Þjóðviljinn - 04.05.1957, Blaðsíða 3

Laugardagur 4. mai 1957 — ÞJÓÐVILJINN
'<3E
Stóraukin fjárframlög til landnáms
Framhald af 1. síðu.
hún þarfnast af landbúnaðar-
vör'um, og það alveg eins, þótt
iólksfjölgun haldi áfram í fram-
iiðinni. Það er ástæða til að líta
um C’xl nú og sjá, hver árangur-
inn af landnámi rikisins er síð-
ustu 10 árin. Eftir upplýsingum
frá iandnámsstjóra, Pálma Ein-
arssyni, hafa verið sámþykkt
498 einstaklingsbýli og stofnað
til 12 byggðahverfa í 10 sýsl-
um, en þar koma til með að
vera 70 býli, þar af 28 byggð
nú. Auk þessa hafa notið styrkja
landnámsins býlaflutningar 46
talsins og 109 eyðibýli notið að-
stooar.
jörð er að ræða, og skal sú að-
stoð miðast við framlag til ný-
býlamanna.
Stóraukin íiárframlög,
aukið starfsvið nýbýla-
stjómar
Með þessu frumvarpi er hækk-
að rnn helming framlag til land-
náms ríkisins. Jafnframt þessu
er landnáminu ætlað að skila
nýbýiingum í byggðahverfum
fullræktuðu 10 ha túni, en það
voru áður 5 ha. Sömu réttinda
■eiga þeir að njóta, sem reisa
einsiaklingsnýbýli utan byggða-
hvería. Þá skal leggja fram
Stækkun túnanna
undirstöðuatriði
Eitt af stærstu nýmælum þessa
frumvarps er, að landnámi rík-
isins er nú ætlað að koma til
aðstoðar þeim bændum, sem
hafa minna tún en 10 ha, og
skal nú samkvæmt frumvarpi
þessu úthluta þeim viðbótar-
framlagi við jarðræktarframlag-
ið, þeirri upphæð, sem á vantar
til þess, að þeir fái allt að helm-
ing kostnaðarins við stækkun
túnanna greiddan af ríkinu. Til
þessa má landnámið verja 4
millj. kr. nú í ár og 5 millj. kr.
næstu 4 ár. Það er sjálfsagt
margt, sem veldur því, hversu
ræktun hefur miðað áfram í
einstökum landshlutum og á
einstökum býlum undanfarin ár.
En það verður að teljast höfuð-
nauðsyn að geta jafnað aðstöðu-
mun bændanna, þar sem þeir
eiga að búa við sama verðlags-
grundvöll.
Víða hagar svo til nú orðið,
að hægt. er að fá vélar til að
brjóta og vinna land. Einnig
sem eru sérmetnar og í ábúð,
sem bústofn fylgir, eru því 5157
og túnstæði þeirra skiptist þann-
ig:
0.1 —• 5 ha 1085 21.1%
5 — 10 ha 1988 38.6%
yfir 10 ha 2084 40.3%
minnst IV2 milljón kr. árlega hafa samgöngur batnað, svo að
tiJ þess að \eita nýbýlingum allt auðveldara er að flytja vélarn-
að 25000 kr. framlag til íbúðar-
húsábygginga. — Það er kunn-
ara en frá þurfi að segja, hversu
■erfitt það hefur reynzt nýbýl-
ingum að koma fyrir sig fótun-
um fjárhagslega á undanförn-
um árum, enda þarf samtímis
að mörgu að hyggja, þar sem
í senn þarf að rækta og byggja
yfír fólk og fénað, jafnframt því
sem kaupa þarf bústofn og auka
hann eftir þörfum, svo að hag-
stæður fjárhagsgrundvöllur ná-
ist fyrir búreksturinn. Þá er í
þessu frumvarpi aukið starfssvið
nýbýJastjómar til þess að veita
stuðning til gróðurhúsaræktun-
ar smábýla í sveitum og til
þess að koma í veg fyrir, að
jarðir fari í eyði. Ennfremur er
nýbýlastjórn heimilt að veita
fjárhagslegan stuðning, þegar um
féiagsbúskap á einni og sömu
ar, en erfiðleikar á tilfærslu
véla torvelduðu mjög ræktun
í einstökum landshlutum og á
einstökum býlum.
