Þjóðviljinn - 16.04.1955, Blaðsíða 10

Sœfinnur með 16 skó
Framh. af 1. síðu.
burðum, drengurinn sá
arna, og er þó ekki
nettia 18 vetra. Lítið á
hvað brjóstið er breitt
og hvelft, og herðarnar
að sama skapi. Litið á
vöðvana þá arna. Það
er auðséð, að hann hef-
ur krafta í kögglum. Þó
er höndin smáger og
bein. Eða sjáðu þetta
höfuð, þessa dökkjörpu
lokka, sem liðast fallega
uiður með eyrunum,
þetta háa, beina og
slétta enni, þessi bláu,
djúpu, rólegu augu,
þetta beina háa nef. Það
er eins og náttúran hafi
haft eitthvað listaverk
til fyrirmyndar þarna.
Svo segir sagan, að hann
hafi heitbundizt ungri,
ljóshærðri, bláeygðri,
glaðlyndri stúlku. En
hamingja þeirra varð
skammvinn, og sleit
stúlkan tryggð við hann.
Upp frá því gerðist
hann einrænn og ein-
mana, en var þó alltaf
að búa í haginn fyrir
stúlkuna sína, þegar hún
kæmi aftur.
Spgir síðan frá því, að
ráðizt var í þennan
helgidóm Sæfinns, safnið
hans í skúrnum, þegar
hann var fjarverandi.
Var draslinu ekið niður
í fjöru. En brátt kom í
ljós hvílíkar gersemar
voru þarna. Þar voru
peningar vafðir inn í
bréf, hver peningur út
af fyrir sig, bréfunum
frátætta þumalgarma,
þar voru innlendir og
erlendir peningar, auk
fúlgu af ógildum pen-
ingum, spesíum, ríkis-
dölum, mörkum og skild-
ingum. Þá voru í haugn-
um hattræflar, tómar
flöskur, mörg hundruð
skóbætur, mörg hundruð
flöskubrot, skeljabrot
svo þúsundum skipti,
nokkur hundruð þuml-
ar af vettlingum og
mörg hundruð taupjötl-
ur, auk margs annars.
Það er hægt að gera
sér í hugarlund hvað
þar eru þrír, — þar sem
Stundum potað niður í þrír eru þar eru tveir, og
Sæfinnur hefur hugsað,
þegar hann kom heim
og fann allt rifið og
tætt og f jármunum hans
ekið í fjöruna. Hann
sagði fátt, en ráfaði
raunamæddur burt, lét
þau orð falla við mann,
sem hann hitti á leið-
inni, að einkennilegt
réttlæti ríkti hér á landi.
Síðan fór hann niður í
fjöru til þess að reyna
að bjarga einhverju af
gersemum sínum.
Hann hafði aldrei gert
neinum mein, svo menn
vissu, aldrei sagt
styggðaryrði til neins,
en svona lék heimurinn
hann.
Orðsendingar
Sonurinn lærði
Siggi litli kom einu
sinni heim úr skólanum
og var venju fremur
svangur, voru þá borin
fram 5 egg í skál, en egg
voru bezti matur drengs-
ins. Siggi vildi nú sýna
föður sínum lærdóm sinn
og segir:
— Það eru 15 egg í
skálinni þarna, pabi.
— 15 egg? Nei, þau eru
ekki nema fimm, sagði
faðir hans.
— Jú, 'vist eru þau 15,
segir Siggi, — ég skal
sanna þér það.
— Látum sjá, segir fað-
ir hans.
— Þar sem fimm eru
þar eru f jórir, er það ekki
svo, pabbi?
— Jú, víst er það.
— Þar sem fjórir eru
þar sem tveir eru þar er
einn, er ekki svo?
— Jú, ekki verður móti
því mælt, segir faðir
hans.
— Nú geturðu séð: 5
og 4 ög 3 og 2 og 1 eru
samtáls 15, svo að það
eru 15 egg í skálinni.
— Já, satt er það að
þú ert lærður sonur,
sagði faðir hans, — ég
tek þessvegna ekki nema
fimm egg úr skálinni, en
þú mátt eiga hin 10.
Gátur
1. Hvenær byrjar and-
arunginn að synda?
2. Hversvegna getur
ekki rignt tvær nætur
samfleytt?
3. Hvernig er hægt að
skrifa vatn með tveimur
stöfum?
