýningln inikia
Frá Yinnuskáia
Kevkjavíkurt)S*,ja r
Þeir unglingar, er störfuðu á
vegum skólans í sumar og a:t’a
sér að fá vinnu við kartöfiuupp-
töku komi tii viðtals á mánudag
kl. 2 i Ingólfsstræti 5.
ir. 22:03 Dansiög af plötum.
Hvernig get ég a.uðsýnt yður
þakk æti mitt? spurði kona
nokkur iögfræðinginn er unnið
hafði málið fyrir liana.
Góða frú, svaraði lögfræðing-
urinn. siðan Fönikiumenn
fundu upp peningana hefur
aðeins verið til eitt svav við
slíkri spurningu.
Óháði frikirkjusöfnuðuriiiu
heldur almennan safnaðarfund í
Guðspekihúsinu við Xngóifsstræti
kl. 8.30 í kvöid.
I dag er suniiudagurinn 20.
septemher. 263. dagur ársins.
Borizt hefur af-
mælisrit Málara-
meisljarafélags
Reykjavíkur, Mál
Við fáum aldrei jaínvægi í tekj-
urnar og gjöldin meðan þú getur
leyft þér þann xnu(iað að vera
skattfrjáls.
arinn. Er þar birt
xl
ágrip af sögu fé-
lagsins þau 25 ár
sem það hefur starfað, með mynd-
■um mikils fjölda stjórnarmeðila
fyrr og siðar. Þá er einnig grein
um Má’araiðn á Isiandi, sagt frá
• afmælishófinu, grein um Iðnað-
arbankann, og Jökull Pétursson
ritar greinina Samtið og saga.
Sitthvað fleira er í heftinu sem
er snoturt að frágangi.
Helgidagsiæknir
er Axel Blöndal, Drápuhlið 11. —
Sími 3951.
Cæknavarðstofan Austurbæjarskól
anum. Sími 5030.
Næturvarzla
er í Ingólfsapóteki. Simi 1330-
Bazarnefnd
Kvenfélags Háteigssóknar hefur
ákveðið að halda bazar i Góð-
templarahúsinu miðvikudaginn 7.
október n.k. til ágóða fyrir kirkju-
byggingu sóknarinnar. Vinsam.eg
tilmæli nefndarinnar til félags-
kvenna, og þeirra annarra er
vildu styrkja oss með því að gefa
muni eða á annan hátt, eru að
koma framlögum sínum til ein-
hverrar undirritaðrar nefndar-
konu: Júlíönu Oddsdóttur Ból-
staðahlíð 7. Ingunnar Teitsdóttur
Mávahlið 32 Önnu Oddsdóttur
Flókagötu 39. Auðar Eiríksdóttur
Drápuhlíð 28. Svarihildar Þórð-
ardóttur Háteigsvegi 18. Bjarn-
þóru Benediktsdóttur Mávahlíð 6.
Sveinbjargar Klemenzdóttur Flóka
götu 21 Svanhildar Þorvarðardótt-
ur Diapuhi ð 8. Hildur Pálsson
Flókagötu 45. Elínar Eggerts-
dóttur Bólstaðahlíð 10.
ÚTBftBIÐIB
ÞJÖÖVDbJANN
Söfnín eru opin:
bjóBialnjasafnlð: kl. 13-18 ásunnu
dögum, ki. 13-15 á þriðjudögum,
fimmtudögum og laugardögum.
Landsbókasafnið: ki. 10-12, 13-19
20-22 aila virka daga nema laugar-
daga kl. 10-12 og 13-19.
Listasafn Einars Jónssonar: opið
frá kl. 13.30 til 15.30 á sunnu-
dögum.
Náttúrugripasafuið: kl. 13.30-15 á
sunnudögum, kl. 14-15 á þriðjudög-
um og fimmtudögum.
Nýlega voru gefin
saman í hjóna-band
af séra Friðriki
Rafnar á Akureyri
ungfrú Guðný
R.ósa Kristinsdótt-
ir og Tryggvi
Jónatansson, bóndi á Litla-Hamri
i Eyjafirði.
Neytendasamtök Keykjaiákur.
Áskriftarlistar og meðlimakort
iiggja frammi í flestum bóka-
verzlunum bæjarins. Árgjald er
aðeins 15 kr. Neytendablaðið inni-
falið, Þá geta menn einnig til-
kynnt áskrift í síma 82742, 3223,
2550, 82383, 5443.
f/ivarpið á morgun
Fastir liðir eins og venjuiega. Kl.
20:20 Útvarpshijómsveitin: Mynd-
rænir músikþættir eftir Massenet.