Um 60% jarða með
tún minna en 10 ha
Landnámsstjóri telur, að á
5926 sérmetnum jörðum í land-
inu sé túnstæðin þannig:
12550 ha vantar á að
allar jarðir nái 10 ha
túnstærð
Athuguu sú, sem gerð hefur
verið, nær til allra sveitahreppa
landsins og sýnir meðal ann-
ars, að auka þarf ræktun á 1085
jörðum um 1865 ha, til þess að
þær hafi allar 5 ha tún. Enn-
fremur þarf að auka ræktun á
1988 jörðum, til þess að allar
þessar jarðir hafi 10 ha tún,
um 5261 ha. Það þarf því að
rækta 7125 ha til þess að því
takmarki verði náð, að 1085 jarð-
ir hafi 5 ha tún og 1988 jarðir
hafi 10 ha tún, auk þeirra, sem
stærri tún hafa. Sé að því stefnt,
að allar jarðir hafi minnst 10
ha tún, eins og frumvarpið ger-
ir ráð fyrir, þá vantar 5 ha til
viðbótar á 1085 jarðir, sem eru
i lægsta stærðarflokki, en það eru
samtals 5425 ha. Alls þarf því
að rækta 12550 ha, til þess að
allar jarðir náj 10 ha túnstærð.
Hér er um mikið átak að ræða,
sem frumvarp þetta gerir ráð
fyrir, að náð verði innan 5
ára. Sé gert ráð fyrir, að hey-
öflun sé nú nægileg fyrir þann
bústofn sem fyrir er, ætti hinn
nýi túnaauki að nægja fyrir rúm-
lega 12000 nautgripi, eða um
250000 fjár.
Áhugi Islendinga fyrir ferð-
um til Spánar fer sívaxandi
Einn af forsiöðumönnum spænsku ferða-
skrifstofurmar staddur hér
Jaime A. Segarra.. deildarstjóri í hinrti opinberu ferða*
skrifstofu á Spáni, er staddur hér í Reykjavík þessa dag>*
ana sem gestur Ferðaskrifstofunnar Orlofs. |i
Segarra kom hingað til lands
| í fyrrakvöld frá Stokkhólmi og
rnun væntanlega halda þangað
aftur í dag eða á morgun. Hér
ræðir hann við forystumenn
ferðamála. ,
Mikil aðsókn að
Sýningarsalnum
Tún ha jarðir %
0.1 - - 5 1815 30.6
5 — 10 2149 36.3
10 — 15 1104 18.6
15 — 20 486 8.2
20 — 30 289 4.9
30 83 1.4
Yfir
Af jörðum með tún undir 10
ha eru 891, sem enginn bústofn
er á, en nytjaðar af öði-um aðil-
um, og liggja ekki fyrir ná-
kvæmar skýrslur um hvemig
þeirri ábúð er varið. Þær jarðir,
Ferniingar á morgun
Framhald af 2. síðu.
nesvegi 14, Kópavogi.
Gísli Þröstur Kristjánsson, Hátröð
8, Kópavogi.
DaSi Eysteinn Jónsson, Hófgerði
10, Kópavogi.
Guðmundur Hjálmar Jónsson,
Hófgerði 10, Kópavogi.
| iSuðurlandsbraut 91E.
Sólveig Theodórsdóttir,
Skaftahlíð 38.
Unnur Tómasdóttir,
Brávaliagötu 16A.
DRENGIK:
Björn Stefánsson, Hávahlið 23.
Björn Sverrisson, Heiðargerði 88.
Dómkirkjan. ■— Fermingar- Gestur Jónsson, Kvisthaga 29.
börm suimudaginn 5. inaí ki. Guðmann Kristbergsson,
11 f.h. — Presínr séra Óskar Melgerði 3.
3. IÞorlálcsson.
STÚLKUR:
Birna Kristin Árnadóttir,
■'óðiinsgötu 20B.
Bergíjót Bergsdóttir, Laufásv. 61A.
Gerður B-ergsdóttir, Laufásv. 64A.
Ita.; hheiður Bergsdóttir,
1 aufásvegi 64A.
Eajnt.. ;y A. Reinhards,
/Vsvallagötu 46.
Gu£ ý Sigurðardóttir, Melgerði 11.
Hekia Smith. Bergstaðastræti 52.
Helga Ragnarsdóttir, Smiðjustig 10.
Heiga Skúladóttir, Nökkvavogi 44.