Nú er gaman að vera
ritstjóri Óskastundarinn-
ar. Með hverjum ■ pósti
berast mörg og skemmti-
leg bréf, hvaðanæva af
landinu, Það sem ánægju-
legast er við öll þessi
bréf, er það, að vinátta
ykkar og gleði skin út úr
þeim. Ritstjórnin þakkar
ykkur fyrir bréfin, efnið
sem þeim fylgir og mynd-
irnar allar. Eftir því sem
rúm leyfir verður birt
efni frá ykkur smátt og
smátt. Og umfram allt,
látið óskir ykkar í ljós,
þeim verður sinnt eftir
föngum.
Ó. J. Magnússon, Bæ,
Króksfirði. Möppurnar
utan um Óskastundina
kosta aðeins 2 krónur. Þú
skalt fá möppuna þína
bráðlega. Mynd af Erlu
Þorsteinsdóttur birtist í
7. tbl. Hefurðu ekki feng-
ið það?
Ártölin 1118-1918
Veturinn 1117—1118 er
talið að ritöld hefjist á
íslandi. Frá þeim tima
eru fyrstu skráðu heim-
ildir. Árið 1918 var ísland
viðurkennt fullvalda ríki,
aðeins í konungssam-
bandi við Danmörku.
Tuttugu og fimm árum
síðar gátu íslendingar
losnað að fullu úr tengsl-
um við Dani og stofnað
lýðveldi.
• ---------
Ártölin 930 og 1930
Hvaða minnisverðir at-
burðir úr fslandssögunni
eru bundnir við ártölin
930 og 1930?
Möppumar. Þið, sem
hafið pantað möppur fá-
ið þær með næstu ferð.
Þær verða lagðar í póst
með þessu tölublaði.
Unnur K. Karlsdóttir,
Kjartansstöðum, Flóa.
Skriftin þín er falleg.
Þakka þér fyrir gáturnar
sumar birtast bráðlega.
Við skulum tala við Ingi-
björgu Þorbergs fyrir
Þig.
9 ára lesandi í sveit.
Kvæðið, sem þú biður
um er töluvert langt, þess'
vegna dálítið erfitt fyrir
blaðið okkar að birta það.
Skrítla frá G. Á. 9 ára.
Karl einn kemur í póst-
húsið með frímerkt bréf.
Póstmaðurinn vegur það
vandlega og segir svo:
— Bréfið er því miður
of þungt. Þér verðið að
bæta frímerki á það.
— Nú, þá verður það
enn þyngra, sagði karl-
inn.
Það er gaman að safna.
Þóranna Þórarinsdóttir,
11 ára, Vestmannaeyjum,
skrifar að hún safni
glansmyndum og eigi nú
248 alls. „Einnig er ég að
safna frímerkjum. Eg
byrjaði í morgun og á
38“, segir hún.
S. G., 13 ára, ísafirði,
skrifar: Eg er að safna
serviettum eða pentudúk-
um, eins og á að kalla
það á íslenzku. Eg er líka
að safna prógrömmum.
Prógram, er það íslenzkt
orð? Ef það er ekki, vild-
ir þú þá birta islenzka
nafnið.
Svar: Prógram er ekki
íslenzkt orð, þó að það
sé almennt notað. I stað
þess er oftast hægt að
nota orðið dagskrá, þó á
það ekki allsstaðar vel
við, þá er stundum hægt
að nota orðið efnisyfir-
lit.
Nú verða ekki fleiri orð-
sendingar í þesu blaði, þó
að ritstjórinn þyrfti að
senda langtum fleiri. Bíð-
ur það næsta blaðs.
Hringur og maríuerlan
Eg á heima í sveit. Eins
og gengur og gerist í
sveitum eru hlaðnir kof-
ar úr torfi og grjóti. Bær-
inn stendur í hvammi við
rætur brekkunnar, og
stendur kofi upp í brekk-
unni. Eitt vorið verpti
maríuerla í kofaveggnum
og ungaði þar út eggjum
sínum. Þegar ungarnir
voru komnir, varð Hring-
ur, sem var þá hvolpur,
var við þá.
Hring var illa við allar
mýs og drap hverja sem
hann náði i. Tiringur hélt
nú að þetta væri mús, og,
þegar ungarnir komu úr
hreiðrinu sat hann um þá
og náði í einn þeirra. Eg
kallaði til hans, en hann -
gegndi mér ekki. Allt í
einu sé ég hvar maríuerl-
an kemur og flýgur hring
eftir hring í kringum
hann. Varð hann þá svo
hræddur, að hann lagði
niður skottið og reyndi
ekki framar að ná í þá.
