Þjóðviljinn - 20.09.1953, Blaðsíða 11

Sunnudagur 20. september 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (11
(;hi:im> i .m alma ata
Framhald af 7 siðu.
nema nokkra krónupeninga og
einn tíkall, og þegar þau sáu
okkur vera að tína þetta upp
úr vösunum, héldu þau að við
aetluðum að fara að gefa sér
ölmusu, sneru upp á sig og
sögðu kotroskin, að- þau ættu
sjálf peninga. Þáð var ekki
fyrr en þau sáu að þetta voru
útlendir peningar, að áhugi
þeirri vaknaði, og þau tóku að
spyrja okkur í þaula um ís-
iand. Það var hreinasta furða,
hvað þessir skófakrakkar vissu
mikið um íandið, jafnvel á
Norður'.öndum hittir maður
oft fólk, sem er miklu fáfróð-
ara, fólk sem t. d. heldur, að
ísland sé skagi út úr Græn-
land, eða að íslenzkir náms-
menn geti skotizt heim með
járnbrautarlest i jólfaríinu.
Eitt með öðru sem krakkarnir
vildu fá að vita var það, hver
vaeri forseti' íslands, eða eins
og þau orðuðu það: hver væri
okkar Malénkov.
Asgeir Ásgeirsson, svöruð-
um við án þess okkur stykki
bros, og toáru þau strax mikla
virðingu fyrir því nafni, enda
var þeim lífsins ómögulegt að
bera það fram.
'k
Einn daginn skoðuðum við
samyrkjubú og ókum um land-
areignir þess í svartára moid-
arkófi en jafnvel Reykjavík
hefur upp á að bjóða. Bú þetta
sem bér hið skáldlega nafn
Lútsj Vostoka, eða sólargeisli
aústursins, var stofnað árið
1929 og telur nú meir en 6000
manns í heimili, eða 1400 fjöl-
skyldur. Landareignir þess eru
samtals 92.000 hektarar og bú-
skapur fjölbreyttur. Þar er
mikif kornrækt, mest hveiti;
auk þess á búið miklar vín-
ekrur og aldingarða, mikið er
ræktað af graénmeti og alls-
kyns berjum og grasrækt er
þar töluverð, enda á búið 1300
hesta, 1200 nautgripi og 30500
kindur.
I Kazakstan hafa menn á
seinni árum tekið að rækta
nýjan fjárstofn, sem þeir hafa
fengið fram með kynblöndun
við svokallað Akbar-fé, sem
lifir villt uppi í fjöllunum.
Þessar Akbarkindur eru snögg-
bærðar og stórhyrndar skepn-
ur, rauðbrúnár að lit, og sá-
um við þær uppstoppaðar á
söfnum.
Einnig á búið 132 úlfalda,
, 250 grísi og 4000 alifugla.
Hunangstekja er þar einnig,
því það hefur 600 býkúpur.
Afurðir sinar selur það bæði
' beint til ríkisins og svo til
borgarinnar, þar sem það á
18 sölubúðir. Að síðustu var
okkur sýndur vínkjallarinn og
boðin hressing í skála með
hvítkölkuðum veggjum, þar
sem svölur flugu á milli bita.
Okkur var sagt að mei.r en
20 þjóðir ættu sína fulltrúa
þarna á búinu, og hvergi hef
ég orðið var við eins mikinn
jöfnuð í samskiptum manns
við mann og í Sovétríkjunum.
Þessi jöfnuður var alltaf sá
sami, hvaða störf sem menn
urtnu, og þótt þeir væru af
'hinu ólikasta þjóðemi. Eg
man, að mér fannst Það í
fýrstu dálítið skrítið að heyra
t. d. gesti á veitingahúsum
kalla ..Félagi!" í staðinn fyr-
ir ..Þjónn!“, þegar þeir viidu
fá einhvem beina.
Áður en v;ð yfirgáfum búið,
kom til okkar vingjarnleg,
gömul kona og bauð okkur
inn í híbýlj sin. Allt var þar
þokkalegt og snyrtilega um-
gengið, þótt ekkj bæri það
vott um neinn lúxus. Þefsi-
gömlu hjón voru rússnesk og
var í framherberginu mikið
ofnbákn með fleti ofan á, þar
sem hægt er að sofa og njóía
velgjunnar á vetrum. Við hús-
ið ,var garðskiki, þar sem
gömlu hjónin ræktuðu græn-
meti og ber til eigin nota. Þar
lá í tjóðri þriflegur gris, sem
þau áttu, og var sá ekkert tit-
takanlega gestrisinn.
