Þjóðviljinn - 18.10.1953, Page 7

Sunmudagur 18. október 1953 — ÞJÖÐVILJINN — (7
Frá vígslu nýja Moskvuháskólans, — stærsta og fulikonmasta liáskól a í heimi.
Islenzklr stúdentar við Moskvuhóskóla?
Ritari Sovétsendinefndarinnar sem hér dvelst um þessar
mundir er ungur þjóöréttarfræðingur, Tserncv að nafni.
Hann lauk námi: sínu á síðasta ári, og fréttamaður Þjóð-
yiljans kom að máli við hann til þess að spyrja hann
'nokkuð um liag námsmanna eystra. Fyrst var spurt um
námsferil hans sjálfs.
— Ég ' held að námsferill
minn sé mjög líkur því sem
^lmennt gerist. Ég hafði lokið
menntaskólanámi þegar styrj-
öldin skall á og fór þá í her-
inn. Að styrjöldinni lokihni hóf
ég háskólanámið, þar sem frá
var horfið. Átti ég þá konu
, og barn.
— Hvernig fóruð þér að því
að kljúfa námið rjárhagslega;
höfðuð þér peningaaðstoð að
■ heiman?
—• Nei, ég hafði enga fjár-
liagsaðstoð frá æ.ttingjum mín-
um. Hins vegar hafði ég ríkis-
i styrk til námsins, og af honum
manna. Nýja bygg ngin er t in-
vörðungu gerð til náms í hin-
um ýmsu greinum náttúruvis-
ina, en húmanistisku fögm hafa
lagt allan gamla háskó'ann
undir sig. Allt að 10.000 stúd-
entar geta stundað nam [ nyiu
byggingunni. Þar eru einnig
stúdentaheimili fyrir 6000
manns, og hefur h 'er rnaður
sitt sérstaka nerbergi með öli-
um nýtízku þægmdum, en
viftin þar er ók«yp:s. A'.\ r
námsmenn S'-m ko via ut m af
land; setiast að á stúdeuta-
heimilunum.
— I.slenzkir stúdéncar fara
mikið til útlanda til íram-
haldsnáms; skyidu einhverjir
þeirr.i 1 eta konúz: að við
Moskvuháskóla?
— Eg skil . ekki í öðru.
Fjölmargir erlendir stúdentar
stunda nám £ Sovetríkjunum,
og stúdentar Cra oKkur fara
einnig utan til framhaldsnáms
En ís’.enzk stjórnarv ö d þyrftu
sð sjálfeögðu að koma óskum
um þetta á framfa-vi, ef áhugi
er á því hé-
Á æskulýðsmótinu í Budapest
1949 tðk ég þátt í alþjóðlegri
keppni einsöngvara og hlaut þar
fyrstu verðlaun.
— Lesendum Þjóðviljans er
án efa inikil forvitni að heyra
eitthvað um h'.ð sögufræga
Bolsoj-leikhús.
— V:ð Bolsoj-leikhúsið vinna
um 3000 manns, í liljómsveit-
uní, kórum, ballett, hverskcuar
einleixarar og sérfræð agar o.s.
frv. Leikhúsi.n eru rauaar tvö,
og er sýnt í þeim báðum á
hverju kvöldi, en á suanudög-
um eru fjórar sýningar í báð-
um leikhúsunum. Þarna sk’pt-
ast á óperur og ballettar eftir
innlenda cg erlenda höfunda,
o.g eru æfðar allmargar nýjar
sýningaV á hverju ári. Auk þess-
ara tveggja Bolsoj-sviða eru
fleiri leikhús í Moskvu sem sí-
fellt sý.ia óperur og ballett,,m.a.
eitt þar sem lögð er á það sér-
stöi'c áherzla að kynna ný verk
á þessum sviðum.
— Hvað tekur leikhúsið
marga gesti?
— I aðalleikhús:ð komast
2200 manns en bæði taka um
4000. Þáð er alltaf stanzlaus
keppni um m'ðana, auk bæjar-
búa vilja helzt allir aðkomu-
menn komast í le.Y húsið. Segja
má að Bolsoj-leikhúsið sé vin-
sælast allra menningarstofnana
í Sovétríkjunum. En nú hafa
iuaiiiis vinna vi<
er hægt að lifa. Ailir nárna-
menn í Sovétríkjunum hafa
opinberan styrk, en hann er
mismunandi hár eftir því
hversu vel námsmenn slunda
störf sin og eftir því hversi’
góðum árangri þeir ná. Auk
hinna almennu námsstyrkja er
mikill fjöldi sérstyrkj.a við alla
skóla og eru þeir vcittir fýrir
sérstök afrek í greinum þeim
sem menn leggja stund á
—r Nýi háskólinn i Moskvu
tck til starfa í haust?
— 'Já, og hann stórbætii enn
hag og vinnuskilyrði nams-
150 einsöngvarar
Ef til vill hefur söngkonan Vera Fírsóva hlotiö almenn-
astar vinsældir sovétsnillinganna sem nú gista ísland.
Söngurinn er nærtækasta grein hljómlistarinnar, hann
kunna allir að dæma og meta, og þaö dylst engum aö
frú Fírsóva er mikill afreksmaður í listgrein sinni, á
mikla og glæsilega rödd, ræður yfir undravcröri tækni og
kann með ágætum aö túlka lög sín.
Hóf hljómlisfarnám fimsn ára,
fékk ríkissfyrk sex éra
Fiðluleikarinn Rafael Sobolevskí hefur ekki vakið sízta
athygli sovétlistamanna þeirra sem nú dveljast hér. Hann
er kornurigur rftáður, aðisins 23 ára að aldri, en heful*
engu að síður náð hinurii snjöliustu tökum á hljóðfæri
sínu og kunnáttumenn telja túlkun hans afburðanæma
og þroskaða.
