Þjóðviljinn - 28.04.1957, Blaðsíða 6

6} _ MÓÐVILJINN — Sunnudagur 28. apríl 1957
SHÓDVILHNN
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alpýðu — Sósialistaflokkurinn
Skattur á milljónamæringa
Eins og kunnugt er lagði rík-
isstjórnin jafnhliða frum-
varpinu uni húsnæðismálin
frani á Alþingi frumvarp um
skatt á stóreignir. Gert er ráð
fyrir að tekjur af stóreigna-
skattinum nemi a. m. k. um 80
milljónum króna og skiptist
þannig að Byggingarsjóður rík-
ísins fái % hluta, en Veðdeild
Búnaðarbankans % hluta. jEr
gert ráð fyrir að skatturinn
verði innheimtur á 10 árum
Stóreignaskatturinn reiknast
þannig, að af einnar millj-
íón króna hreinni eign hjá
hverjum einstaklingi greiðist
enginn skattur. Af 1—1.5 millj.
kr. eign, greiðist 15% af því
sem umfram er 1 milljón króna
og 20% af afgangi. Af 1.5—3
smillj. króna eign greiðist 75
þús kr. af 1.5 millj. og 20% af
afgangi. Af 3 millj. kr. hreinni
eign og þar yfir greiðist 375
þúsuncl krónur af 3 millj. og
25% af afgangi.
Iallýtarlegri greinargerð sem
fylgdi frumvarpinu um stór-
eignaskattinn er á það bent að
•verðlag allt hafi hækkað mjög
á undanförnum árum vegna
Vaxandi verðbólgu og hafi það
oæði orsakað aukið ósamræmi í
Æignaskiptingunni og sívaxandi
erfiðleika fyrir atvinnuvegina.
Á það er minnt að um s.l ára-
mót hafi verið gerðar nýjar
jráðstafanir til að ryggja rekst-
tttr útflutningsfrr. nleiðslu lands-
manna, sem fylgt hafi nokkrar
bvrðar fyrir alla þegna þjóðfé-
lagsins. Hafi þá þótt rétt og
skylt að þe:r sem breiðust hafi
ijökih tækju á sig þyngstar
íbyrðarnar og því svo um sam-
Ezt milli stjórnarflokkanna að
Stóreignir skyldu verulega
skat .lagðar. Er jafnframt á það
bent að skattinum sé ætlað að
! ÍSraga úr verðbólguhættunni
með því að binda nokkurn hluta
raf fjármagni þeirra er mest
ihafa aflögu. Og þar sem hindr-
'jn vaxandi verðbólgu er einn
tilgangurinn með álagningu
stóreignaskattsins þótti eðlilegt
| að undanþiggja skattinum
j sparifjáreignir og ríkisskulda-
1 tbréfaeignir.
i *¥,il grundvallar stóreigna-
í skattinum verður lagt hið
• ríýja fasteignamat sem lands-
fcefndin vinnur nú að, en þó er
f méfndinni gert að skyldu að
•endurskoða mat á einstökum
lóðum í kaupstöðum og kaup-
’ túnum og annars staðar þar,
sem nefndin telur ástæðu til að
i breyta matinu, teljist það vera
1 í ósamræmi við mat á öðrum
f fasteignum miðað við áætlað
] söluverð. Við matsverð fast-
•eignanna, eins og það verður
! ákveðið samkvæmt þessu skal
| bæta 200% álagi. Frá matsverði
I sláturhúsa, frystihúsa og ann-
1 erra húseigna, sem notaðar eru
sem vinnslustöðvar sjávaraf-
urða og landbúnaðarafurða,
skal draga 20%. Reikna skal
fiskiskip á vátryggingarverði að
frádregnu 33%%, ets. önnur
skip á vátryggingarverði að
frádregnum 20% og sömuleiðis
flugvélar.
Gert er ráð fyrir að settar
verði sérstakar reglur um
matsverð á vélum, áhöldum og
öllu lausafé. Hreinum eignum
félaga, reiknuðum samkvæmt
ákvæðum laganna, verður skipt
niður á eigendur félaganna í
réttu hlutfalli við hlutafjár-
eða stofnfjáreign hvers þeirra,
og teljast þær með öðrum eign-
um einstaklinga við skattlagn-
ingu. Skattlagningin verður
miðuð við eignir um síðustu
áramót.
Þessi nýi skattur kemur eins
og ljóst er af framansögðu
við tiltölulega fámennan hóp í
landinu. Þetta er skattur á
milljónamæringa. En skattur-
inn er hár á okkar mælikvarða.
Með honum eru auðmennirnir í
landinu látnir skila þjóðfélag-
inu aftur nokkrum hluta af
fljótteknum gróða verðbólgu-
áranna. Slík ráðstöfun er sjálf-
sögð og réttmæt ehda lagði
verklýðshreyfingin mikla á-
herzlu á að þessi leið yrði far-
in til tekjuöflunar þegar efna-
hagsmálin voru á dagskrá fyrir
áramótin. Við þeirri ósk varð
ríkisstjórnin og á hún þakkir
fyrir. Fara má nærri um hvort
slík skattlagning verðbólgu-
gróðans hefði komizt í fram-
kvæmt nú hefði íhaldið haldið
fyrri valdaaðstö’ðu. Enginn
minnist þess að stóreignaskatt-
ur væri orðaður þegar íhalds-
stjórnin lagði á almenning hin-
ar drepþungu tollaálögur í árs-
byrjun 1956. Það þurfti aðild
Alþýðubandalagsins og verka-
lýðshreyfingarinnar að stjórn-
armyndun til þess að slíkt feng-
izt fram.
