Þjóðviljinn - 12.03.1957, Page 5

Þjóðviljinn - 12.03.1957, Page 5
Þriðjudagur 12. marz 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (5 Séu sprengingar Breta hœttulausar geta þeir gert jbœr heima, segja visindamenn Pjoldi manna í Japan hefur gefið sig fram og boðizt til 1200 sjómílur norðúr af Jóla- að taka þátt í aðgerðum, sem miða að því að hindra Drezk stjómarvöld í að framkvæma fyrirætlun sína um í tilraunaskyni á Kyrrahafi ist um allan hnöttinn í efri loftlögunum og falli smátt og smátt til jarðar. Vitað er að strontiúm-90 veldur krabba- meini, og enginn getur sagt &ð sprengja vetnissprengjur í næsta mánuði. Sjálfbóðaliðarnir, sem flest- ir eru sjómenn, hyggjast sigla inn á hið auglýsta hættusvæði við Jólaeyju, léggja þar bátum og háfast við á þeim þann tíma sem Bretar hafa ætlað til vetn- isspreúginganna. Japanarnir gera sér vonir um, að ráðstaf- anir þéirra vérði til þess að Bretar hætti við fyrirætlun sína. Forsætísráffhérranu á xitifBindi. Pyrirhúgaðar vetnisspreng- ingar Breta hafa vakið mikinn Hgg í Japan, sem hefur orðið fyrir þungum búsifjum af völd- um kjarnorkuvopna, fyrst bandarísku kjarnorkuárásunum á borgirnar Hiroshima og Nagasaki og síðar helryki frá tilraunasprengingum Banda- ríkjamanna á Kyrrahafi og Sovétríkjanna á íshafseyjum norður af Síberíu. Japanska stjórnin hefur sent brezku stjórninni tvær orðsend- Ingar, þar sem þess er farið á leit að hætt verði við spreng- ingarnar við Jólaeyju, þar sem þær hljóti að skaða fiskveiðar Japana stórlega auk hættunnar á að helryk berist enn einu sinni inn yfir Japan. KisM, forsætisráðherra Jap- ans, var meðal ræðumanna, sem ávörpuðu útifund i Tokyo fyr- ir skömmu. Fundurinn var haldinn til að leggja áherzlu á kröfu Japana um að Bretar hætti við tilraunasprengingar. Áskorun til vísindamanna, Undir forustu nóbelsverð- launaþegans Hideki Yugawa liafa kunnustu vísindamenn Japans, 181 talsins, tekið sig saraan og sent 300 af fremstu vísindamönnum heimsins bréf, þar sem skorað er á þá að styðja mótmæli Japana gegn vetnissprengingum Breta. Yug- awa er eðlisfræðingur og fékk nóbelsverðlaiuiin 1949. Ja'unsku vísindamennirnir eyju. Borgarstjórnin í Hono lulu, stæi’stu börginni á Sánd- víkureyjum, hefur snúið sér til Bandaríkjástjórnar og beðið hana að beita áhrifum sinum! til að fá Breta ofan af því að Þekktu ekki reglumar Sigurvegarinn í keppni fyrsta flokks stökkmanna á Holmenkollenmótinu í Noregi í síðustu viku átti í raun- inni alls ekki aö taka þátt í þeirri keppni. Það kom flatt upp á alla stökksérfræðinga, þegar nítján ára Austur-Þjóðverji, Helmut Reeknagel, sem enginn kannað- ist við, sigraði hina víðfx’ægu úrvalsstökkmenn Norðurlanda. sprengja vétnissprengjur á þessum stað. Brézki ræðismaðurinn Honolulu hefúr tilkynnt, Nú er það komið á daginn, í að Recknagel átti alls ekki að í taka þátt í þessari keppni, og að hefði ekki gert það ef stjórn með vissu, hvar hættumarkið brezku vetnissprengjurnar verði austurþýzka skíðasambandsins er. sprengdar hátt í lofti og hel- Kona og- dóttir japanska fiskimannsins Alkichi Itnboyama • við banabeð hans í sjúkrahiisi í Tokyo. Kuboyama var fyrsta fórnarlamb- vetnissprengjunnar. Helryk frá fyrstu vetnis- sprengjutilraxxn Bandaríkjamanna féll yfir bát hans, sem 