20:40 Um daginn og veginn (Gylfi
Þ. Gisiason). 21:00 Einsöngur:
Kristin Einarsdóttir syngur; Fritz
Weisshappel aðstoðar. a) Kom
þú, ljúfa, að kveldi eftir Þórarin
Guðmundsson. b) Fuglinn i fjör-
unni, eftir Jón Þórarinsson. c)
Stráðu blómum á veg þeirra, sem
lifa, eftir Ástu Sveinsdóttur, í út-
setningu Róberts A. Ottóssonar.
d) Sofnar lóa, eftir Sigfús Einars-
son. e) Tvö lög eftir Tschai-
kowsky: Vögguvísa og Nur wer
die Sehnsucht kennt. 21:20 Upp-
lestur: Hugrún les frumort kvæði
21:45 Búnaðarþáttur: Upp til
fjalla (Benedikt Gislason frá Hof-
teigi). 22:10 Dans- og dægurlög:
Deprince og harmonikuhljómsveit
hans leika (pl.)
MESSUR 1 DAG:
Eaugarneskirk ja.
Messa kl. 11 f.h.
Sr. Garðar Svav-
arsson.
Tr.i hófn
inni
KíkissUip:
Hekla fór frá Reykjavík i gær-
kvöld austur um land í hringferð.
Esja fer frá Reykjavík á morgun
vestur um land í hringferð, Herðu
breið er á Austfjörðum á norður-
leið. Skjaldbreið verður væntail-
lega á ísafirði árdegis í dag á
suðurieið. Þyrill er á Austfjörðum
á norðurleið. Skaftfellingur fór
frá Reykjavik i gærkvöid til Vest-
mannaeyja.
BústaðaprestaUall.
Messa í Fossvogskirkju kl. 2. Sr
Gunnar Árnason.
Hátelgsprestaliall. Messa í Sjó-
mannaskólanum kl. 2. Séra Jón
Þorvarðsson.
Langhnltsprestakail. Messa í Laug
arneskirkju kr. 2. Árelíus N3els-
son.
Fríkirkjan. Messa kl. 2. Séra
Þorsteinn Björnsson.
Dómldrkjan.
Messa kl. 11. Séra Öskar J.
Þorláksson. — Almennur safn
aðarfundur kl. 5.
Skipadeild SIS.
Hvassafell lestar síld á Norður-
landshöfnum. Arnarfell kemur
vænt|anlega til Nofðfjarðar á
morgun. Jökulfell kemur til
Flekkef jord í dag. Dísarfell fór
frá Akranesi 18. þm. til Sauðár-
luóks, Dalvíkur, Akureyrar, Húsa-
víkur, Þórshafnar og Seyðisfjarð-
ar. Bláfell fór frá Kotka 11. þm.
til Islands.
Eimsltip
Brúarfoss fór frá Hafnarfiröi 16.
þm. til Newcastle, Hull og Hara-
borgar. Dettifoss fór frá Reyltja-
vík 14. þm. til Hamborgar og
Leníngrad. Goðafoss er í Reykja-
vik. Gullfoss fór frá Kaupmanna-
höfn á hádegi i gær áieiðis til
Leith og Reykjavikur. Lagarfoss
kom til Reykjavíkur í fyrradag
frá New York. Reykjafoss fer frá
Hamborg á morgun til Gautaborg-
ar. Selfoss fer frá Reykjavík á
morgun til Isafjatðar, Sauðár-
króks, Siglufjarðar, Akureyrar og
Húsavíkur. Tröllafoss fer frá New
York 25. þm. á’.eiðis til Rcykja-
víkur.
x ✓ Kl. 8:30, Mprgunjit-
, varp. 10:10 ’Veður-
AxjCV- fr. 11:00 Messa i
' Hallgrímskirkju
y Sr. Jakob Jónsson.
/ ** a \ 12:15 Hádegisút-
varp. 15:15 Mið-
degistónleikar. a) Gaité Parisi-
enne, ballettmúsik eftir Offenbach.
b) Dinu Lipatti píanóleikari leik-
ur valsa eftir Chopin. c) 15:45
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur. -—
16:15 Frét.taútvarp til Islendinga
érlendis. 16:30 Veðurfregnir. 18:30
Barnatömi (Baldur Pálmason):
a) Leiluitið Rauðhetta endurtek-
,ið. Ævai' Kvaran og nemendur úr
leiklistarskóla hans leika; Carl
Billicli ofl. hljóðfæraleikarai' að-
stoða. b) Bréf frá krökkunum,
tónleikar ofl. 19:25 Veðurfregnir.
