Þjóðviljinn - 14.07.1954, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 14. júií 1954 — 19. árgangur — 154. tölublað
Sigfúsmjó&ir
Þeir sem greiða smám samaa
framlög sín til sjóðsins ern
minntir á að skrifstofan á Þórs-
götu 1 el' opin alla daga kl.
10—12 og 2—7, nema laugar-
daga aðeins fyrir hádegi.
scgir ísmay lávarður, framkvæmdastjóri
Franska nýlendustjórnin í
Túnis hefur sett útgöngubann
frá sólarlagi til sólarupprásar
í borginni Sousse. Þar og við-
ar í landinu hafa hermdar-
verkamenn mjög haft sig í
frammi undanfarna daga. Hafa
13 menn verið skotnir til bana
og 23 særzt.
Isínay lávarður, íramkvæmdastjóri Atlanzhafs-
bandalagsins, átti tal við blaðamenn í gær á skrif-
stofu uíanríkisráoherra. Var hann m.a. spurður að
því hvaða „öryggi” og „vernd” Atlanzhafsbandalag-
ið gæti tryggt í kjarnorkustríði. Kváð ha-nn engar ör-
uggar varnir til; það væri ekki hægt að verjast slík-
um árásum, aðeins draga úr aíleiðingum þeirra með
mjög öflugum björgunarsveitum.
Engu að síður talaði lávarð-
urínn stöðugt um ,,öryggi“ það
og „vernd“ sem Atlanzhafs-
bandalagið veitti, og ekki sízt
Islandi, þótt öllurn sá ljóst að
herseta hér og erlendar árás-
arstöðvar kalla einmitt yfir
þjóðina þá hættu sem ekki er
hægt að verjast, ef til átaka
kemur.
Iíernám nauðsynlegt
— fyrir bandalagið.
Ismay lávarður var m.a.
spurður hvort hann teidi að
erlend lierseta á íslandi væri
nauðsynleg afleiðing af þátt-
töku íslands í Atlb.nzhafsbanda-
laginu. Hann kvað svo vera;
hernámið væri óhjákvæmileg
nauðsyn fyrir bandalagið. Er
fróðlegt að bera þá yfirlýsingu
saman við þær heitstrengingar,
sem þjóðinni voru birtar þegar
ísland gekk í bandalagið, um
að aldrei þyrfti að koma til her-
setu á Islandi á friðartímum,
_ enda hafa efndirnar orðið eftir
því. Framkvæmdastjórinn rök-
studdi þctta sjónarmið sitt með
því að að árásir gætu gerzt fyr-
irvaralaust, eins og herhlaup
Japana á Pearl Harbour liefði
sannað, og gæti þá orðið um
seinan að koma liði á vettvang.
En ísland væri mjög mikilvægt
þar sem það væri miðsvæðis í
bandalaginu.
^ Þveiofug röksemd.
Lávarðurinn var þú spurður
að því hvers vegna Danir og
Norðmenn, granniönd Sovétríkj-
anna, teldu þá ekki crienda
hersetu óhjákvæmilcga nauð-
syn. Hann kom þá með þver-
öfuga röksemd og sagði að þar
væri hægt að koma því við að
fiytja her á vettvang fyrirvara-
lítið. Erfiðleikarnir virðast
Hvað á að
stöðva tog-
arana lengi
Ölafur
Thors?
þannig vaxa með aukinni fjar-
lægð frá Sovétríkjunum. Þá
sagði lávarðurinn að í þessum
löndum væri stöðugt verið að
byggja nýjar og nýjar her-
stöðvar sem herir bandalagsins
gætú tekið í notkun síðar meir
ef ástæða væri talin til. En eins
og kunnugt er liafa bæði Dan-
ir og Norðmenn liafnað banda-
rísku hernámi — og m.a. borið
fyrir sig reynsluna frá Islandi.
Hvers vegna notuou
þau ekki tækifærið?
Ismay lávarður ræddi margt
um aiþjóðamál. M.a. sagðist
honum svo frá að þegar Atlanz-
hafsbandalagið var stofnað,
hafi Sovétríkin haft algcra hern-
aðarlega yfirburði í Evrópu og
hefðu herir þeirra getað lagt
undir sig allfr meginlandið að
Atlanzhafi án nokkurrar telj-
andi fyrirstöðu. , Ekki skýrði
hann þó hvers vegna Sovétrík-
in létu þá ekki til skarar skríða,
hafi þau haft liug á árás, í stað
þess að bíða þess að Bandarík-
in hreiðruðu urn sig hvarvetna
í Vesturevrópu og byggðu upp
volduga heri. Lávarðurinn
Nýtt met
í sleggjukasti
í frjálsíþróttamóti ÍR sem fram
fór í gærkvöld á íþróttavellinum
setti Þórður B. Sigurðsson nýtt
íslandsmet í sleggjukasti. Kast-
aði hann sleggjunni 51.06 metra.
Þórður átti fyrra metið, og setti
hann það íyrir skörpmu.
