Þjóðviljinn - 01.05.1955, Qupperneq 7

Sunnudagur 1. maí 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Helgið fyrsta maí göfugustu hugsjón mann-
kynsins: að tryggja frið og farsæld á jörðu
Öll verklýSshreyfingin meS sfjórn AlþýÓu-
samhands Islands og stjórn Dagsbrunar
i fararbroddi undirritar VinarávarplÓ
Vínarávarpinu gegn kjarnorkustyrjöld heíur nú
verið dreift til þúsunda heimila og undirskriftir ber-
ast nú daglega til íslenzku friðarnefndarinnar. Með-
al þeirra sem þegar hafa undirritað ávarpið eru
stjóm Alþýðusambands íslands og stjórn Dagsbrún-
ar, en því fordæmi þarf öll verklýðshreyfingin að
íylgja.
Engri þjóð í heimi stafar
meiri hætta af kjarnorkustyrj-
öld en íslendingum. Þorbjöra
Sigurgeirsson kjarnorkufræð-
ingur segir: „Þó ekki væri
kastað nema einni kjarnorku-
sprengju á Keflavíkurflugvöll
væri mikill hluti þjóðarinnar í
bráðri hættu“.
Hver og einn hugsandi ts-
lendingur sem metur líf og
framtíð þjóðarinnar hlýtur því
að undirrita Ávarp Heims-
friða.rráðsins gegn undirbún-
ingi kjarnorkustríðs.
Skrifið undir^í dag ásamt
heimilisfólki ykkar og þeim
sem þið náið til.
Takið með ykkur undir-
skriftalistann í kröfugönguna,
safnið undirskiiftum og mun-
ið síðan eftir að Iáta listann
í póst strax í dag. (Bréfið
þarf ekki að frímerkja).
Hver einasta undirskrift
hefur sitt gildi, ekki síður á
Islandi en annarstaðar. Einn
einstakur getur ekki afstýrt
kjarnorkustríði, en þegar
hundruð milljóna einstaklinga
um víða veröld mótmæla með
undirskrift sinni eru þeir
orðnir svo sterkt áhrifavald
í heiminum að engin ríkis-
stjóra sem hefur kjarnorku-
vopn undir höndum þorir að
ganga í gegn vilja þeirra.
Þórbergur Þórðarson rit-
höfundur segir: „Vitanlega
hlýt ég að undirrita ávarp
Heimsfriðarráðsins um eyði-
leggingu kjarnorkuvopna og
stöðvun á framleiðslu þeirra,
því að annars myndi ég drag-
ast með þann glæp á sam-
vizkunni að hafa með af-
skiptaleysi Iagt minn litla
skerf til að steypa þjóð minni
og mannkyninu í kjarnorku-
glötun -—- minnugur hinna
spaklegu orða: Hver, sem
ekki er með mér, liann er á
móti mér“.
Hannibal Valdimarsson, íorseti Alþýðusambands íslands:
Fáar eða engar þjóðir ættu að hafa betri að-
stöðu en íslendingar til að tala máli friðarins
Tímarit Máls og menningar
beindi í síðasta hefti eftirfar-
andi spurningum til nokkurra
fræðimanna, rithöfunda og
stjórnmálamanna:
1. Hvernig lítið þér á aðstöðu
fslands, ef til kjarnorku-
stríðs kæmi?
2. Teljið þér ekki nauðsynlegt
að gera allar hugsanlegar
ráðstafanir til að koma í
veg fyrir beitingu kjarn-
orkuvopna í hernaði?
3. Viljið þér styðja ineð undir-
skrift yðar ávarp Heims-
friðarráðsins frá 19. jan.
1955 með kröfu um að birgð-
ir kjarnorkuvopna í öllum
löndum verði eyðilagðar og
framleiðsla þeirra nú þegar
stöðvuð?