Það er vissulega ánægjulegt
að það fé sem fæst inn með
álagningu stóreignaskattsins
fer til hinna gagnlegustu fram-
kvæmda en er ekki gert að
venjuleghm eýðslueyri. Stór-
eignaskatturinn á að ganga til
Byggingarsjóðs ríkisins og Veð-
deildar Búnaðarbankans. Þann-^
ig fæst veruleg fjárhæð á mjög
æskilegan hátt til þess að
byggja upp lánastofnanir fyrir
íbúðabyggingar í kaupstöðum
og sveitum. Með þessari skatt-
lagningu reyndist fært að leysa
brýnt og aðkallandi vandamál
sem lengi hafði verið erfitt úr-
lausnar.
Eins og vænta mátti hefur
flokkur auðmannanna,
Sjálfstæðisflokkurinn, snúizt
gegn því af mikilli hörku að
skattleggja milljónamæring-
ana. Björn Ólaísson og Ólafur
Fornleifar
1900
\ SKÁKIN a
■:::::: Ritstjóri: J
\ ■ ■ JÍ..K ■ ■ FREYSTEINN ÞORBERGSSON
Smisloff vinnur Botvinnik
Her kemur enn ein skák frá
einvíginu í Moskvu. Er það átt-
unda skákin,. Fyrir þá skák
voru keppendur jafnir. Smisl-
off sneiðir frarn hjá eftirlætis-
afbrigði sínu í Sikileyjarvöm,
lokaða afbrigðinu, en tekst
samt að yfirstíga Botvinnik al-
gjörleg|a £ býrjuninni. Þegar
Botvinnik loks kemur kóngi
sínum í skjól, er staða hans
þegar töpuð. Hann berst samt
áfram þar til skákin fer í
bið. Erfiður dagur hjá Botvinn-
ik, og lærdómsrík skák.
Björnsson andmæltu skattinum
strax við 1. umræðu á Alþingi
og síðan hafa blöð íhaldsins
skrifað í sama dúr. Rökin eru
helzt þau að stóreignamennirnir
séu ekki borgunarmenn fýrir
skattinum nema að draga veru-
lega saman seglin en slíkt muni
koma niður á almenningi. Þetta
eru falsrök. Þótt skatturinn sé
hár á íslenzkan mælikvarða er
hann ekki lagður á aðra en þá
sem eiga mjög miklar eignir
skuldlausar og hafa vissulega
bökin til að bera hann. Þessum
Sikileyjarvöm.
Hv.: Smisloff — Sv.: Botvinnik
1. e4 c5
2. Rf3 Rc6
3. d4
Þetta er algengasti leikurinn í
stöðunni, en Smislofí leikur
miklu oftar 3. Rc3, sem er upp-
hafið að hinu svonefnda lokaða
afbrigði, er Smisloff hefur átt
mikinn þátt í að skapa.
Vera má að Smisloff hafi valið
opna afbrigðið, sökum þess að
Botvinnik hefur gengið illa með
það að undanförnu, samanber
mönnum er samt skilinn eftir
mikill auður sem gerir þeim öll
eðlileg umsvif auðveld og
möguleg. En greinilegt er hvað
Sjálfstæðisflokkurinn meinar
með andstöðu sinni. Hann er
enn sem fyrr þeirri stefnu sinni
trúr að almenningur eigi einn
að standa undir byrðunum en
auðmennirnir að sleppa með ó-
skertan hlut. Þessi stefna beið
ósigur við myndun núverandi
ríkisstjórnar eins og frumvarp-
ið um stóreignaskattinn er einn
vitnisburðurinn um.
tap hans á móti Keres 1 síðustu
umferð Aljechinsmótsins og
erfiðleika hans á móti Lar-
sen í Olympíumótinu.
3. . . . cxd4
4. Rxd4 Rf6
5. Rc3 dtí i
6. Bg5
Ritcherárásin, eitt skarpasta
og mest teflda afbrigðið í Sikil-
eyjarvörn.
6 . . . . e6
7. Dd2 aö '
Botvinnik leggur ekki út f 7.
— h6, sem hann hefur þó oftast
leikið í þessari stöðu. Eftir svar-
ið 8. Bxf6 gxf6 lék Larsen á
móti honum: 9. Hdl, en Keres
lék 9. o—o—o!
8. o—o—o hfi
9. Be3
Slæmt væri hér 9. Bxf6 sökum
9. — Dxf6, þar eð d-peðið er
ekki lengur í hættu, af því að
riddari á ekki lengur aðgang að
reitnum b5. Algengt er hinsveg-
ar að leik 9. Bf4. Þá strandar
9. — e5? á 10. Rxc6 bxc6 11.
Bxe5. Eða 9. Bh4 eins og leikið
var< ií 81 einvígisslkák þeirra
Friðriks og Pilniks 1957. Eftir
að hafa skoðað þe^sa skák,
freistast maður að ætla að leik-
Framhald á 10. síðu.