Þjóðviljinn - 22.12.1954, Síða 4
4) __ ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 22. desember 1954
Því nœr sem dregur jólum,
því lieira er það, sem truflar
og því slitróttara er hlustað
á útvaipið, og mætti því vera,
að i:;m hjá færu merk atriði
-og u .dalsverð. Fyrsti og síðasti
dagui viku.nnar voru enn, sem
ofta;- mjög ánægjulegir. Leik-
-rit Þjóðleikhússins, „Topaz“,
v.-i . lutt á sunnudagskvöldið,
og beir, sem kynntust þessum
leik nú í fyrsta sinn, skilja
mæia vel, hve margar eru orðn-
ar sýningarnar, og er þó sizt
að efa, að mikils er misst við
það að hafa ekki fyrir augum
sér hina ágætu leikara sem
flytja verkið. Þótt hér sé um
útlent skáldrit að ræða og upp-
run þess leyni sér á engan hátt
þá er ádeila þess svo alþjóðleg
í eðli sínu, að íslendingar geta
fulk^-rlega notið hennar sem
stæ’-1'"ðrar myndar úr eigin
þjóðlífi.
Á ..ógum hins mikla bóka-
flóðs á jólamarkaðinn hefur
útvarpið mikið og fjölbreytt
nýmeti fram að færa. Maður
hefur heyrt mikið látið af upp-
lestri á ljóðum ungra skálda á
fimmtudagskvöldið. Að bví er
virðist er þar um eitthvað ann-
að að ræða en það, er hin
prentaða dagskrá vikunnar ger-
ir ráð fvrir. Eftir hádegi á
sunnudaginn var enginn upp-
lestur nýrra bókmennta, svo
sem verið hafði undanfarna
sunnudaga, bví að þá- skipaði
það rúm hin hátíðlega minning
fimmtíu ára afmælis rafmagns-
ins á íslandi. Sú fimmtiu ára
saga rafmagnsins, sem rakin
var í dagskrá afmælisins, er
hin gagnmerkasta frá upphafi
til þessa dags og einn glæsileg-
asti þátturinn í sögu landsins.
Er.í því sambandi vart hægt að
dá eitt öðru meir: áræði og
framsýni brautryðjandans, end-
urminningar gamla gæzlu-
mannsíns, hinar fáorðu, skýru
og stórhuga framtíðaróætlanlr
raforkumálastjóra.
En nýju bókmenntimar feng-
um við á laugardagskvöldið.
Vilhjálmur Þ. Gíslason las upp
úr safni íslenzkra ræðna með
fagurlegasta og áhrifaríkasta
hátíðleika, sem hann hefur til
að bera, og er þá mikið sagt.
Þegar ræður okkar djúpúðgustu
og kjarnyrtustu forfeðra eru
fluttar af hátíðleika Vilhjálms,
þá skyldi engan undra, þótt
sviplítil virðist verk kornungra
manna, er á eftir koma. — En
upplestur ungu höfundanna var
hinn ánægjulegasti og ekki
SIND
fiá Söngfélagi veihalýðsfélagamra í Heykjavík
Söngfélag verkalýðsfélaganna í Reykjavík hef-
ur ákveðið að fjölga allmikið söngfólki í tilefni af
5 ára afmæli kórsins síðari hlutal vetrar. Heitir
því stjórn félagsins á sönghneigt alþýðufólk, sem
áhuga hefur fyrir starfi þess, að gefa sig fram við
söngstjórann, Sigursvein D. Kristinsson, Grettis-
götu 64 (sími 82246), fyrir næstu áramót.
FUNI
MARGSKONAR KERAMIK
Heildsrila Silfurteig 4
f Ljösvallagötu 32
Áðajútsölur |
Reykj'avík: f
\ Blómaverzlunin Flóra
^Baðstola Ferðaskrifstofunnar
Hainarfiö^ðurj
Blojjnaveralunin Sóley
á verksmiðjuverði
M ý/' «*•*£
• •L-. fý;.
Vegglampar
Borðlampar
Ljósakrónur
o.m.íl.
Údýrai jólagjafii
— nvisamai
jólagiafii
Málmiðjan h.f.
Bankastræti 7, sími 7777.
mundi svo stór hópiir ungra
manna hafa komið rösklegar
fram á mínum ungdómsárum,
og margt er líkt og var i þá
daga: innhverf æska, angur-
vært draumlyndi. íþróttaregl-
urnar eru ekki eins strangar og
fyrrum og auðveldara að forð-
ast lýti í formi, og i fyrri daga
mundi meira hafa komið fram
í og með af viðleitni til kjarna-
hugsana, sem hefðu þá ef til
vill ruðzt fram á kostnað Ijóð-
rænna krafa. Af höfundum
þeim, er fram komu, vakti
Ásta Sigurðardóttir mest at-
hygli mína. Eg held það hafi
ekki verið fyrir þá sök eina,
að áður hafði ég lesið ágæta
smásögu eftir hana: í hvaða
vagni? Hér virðist vera skáld,
sem býr yfir djúpum tilfinning-
um með glóandi skáldneista í
barrni.