Launagreiðslu á búinu er
hagað þannig, að störf eru
metin í ’ dagsverkum. Greiðsla
fyrir hvert dagsverk er 20 kg.
af korni, 1.2 kg. grænmeti, 1
kg. af kartöflum og 4 rúblúr
í peningum; auk þess er árs-
hagnaðí búsins skipt á milti
manna, en hann var á'siðasta
ári 1.000.000 rúblur. Það ár
voru heildartekjur búsins
7.282.000 rúblur.
Ekkj iget ég látið hjá liða að
minnast á þjóðardrykk Kaz-
aka, kúmys, sem við urðum
mjög só'gnir i- En það er súr
kaplamjólk og þykir hinn
mesti hollustu drykkur.
'k
Eins og fyrr segir bjuggum
við á hvildarheimili verka
manna í útiaðri borgarinnar
og var meir en hálftíma gang-
ur niður í miðbæ. Við höfðum
þvi lítinn tíma til að randa
um borgina upp á eigin spýt-
ur, nema þegar farið var i
toúðir.
Þarna voru nýtízku verzlun-
arhús og bjórbúlur, sem einna
helzt minntu á bláa, hjólalausá
sirkusvagna. Hliðin sem sneri
út að götunni var opin, og þar
inni sá maður veitingamann-
inn og kúnnana eins og
brúðuhúsi. Þarna var urm-
ull af nýtízku bifreiðum, og
þama fóru gamlir karlhlunkar
ríðandi á litlum, músgráum
ösnum, sátu aftur á lend og
drógu fætur með jörðu.
Gamalt og nýtt!
Á einum stað gekk ég fram
á kerlingu með söluvagn, og
hafði hún á boðstólum lampa-
kveiki, tölur, tvinna og ýmis-
legt smádót. Bágt á ég með
að trú-a að það hafi verið rík-
isfyrirtæki.
Á öðrum stað sat önnur
kerling á þrifæti upp við hús-
vegg og las í lófa á ungum
stúlkum. í keltunni hafði hún
fjöl með ýmiskonar torkenni-
legu kroti og þar á hvítar,
flatar baunir sem hún ruglaði
i hvert skipti sem hún tók við
borgun, Seðlunum tróð hún í
toarm sér inn á sig bera. Eg
stanzaðj þarna dálitla stund og
hiustaði. Þetta voru .allra giað-
. iegustu stúikur, en ekki virt-
ist eiga fyrir þeim að liggja
að vera heppnar í ástum.
Varla bólaði svo á karlpersónú
í framtíð þeirra að sá hinn
sami væri ekki dúrak þ. e. a. s,
fífl, að dómi kerlingar. Áhugi
minn á þessum vísdómi varð
til þess, að ég var allt í einu
uppgötvaður og rekinn í burtu.
með mikju skensi fyrir iað vera
að hnýsast í einkamál kvenna.
Þetta var síðasta daginn
okkar í þessari ágætú toorg,
sem við söknuðum allir.
Geir Kristjánsson.
Bæjarpósturinn
Framhald af 4. síðu.
'annan og þriðja verðflokk af
kjöti. Það éru lesnar upp
mik'.ar ianglokur í útvarp um
verð á fyrsta, öðrum og þriðja
flokki, en í verzlunum virðist
aðeins vera hægt að fá fyrsta
flokks kjöt, að minnsta kosti
hvað verðið snertir. Þetta vek-
ur að vonum gremju hús'
mæðranna og þeim dettur ó-
sjálfrátt í hug að þessar aug-
lýsingar séu ekki . annað en
blekkingar og allt kjöt sé selt
sem fyrsta flokks kjöt. Og ef
svo er ekki, hvar er Þá hitt
kjötið???
Sýning Kjartans
Framhald af 7. siðu.
nokkrar my.ndir sem búa yf-
ir þessum töfrum. Einkum
nr. 14 sem hann kallar ,,Birt-
ing“, og nr- 8, sem hann
kallar Flug. Þær hafa í rík-
um mæli þann eiginleika nú-
tíma mynda öðrum fremur,
sem einna helzt virðist vera í
ætt við galdur, að opna til-
veru sem var lokuð: hvers-
dagslífið.
Einnig var ég snortinn líkri
tilfinningu fyrir framan nr. 1,
Hyrningur, og nr. 18 Gulur
fleygur.