12 ára telpa
S-Þing.
KLIPPIÐ HÉ R !
10) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 16. apríl 1955
Erlend
Framh. af 6. síðu
rikin þar í átökum kalda stríðs-
ins. Nehru, U Nu forsætisráð-
herra Burma og Sastroamidjojo
forsætisráðherra Indónesiu
telja þetta mjög varhugaverða
þróun, Þeir álíta að Asíuríkin
eigi sjálf að skipa málum í álf-
unni, setja niður deilur sem þar
• kunna að rísa og halda sér sem
' mest utan við átök hinna miklu
hervelda. Nehru hefur gert sér
tiðrætt um að með samningi
Indlands og Kína um Tíbet og
samningum Burma og Kina
hafi verið myndað friðarsvæði
' i Asíu, þar sem rikin skuld-
bindi sig til samskipta á jafn-
réttisgrundvelli og hafni öllum
tilraunum til íhlutunar um
innri mál hvers annars. Annað
helzt markmiðið með ráðstefn-
unni í Bandung er að búa svo
í haginn að þetta friðarsvæði
nái sem víðast, efla með því
friðinn i Asíu og í öllum heimi
um leið.
\
■fjlutleysisstefna flestra Col-
omboríkjanna í kalda stríð-
inu og stuðningur þeirra við
sjálfstæðiskröfur nýlenduþjóð-
anna hefur mætt skilningi í So-
vétríkjunum og Kína en andúð
í herbúðum Vesturveldanna. Að
nokkru leyti stafar andúðin af
því að nýlenduveldin er öll að
finna í hópi Vesturveldanna.
Það skýrir þó ekki; að hvergi
er Nehru og stefnu hans hall-
mælt eins og í Bandarikjunum,
sem eiga tiltölulega litlar ný-
lendur. Þeim mun meiri á-
tíðindi
herzlu hafa þau lagt á að
ánetja sér hin ungu ríki í
Asíu og gera þau að hálfný-
lendum. Eftirtekjan svarar þó
ekki til erfiðisins. Þegar Banda-
rikjastjórn tók að koma sér
upp hernaðarbandalagi í Asíu
í fyrrasumar eftir að saminn
hafði verið friður í Indó Kína
þvert gegn vilja hennar fengust
aðeins þrjú Asíuríki til að
ganga í bandalagið, Pakistan,
Thailand og Filippseyjar.
Bandarískir ráðamenn kenna
Nehru öðrum fremur um að
svona fór og hafa því ekki
vandað honum kveðjurnar síð-
asta árið. Jafnframt verður
gagnrýni Nehrus á stefnu Vest-
urveldanna og þá einkum
Bandaríkjanna sífellt skelegg-
ari. I þingræðu um síðustu
mánaðamót komst hann svo að
orði að hernaðarbandalagsbrölt
Bandaríkjastjórnar hefði ónýtt
horfurnar á friðsamlegra á-
standi í Asíu sem sköpuðust við
friðargerðina í Indó Kína. Hann
vítti stríðshótanir Bandaríkja-
manna gagnvart Kína og sagði
að tilraunir til að halda eyjum
við, ströndina fyrir Kínverjum
gætu ekki haft aðrar afleið-
ingar en stórstyrjöld. Loks
benti Nehru á, að Vesturveld-
unum hefði tekizt með hern-
aðarbandalagsbrölti að kljúfa
Arabaríkin í andstæðar fylking-
ar. í því sambandi er athyglis-
vert, að Nasser, forsætisráð-
herra Egyptalands, sem hefur
beitt sér fyrir andstöðu gegn
fyrirætlunum Vesturveldanna í
Kirkjan
Framhald af 3. síðu.
Ætlunin er að setja kistu Páls
biskups Jónssonar í suðurstúku,
en í norðurstúku hið forna altari
Skálholtskirkju; ennfremur verð-
ur öðrum fornum kirkjugripum
komið þar fyrir, sem við á.
Hæð hákirkju vérður 14 m
(sama hæð og var á kirkju Bryn-
jólfs biskups), lengd kirkjunnar
allrar 29 metrar.
Við hlið gamia griuinsins
ðin nýja kirkja verður reist
norðan við gamla grunnstæðið.
Og þess gætt við smíði hennar
að valda sem minnstu raski.
