Þjóðviljinn - 22.11.1953, Blaðsíða 4

%.) — ÞJÖÐVILJINN — Sunnudagur 22. nóvember 1953
SKAK
Ritstj.: Guðmundur Amlaugsson
V.------------ ------------—'
ÞATTtJlt MÆSEWDANWA
Þegar skákdálkurinn efndi til
samkeppni um ráðningar skák-
dæma og þrauta, kom í ljós áð
í lesendahópnum leyndist margt
ágætra skákmanna, og fleiri en
mig hafði órað fyrir. Síðan hefur
mér oftsinnis flogið í hug, að
gaman værí að njóta lesendanna
meira en verið hefur, fá skákir
eða tafllok ffá þeim til birtingar
við og við, koma þeim til að
spreyta sig við samning taflloka
eða skákdæma. Skákdálkurinn
vill gjaman vera vettvangur
slíkra frumsmíða. Þótt ýmsu
kunni að verða ábótasamt fyrst
í stað, er þó meira vert um hitt,
að menn spreyti sig á nýjum
viðfangsefnum. Er því hér með
heitið á lesendur dálksins:
Minnist dálksins, þegar þið tefl-
ið skemmtilegar skákir eða ef
upp koma kyndugar taflstöð-
ur; sendið honum skákir eða
tafllok, með skýringum eða án,
frumsamin skákdaemi eða tafl-
3ok. Þetta þurfa ekki að vera
nema svipmyndir: óvænt björg-
un, kænlega snúið á andstæð-
inginn (eða sjálfan mann!), krók-
ur á móti bragði o. s. frv. o. s.
frv. Af stað nú, góðir skákmenn!
Dálkurinn mun reyna að verð-
launa það bezta, sem honum
foerst, með skákbókum :líkt. og í
samkeppninni forðum.
Hér kemur í dag — sem eins
konar upphaf á þessum þáttum
— skák er einn af lesendum
.tefldi við Alatorzeff í fyrstu
fjöiskákum hans, tafllok er
sami lesandi sendi dálknum fyrir alllöngu, og skákdæmi, er dálkn- um var sent til birtingar fyrir
fáum dögum:
Aiatorzeff og Friðbj. Benónýss.
* 1. d2—d4 Rg8—f6
2. c2—c4 d7—d6
3. Rgl—f3 g7—g6
4. g2—g3 Bf8—g7
5. Bfl—g2 0 0
6. o—o e7—e6
7. Rbl—c3 Rb8—c6
8. e2—e4 e6—e5
9. d4—d5 Rc6—e7
10. Rf3—el Rf6—d7
11. Rel—d3 f7—f5
Svartur stendur hreint ekki illa áð vigi þótt e-peðið hafi kostað hann tvo leiki, Hvítur setur nú
hart á móti hörðu á miðborðinu
en þó hallar heldur. ;á hann.
12. f2—f4 f5xe4
13. Rc3xe4 Re7—f5
14. Í4xe5 Rd7xf5
15. Bcl—g5 Dd8—e8
16. Ddl—c2 Re5—g4!
Stefnir á e3.' Léttamenn svarts
komast nokkuð inn ingarnar hjá hvít. fyrir víggirð-
17. Hal—el Bg7—d4t
18. Kgl—hl Rf5—e3
19. Hflxf8t De8xf8
20, Dc2—e2 h7—h6
21. Bg5—f4 g6—g5
22. Bf4xe3 23. Bg2—f3 Rg4xe3
Svartur hótaði Bg4. Til greina
ikom að knýja fram drotlninga-
kaup með 23. Df3, en staðan er
þó erfið. Sem dæmi má nefna
23. Df3 Bg4 24. Dxf8f Hxf8 25.
fo3 Rxg2 26. Kxg2 Bf3f 27. Kh3
g4f 28,. Kh4 He8 og vinnur.
Sennilega var Rdf2 bezti leikur-
inn..
23...... . Bc8—d7
24. b2—b3 Ha8—e8
25. Rd3—f2 He8—e7
26. h2—h3?
Nú tapar hvítur í fáum leikjum.
Betra var að leika Bg2.
26. ... . Re3—f5!
Hótar drottningarvinning.
27. Klil—h2 Bd4—e5
28. Rf2—hl Rf5—d4
og hvítur gafst upp.
Svartur hefur teflt skákina vel
og örugglega.
Fyrir alllöngu sendi Friðbjöm
skákdálknum tafllok, sem reynd-
ar voru aldrei tefld, vegna þess
að teflendurnir voru tveir, og
sá réði, sem vildi fara aðra leið.
Tafistaðan er þessi:
ABCDEFGH
og'leikurinn sem ekki var leik-
inn, er Hg5—f5 og er spurningin
þá sú, hvort hvítur geti unnið.
Nú geta menn litið á taflstöðuna
og borið sínar tillögur saman við
þá vinningsleið, er Friðbjöm
sendi, en hún er svo:
1. Hf3xf5 g6xf5
2. He7xa7 Rf8—e6
3. Ha7—a8t! Kg8—g7
4. Ha8—c8! Re6—c5
5. Hc8xc5! b6xc5
6. a4—a5 c5—c4
7. a5—a6 c4—c3
8. Kf2—el! f5—f4
9. a6—a7 f4—f3
og hvítur vinnur. Ekki munar þó
nema einúm leik. Freistandi væri
því
4 Í5—f4
5. Hc8—c6? Re6—v5
Hvað annað?
6. Hc8xc5 b6xc5
7. Kf3xf4
og nær hinu peðinu. Rangt væri.
