Þjóðviljinn - 13.12.1953, Blaðsíða 10

10) —• ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 13. desember 1953
Selma Lagerlöf:
m m
Orlagahringurinn
5
Um leið og hann kom inn í kirkjuna sá hann að
presturinn var kominn upp í stólinn og til þess að
trufla hann ekki stóö hann kyrr þar sem hann var
kominn. Hann leitaði sér ekki einu sinni að sæti, held-
ur hallaði sér upp að dyrastafnum og hlustaði.
En þótt hann hefði komið hljóðlaust inn og stæði
hreyfingarlaus í skugganum, voru nokkrir á aftasta
bekknum sem þekktu hann. Ef til vill var það gamall
hermaður sem misst hafði handlegg eða fót og verið
sendur heim fyrir orustuna við Poltava, sem hélt að
maðurinn með afturkemda hárið og arnarnefið hlyti
að vera konungurinn. Og um leið og hann þekkti hann
aftur, reis hann á fætur.
Sjálfsagt hafa sessunautar hans undrazt, hvers vegna
hann reis á fætur, og þá hefur hann hvíslað að þeim,
að konungurinn væri í kirkjunni. Og ósjálfrátt risu allir
á fætur í bekknum, eins og gert var þegar orð Guös
voru lesin upp frá altari eða prédikunarstól.
Um leiö bárust tíðindin um alla kirkjuna, og hver
einasti maður, ungur sem gamall, ríkur sem snauður,
ki-ankur sem heilbrigður, reis á fætur.
Eins og áður var sagt var þetta eitt síðasta æviár
Karls konungs, þegar áhyggjur og andstreymi voru far-
in að segja til sín í ríkum mæli, og ef til vill var enginn
sá maður í kirkjunni, sem Jiafði ekki misst ættingja og
f jármuni af völdum konungs. Og þótt einhver hefði ekki
orðið fyrir búsifjum sjálfur, þurfti hann ekki annað en
hugsa um neyðarástandið sem ríkti í landinu, um allar
orusturnar sem höfðu tapazt, um þann sæg óvina sem
sat um landið.
En samt sem áður, samt sem áður. Ekki þurfti annað
en hvíslingar um, að maðurinn sem svo margir höfðu
bölvað og formælt, stæði inni í guðs húsi, til þess að
allir risu á fætur.
Og menn stóðu lengi. Engum datt í hug að setjast.
Það var óhugsandi. Konungurinn stóð við kirkjudyrnar
og meðan hann stóö urðu allir aö standa. Ef einhver
hefði setzt hefði hann sýnt konunginum óvirðingu.
Ef til vill yrði stólræðan löng, en þaö skipti ekki máli.
Menn vildu ekki svíkja þann, sem stóð frammi við
kirkjudyrnar.
Annars var hann hermannakonungur og vanur því
að hermenn hans gengju í dauðann fyrir hann. En í
kirkjunni var hann innan um óbreytta bændur og hand-
verksmenn, venjulegt sænskt alþýðufólk, sem aldrei
hafði þurft að hlýða skipunum í hernaði. En hann
þurfti aðeins að sýna sig meðal þess og um leið var
það á valdi hans. Þaö hefði fylgt honum hvert sem
liannóskaði, þaö hefði gefið honum allt sem hann heimt-
iaöi, það trúði á hann, það tilbað hann. í allri kirkjunni
þakkaði fólkið guði fyrir þennan undursamlega mann
sem var konungur Svíþjóöar.
Ég rifja þetta upp til þess aö reyna að skilja, að ástin
til Karls konungs gat fyllt mannssálina svo mjög, gat
fest svo djúpar rætur í gömlu, steinrunnu hjarta að
allir gerðu ráð fyrir aö dauðinn gæti ekki upprætt
hana-------
Og eftir að upp komst um það, að hring hershöfðingj-
ans hefði verið stolið, undraðist fólkið í Brúarsókn þaö
mest að nokkur skyldi hafa haft hugrekki til að fremja
ódæðið. Menn litu svo á, aö þjófar gætu óhræddir rænt
koiiur, sem grafnar höfðu verið með giftingarhringinn
á fingrinum. Og þótt móðir hefði í dauðadáinu haft lokk
úr hári barns síns milli fingranna, heföu þeir óhræddir
getað hrifsaö hann af henni, og þótt prestur hefði
veriö lagður í kistu með bíblíuna undir höfðinu, hefði
verið hættulaust að ræna henni. En að ræna hring
Karls tólfta af fingri hins látna hershöfðingja á Heiðar-
bæ, það var verknaður sem enginn gat skilið að. nokkur
hefði hugrekki til að framkvæma.
