Þjóðviljinn - 11.11.1954, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 11. nóvember 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Erlend tíðindi
SAMTÖK HERSKÁLABÚA
KVÖLDSKEMMTUN
aö Þórscafé (minni salnum) föstudaginn 12. nóv.
klukkan 8.30.
Skemmtiatriði:
Félagsvist (verðlaun).
Happdrœtti.
Alfreð Clausen syngur.
DANS.
Félagar fjölmennið og- takið með ykkur gesti.
Húsið opnað kl. 8.
Skemmtinefndin.
Vélsljóra vautar
á nýsköpunartogara út á landi.
Upplýsingar hjá
Skipa- og vélaeftirlitinu,
Ægisgötu 10, sími 2684.
NY
SENDING
ENSKAR
VETRARKÁPUR
Listaþýðing í forlátaútgáfu
Framhald af 6. síðu.
stundum eftir að kosning hófst.
í Orléansville, Blida, Cherchel
og Attatba var búið að fylla
kjörkassana með merktum seðl-
um þegar kjósendur aetluðu að
fara að nota þá. Skipt var um
kjörkassa eftir að kosning
hafði farið fram í Sidi-bel-
Abbés, Saida og Ain-Bessen.
Annars staðar voru allir Arab-
ar strikaðir út af kjörskrá,
kosning látin fara fram fyrir
opnum tjöldum, kjörstaðir flutt-
ir marga kílómetra án þess að
nokkuð væri auglýst um það og
svo framvegis. Af 59 fram-
bjóðendum M. T. L. D. var bú-
ið að varpa 33 í fangelsi fyrir
kjördag og af þeim níu sem
náðu kosningu í stórborgunum,
þar sem ekki var hægt að falsa
kosninguna án þess að erlend-
ir fréttamenn kæmust að því,
voru fimm handteknir um leið
og þingið kom saman. Auðvit-
að hefur þingið í Alsír ekki lok-
ið neinu af ætlunarverkum
sínum, hvorki að koma á sjálf-
stjórn í sveitarstjórnarmálefn-
um, fá múhameðstrúarmönnum
aftur ráð yfir sinni eigin kirkju
né að gera móðurmál átta ní-
unduhluta landsmanna jafnrétt-
hátt frönsku í skólum og opin-
beru lífi.
‘IT'yrir öllum þessuni aðförum
standa frönsku landnem-
arnir, sem hafa lagt undir sig
tvo fimmtu hluta af öllu rækt-
uðu landi Alsír og auðvitað
beztu blettina. Margir þessara
landnema eruj stórauðugir
menn, sem eiga það mikil ítök
í frönsku borgaraflokkunum að
þeir fá að fara sínu fram í
Alsír óáreittir. Þeir líta á Arab-
ana sem ódýrt vinnuafl og mega
ekki heyra á það minnzt að
þeir fái mannréttindi eða að
börnum þeirra sé gefinn kostur
á að menntast. Landnemarnir
hafa hafnað fjárveitingum frá
París til skólahalds fyrir börn
innborinna manna í Alsír. Af-
leiðingin er að einungis fjórða
hvert Arababarn á skólaaldri
nýtur einhverrar kennslu. Land-
nemarnir hafa einnig staðið
gegn því að verksmiðjuiðnaður
ykist að ráði í Alsír. Þeir ótt-
ast að hann myndi verða þess
valdandi að þeir kæmust ekki
lengur upp með að greiða
verkafólki sínu sultarlaun.
Vegna bættra hollustuhátta'
fjöigar fólki nú ört í Alsír en
atvinnuvegirnir geta ekki tekið
við aukningunni eins og nú er
í pottinn búið. Atvinnuleysi er
því gífurlegt þrátt fyrir mikla
fólksflutninga til Frakklands.
IT'ngum öðrum en Frökkum
sjálfum er um það að kenna,
að uppreisn hefur nú brotizt út
í Alsír'. Svo má brýna deigt
járn að bíti og reynslan er
búin að sýna að ef nýlendu-
þjóðunum eru ekki veittar
réttarbætur í tíma taka þær
rétt sinn með valdi. Stjórn
Mendés-Franee hefur viðurkennt
þetta í Túnis, þar sem lands-
mönnum hefur verið heitið
sjálfsstjórn í innanlandsmálum
með þeim árangri að uppreisn-
arástandi hefur linnt. í Alsír og
Marokkó reynir sama ríkis-
stjórn hinsvegar að beita valdi.