Verður hún því látin standa á
grunnstöplum. Hún mun því
standa norðan við gamla grunn-
inn, en sunnan við Norðurstúku.
Kirkjugarðurinn verður hlaðinn
upp,.en framan við kirkjugarð-
inn verður stórt og myndarlegt
torg, er liggur nokkra lægra en
kirkjustæðið. Má þá reisa hús
norðan og sunnan við torg þetta,
en ný heimreið liggur heim á
staðinn úr vestri.
Líkan kirkjunnar verður til
sýnis í Þjóðminjasafninu á venju-
legum sýningartímum þess.
Arabaríkjunum, kom í gær til
Rangoon, höfuðborgar Burma,
í för með Nehru og settust þeir
strax á rökstóla með U Nu og
Sjú Enlæ, forsætis- og utaiirík-
isráðherra Kína. Síðan halda
þeir fjórmenningar rakleitt til
Bandung.
M. T. Ó.
Innsta klíka íhaldsins
Framhald af 1. síðu.
verkalýðinn til hlýðni. Verka-
lýður Reykjavíkur hefur staðizt
allar þær árásar- og kúgunar-
herferðir sem miðstjórn Sjálf-
stæðisflokksins hefur skipulagt
gegn honum. Þess mætti minn-
ast, að það væri hægt að
reka öll atvinnutæki Islands án
þess að auðmannaklíkur hirtu
af þeim gróðann, en það væri
ekki hægt að reka neitt þeirra
án verkamanna.
Verkalýðurinn mun ekki þola
það, að Eimskipafélag Islands
sé misnotað gegn verkalýðs-
hreyfingunni. Ætli auðmanna-
klíka Sjálfstæðisflokksins að
halda slíku áfram, verður þjóð-
in að taka til athugunar hvern-
ig haga beri rekstri þess fyrir-
tækis í framtíðinni.
Ólafur Tliors, flutningsmaður
frumvarpsins um skattfrelsið,
treysti sér ekki til að hrekja
neitt af hinni þungu ádeilu
Einars og sagði aðeins nokkur
orð út í hött.
★ Bjarni Ben. hrakyrðir
verkfallsmenn.
En annar ráðherra Sjálfstæð-
isflokksins virtist fastar snort-
inn af ádeilu Einars. Bjarni
Ben. ruddi úr sér langri æsinga-
ræðu gegn alþýðusamtökunum,
er jafnframt átti að afsaka
skipulagningu Sjálfstæðisflokks
ins á sveltitilraun atvinnurek-
enda.
Verkfallið sagði hann „til-
gangslaust,“ og hefðu „afglap-
ar“ hrundið því af stað, og
yrðu þeir dregnir til ábyrgðar
fyrir það! En sérstaklega
hlakkaði í honum yfir því hve
söfnunin í verkfallssjóðinn
næmi enn lágri upphæð.
I sambandi við kosningu sína
í stjórn Eimskipafélagsins, lýsti
Bjarni því yfir, að hann vildi
gjarna geta orðið arftaki Egg-
erts Claessens, að því er virtist
einna helzt í baráttunni gegn
verkalýðssamtökunum! Var
ræða ráðherrans öil með van-
stillingarblæ og auðbeyrt hve
mjög ádeila Einars hafði kom-
ið honum úr jafnvægi.
★ Afglapar Sjálfstæðisfloliks-
ins bera ábyrgðina.
Einar benti á að yfirlýsing
Bjarna um vilja til að verða ann
ar Eggert Claessen staðfesti í
einu og öllu ádeilu sína. En
þessi fyrírmynd Bjarna hefði
verið framkvæmdastjóri Vinnu-
veitendafélagsins, sem Bjarni
væri ekki enn, og því eðlilegra
að hann gengi fram fyrir
skjöldu til baráttu við verka-
lýðshreyfinguna.
Hannibal Valdimarsson deildi
fast á misnotkun afturhaldsins
á Eimskipafélagi Islands, og
sagði Bjarna Ben. að „afglap-
ar“ þeir sem hann nefndi svo,
væri fólkið í verkalýðsfélögun-
um. Það væru afglapamir í
klíku Vinnuveitendasambands-
ins og Sjálfstæðisfl okksins, með
Bjarna Ben. og hina ráðherrana
að baki, sem yrðu dregnir til
ábyrgðar fyrir það að hindra
svo lengi samninga um sann-
girniskröfur verkamanna.