Hér fer á eftir svar Hanni-
bals Valdimarssonar, forseta
Alþýðusambands Islands:
1. Mér skilst það vera sam-
eiginlegt álit vísindamanna, að
öll lönd jarðar séu í hættu, ef
til kjarnorkustríðs kæmi. Vís-
indamennirnir tala nú þegar
um eyðingu allrar menningar
og jafnvel útþurrkun lífs á
jarðarhnettinum, ef heiminum
verði varpað út í kjarnorku-
styrjöld. Tilraunir þær, sem
nú hafa verið gerðar með
vetnissprengjur, eru meira að
segja taldar hættulegar lífi
jarðarbúa, vegna geislavirkra
áhrifa á andrúmsloftið.
Þetta er í sem skemmstu
máli álit mitt á þeirri almennu
hættu, sem vofi yfir öllum
löndum heims, og þar með yfir
tslandi, ef til kjamorkustríðs
kæmi.
En auk þess dylst engum, að
þau lönd, sem talin eru hafa
mikla hemaðarlega þýðingu,
einkanlega ef þar eru stað-
settar míkilvægar hernaðar-
bækistöðvar, eru sérstaklega í
bráðri hættu, ef til kjamorku-
stríðs skyldi koma.
Og þannig er ísland einmitt
Hannibal Valdimarsson
sett. Þessi bráða hætta er því
ískyggilegri fyrir íslenzku
þjóðina vegna þeirrar land-
fræðilegu staðreyndar, að
helmingur hennar býr í næstu
grennd Keflavikurflugvallar.
2. Jú, vissulega tel ég nauð-
synlegt að gerðar séu allar
hugsanlegar ráðstafanir til að
koma í veg fyrir beitingu kjarn
orkuvopna. En meðan vopn
eru framleidd, hverrar tegund-
ar sem þau eru, er nokkum-
veginn víst, að þeim verði
beitt. Sú hlýtur a.m.k. að vera
ætlunin með framleiðslu þeirra
— og sú hefur líka orðið raun-
in með öll vopn fram til þessa.
En hvaða ráðstafanir er þá
hægt að gera til að koma í veg
fyrir beitingu kjamorku-
vopna? Ef til vill em engar
þær ráðstafanir hægt að gera,
sem örii'—’ega tiyggi það, að
þessum gereyðingai'tækjum
verði ekki beitt. — Ef til vill
liggur einasta vörn heimsins
við kjamorkustríði í því, að
vissa er fyrir eyðingu beggja
stríðsaðila, og að enginn getur
unnið slíkt stríð. — Til hvers
þá að hefja slíkan hildarleik?
Bann við framleiðslu allra
kjarnorkuvopna, og eyðilegg-
ing allra birgða slíkra dráps-
tækja, framkvæmd undir
ströngu alþjóðlegu eftirliti, er
þó sennilega einasta úrræðið,
sem til greina kemur.
Benda má á, að bann við
sýklahemaði aftraði jafnvel
óðum stríðsæsingamanni eins
og Adólf Hitler frá að grípa
til slíks gereyðingarvopns.
3. Samkvæmt framanrituðu
svara ég sourningunni ját-
andi. Auðvitað verður nú að
berjast móti stríðsvitfirring-
unni í heiminum og fyrir al-
heimsfriði með meiri þrótti en
nokkm sinni fyrr. — Nú
fyrst liggur þó líf mannkyns-
ins alls við. Allar þjóðir eiga
að gera allt, sem þær geta
til að skapa það almennings-
álit, að til striðs megi aldrei
framar koma milli þjóða til
að skera úr deilumálum
þeirra. Það eigi að gerast með
málflutningi og dómsúrskurði,
eins og nú tíðkast milli borg-
ara allra siðmenntaðra þjóða.
Fáar eða engar þjóðir ættu
að hafa betri aðstöðu en Is-
lendingar til að tala máli frið-
arins. Vér höfum ekki borið
vopn um aldir. Hér |)arf því
ekkert hemaðarkerfi að brjóta
niður, og hér ríkir ekki sá
hemaðarandi, sem allt úppeldi
annarra þjóða hefur lagt rækt
við að fóstra og móta allt aft-
Framhald á 9. siðu
Ávarp Alþjóðasambands verklýðsíélaganna:
Barátta fyrir bættum kjörum, rétt-
indum verklýðssamtakanna, frelsi
og varanlegum friði
Alþjóðasamband verkalýðsfélaganna, W.F.T.U.,
sendir ykkur hlýjar bróðurkveðjur og sínar beztu
óskir 1 tilefni dagsins.