19:30 Tónleikar: Natan Milstein
leikur á fiðlu (pl.) 19:45 Augiýs-
ingar. 20:00 Fréttir. 20:20 Tón-
leilcar (pl.): Píanósónata í F-dúr
op. 10 nr. 2 eftir Beethoven (Art-
ur Schnabel leikur). 20:40 Erindi:
Kirkjuhöfðingi á miðöldum, ,—
heilagur Bernhard fi'á C airvaux
(Viihjálmur Þ. Gíslason útvarps-1
stjóri). 21:05 Takið undir! Þjóð-
kórinn syngur gömul lög og ný;
Páll ísólfsson stjórnar. Gestur
kórsins: Skúli Halldórsson tón-
skáld. 22:00 Fréttir og veðurfregn-
Bæjartogararnir
Ingólfut- Arnarson landaði afla
sínum í Vestmannaeyjum 14. þm.
Var það 247 tn af karfa og 25
tn af öðrum ísfiski'. Skipið er nú
statt i Rvík. Skúli Magnússon fór
á ís 11. þm. Hallveig Fróðadóttir
er í Reykjavík. Þorsteinn Ingólfs-
son landaði 14. sept. í Rvík 246
tn af þorski og 112 tn af karfa og
öðrum fiski í mjölvinnslu; fór
aftur á veiðar 17. þm. Pétur Ha!l-
dórsson lagði af stað heimleiðis
frá Esbjerg 17. þnt. Skipið kemur
við í Hamborg á heimleiðinni. Jón
Baldvinsson landaði 17. j)m. sem
hér segir: karfi 60 tn, þorskur 188
tn, ufsi 34 tn, annar ísfiskur 2
tn; fór aftur á ís 18. þm. Þorkell
Máni fór á saltfiskveiðar við
Grænland 2. þm. — Undanfarið
hafa um 200 manns unnið i fisk-
verkunarstöðinni að harðfisk-
pökkun, útskipun og við önnur
framleiðslustörf.
=sSs=
I.aus.u á tafllokum
1. h6r Kh8 2. Kc2 b3t 3. Kbl c3
4. Kal c2 5. g7t Kxh7 6. g8D
Kxg8 7. h7'i' Kf7 og svartur
vinnur. Aftur á móti hefði
skákin orðið jafntefli, ef svartur
hefði leikið 2. — a2. Leikar
hefðu þá fa!lið svo.: 3. Kb2 b3
4. Kal c3 5. g7t Kxh7 6. g8Dt
i Kxg8 7. h7t og heldur jafntefii.
Krabbameinsfélag Reykjavíkur.
Skrifstofa féiagsins er í Lækj-
argötu 10B, opin daglega kl. 2-5.
Sími skrifstofunnar or 6947.
Krossgáta iir. 181
Lárétt: 1 yrkir 7 belju 8 staldra
við 9 vafa 11 þrír eins 12 skst.
14 keyr 15 kliinir 17 band 18 dýr
20 bátur
Lóðrétt: 1 risti 2 htúgu 3 eins
4 ílát 5 svara 6 trufla 10 umdæmi
13 urg 15 fæða 16 Syngman
17 eink. stafir 19 ending
Lausn á nr. 180
Lárétt: 1 rjómi 4 ná 5 nú 7 ein 9
roð 10 eff 11 Ats. 13 at 15 ar
16 Álfur
Lóðrétt: 1 rá 2 Óli 3 in 4 norna
6 úlfar 7 eða 8 nes 12 töf 14
tá 15 ar
Eftir skáÍdsöfK Charles de Costers * Teiknlng:ar eftir Helge Kiihn-Nielsen
Páfinn spurði Ug’uspegil hversvegna hann
hefði snúið baki við hinu heilaga sakra-
menti. — Mér fannst ég óverðugur að horfa
á það. .svaraöi hann. En anpars er ég kom-
inn a!!a leið frá Fiæmingjalandi til að fá
syndaaflausn.
Pár’inn b’essaði hann, og Ugluspegill hélt
leiðar sinnar með vieifrmgakonunni er
borgaði honum þessi hundrað gyllini. Og
þannig fór hann frá Rómaborg með af-
látsbréfið í vasanum og hélt heim til
Fkemingjajands.
Um þetta leyti komu tveir munkar til
Damms og höfðu af’átsbréf til sölu. 1
góðu veðri komu þeir sér fyrir utan
við kirkjudyrnar, en i regni héldu þeir
sig inni i anddyrinu. Þeir báru knipplinga-
siryrtur yfir sltikkjum sinum.
Þeir festu verðlistana upp við dyrnar. Fyr-
ir svo og svo háa upphæð gátu menn Ueypt
sér sj'nduaflausn fyrir svo og svo langan
tima Menn gátu leyst sig undan hinum
stærstu syndum, svo sem eins og þeirti
nð .hafn látið sér koma til huga’r aö haúðga
Vorri frú.