Erindi vikunnar voru að
hætti og sízt fyrir neðan með-
allag. Einar Ól. Sveinsson er
samur og jafn með Njálu, og
það er ekkert annað en eðli-
legur gangur málsins að eftir
því sem meira er um það á-
gæta listaverk rætt, því færri
verði nýmælin. — Björn Th.
Björnsson er samur við sig um
fjölbreytni, og þá þykir sumum
hann vera kostaríkastur, þegar
hann fjallar um hin fornu verk
okkar þjóðar í listum, sem okkur
hafði sézt yfir að til hefðu ver-
ið, af þvi að þær voru í svo
innilegum tengslum við daglegt
líf, sem að öðru leyti var svo
átakanlega fátæklegt.
Erindi Óskars Magnúsonar
um áhrif fljótanna á heims-
menninguna hafa verið fræð-
■andi í bezta lagi og gagnmennt-
andi í sagnfræðilegum efnum.
íslenzkt mál og Náttúrlegir
hlutir eru þeir þættir, sem næst
eru öruggleika um að bregðast
ekki og fjærst var það að þessu
sinni í meðförum Bjama Vil-
hjálmsonar og Geirs Gígju.
En merkast alls sem vikan
færði til sálfræðilegra íhugana
var þátturinn um daginn og
veginn, enda var hann fluttur
að þeim sálfræðingi þjóðarinn-
ar, sem nafnkunnastur er og
ræmdastur frá hljóðnema út-
varpsins. Erindi hans var vel
samið og skýrlega flutt. En
merkast var frásaga hans af
Austur-Skaftfellingnum, sem
barmaði sér sáran yfir því, að
nú ræddu menn ekki eins
frjálslega og áður um skoðanir
sínar, svo sem væru þeir
hræddir við að láta þær í ljós.
Þetta þótti sálfræðingnum skilj-
anlega mjög alvarlegt mál, en
það þótti mér furðulegast, að
svo var sem honum kæmi þetta
fyrirbæri mjög á óvart, og
bendir það til þess, að sálfræð-
ingur þessi eigi enn eftir að
kanna ekki ómerkilega kima í
sálarlífi sinnar þjóðar. Eftir
lýsingu þesa fyrirbæris gat
manni dottið í hug, að sjúkdóm-
ur þessi mundi vera runninn
frá Rússum og hefði þá fyrst
numið land á sunnanverðum
Austfjörðum. En ekki var sál-
fræðingurinn með neinar slíkar
getsakir, enda væri það ekki
líklega til getið, þegar nánar er
athugað, þar sem þessi hluti
landsins er einn þeirra, sem ör-
ugglegast er varinn af her-
skörum hins vestræna frelsis.
Jólablærinn og jólaannirnar
gera það erfitt að sökkva sér
niður í þetta alvarlega fyrir-
bæri svo rækilega sem vert
væri. En gjarnan vildi ég leggja
eitthvað lítilsháttar af mörkum
til að hjálpa sálfræðingnum
til rannsóknar á því, og ekki
held ég, að við þyrftum að
fara alla leið til okkar ástkæru
bernskustöðva til þeirra rann-
sókna, heldur séu sömu fyrir-
bæri á ekki lægra þróunarstigi
að finna hvar sem er. Ef okk-
ur væri kærkomnara að rann-
saka okkar ágætu sveitunga en
aðra, þá getum við fundið þá
í Reykjavík, t. d. Rannveigu
Þorsteinsdóttur, sem talaði líka
í síðastliðinni viku og á þá leið
sem væri rannsóknarvert í sam-
bandi við nefnt fyrirbæri.
G. Ben.
Tjarnarcafé opnar aftur
(yrir almenning eftir breytinguna á sölunum með
á annan dag jóla.
★ Tvær hljómsveitir og söngvarar skemmta
frá klukkan 9. -
MATUB verður framreiddur frá kl. 6 til 9 fyrir þá,
sem þess óska.
MIÐAR afhentir í skiifstofunni 22. og 23. þessa mán-
aðar kl. 2 til 4.
Tjarnarcafé
Austin bifreiðin
Model 1955
ei komin, verður til sýnis næstn daga
Garðar Gíslason h.f.
■••■••aMM«aMaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaBaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaBBBaaaaaBaaaaaaaaa
PERMOPLAST
MODEIING CUY
Tilvalin jólagjöf fyrir
börn og unglinga!
LEIR
í faUegum kössum með myndum og mótum til að
móta eftirs Leikfang, sem þroskar og eykur ánægju
hvers barns.
LITASETT
sem gerir öUum kleift að mála mynd. Myndin er
teiknuð og litir tölusettir á léreftið.
Þetta er dægradvöl, sem breiözt hefur um
allan heim á pessu ári.
Komið og skoðið áður en þér
festið kaup á öðru
MÁLARINN
SÍMAR 1496 — 1498.
miHMUIWMII