'ií var að veiðum á Kyrrahafi langt fyrir utan auglýst liættu- J svæði. Öli slcipshöfnin tók svæsna geislxmarveiki. Það sem vitað er með vissu ryk frá sprengingunum verði er að strontium-90 frá fyrri því eins lítið og hugsazt geti.: hefði þekkt betur keppnisregl urnar. Ætlunin var að þessi ungi maður keppti í hópi ann- ars flokks stökkvara. Þetta kom samt ekki nógu skýrt fram í þátttökutilkynningunni, svo að Norðmennirnir í mótsstjórn- inni skipuðu honum í úrtrnls- flokkinn. Þessum mistökum er það að þaklca, að þátttaka Recknagels varð á ýrnsan hátt söguleg. Hann er ekki aðeins fyrsti Þjóðverji sem vinnur stökk- keppnina í Holmenkollen, hann er einnig yngsti sigurvegari sem um getur í úrvalsflokkinum. Kunnu sér ekki læti Austur-Þjóðverjarnir í Holm- enkollen kunnu sér ekki læti vetnissprengingum er þegar farið að segja til sín í jarðar- gróðri og í béinum dýra og manna, segja japönsku vísinda- mennirnir. Vera má að heilsu mannkynsins hafi nú þegar verið óúnnið óbætanlegt tjón, og hættan á að svo fari eykst við hverja einustu vetnis- sprengingu. Ör aukning. Geislaverkunamefnd jap- anskra vísindamanna hefur ný- I Honolulu segja menn, að ef ; vindur standi á Sandvíkureyjar af Jólaeyju geti ekki farið hjá því að hann beri með sér hel- ryk. Vill ekki frest. Á þriðjudaginn lagði Verka- mannaflokksþingmaðurinn Will- iam Warbey til í brezka þing- inu, að ríkisstjómin féllist á að fresta vetnissprengjutilraunun- um í sex mánuði, meðan reynt Á hádegi í gær var ein af . þeim oliuleiðslum sem Sýrlend- j ingar lokuðu í vetur, eftir á- rásina á Egyptaland, aftur tek- j in í notkun. Leiðslan sem er eign brezka olíufélagsins Iraq Oil Company liggur frá írak til Baniyash á Sýrlandsströnd. Búizt er við að olían verði kom- in til strandarinnar í dag. Viðgerð er að hef jast á tveim öðmm olíuleiðslum og er búizt við að hemii verði lokið eftir nokkra daga. Stjórn Saudi Arabíu hefur heimilað að olía sé send eftir leiðslum frá Saudi Arabíu til leaa sent frá sér skvrslu um Væri að Da samkomulaSi við, bandariskra hreinsunarstöðva í lega:sent fra ser _skyrslu um kin og Sovétríkin um brezku hjálendunni Bahra við *fc-taka með öllu fyrir tilraun-1;Persafl6a. ÞesSum leiðslum var ir með kjarnorkuvopn. hættuna af strontium-90. 1, skýrslunni segir prófessor Sapa Yoshio Hiyama, að enginn vafi leiki lengur á að sífelld hætta Framhald á 11. síðu. einnig lokað eftir árásina á Eg- yptaland. yfir hinum glæsilega árangri af mistökum stjórnar skíðasam- bands þeirra. Hinir vandfýsnu, norsku áhorfendur voru einnig stórhrifnir af sigurvegaranum, sem að dómi þeirra er fullkom- inn skíðastökkvari í öllu tilliti. Árangur Recknagels er enn at- hyglisverðari þegar þess er gætt, að skíðamenn í Þýzka- landi hafa átt mjög erfitt með að þjálfa sig í vetur vegna lít- illar snjókomu. Sovétríkin beðin að hætta kjarn- orkusprengJngum Japanska stjórnin fór þess á leit við sovétstjórnina í gær, að hún liætti við allar frékari kjarnorkusprengingar. Tilefni þessara tilmæla mun vera sprenging sú sem átti sér stað í Sovétríkjunum á föstudaginn var. Japanska stjórnin hefur bor- ið fram harðorð mótmæli við brezku stjórnina vegna þeirr- ar fyrirætlunar hennar að sprengja vetnissprengjur á Jólaey í Kyrrahafi í sumar. Þau