Allt að 50
stiga hiti
Undanfarna viku hefur eins
og kunnugt er snjóað og helli-
rignt í Mið-Evrcpu en í Sovét-
ríkjunum eru mestu þurrkar
og hitar, sem komið hafa í tvo
áratugó I Moskva er hitinn um
35 stig og 40 stig í Stalíngrad.
í sléttufylkjum Bandaríkj-
anna er ein mesta hitabylgja í
manna minnum. I gær komst
hitinn upp í 49 stig í Kansas
og víða á svæðinu frá Kletta-
fjöllum að vötnunum miklu var
yfir 40 stiga hiti.
skýrði einnig svo frá að Sovét-<S>
ríkin hefðu ekki aukið herafia
sinn eftir að Atlanzhafsbanda-
lagið var stofnað en hins vegar
fært allan vopnabúnað í ný-
tízkulegra horf, m.a. værU allar
orustuflugvélar þrýstiiofts-
knúnar. Um styrk Atlanzhafs-
bandalagsins gat hann þess að
það gæti nú komið á laggirnar
90-100 herdeildum; hins vegar
kvað hann hervæðinguna nú
hafa lagzt mjög þungt á margar
af þjóðum Vesturevrópu og væri
það vandamál erfitt viðfangs.
^ Rætí alþjóðaástand
og innanlands-
vandamáí.
r
Ismay lávarður kvað erindi
sitt hingað vera það eitt að
hann hefði verið á yfirreið urn
bandalagsríkin öll og kæmi nú
ísland síð.ast í röðinni. Hér
hefði hann rætt við forsætisráð-
ráðherra og utanrikisráðherra,
bæði um alþjóðaástandið og
vandamál hér innanlands. Þá
kvaðst hann hafa skoðað her-
stöð Bandaríkjamanna í Kefla-
vík og væri hann mjög hrifinn
af hinum miklu framkvæmdum
þar. 1 dag heldur Ismay lávarð-
ur aftur til .aðalstöðva banda-
lagsins í París.
Stríðið í Indó Kína hefur ekki aðeins verið Iiáð á vígvöllunum.
Einn þýðingarinesti þáttur þess hefur verið baráttan urn upp-
skeruna af hinum frjósömu hrísgrjónaekrum í Kauðárdalnum.
Til þess að geta komið uppskerunni við hentugleika til sjálf-
stæðisliersins hafa bændurnir grafið hrísgrjónin í jörðu til að
íela þau fyrir kornsöfnunarsveitum Frakka. Myndin sýnir bónda
að þessu starfi.
Ríkisstjórnin svíkst um að út-
vega 20 millj. kr smóíbúðolón
HundruS fjölskyldna I vandrœBum vegna
þess að rikisstjórnin framkvæmlr
ekki ákvarðanir Alþingis
Á síðasta þingi var samþykkt að leggja fram 20 milljón-
ir króna til smáíbúðalána. Allt til þessa hefur ríkisstjórn-
in svikizt um að útvega þessa peninga, og hefur það bak-
að hundruöum fjölskyldna mikil óþægindi og tjón.
Þegar í apríl hóf helminga-
skiptanefnd sú sem sér um út-
hlutunina, Hannes Pálsson og
Ragnar Lárusson, störf sín. Voru
þá fyrst teknar þær umsóknir
sem ekki fengu afgreiðslu í fyrra
og ákveðið að veita lán flestöil-
um þeim sem komnir voru það
áleiðis að sýnt þótti að bygging-
arnar kæmust upp. Munu á þenn-
an hátt hafa verið afgreiddar á
fjórða hundrað lánsumsóknir.
Flestir þeir sem ákveðið hafði
verið að lána fengu vitnóskju um
þessa afgreiðslu, þótt formleg
svör hafi ekki verið send út,
Gerðu menn sér þá vonir um að
lánin mundu fást eftir skamma
stund, og ýmsir urðu sér úti um
bráðabirgðalán í trausti þess.
En öll fyrirheit rikisstjórnarinn-
ar hafa reynzt svikin ein, menn
hafa lifað í voninni mámiðum
saman en engir peningar eru enn
tiltækir og engar horfur á að úr
því rætist á næstunni. Mun rík-
isstjórnin bera það fyrir sig að
Landsbankinn fáist ekki til að
lána það fé sem Alþingi ákvað!!
Þcssi svik liafa valdið hundruð-
um manna miklu tjóni og óþæg-
indum. Ýmsir eru orðnir van-
skilamcnn vegna þess að þcir
treystu ríkisstjórninni, og marg-
. V \
ir hafa orðið að hætta öllum
framkvæmdum. Þeir eru þegar
búnir að missa af bezta timanum
til framkvæmda. Fjölmargir ætl-
uðu einmiít að nota fyrrihluta
sumarsins til þess að ganga þann-
ig frá íbúðum sínum að hægt
yrði að flytja inn í þær og fá
út á þær 1. veðréttarlán fyrir
liaustið, en þessi furðulegu svik
hafa komið í veg fyrir það.
Hvernig eru
reglurnrr,
Kristinn
Guðmunds-
'son?