Á undanförnum árum hafið þið staðið í harðri
baxáttu fyrir bættum lífskjörum, friði og frelsi,
Þessi barátta stendur enn yfir og framundan eru
írekari átck.
Til viðbótar áhyggjum um lífsafkomu bætist nú
óttinn við styrjöld.
Hringavaldið og þjónar þess í ríkisstjórnum, er-
indrekar stórveldastefnu og nýlendukúgunar, fara
ekki lengur í felur með áform sín.
Það eru ekki lengur ógnanir einar saman, heldur
hamslaus undirbúningur árásarstyrjaldar gegn
ríkjum alþýðunnar, þar sem arðráninu er útrýmt
’og verkalýðurinn er sinnar eigin gæfu smiður.
Fjöldi þeirra verðmæta, sem mannkynið hefur
skapað með vinnu huga og handa, árangur fram-
vindunnar, er í hættu og miklum hluta mannkyns-
ins ógnað með algerri tortímingu. Alþýðan verður
að treysta einingu sína gegn tortímingaröflunum
og hinni glæpsamlegu stefnu þeirra.
Verkalýðurinn í bandalagi við framfaraöflin
verður að beita orku sinni gegn eyðingarstyrjöld.
gegn hervæðingu Vestur-Þýzkalands og gegn ögr-
unum Bandaríkjanna í Evrópu og Asíu.
Við getum og verðum að varðveita verðmæti
lífsins, verðmætin sem verkalýðurinn hefir skapað.
Einhugur verkalýðsins og samfylking er sterkari
en nokkrar vítissprengjur, sferkari en öll áform
stríðsæsingamannanna.
Gerið 1. maí að voldugri viðvörun milljóna vinn-
andi fólks um víða veröld.
Tryggjum að baráttan fyrirbættum kjörum, fyr-
ir réttindum verklýðssamtakanna, fyrir frelsi og
varanlegum friði, verði höfuð innihald þessa al-
þjóðlega baráttudags, dags samhugs og samstarís.
Vín, 31. marz 1955
W.F.T.U.
Mritið Vinarávarpið í dag
1
HAIXDÓB KXLJAN
KAXNESS rithöfundur:
„1 veröldlnni er adeins ein deila
sem máli skiptir, deilan milli
pólitískra glæframanna annars
vegar, og þjóða jarðarinnar
hins vegar“.
★
ÞOKBJÖRN SIGUR-
GEIRSSON eðlisfræðingur:
„Ef tii kjarnorkustyrjaidar
kemur, þar sem kjamorku-
hættu“.
★
JÓHANNES úr
KÖTEUM skáld:
„Sá ,friður* sem oss er búinn
í skjóli vetnissprengjunnar —
það er friður dauðans“.
★
DR. BJÖRN JÓHANNES-
SON efnafræðingur:
„Því miður kem ég ekki auga
á nokkrar skynsamlegar líkur
sprengjur yrðu aðal vopnin, er tii þess, að oss íslendingum
meimingu alls mannkynsins yrði liUft i kjamorkustyrjöld
vissulega mikil hætta búin, og fremur en þeim milijónum ó-
með óvægUegri beitingu þess- breyttra borgara, sem fórnað
ara vopna má vel vera að yrði.í slíkum hemaðl“.
mannkynið yrði sært tU ólífis if
og Uði undir Iok hér á jörð- DR. BJÖRN SIGURÐS-
inni. SON læknir:
....Tfó ekki væri kastað nema „I>að er öUum þjóðum jafnt í
einni kjamorkusprengju á hag að kjarnorkuhemaður
Keflavíkurflugvöll væri mikUl verði bannaður og múgmorðs-
hluti þjóðarinnar i bráðri vopn eyðUögð“.