JócIlÍs Norman, Mávahlið 23.
Jórunn Sörensen, Prikirkjuvegi 11.
Kolbrún Jónsdóttir, Langagerði 34.
Kristín Guðríður Lárusdóttir,
Brekkustíg 17.
Sesselja Edda Einarsdóttir,
Bergsaðastræti 24.
Sigurveig Jóna Einarsdóttir,
Bergstaðastræti 24.
Sigríður Ester Auðunsdóttir,
. Urðarstíg 8.
Sigrún Guðjónsdóttir, Vífilsgötu 5.
Simonette Brúvík,
Hara'.d Gudberg Haraldsson,
Spítlalastíg 8.
Hara’dur Sigurvin Þorsteinsson,
Mosgerði 15.
Jóhannes Óttar Svavaí'sson,
Bugðulæk 1.
Jón Hreiðar Hansson,
'Sunnuhvoli við Háteigsveg.
Magnús Haukur Guðlaugsson,
Fjölnisvegi 10.
Óðinn Geirsson, Grundarstíg 3.
Ragnar Einarson, Hverfisgötu 42.
Sigurður E. Guönason,
Suðurlandsbraut 61 H.
Sigurður Lýður Kristinsson,
Hrine braut 52.
Sigurgeir Öm Sigurgeirsson,
Mýrargötu 12.
Sigurður Frí mann Þorvaldsson,
Rauöarái’. 'íg 32.
Tómas Sveinsson, Fossvog-sbletti 6.
Trausti Björnsson,
Bergstaðastræti 9 B
Þorsteinn Marteinn Marinósson,
Lindargötu 11 A.
Þorsteinn Viðar Antonsson,
Fjölnisvegi 20.
Örn Sigurðsson, Hólmgarði 21.
Teiknislofa landbúnað-
arins efid
Þá felur frumvarpið í sér
breytingu varðandi Teiknistofu
Landbúnaðarins, þar sem sérstök
nefnd á að starfa að byggingar-
málum sveitanna í sambandi við
Teiknistofu landbúnaðarins. —
Með ár,i hverju vex þörfin fyrir
peningshúsabyggingar, enda er
það eðlileg afleiðing af aukinni
ræktun. Byggingai-efni er mis-
jafnt. Sama má segja um fyrir-
komulag húsa. En til bygging-
anna verður að gera þá kröfu
að þær geti verið varanlegar,
þægilegar og ódýrar. Þá er í
senn þjónað hagsmunum al-
mennings og öruggari þróun
þessara mála í framtíðinni
rot (Svisslending), úr íbenbolti,
aluminíum og íslenzkum steini.
Smeltiskálar eftir Jóhannes Jó-
hannesson, mottur og skermar
eftir Barböru Árnason, smelti
eftir Sigriði Gunnarsdóttur,
skartgripir úr silfri og íbenholti
eftir Val Fannar og batik eftir
Signinu Jónsdóttur, eru það
tjöld, skermar og fa.tamunstur,
flestir grip'rnir seldir, en hægt
að panta eftir þeim. Þá má ekki
gleyma keramik — leinnunum
— frá Funa. Ennfremur er
þama stóll úr smíðajárni og
flagglínu, eftir Halldór Hjálm-
arsson húsgagnaarkítekt, einn-
ig stólar eftir Jón og Guð-
rnund 'Benediktssyni.
Þessa viku er Sýningarsal-
urinn opinn frá kl. 10—12 f.h.
og 2—10 e.h., en tíminn breyt-
ist sennilega eitthvað síðar.
Forstöðukonan sagði að nýir
rnunir myndu verða í ’istiðnað-
crdeiidinni i hverri viku, Það er
trú mín og von að þetta megi
verða til ánægju og menning-
arauka, sagði hún.
Það sem fyrir mér vakti með
opnun þessa sýningarsals, sagði
Sigríður, var að safna á einn
stað því bezta sem framleitt
er í landinu af list og listmun-
um, stuðla að bættum smekk
fólksins og vekja meíri áhuga
fyrir list og listiðnaði.
Blaðamenn áttu þess kosfj
að ræða stundarlcorn við Seg-
arra í gær. Sagði hann þS
m.a. að störf í sambandi við
heimsóknir erlendra ferða-
r.ianna væri nú ein þeirra at-
vinnugreina á Spáni sem mest-
sn gjaldeyri gæfi í aðra hönd.