Ástæðan er sú að frönsku land-
nemarnir þar eru fjölmennari,
auðugri og áhrifameiri en í
Túnis. Auk þess er þar að finna
mikil en lítt unnin náttúru-
auðæfi í jörðu og á nýtingu
þeirra byggist áætlun Mendés-
France um að gera Frakkland
að iðnaðarstórveldi. Frakkar
gera sér auðsjáanlega vonir um
að þeir verði sigursælli í Norð-
Afríku en 'Tndó Kína)*3 vegna
þess að landið er rétt við bæj-
ardyr Frakka og auðveldara er
að beita flugher gegn skærulið-
um á beröngrunum þar held-
ur en í frumskógum Suðaustur
Asíu. M. T. Ó.
Iþróttir
Framhald af 8. síðu.
markið og þriðja markið gerði
hann en það var sett úr rang-
stöðu sem fjöldi manna taldi
þó ranga. Þegar Frakkar' og
Þjóðverjar kepptu 1952 á
Colombesvellinum í París unnu
Frakkar einnig 3:1.
Vildu senda félag gegn
Þjóðver jum!
Þessi sigur í Hannover hefur
vakið á ný trú manna á
franska knattspyrnu og blöð-
in áttu varla orð til að lýsa
hrifningu sinni á sama hátt og
þau skömmuðu liðið eftir leik-
inn við Norður-Afrikumenn.
Það er því gífurlegur áhugi fyr-
ir leiknum í dag, því Belgíu-
menn hafa alltaf verið Frökk-
um erfiðir og það hafa þeir
raunar verið fleirum því heitið
„Rauðu djöflarnir“ hafa þeir
ekki fengið að ástæðulausu.
Þegar verst virtist blása
fyrir leikinn við Þýzkaland
komu fram háværar raddir um
það að senda félag eitt frá bæn-
um Sedan í Austur-Frakklandi
á móti heimsmeisturunum. Er
félagið úr II. deild og er þar
langefst með 24 st. eftir 13
leiki og hefur sett 46 mörk gegn
10. Sedanliðið lék nýlega gegn
C landsliði Frakka og vann
4:0. Sedan er bær sem telur um
10 þús. íbúa.
□----------□
Hinn árlegi leikur Arsenal
og Racing Club fór nýlega
fram í París og var leikurinn
til ágóða fyrir örkumla her-
menn.
Racing Club sýndi oft betri
leik en Arsenal sem þó vann
3:1. Töldu blaðamenn Arsenal
vera aðeins svip hjá sjón frá
því sem það var fyrir nokkr-
um árum. Það vakti og athygli
og nokkur leiðindi að leikmenn
Arsenal sýndu ódrengilega
framkomu. Lítur helzt út fyrir
að þessir leikir félaganna legg-
ist niður og Racing Club leiti
sambanda annarsstaðar, sem
margir harma þó eftir 20 ára
samvinnu.
Tommy Lawton var þó sá
eini sem gerði hvað hann gat
til að halda sínum mönnum
niðri.
Dynamo frá Mosvka er, þeg-
ar þessar fréttir bárust á
ferðalagi um Frakkland. Það
vann félagið Lille 2:1 og í
Bordeaux vann það 3:0. Rúss-
arnir sýndu mjög góða leikni
án þess þó að hrífa sérstak-
lega.
Sigurður málari
Framhald af 7. síðu.
um Skírnis og bera þess merki
í nokkrum endurtekningum að
hver um sig varð að standa
sjálfstæður. En frásögn höf-
undar er svo lifandi, hann
dregur upp svo skýrar mynd-
ir aldarfars og einstaklinga í
fáum orðum, að lesandinn
hlýtur að vona að honum gef-
ist kostur á. að gera efninu
fýllri skil þótt síðar verði.
