Þjóðviljinn - 11.01.1955, Side 10
/CC* fc
í'f'> ?ÍIC'I*IIV<20V.-:I -•■ 5381 v.Ci/flfij; ?;; TUI’l*í*.íj;4h<'l
10) _ ÞJÓÐVIUINN — Þriðjudagur 11. janúar 1955 —
Erich Maria REMARQUE:
------------------------
Að elska...
...og deyja
< __________________j
25. dagur
„Hvaða dagur er í dag?“ spurði hann.
' „Fimmtudagur.“
„Nú, það er fimmtudagur."
„Auðvitað. í gær var miðvikudagur. Haldið þið að
nokkur möguleiki sé á að fá einhvers staðar kaffi?“
„Auðvitað. Hér er allt óbreytt."
Sumir mannanna tóku brauð upp úr bakpokum sín-
um og fóru að maula það. Gráber beið; hann vildi borða
brauðið sitt með kaffinu. Hann fór að hugsa um morg-
unverðarborðið heima. Móðir hans átti blá- og hvít-
köflóttan borödúk og á borðum haifði verið hunang og
brauðsnúðar og kaffi með heitri mjólk. Kanarífuglinn
hafði sungið og á sumrin hafði sólin skinið á rauöar
geraníurnar í glugganum. Áður fyrr hafði hann oft
handfjatlað dökkgræn blöðin, andað aö sér sterkum,
framandi iimi og hugsað um framandi lönd. Síðan
hafði hann séð mörg framandi lönd, en ekki á þann
hátt sem hann hafði dreymt um í æsku.
Hann leit út aftur. Allt í einu létti honum í skapi.
Fyrir utan voru akuryrkjumenn að horfa á lestina.
Þar voru einnig konur með klúta bundna um höfuðin.
Liðþjálfinn opnaöi gluggann sinn og veifaði. Enginn
veifaði á móti.
„Þið um það, ófétin ykkar,“ sagði liðþjálfinn vonsvik-
þjálfinn og tveir 1 viðbót. Klukkustundu síðar fór Grá-
ber að kannast við umhverfið. Það var byrjað að
rökkva. Bláleitur hjúpur lagðist yfir trén. Hann þekkti
engin einstök atriði — hús, þorp eða hæðir — það var
landslagið sjálft sem talaði allt í einu til hans. Það kom
alls staðar að, geðþekkt og seiðandi og þrungið minn-
ingum. Það var ekkert áþreifanlegt, kom ekki staðreynd-
um við — það var einhver tilfinning um endurkomu,
ekki sjálf endurkoman, en því sterkari var þessi tilfinn-
ing. Hún var þrungin ljúfum, óljósum draumum, og
þeir áttu sér engin takmörk.
Nöfnin á stöðvunum vora nú gamalkunnug. Hann sá
staði sem hann mundi eftir úr sumarferðalögum. í hug-
anum fann hann allt í einu ilm af jarðarberjum, trjá-
kvoðu og lyngi 1 sól. Borgin hlaut að koma eftir nokkr-
ar mínútur. Gráber var búinn aö taka saman dót sitt.
Hann stóð upp og beið eftir fyrstu götunum.
Lestin nam staðar. Fyrir utan var fólk á hreyfingu.
Gráber gægðist út. Hann heyrði nafnið á borginni.
„Jæja, líður þér vel,“ sagði maðurinn frá Köln.
„Við erum ekki komnir. Stöðin er í miðri borginni.“
„Ef til vill er búið að flytja hana. Það er vissara að
spyrja.“
Gráber opnaði dyrnar. í hálfrökkrinu sá hann fólk á
leiðinni inn. „Er þetta Werden?“ spurði hann.
Fólkið leit upp en svaraði engu. Það var að flýta sér.
Hann fór út. Svo heyrði hann stöðvarstjórann hrópa:
„Werden. Allir út til Werden“.
Hann setti á sig bakpokann og tróðst áfram að emb-
ættismanninum. „Fer þessi lest ekki að stöðinni?“
Maðurinn leit þreytulega á hann. „Ætlarðu til Werd-
en?“
„Já“.
„I>arna yfir til hægri bakvið pallinn. Strætisvagn fer
það sem eftir er.“
Gráber gekk eftir stöðvarpallinum. Hann kannaðist
ekki við hann. Hann var nýr, gerður úr grænu timbri.
mn.
Nokkrum mínútúm síðar kom annar akur sem á var
fólk og hann veifaði aftur. í þetta sinn hallaði hann sér
langt út um gluggann. í þetta sinn veifaði enginn á
móti heldur, þótt fólkið hefði rétt úr sér og horfði á
lestina.
„Fyrir þessu erum við að berjast," sagði liðþjálfinn
reiðilega.
„Ef til vill hafa þetta verið stríðsfangar. Eða erlendir
verkamenn.“
„Það voru konur þarna líka. Þær hefðu að minnsta
kosti getað veifað“.
„Ef til vill hafa þær verið rússneskar líka. Eða pólsk-
ar.“
„Þvættingur. Þær litu ekki þannig út. Og þó svo
væri, hljóta að hafa verið þarna Þjóðverjar líka.“
„Þessi lest flytur særða hermenn,“ sagði sköllótti her-
maðurinn. Enginn veifar þeim.“
„Uxar,“ sagði liðþjálfinn og vildi ekki ræða þetta frek-
ar. „Sveitalubbar og fjósastelpur.“ Hann lokaði glugg-
anum með hnykk.