Auðvitað voru gerðar rannsóknir, en þær komu ekki
upp um sökudólginn. Þjófurinn hafði verið á ferðinni
í næturmyrkrinu án þess að skilja eftir nein spor sem
leitt gátu til handtöku hans.
Og enn fylltust menn undrun. Fólk hafði heyrt talað
um menn sem gengið höfðu aftur nótt eftir nótt til að
Befra að hllfa sér
Er í rauninni ekki óþarfi að
gera alla skapaða hluti fyrir jól-
in? 'Sumir gætu áreiðanlega hlíft
sér við að gera stórhreingerningu
á dimmasta tima ársins, komizt
hjá þreytu og óþægindum sem því
eru samfara. Það. er vissulega
betra að hlifa kröftunum lítið eitt,
svo að maður geti notið jólanna
þegar þau koma og áreiðanlega
verður fjölskyidan fegin þvi að
húsmóðirin er glöð og góð, en
ekki örþreytt og útslitin eftir alla
fyrirhöfnina.
Auðvitað á ég ekki við það að
iáta allt reka á reiðanum og hirða
ekki um neinn undirbúning. Því
fer fjarri. Ég á við það að maður
á ekki að færast of mikið í fang,
heldur nota ímyndunaraflið og
kraftana við smámuijina, sem
stuðla mest að hátíðablæ jólanna.
1 stað þess að baka 12 tegundir af
kökum eins og margir gera, er
hægt að láta sér nægja heiming-
inn eða ennþá minna og búa í
staðinn örlítið jólasælgæti. Það
kunna börnin að minnsta kosti
að meta, og eru jólin ekki einmitt
kölluð hátíð barnanna?
Að skreyta stofurnar með greni-
greinum og „snjó“, búa til skíða-
brekkur með jólasveinum og
grenitrjám er einnig mjög vinsælt,
og bæði börn og fullorðnir hafa
mikla ánægju af þesskonar skreyt-
ingu. Og svo dreifum við auðvit-
að jólabjöllum og kertum út um
allt.
Og þá verða hátíðieg jól, jafn-
vel þótt eitthvað af skápunum
hafi ekki verið gert hreint, og
ef til vill komumst við að raun
um að heimurinn ferst ekki þótt
eitthvað af erfiðinu sé lagt á hill-
una.
Jólabaksturinn
Ódýr, hnoðuð teVta
% kg hveiti, 300 g smjörl ki,
200 g sykur, 2 tsk'. lyftiduft,
1-2 egg, 2% dl mjólk; rabar-
baramauk.
Hveiti, lyftidufþ og sykri bland
að saman á borði, smjörlíkið
mulið samanvið, vætt í með
mjólkinni og eggjunum og deig-
ið hnoðað þar til það er jafnt.
Skipt í fjóra hluta, sem flatt-
ir eru út í kökur, sem skorn-
ar eru til eftir stórum diski.
Settar á smurða plötu og bak-
aðar ljósbrúnar, liafðar neðar-
lega í ofni. Kökurnar smyrj-
ist heitar með volgu mauki og
leggist saman. Síðast er tertan
með maukinu sett ofurlitla
stund inn í volgan bakaraofn,
þar sígur maukið betur gegn-
•um hana og hún verður mýkri
og bragðbetri. Vafin í smjör-
pappír og geymd á köldum
stað. Hún batnar við gej-msl-
una og er bezt eftir 1-2 vikur.
★
Brúnar kökur frá
Jótlandi
125 b síróp, 125 g sykur og 185 g
smjörlíki er brætt saman og hit-
að allt að suðu. Potturinn tekinn
af eldinum, 1 tsk negul, % tsk ka-
niil, % tsk engifer, 100 g hakkaðar
möndlur og 1 tsk uppleyst pott-
aska hrært út í. Siðan er um það
bil 400 g hveiti hnoðað i og deig-
inu er skipt í nokkrar bústnar
pylsur, sem geymdar eru á köld-
um stað i .nokkra klukkutíma áð-
ur en þær eru skornar í mjög
þunnar sneiðar og bakaðar við
fremur vægan hita.
