Þjóðviljinn - 21.03.1958, Blaðsíða 3

ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 21. marz 1958 — (3
Gróði olíufélagaima af hitun húsa
Verður Kristneshæli rekið sem
Framhald af 12. síðu.
Vík og víðar xun land.“
Tilefni þessarar samþykktar
bæjarstjórnar var að innflutn-
ingsyfirvöldin höfðu ekki leyft
jafnmikla lækkun á húsaolíu
og verðlagsstjóri hafði lagt til
og talið rétt og sanngjart, en
í þess stað samþykkt stórfellda
hækkun á álagningu olíufé-
laganna.
Áætlað var að sú álagningar-
hækkun, sem olíufélögin þá
fengu, mundi nema 10 millj.
kr. árlega, miðað við það verð
er þá var sett og miðað við
sölu beggja tegunda, olíu og
benzíns. Þessár aðfarir inn-
flutningsskrifstofunnar, að
klípa hluta .af lækkuninni til
almennings og afhenda hann
olíufélögunum sem aukinn
hagnað, mæltist víða illa fyrir,
og þótt bæjarstjómin tæki ekki
beina afstöðu gegn gerðum
innflutningsskrifstofunnar, gaf
samþykkt hennar þó í skyn ó-
tvíræða tortryggni á réttmæti
þeirra gerða.
Nú hefur það skeð að 21.
febr. s.l. gerði verðlagsstjóri
tillögu um Iækkun á gasolíu-
\erði og skyldi sú lækkun
koma til framkvæmda 1. marz.
Sýndi verðlagsstjóri fram á
að samkvæmt gildandi verð-
lagsreglum átti heimflutt húsa-
olía að lækka úr 79 aurum
líterinn niður í 75 aura. Um
réttmæti þess var ekki deilt.
Hinsvegar bárust um sama
leyti kröfur frá olíufélö.gunum
um nýja hækkun á þeirra
álagningu, en verðlagsstjóri
lagði til að þeim kröfmn yrði
synjað.
Stungið í vasa olíufélaganna
Hvað gerði Innflutningsskrif-
stofan þá? Enn og aftur tók
hún málstað olíufélaganna
gegn ihagsmunum al'mennings
í stað þess að samþykkja eðli-
lega og sjálfsagða tillögu verð-
lagsstjórans, hælckar hún milli-
liðagróða olíufélaganna enn
einu sinni, og samþykkir veru-
lega hækkun á heimflutnings-
gjaldi húsaolíunnar.
Heimilin, sem húsaolíu kaupa
til kyndingar og nú eiga rétt
á 4ra aura lækkun, fá aðeins
2ja aura lækkun, en afgang-
inum er stungið í vasa olíu-
félagamia, sem með þessu móti
fá um 2,3 millj. króna í auMnn
gróða frá þessmn heimilum,
sem langflest eru I Reykjavík.
Er þörf á þessu? Þvií vil ég
hyklaust svara neitandi, sagði
Alfreð.
Verðlagsstjóri, sem manna
kunnugastur er þessum málum,
lagði til að hækkunarkröfum
olíufélaganna yrði synjað.
Taldi gildandi verðlagningar-
reglur það hagstæðar olíufé-
lögunum, að ástæðulaust væri
að breyta þeim nú til hækkun-
ar. Ráðlagði hann að bíða með
það a.m.k. þar til fyrir lægju
upplýsingar um raunverulega
afkomu félaganna, miðað við
núgildandi verðlagsgrundvöll.
Olíufélögin og heimilin
Meirihluti innflutningsnefndar
kaus þó að verða við órök-
studdum hækkunarkriöfum olíu-
félaganna. Einn nefndarmaður
greiddi þessu þó ekki atkvæði,
og varð það til þess að sam-
þykktinni um hækkun heim-
flutningsgjaldsins var vísað til
ríkisstjórnarinnar — og þar
situr málið nú.
Ég tel, sagði Alfreð, að bæj-
arstjórninni beri að láta málið
til sín taka nú, ekki síður en
19. sefit. í haust. Að þessu sinni
virðist það ætlunin að hlunn-
fara einvörðungu heimilin sem
verða að fá húsaolíu sína heim-
flutta. Skal þeim gert að greiða
nýjan skatt til olíufélaganna,
2.3 milljónir króna árlega til
Starfsfræðsludagur hér
í Reykjavík á summdag
Fulltrúar liðlega 90 starfsgreina og stofn-
ana verða þá til viðtals í Iðnskólanum
N. k. sunnudag verður svonefndur starfsfræðsludagur
haldinn í þriðja sinn hér í Reykjavík. Getur þá almenn-
lngur leitað upplýsinga og leiðbeininga hjá fulltrúum
liðlega 90 starfsgreina og stofnana, en þeir verða til við-
tals milli kl. 2 og 5 síðdegis þann dag í IÖnskólanum
á Skólavörðuholti.
Starfsfræðsludagurinn hefst
á sunnudaginn kl. 1.45 síðdeg-
is með ávarpi Björgvins Fred-
eriksens forseta Landssam-
bands iðnaðarmanna. I kvöld
mun Jónas B. Jónsson fræðslu-
stjóri flytja ávarp í útvarpið
um starfsfræðslu.