4 f5—f4
5. Hc8—c6! Re6—c5
Nú' má ekki drepa R.
6. a4—a5 Rc5—e4t
7. Kf2—f3 Re4—d2t
8. Kf3—e2 Rd2—b3
og hótar nú bæði að drepa á
a4 og Rc4f.
Svo langt ná tillögur Friðbjörns
og er þar litlu við að bæta. í
öðru afbrigðinu þarf hvítur að
gæta sín dálítið til að ráða við
peðin eftir 7. leik, ef f-peðið fer
af stað líka, en það tekst eins
og mgnn geta séð. En í 5. leik
þess afbrigðis getur svaríur
reynt að leika f7—-f5. Sá leikur
hindrar kónginn i að komast á-
fram, og hvítur má enn ekki leika
Hc3. Spurningunni, hvort hvítur
geti unnið og þá hvernig, er
bezt að skjóta til lesendanna.
Sendið svör beint til mín eða til
afgreiðslu blaðsins.
Borgarlæknir svarar „Föður" og „Vigíúsi" —Skóla-
læknisskoðun og óslægður íiskur — Skýringar
frá Þjóðleikhússtjóra
BLADINU hefur borizt bréf frá
borgarlækni í tilefni .af skrif-
um hér í Bæjarpóstinum. Fer
bréf hans hér á eftir:
Reykjavík 18. nóv. 1953
Herra ritstjóri!
I blaði yðar hinn 10. þ.m. er
fyi'irspurn til min, sem mér
hefur því sést yfir þar til nú.
Spurt er að því, hvers vegna
læknisskoðun á gagnfræðaskóla-
og framhaldsskólanemendum sé
ekki framkvæmd strax, er skól-
•arnir tak^ til starfa á haustin.
Hingað til hefur læknisskoð-
un ekki farið fram í gagn-
fræðaskólum og 'öðrum fram-
haldsskólum að öðru leyti en
Á. S. 1952.
Skákdæmlð:
Hvítur á að máta í 2. leik.
ABCDEFGH
Lausn á 2. síðu.
því, að iallir berklapróf- já-
kvæðir nemendur eru röntgen-
skoðaðir í berklavamarstöð-
inni, sem sér um að það verði
gert eins snemma á haustin og
við verður komið.
Auðsætt er, að brýn þörf er
á fullkomnu heilbr.'gðiseftirliti
í gagnfræðaskólum ekki síður
en í bamaskólum, þar eð nem-
endur gagnfræðastigsins eru á
viðsjárverðasta þroskaskeiði
námsáranna.
Undanfarið hefur þess vegna
verið þnnið að. þyí að.tryggja
börnum-á gagrtfræðastigi her i
Reykjavík samskonar læknis-
eftirlit og verið hefur í barna-
skólunum.
Bæjarstjórn og menntamála-
ráðuneytið hafa nú gefið sam-
þykki sitt til að svo megi verða,
og fékk málið endanlega af-
greiðslu fyi-ir rúmum tveim
vikum síðan.
Var heilsuverndarstöðinni fal-
ið að annast heilbrigðiseftir-
litið í gagnfræðaskólum bæjar-
ins, og er mér kunnugt um,
að hrálið er í undirbúningi. —
—o—
Þá liefur „Vigfús“ veitzt að
mér í blaði yðar í dag fyrir, að
fisksalar hafa haft á boðstólum
óslægðan fisk, en það er brot
á heilbrigðissamþykktinni.
Strax, er heilbrigðiseftirlitið
varð vart við f ramangreint
brot, voru fisksalar þeir, sem
þar áttu hlut að máli, áminntir
um að fara eftir ákvæðum
heilbrigðissamþykktarinnar í
þessu efni sem öðrum. Því mið-
ur tóku ekki allir fisksalar
þessa áminningu til greina,, og
hefur því þeim, sem það ekki
igerðu, verið tilkynnt, að þeir
yrðu kærðir, án frekari aðvör-
unar, ef um endurtekningu
yrði að ræða.
Jón Sigurðsson
ÚT AF SKRIFUM „Óánægðrar“
um Þjóðleikhúsið hér í dálk-
unum fyrir skemmstu, hringdi
Þjóðleikhússtjóri til. okkar og
bað fyrir eftirfarandi skýringar
í sambandi vð umrædda sýn-
ingu á Sumri hallar. Fjársöfn-
unarnefnd fyrir' sundhöll Vest-
urbæjar hafði fengið keypta
miða handa þeim sem unnu að
fjárgöfnu.ninni og.fékk húiímið-
.aná keyþta á vénjulegu-skóla-
sýningarverði. Þarna var um
að ræða stúlkur úr Kvenna-
skólanum. Þær fengu að ráða
hvort þær vildu sjá Sumri
hallar eða Valtý á grænni
treyju, og kusu heldur ,að
horfa á Sumri hallar. Sýningar
á því leikriti eru að vísu bann-
aðar börnum, en þá er rniðað
við fjórtán ár.a aldur, og
stúlkur í Kvennaskólanum eru
sennilega undantekningarlítið
komnar yfir þann aldur, en leik-
húsið h’efur ekki séð ástæðu til
,að að fylgjast með aldri gesta
sinna við innganginn. Nokkuð
bar á ókyrrð meðal ung’ing-
anna fyrri hluta sýnmgar, en
eftir hlé kveðst Þjóðleikhús-,
stjóri hafa farið upp til þeirra
og eftir það hafi framkoma
þeirra verið óaðfinnanleg.