Sigurður málari var ákafur
liðsmaður í sjálfstæðisbaráttu
Islendinga gegn Dönum, og
það svo að nærri stappaði
Danahatri. En vettvangur
hans var ekki stjórnmálabar-
áttan í þrengstu merkingu
heldur menningarmálin. Hann
vissi að öruggasta leiðin til að
hefja þjóð úr niðurlægingu og
vekja hana til mótspyrnu
gegn erlendri áþján og á-
sælni er að mennta hana. og
manna í hvívetna, gera sér
Ijóst hvar misbrestir eru á en
vera þó jafnfram^’ glögg-
skygn á forn verðmæti. „Það
verður að laga alla þjóðina",
sagði Sigurður, og hann réðst
ótrauður í að leysa þá þraut.
Fordæmi Sigurðar málara
hafði djúp áhrif á vini hans
og kunningja, sem margir
urðu meðal fremstu manna
þjóðarinnar á sínum tíma.
Þeirra á meðal voru Matthías
Jochumson, Steingrímur Thor-
steinsson, Indriði Einarsson,
Jón Ölafsson ritstjóri og Ei-
ríkur Briem, svo aðeins nokkr-
ir séu nefndir. Þótt starf Sig-
urðar mætti skilningsleysi og
vanþakklæti alls þorrans þeg-
ar það var unnið, var það ein
af forsendunum fyrir að 17.
júní 1944 mætti renna upp.
I hinni nýju sjálfstæðisbar-
áttu má það aldrei gleymast,
að menningarstarf sem í
fljótu bragði kann að virðast
ærið fjarskylt stjórnmálabar-
áttu líðandi stundar, ber í sér
fræin að nýjum 17. júní, þótt
þau þurfi lengri tíma en fram
að næstu kosningum til að ná
þroska og bera ávöxt.
M. T. Ö.
;----------------—--
umóiceús
5i&uumaKraKðoa
Minningarkortin eru til sölu
í skrifstofu Sósíalistaflokks-
ins, Þórsgötu 1; afgreiðslu
Þjóðviljans; Bókabúð Kron;
Bókabúð Máls og menning-
ar, Skólavörðustíg 21; og í
Ból uverzlun Þorvaldar
Bjarnasonar í Hafnarfirði.
liggnv leiðin
Framhald af 7. síðu.
Það leikur ekki á tveim
tungum að breytingarnar eru
til bóta fyrir hrynjandi og
stuðlasetningu, auk þess sem
heigull er nákvæmari þýðing
en vesalingur á orðinu coward.
Einhver kann að setja út á öll
i-in í fyrstu ljóðlínu (henni
hafði verið breytt áður en
kvæðið birtist í annað sinn í
Þýdd ljóð VI.). En hér er
þess að gæta að erindið er
nokkurskonar viðlag og end-
urtekning sama sérhljóða ljær
upphafi þess aukna áherzlu.
Villimennska dauðarefsing-
arinnar, hinnar löghelguðu
blóðhefndar, er sýnd eins
skýrt í kvæði Wildes og auð-
ið verður. Dómur hans um þá
kvöl, sem aftakan og biðin
eftir henni baka samföngun-
um, og afsiðunaráhrifin á
fangaverðina hefur hlotið
staðfestingu í rannsóknum
refsifræðinga síðustu áratuga.
En þótt löngu sé sannað með
reynslu þeirra þjóða, sem af-
numið hafa dauðarefsingu, að
óttinn við gálga, höggstokk
eða rafmagnsstól dregur ekki
hið minnsta úr afbrotum, er
víða um heim haldist fast í
þessar leifar frumstæðs hefnd-
arréttarfars. 'Ekki er liðið
nema rúmt ár síðan Dick
Bentley, vangefinn piltur á
tvítugsaldri, var hengdur í
Englandi fyrir að félagi hans
við innbrot skaut lögreglu-
þjón til bana. Búið var að
taka Bentley fastan þegar
skotinu var hleypt af, en
lögin og dómstólarnir taka
ekki tillit til slíks aukaatriðis.
Grimmd manns við manns er
enn söm og þegar C. T. W.,
hermaður í riddaravarðliðinu,
lét lífið í Readingfangelsi.
Meðan svo er á Kvæðið uin
fangann erindi í hugskot
hvers einasta manns.
M. T. Ó.