Fyrirkomulag dagsins verður
svipað og verið heíur, að sögn
Ólafs Gunnarssonar sálfræðings,
sem undirbúið hefur alla þrjá
starfsfræðsludagana. Fulltrúar
starfsgreina og stofnana eru nú
nokkru fleiri en áður; voru t.d.
70 þegar fyrstj starfsfi-æðslu-
dagurinn var haldinn fyrir
tveim árum._Auk allra helztu
starfsgreina landsins eiga fag-
skólar fulltrúa á starfsfræðslu
deginum, t.d. Samvinnuskólinn,
Verzlunarskólinn, Iðnskólinn,
Matsveina- og veitingaþjóna-
skólinn, Stýrimannaskólinn, Vél-
skólinn og Hjúkrunarkvenna-
skólinn.
Landssimi fslands hafði í
fyrra glæsilegt myndasafn til
sýnis á starfsfræðsludeginum og
vakti það - mikla athygli. Nú
verða fleiri aðilar með myndir
úr starfsgreinum til sýningar, t.
d. Fiskiféiag íslands og Flug-
málastjórnin.
Aðsókn að starfsfræðsludeg-
inum hefur frá öndverðu verið
mun meiri hér en gert hafði
verið ráð fyrir, milli 1100 og
1200 manns hvort árið. Flestir
sem komið hafa eru að sjálf-
sögðu Reykvíkingar, en einnig
hafa komið unglingar úr Kópa-
vogi, Hafnarfirði, Keflavík,
Gerðum, Hlíðardalsskóla, Hvera-
gerði og jafnvel frá Selfossi.
viðbótar fyrri álagningu. Að
mínum dómi á bæjarstjórn
Reykjavíkur að mótmæla þessu,
og það því fremur sem engin
frambærileg rök liggja fyrir
um nauðsyn þessarar hækkun-
ar.
Hér er um að ræða liags-
munamál mikils meirihluta bæj-
arbúa, allra þeirra mörgu sem
ekki hafa fengið hitaveitu.
Hlýtur bæjarstjórnin að láta
sig skipta þeirra hag í þessu
efni. Því flyt ég tillöguna um
að bæjarstjórn skori á ríkis-
stjórnina að láta án frekari
tafa koma til framkvæmda
lækkun á húsaolíu, í samræmi
við tillögu verðlagsstjóra.
Rann blóðið til skyldunnar
Biðskýlabjörgvin hrá þegar
við, fór í ræðustólinn og mælti:
„Ég tel ekki verkefni bæjar-
stjórnar að skipta sér af eða
ákveða hvað skuli vera hæfilegt
gjald til oliufélaganna fyrir
dreifingarkostnað".
Björgvin var þarna ekkert
myrkur í máli: bæjarstjómin
átti alls ekki að koma í veg
fyrir olíuhækkun — ef olíu-
hringarnir fengju gróðann af
þeirri hækkun!
Þá gat Björgvin þess að
farmgjöld hefðu nú lækkað
stórkostlega. Hánn kvað olíu-
og benzínverð hafa mikla þýð-
ingu fyrir iðnrekstur og ann-
an atvinnurekstur. Þess vegna
ætti bæjarstjórn að krefjast
þess að olíu og benzínverð
lækki í hlutfalli við lækkaðan |
flutningskostnað og flutti hannj
tillögu um það.
Alfreð hað hann að blanda
ekki saman tveim óskildum
málum. Annars vegar því að
olíufélögin væru látin skatt-
leggja upphitun húsa í bænum,
til að stinga gróðanum í sinn
vasa, og hinsvegar væntanlegri
lækkun flutningsgjalda, því
slíkt væri einungis til að tor-
velda að réttur væri hlutur al-
mennings sem býr við oliukynd-
ingu.
En íhaldið hélt fast við sinn
keip, að bæjarstjórnin skipti
sér ekki af því þótt olíufélögin
græði á útkeyrslu húsaolíu •—
ef olía og benzín til iðnrekst-
urs verði lækkuð. Tillaga
Björgvins var samþykkt og til-
laga Alfreðs þarmeð felld.
tauga- og geðveikishæli
— og berklasjúklingar íluttir á Fjórðungs-
sjúkrahúsið á Akureyri?
Akureyri, frá fréttaritara Þjóðviljans.
Á fundi bæjarstjómar Akureyrar á þriöjudaginn, var
samþykkt að fela stjórn Fjórðungssjúkrahússins og bæj-
arstjóra að taka upp samninga við heilbrigðismálastjórn-
ina um byggingu sérdeildar fyrir berklasjúklinga viö
sjúkrahúsið hér.
Tilefni þessarar samþykktar
er sú uppástunga heilbrigðis-
málaráðherra, að bei’kladeild
verði byggð hér til að taka við
sjúklingum af Kristneshæli, þeg-
ar ekki þykir lengur henta að
reka Kristneshæli sem berkla-
hæli, en mikið vantar á að
berklahælin séu nú fullskipuð
og vonandi heldur sú þróun á-
fram að berklasjúklingum fækki.