Á s.l. ári hefðu t.d. tæpar þrjáE
milljónir ferðamanna komið til
Spánar; Bretar og Frakkai;
væru þar í meirihluta, en síð-
an kæmu Bandaríkjamenn. Þesa
má geta að Spánn mun núÉ
vera ódýrasta ferðamannaland-
ið í Evrópu. Þar geta menat
búið á góðum hótelum fjTÍB
100—150 peseta á sólarhring
(fæði og húsnæði) eða senS
svarar 45—70 kr. j
Að sögn Ásbjörns Magnús-
sonar framkvæmdastjóra Or-
lofs er áhugi manna hér fyrít
Spánarferðum stöðugt vaxandi.
Fyrstu utanlandsferðir Orlofal
hefjast 15. þ.m. og verður þS
m.a. farið til Spánar, Farið
verður um fegurstu héruð og
borgir landsins: Barcelona,
Valencia, Granada, Sevilla, Cor-
ooba, Madrid, Toledo og Zara-
gossa. Þátttakendur í þessarl
Spánarferð verða allt að 25,
en fararstjóri Thor Vilhjálms-
son. ^ I

Kventaska
íiverfur
Bókaklúbbnr Helgafells
í tilefni af því, aS nú er ár liðið frá því að timaritið
Nýtt Helgafell hóf göngu sina og fyrsta hefti annars
árgangs er komið út, kölluðu forráðsmenn Helgafells
blaðamenn á sinn fund og skýröu frá því aö stofnaður
hefði verið Bókakiúbbur Helgafells.
Meðlimii- klúbbsins eru allir
þeir sem gerast áskrifendur
tímaritsins og fylgja því engar
skuldbindingar og er áskriftar-
verð tímaritsins óbreytt.
Starfsemi klúbbsins
Áskrifendum tímaritsins er
með þessu móti gefinn kostur á
að kaupa bækur Helgafellsútgáf-
unnar með sérstökum kjörum,
einnig munu þeir fá lánaðar
bækur hjá forlaginu. Útgáfu-
bækur klúbbsins eiga þeir kost
á að kaupa með miklum afslætti,
en ráða því hvort þeir gera það
eða ekki.
Fyrsta verkefni klúbbsins er
að gefa út úrvals klassiskar
skáldsögur, sem út munu korna á
næstu 12 mánuðum. Starfsemi
klúbbsins mun komast fullkom-
lega í gang í byrjun júlí, er opn-
uð verður afgreiðsla hans Af-
greiðsla Helgafells er á Veghúsa-
stíg 7 og þar er hægt að ger-
ast áskrifandi og einnig panta
tímaritið í pósti.
Nýtt Helgafell kemur út fjór-
um sinnum á ári og auk þess
fylgiritið Árbók skálda. Alls sam-
svarar þetta 500—600 lesmálssíð
um í bók Áskriftarverð er 170
kr. á ári, innheimt í tvennu lagi,
en eins og áður greinir fylgja
öll réttindi að vera í bókaklúbb
Helgafells.
Síðastliðinn sunnudag millf
kl. 2 og 4 hvarf kventaska
fem lá á borði í forstofu í húsl
einu í vestorbænum. Voru úti-
dyr hússins ólæstar og hefun
einhver gengið inn og tekkí
töskuna traustataki. í töskunni
sem er brún leðurtaska, silki-
íóðruð var lítil budda sem S
var um 600 kr., húslykill og
mjög verömætur gullhringuc
með þremur demöntum. Þar
sem grunur leiku á, að hér
geti verið um börn að ræðá,
sem tekið liefðu töskuna, erut
ellir þeir, sem kynnu að verða
varir við þessa hluti beðnir að-
láta lögregluna vita.
OrgelÉóstleik- ’
ar aimaókvölcf
Kl. 8.30 annað kvöld hefjast!
i Neskirkiu orgelhljómleikar,
sem efnt tr til af Æskulýðs-
ráði Reykjavíkur. Dr. Páll Is-
óifsson leikur þar verk eftir
þekkta höfunda og Þuríður
Pálsdóttir óperusöngkona syng-
ur einsöng. Öllum er heimiilf
cðgangur,
Þetta eru sjöttu tómeikarnir,
sem fram hafa farið á vegumi
æskulýðsráðsins, hinir fyrrs
hafa yíileitt vei’ið vel sóttis
og þótt takast vel.