Sýningin stendur vel sem
he:ld. Sýnir að mínum dómi
mikla framför. Sérstaklega
er litskyn Kjartans örúggara
og fíngerðara, að teiknirigunni
er ekk.í að spyrja- Einnig
finrigt;mér hann pérsónulegri
íyfeii? áður.
' ,E:ristöku myndir ertr hæpn-
ar, eins og nr. 16, Nótt í
Vesturbænum, einkum .fyrir
það að fyrirmyndin virðist
trufla hann. 1 sumum smærri
myndanna gætir helzt til m:k-
ið einhliða og of jafnra form-
endurtekninga. — Það er
næstum óþarfi að taka það
fram að allt handbragð og
vi.nna er með miklúm menn-
ingarbrag, að Kjártah hefur
fuilkom:ð vald yfir , mynd-
tækninni.
Fyrir alla muni; sláið nú
burtu hversdagsslenið. gangiö
upp í ListVinasal að njóta
þsssarar ódýru en óendanlega
fjölbreyttu skemmtunar, að
ujóta listar.
Smábarna-
kennsla
Smábarnaskóli minn hefst)
(1. okt. n.k.
Upplýsingar í síma 80440.]
UNA SVEINSDÓTTIR,
Kambsveg 13.
Matreiðslunámskeið verður haldið á vegum
skólanefndar Matsveina- og veitingaþjónaskólans,
fyrir þá sam hyggjast verða matreiðslumenn á
f iski skipaf lotanum.
Námskeiðið hefst 10. október 1953. Umsóknir
sendist til formanns skólanefndar, Sigurðar B.
Gröndal, Máfahlíð 28, sem gefur allar nánari
upplýsingar varðandi námskeiðið.
Skólanefndin.
Litla stúlkan
\.
Framhald af 4. síðu.
þróttmikla barninu, sem gekk
yfir fjöll og ófærur til að ná
takmarki sinu. Stofnum sér-
stakan minningarsjóð um
hana hjá Slysavarnafélagi ís-
lands, og sé það hlutverk
. sjóðsins að verðlauna þá menn
er bjarga börnum úr lifshásk-a
eða koma í veg fyrir að börn
fari sér að voða;
Ennfremur yrði settur rn'nn-
isvarði á leiði hennar.
Við íslendingar höfum ekki
verið á eftir -öðrum þjóðum
með hiálpsemi til handa út-
lendum börnum og fólki yfir-
leitt, sem hefur lent i nörm-
ungum á.. margvislegan hátt eg
hefur það verið gért ’af góðum
vilja og með alúð, sem betur
fer.
Maður líttu þér nær, nggur
í götuhni steinn. Gsétið að líð-
'an ísiehzkrá barha.- Vonandi
fékur fólk þessari málale’.tun
vel. Biöðih eru beðin að taka
á móti framlögum, sem ber-
ast.
Ó. J. H.
Fjögurra ára mær í myrkum
dal
mannabyggðum fjær, um. cj-a-
leið
gengur ein um sorgarinnar sal,
sundin lokast, köld og hamra-
breið.
Drott'nn hefur þerrað þína hvá,
þjóð vor stendur hljóð ura
bjartan dag.
Skeð er það, sem enginn áðnr
sá,
og enginn veit, hvað skeður
næsta dag.
Allt er hljótt, ég heyri guðs
mins svar:
Heim er kallað tárhreint ástar-
blóm.
Á örmum minum unga rney ég
bar,
engiH er hún, fjarri jarðardóni,
Drottinn sjálfur talar til vor
hér,
— vor trú er rétt og guðs er
va’dið allt!
Sjá, sterki maður, liverfult altt
bitt er,
og eigin mætti vart Þú treysta
skalt.
Já, þung er sorgin, þrauta-
harmur sár> .
er þúsund lijartna kveðju til
þín ber.
En trú’n bfir, ljósið þerrar tár
og ljóssins björtu englar fagna
þér.
H. B.
FlugsýRÍngm heSsí á BeykiavíkuicHugvelii kiukkan 2 í dag
Skemmiunin í Tívelí kiukkan 8
FJÖLBREYTT SKEMMTISKRÁ: — GUÐMUNDUR JÓNSSON, ópérusöngvari, syngur; Flugvélar VARPA NIÐ-
UR verðinætuan vinningum m.a. flugfar tíl Kaupmannahafnar, fram og aftur, flugfarmiðum innanlands, verð-
mætum munum in.a. Parkerpemiasett/ og öðrum verðmætum.
Allir Beykvíkingar þuría aS vera viðsiaddir flugsýninguna
FÍ.UGDAG-SHEFND