Kúrennukökur
75 g smjörliki og 250 g sykur
hrært vel saman, b^ett í 4 eggjum,
einu í senn, og 250 g hveiti. Deig-
inu smurt þunnt á vel smurðar
plötur, kúrenum stráð jafnt yfir
það, sykri og hökkuðum möndlum
FulHrúasáð mkalýðsfélagaima í Heykjavík
Fullírúaráðsl tiedur
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna 1 Reykjavík
heldur fund miövikudaginn 16. desember, kl. 8.30
e.h. í Edduhúsinu við Lindargötu.
Fundarefni:
1. Reikningar 1. mai
2. Atvinnumál.
3. Önnur mál.
Stjórnin.
ef vill, bakað ljósbrúnt og skornar
volgar í litlar ferhyrndar kökur.
*
Kleinur
2 egg þeytt saman við 125 g syk-
ur, 1 tsk kardemommur, 1 tsk
hjartarsalt og 2% dl rjóma. Síðan
er hveiti hrært og hnoðað upp í
svo að þægt sé að fletja deigið
út. Það er flatt út hæfilega þykkt,
skorið í bita ca. 10x3 cm, gat
skorið á miðjuna á þeim og þeim
snúið þar í gegn. Síðan eru klein-
urnar soðnar ljósbrúnar í heitri
plöntufeiti eða o'.íu og síðan settar
á gijúpan pappir.
Sykurbrauð
250 g smjörlíki og 250 g sykur
hrært vel saman, 1 eggi, 375 g
hveiti, 250 g kókósmjöli og % tsk
hjartarsalti hrært út í og hnoðað
saman. Deigið flatt út, lagt heilt
á plötuna og skorið í ferhyrnd-
ar kökur, sem bakaðar eru ljós-
brúnar. Eftir baksturinn er flór-
sykurglassúr smurt yfir þær.
Kransar
200 g smjörliki og 75 g sykur
hrært saman, % egg og 325 g
hveiti hnoðað í. Deigið rúllað í
lit.afingursþykkar iengjur, sem
skornar eru sundur og myndaðir
úr iitlir hringir. Þeim er velt upp
úr % þeyttu eggi og blöndu úr 25
g söxuðum möndlum og 3 msk
grófum sykri. Bakaðir ljósbrúnir
við jafnan hita.
Sænsk brauð
200 g smjörl ki mulið saman við
400 g hveiti, hnoðað saman við 200
g sykur, 100 g kartöflumjöl, 1 tsk
iyftiduft, 1 msk kókó og 2 egg.
Deigið flatt þunnt út, mynstrað
með rifjárni og stungið út i litlar
kringlóttar kökur.
'k
Ekta piparhnetur
250 g hveiti, 100 g smjörlíki, 75
g flórsykur, % tsk hjartarsait, 1
tsk engifer, % tsk hvítur pipar
og 1 lítið egg hnoðað saman. Deig-
ið elt upp i mjóar iengjur, sem
skornar eru í litla bita. Bakaðir
ljósbrúnir.
Jólasniglar
Deig úr brúnum kökum og gyð-
ingakökudeig fiatt þunnt út, síðan
eru deigfletirnir tveir lagðir hvor
ofan á annan og rúilað saman -1
pylsu. Daginn eftir er pylsan skor-
in niður í þunnar sneiðar, sem
bakaðar eru ljósbrúnar.
Þjóðviljann vantar ungling
til að bera út blaðið í
SMÁÍBÚÐiiHVERFINU
í Sogaraýri
ÞJÓÐVILJINN, sími 7500
GttMX
OC CAMMl
Mjög feitur maður mættl mjög
mjóum manni.
Feiti maðurinn sagði:
Þú lítur þannig út að maður gíeti
haldið að það hefði verið hung-
ursneyð.
Mjói maðurinn svaraði:
Og þú lítur þannig út að maður
gæti haldið að þú hefðir valdið
lvenni.
* * *
Hótelgestur: Og kemur vatnið æv-
inlega svona beint niður um þak-
| ið?
Hótelþjónn: Nei, aðeins þegar
rignir.
* -x- x
Hvað gerlr þú gegn svefnieysinu?
Fæ mér staup af víni við og við.
Og bætir það úr skák?
Já, það sættir mig við að vaka.
Fyrsta kona:
Ski’aði ég yður aftur hakkavél-
inni:
Önnur kona:
Nei, það gerðuð þér ekki.
Fyrsta kona: Hvað á ég nú að
gera — ég sem ætlaði að fá hana
lánaða aftur.
Er þetta ósvikinn demantur?
j Já, það er að ségja: hérumbil.