mótmæli hafa engan árang- ur borið. Lisísýnin; segja, að ef Bretar endilega á ólæknandi beinkrabba muni vilji sprengja vetnissprengjur eigi - þeir að gera það heima lijá sér á Bretlandseyjum. „Brezka rikisstjórnin hefur fullyrt að alls engin hætta sé samfara vetnissprengjutilraun- unum við Jólaeyju. Sé þetta satt ætti ekkert að vera því til fýrirstöðu að hún geri tilraun- irnar heima hjá sér,“ segja japönsku vísindamennirnir. Haíi® jnengað x misseri. Þeir staðhæfa, að reynslan hafi sýnt að engar varúðárráð- stafánir geti forðað því, að siglingar og fiskveiðar á stóru svæði í Kyrrahafinu hljóti að liggja niðri í sex niánúðí eftir spreúgiúgarnar að minnsta kosti. Eiteig benda japönsku vis- indarnennirnir á; að strontium- 90 frá vetnissprengingum dreif- ! sig á Sandvíkúréyjum, sem eru[ vofa yfir hverju mannsbarni á jörðunni, ef vetnissprenging- ar verða álíka tíðar framvegis og verið hefur síðustu ár. Japanir hafa rannsakað, hvernig magnið af strontium- 00 hefur aukizt í matvælum og| beinum manna frá árinu 1951 j fram á síðasta ár. Um veru- j lega aukningu hefur verið að; ræða á þessu tímabili. Einkum! hefur strontium-90 í jarðveg- j inum aukizt ört, en úr jarð- veginum berst það með gróðri í dýr og geislunarhættan frá strontium-90 er sérataklega I mögnúð, þáð tekur hana 25 ár að rýrna um helming. ---—------— Ötti í Monölulu Fyrir skömöiu smöluðu brezkir hermenn eyjarskeggjum á Jóla- - ‘ eyjunnl saman og fluttu þá á brott. I>eir xirðu að víkja fyrir vetnls- Ottx Vlð afleiömgar brezku j sprengjunni. Iijaraorkuvopnin lxafa áður eytt aðra Kyrrahafseyju, Vetnissprenginganna er nú Bikini, þar sem Bandarikjamenn sprengdu tilraunasprengjur sínar einnig farinn að gera vart við^fio æstu ^ Myndin sýnir eyjamkeggja af Bikini, þar sem þeir híma í útíegð á eyju, sem í alla staði er lakari en sú sem þeir voru hraktir af. Framhald af 12. síðu Danmörku, Noregi, Finnlandi og Islandi héngju í sömu sölum, abstrakt list allra landanna saman o.s.frv. Það voru norsku fulltrúarnir á aðalfundinum, sem báru fram þessa tillögu og var hún samþykkt einróma. Töldu menn að hin nýja skipan sýningarinnar myndi gefa henni ferskari svip og auka á- huga almennings á sýningum Bandalagsins. Einnig myndi hún stemmá stigu við óheil- brigðri og óeðlilegri keppní milli landa. Dr. Erik Wetter- gren formaður hinnar sænsku deildar Norræna Listbanda- lagsins var í forsæti á þessum fundi en fulltrúar af Islanda hálfu þeir Svavar Guðnason formaður íslenzku deildarinnai* og Hjörleifur Sigurðsson ritari hennar. Hinn 28. janúar sl. var svo haldinn í Gautaborg fundur samvinnunefndar allra þátttöku þjóða en hún mun annast und- irbúning sýningarinnar í haust. Af hálfu íslands mætti þar Hjörleifur Sigurðsson. Var rætt nánar um skipan sýningariimar og unnin nauðsynleg undirbún- ingsstörf, auk þess sem fulltrú- amir skoðuðu hið væntanlega húsrými í Listasafnshúsinu og Listsýningaskálanum í Gauta- borg. Loks má geta þess, að fvrir tilstuðlan menntamálaráðherra og fjárveitinganefndar veitti Alþingi nýlega 50 þúsund króna styrk til sýningarinnar en menntamálaráðuneytið auk þess 5 þúsund króna ferðastyrls vegna hennar. Sigurvegarinn á Holmen- !en stökk aí misgóning

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.