„í Köln er fólkið öðru vísi,“ sagði járnsmiðurinn.
Lestin mjakaðist áfram. Einu sinni stóð hún við í
jarðgöngum í tvær klukkustundir. Ekkert ljós var
í vögnunum og göngin sjálf voru niðdimm. Þeir voru
vanir því að hafast við neðanjarðar; en samt sem áður
var vistin í göngunum orðin óhugnanleg að klukku-
stundu liðinni.
Þeir reyktu. Glóandi sígaretturnar þutu upp og niður
eins og eldflugur. „Sennilega vélabilun,“ sagði liðþjálf-
inn.
Þeir hlustuðu. Þeir heyrðu ekki í flugvélum. Og eng-
ar sprengingar heyrðust. „Hefur einhver ykkar komið
til Rothenborgar?" spurði maðurinn frá Köln.
„Það er gömul borg,“ sagði Gráber.
„Hefurðu komið þangað?“
„Nei. Hefur þú aldrei komið þangað?"
„Nei. Og hvað í ósköpunum á ég að gera þar?“
„Þú hefðir átt að fara til Berlínar," sagði sá rottulegi.
„Þú færð ekki leyfi nema einu sinni. Og það gerist
meira í Berlín.“
„Ég hef ekki nóga peninga til að fara til Berlínar.
Hvar gæti ég búið? Á hóteli? Ég vil bara hitta fjölskyldu
mína.“
Lestin þokaðist af stað. „Loksins,“ sagði bassinn. „Ég
hélt að það ætti að grafa okkur hér.“
Smám saman birti í klefanum. Birtan varð silfur-
hvít og svo sást landslagið fyrir utan. Það var dýrmæt-
ara en nokkru sinni fyrr. Þeir flykktust að gluggunum.
Síðdegið var eins og ilmandi vín. Ósjálfrátt svipuðust
þeir um eftir nýjum sprengjugígum. Þeir fundu enga.
Eftir nokkra viðkomustaði fór bassinn út. Síðan lið-
<•>-
Tekur síðjakkinn við af
drogtinni?
Sígilda kvendragtin er alltaf
í tízku, þótt alltaf sé verið að
gera á henni tizkubreytingar.
Síðjakkinn er eitt afbngðið
sem ástæða er til að gefa
gaum.
Allar konur sem hafa ein-
hverja vankanta á vaxtarlag-
inu ættu að íhuga kosti síð-
jakkans. Dragt með lausum,
opnum jakka getur dulið ýmsa
va,xtarágalla. Kona sem er há
\ i
Glens og gaian
Hún: Segðu mér sannleikann.
— líkar ykkur karlmönnum
eins vel við tölugar konur og
við hinar?
Hann: Hvaða hinar?
Hann: Þú veizt hvernig ég er:
ég sökkvi mér alltaf niður í
það sem ég er að gera.-
Hún: Þú ættir að grafa
brunn.
SKIPAUTG6RÐ
RIKISINS
Herðubreið
austur um land til Vopnafjarð-
ar hinn 15. þ.m. Tekið á móti
flutningi til Hornafjarðar,
Djúpavogs, Breiðdalsvíkur,
Stöðvarfjarðar, Fáskrúðsfjarð-
ar, Borgarfjarðar og Vopna-
fjarðar í dag og á morgun.
Farseðlar seldir á föstudag.
Oddur
fer til Vestmannaeyja í kvöld.
Vörumóttaka í dag.
og mjög þrekin og fær sér
venjulega víðar flíkur til að
leyna vaxtargöllunum, á alltaf
á hættu að sýnast of umfangs-
mikil og tröllaukin í síðri, víðri
kápu. Hálfsíð kápa er mun
betri og yfir þröngu, sléttu
pilsi getur hún látið viðkom-
andi sýnast granna, þótt því
fari fjarri að svo sé.
Annars er hægt að stytta
því nær allar síðar, víðar káp-
ur og gera úr þeim nýtízku
síðjakka. Að vísu eru jakkarn-
ir mjög oft notaðir við kjóla
úr sama efni, en það er eng-
in algild regla;. oft er áherzl-
an lögð á muninn á kjól og
jakka. Að vísu þarf þetta
tvennt að fara vel saman, en
það þarf alls ekki að vera
eins.. Jakki úr gamalli kápu
getur orðið eins og ný flík ef
maður velur efnið í kjólinn
sem nota á við, þannig að
það fari vel við jakkann. Oft-
ast eru notaðir kjólar við
jakkana, þótt líka sé algengt
að nota pils og blússu. Sumir
kjólar eru meira að segja hafð-
ir flegnir eins og samkvæmis-
kjólar, en það er alls ekki hent-
ugt.
Kjóllinn á fyrri myndinni er
úr einlitu efni og kjóll og jakki
eru úr sama efni. Ef maður
vill sameina nýtt og gamalt
má nota ljósdrapp kjól við
dökkbrúnan jakka eða gráan
kjól við dökkbláan jakka.
Ef ekkert er við vaxtarlagið
að athuga er mjög fallegt að
nota sléttan þverröndóttan kjól
við einlitan jakka. Ef kjóllinn
er grár með svörtum röndum.
er fallegt að nota við hann
svartan jakka eða jafnvel há-
rauðan. Jakkinn er með mjög
breiðum sjalkraga, sem eru
mjög í tízku og eins og á
hinum jakkanum eru axlirnar
talsvert hallandi. Við báða
kjólana eru notuð breið, sniðin
belti sem fara flestum vel,
þótt breið séu.