Tíðindamaður blaðsins kom
að máli við f'.ðlusnillinginn og
spurði hann um feril hans.
— Hvénær riófuð þér músík-
— Ég hóf það mjög snemma,
fimm ára gamall,
— Hvernig stóð á því að þér
þyrjuðuð nám svona snemma,
voru foreldrar yðar hljómlist-
arfóík?
— Nei, faðir minn var verka-
maður og hafði ekki tiltakan-
legan áhuga á músík. Hins veg-
ai- hafði eldri bróðir minn
mikinn áhuga á hljómlist. En
það var þó fyrst og fremst til-
viljun að ég var sendur til
prófunar. í Sovétríkjunum eru_
sérstakir barnaskóiar, þar sem
. lögð er megináherz’a -á liljóm-
list. Eru þar kenndar allar
venjulegar námsgremar, en
hljómlistin situr í fyrirrúmi.
Er slíkur skóli í hverju hverfi
Moskvu.
— Þér hafið fengið opinbera
styrki til námsins?
— Já, ég fékk ríkisstyrk
þegar í 1. bekk, en þar hóf
ég nám sex árá gamall. Síðan
stundaði ég nám í h'jómlistar-
háskólanum í Moskvu í 12 ár.
Kennari minn þar var prófes-
sor Tsetlin, en hann hafði aft-
ur verið nemandi Auers. Árið
1948 lauk ég menntaskóla-
námi.
— Þéj- hafið leikið víða er-
lendis?
•— Ég tók þátt í keppni í
fiðluleik á æskulýðshátíðinni í
Búdapest 1949 og hlaut þar 1.
verð'aun. í ár tók ég þátt í al-
þjcðasamkeppni i París. Þar
voru saman komnir 31 fiðlu-
leikari frá ýmsum löndum, en
við vorum tvö frá Sovétríkjun-
um. Fékk Skolnikova 1. verð-
laun en ég önnur.
— Og nú leikið bér með
fílharmónísku hljómsveitinni í
Moskvu.
— Já, hún skipu1eggur hljóm-
leika víða um Sovétríkin og
. ég er ráðinn þar fastur ein-
leikari. En jafnframt. vinn ég
að þvi að ijúka háskólanárru í
músíkfræðum og hef mikinn
hug á því að verða hljómlist-
arkennari.
Fréttamaður Þjóðviljans kom
að máli við frú Firsóvu og
spurði hana frétta um ferl: sir.n.
Henni sagðist þannig frá;
— Ég byrjaði seint að læra
og fann hæfileika mína af til-
viljun. Ég starfað' áður í bóka-
safni og hafði sungið í kórum,
bæði þar og eins áður á skóla-
ármum. Síðan hóf ég hljóm-
l:starném, lan'r prófi frá liljóm-
listarháskólanum í Moskvu og
hef unnið v'ð Bolioj-leikhúsið
síðan 1947.
— Þér hafið auðvitað notið
opinberra styrkja meuan þér.
voruð við nám? w
— Já, p.nnars hefð' ég sann-
arlega ekki haft tök á því. Ég
m'ssti báða fcreldra mína í
æsltu', cn rY-'sstyrkirnir gerðu
mér kle'ft að hefja hljómlistar-
nám. Ég geri ráð fyrir að í
ýmsum öðrum löndum sé erfitt
fyrir m u naðarleys' igja að fara
inn á þá fcraut, þótt hæfileikar
séu góð'r.
— Hafið þár sungið víca utan
Bolso j-le'khússins ?
—• F/nsöngvarar frá Bolsoj-
leikhúsinu syngja oft sem gest-
ir í óperum annarra borga. E'nn
ig hef ég sungið vlða utanlands,
t.d. i ’Búlgaríu, Ungverjalaadi,
Tc-kkóslóvakíu, Rúmeniu —- og
hér á íglandi, og hefur það eúki
sízt verið ánægjulegt fyrir mig.
menn m'kinn cbeinan aðgang að
því með sjónvarpinu, því heita
má að sjónvarpað sé þaðan á
hverju kvöldi frá einhverri sjón-
varpsstöðinni, en þær eru þrjár
í Mpskvu. Sjónvarp er nú orðið
mjög almennt í bcrginn', á
hverju einasta húsi hraanast
mlkill fjöldi loftneta fyrir sjón-
varp.
—• Hversu margir cru ein-
sönvarar Bolsoj-le'khússins ?
— Þeir eru um 150 í allt.
Verða þeir að svngia m’smnn-
andi oft, 4-13 sinnum í mán-
uði; cn þ-að fer eftir hæfileik-
um þe'rra og getu. Sarri' væmt
samningum er mér ætlað að
syngja scx sinmim á mánuði.
Le'khúsið starfar aPs 10 mánuði
á ári, en rumarleyfið or tve'r
mánuð'r cg fær starfsliðið auð-
vitað fuil laun á m’’cari.
— Hvern'g cr séð fvru* nýj-
um listamönnum t'l leikhúss:ns?
•—■ Á hverju ári fer fram
keppni ungra söngvara. Þe'r
sem beztum áreagri ná fá rétt
til framhaldsnáms við skóla
leikhússins, kome þar fraru í
sýningum oc tnka að iokum
próf sem ve'rir aðcr-i-’v að störf-
um v'ð lei.khús'ð. Fá þe'” la.ua
á meðan þcir stimdn ^n’ð.
— Hvernir ern eftVmm ?
— Menn hefa r: tt til að hætta
störfum eftir 20 ér en rrmrgir
halda anðv'tað áfram mY iu
’lengui'. Að störfum loknnm fá
menn til æviloka 80% af síð-
asta kaupi sínu við le'khúsið. \