Það mun hugmynd yfirvald-
anna, að Kristnes verði tekið
fyrir geðveikrahæli, þegar ekki
þarf lengur að halda því fyrir
berklasjúklinga, en mjög mikil
þörf er á bættri að^tijðu og
Estes Keíauver á
Keflavíkiirvelli
Estes Kefauver, varaforseta-
efni demókrata í siðustu forseta-
kosningum í Bandaríkjunum,
kom við á Keflavíkurflugvelli i
fyrradag á heimleið til Banda-
ríkjanna frá Evrópu. Yfirmenn
hernámsliðsjns tóku á móti hon-
um. Flugvél hans hafði aðeins
klukkustundar viðdvöl.
auknum sjúkrahúsakosti fyrir
tauga- og geðveikissjúklinga.
Stjóm sjúkrahússins og bæj-
arstjórn Akureyrar voru sam-
mála um að stefnt væri í rétta
átt með nýmælum þessum.
Fræðslufundiir
Garðyrk juf élags -
ins á mánudag
N.k. mánudagskvöld kl. 8.30
efnir Garðyrkjufélag Islands
til almenns fræðslufundar í
Tjamarkaffi uppi. Þar mun
Hafliði Jónsson garðyrkjustjóri
Reykjavíkurbæjar flytja stutt
erindi um skrúðgarða, en síð-
an sýnir Paul Michelsen garð-
yrkjumaður í Hveragerði
hvernig meðhöndla á ýmiskon-
ar pottablóm. Mun hann hafa
með sér að austan plöntur,
tóma potta og mold, og sýna.
fundarmönnum hvemig fara á
með pottablómin. Á eftir verða
umræður.
Öllum er heimill aðgangur að
þessum fræðslufundi.
Góðnr afli GrmUur og Hafnar-
fjarðarbáta í fyrradag
Heldur rýr aíli hj
í fyrradag komu 20 bátar til
Grindavíkur með samtals 284,9
lestir. Meðalafli á bát var því
14,3 lestir.
Arnfirðingur hafði 34,7 lestir,
Þorbjörn 31,3 og Þorgeir 29,6
lestjr.
HAFNARFJÖRÐUR
Netabátar í Hafnarfirði fengu
góðan afla í fyrradag. 14 bátar
fengu samtals 168 lestir og með-
flestum bátum í gær ,
alafli varð því 12 lestir. Afla-
hæstir voru Flóaklettur með 22
lestir og Kópur með 19 lestir,
en Kópur er minnstur netabáta
i Hamnarfirði.
í gærkvöldi var afli rýr hjá
Hafnarfjarðarbátum, 6—7 tonn
hjá flestum. 20 bátar sækja frá
Hafnarfirði og eru þeir allir á
netum, fjska þeir aðallega við
Stafnnesið og við Reykjanesið.
AKRANES
Afli Ólafsvíkurbáta fyrri
helming þessa mánaðar
Ólafsvík, 17. marz.
Aflahæsti báturinn á vertíðinni hér fram til 15. marz
er Jökull 417 lestir, 290 kg í 50 róörum, eða 8 lesta
meðalafla í róðri. Annar er Hrönn með 333 lestir 966
kg í 46 róðrum. Þriðji Víkingur með 322 lestir 180 kg
i 43 róðrum.
Afli bátanna fyrri helming
marzmánaðar hefur verið þessi:
1. Jökull
2. Víkingur
3. Þorsteinn
4. Hrönn
5. Bjargþór
100,490 kg í 9 r.
92,930 kg í 9 r.
88,800 kg í 9 r.
71,270 kg í 9 r.
67,630 kg í 9 r.
6. Bjarni Ólafss 49.300 kg í 9 r.
7. Fróði
8. Glaður
9. Egill
10. Týr
11. Mummi
48,500 kg í 9 r.
45,980 kg í 9 r.
43,350 kg í 9 r.
39,400 kg í 9 r.
34,370 kg í 9 r
12. Þórir Ólafss. 9,640 kg i 9 r.
Mestan afla í róðri á þessum
tíma hafði Víkingur, 19470 kg.
Beitt hefur verið loðnu nú
upp á síðkastið, en gæftir hafa
vei’ið stirðar svo ekki héfur ver-
ið hægt að segja um veiði
hennar ennþá.
f sambandi við þessa frétt,
sem send var í bréfi, er rétt .að
minna á að rétt eftir að fréttin
var send fékk Bjarni Ólafsson
25 lesta afla.
4—5 bátar voru komnir að á
Akranesi í gærkvöld um 10 leyt-
ið og var afli heldur rýr 4—10
lestir eftir nóttina. Von var á 7
til 8 bátum til viðbótar.
VESTMANNAEYJAR
Undanfarna daga hefa verið
léleg aflabrögð í Vestmannaeyj-
um. í óveðrinu aðfaranótt laug-
ardagsins urðu flestir bátanna
að yfirgefa veiðarfæri sin í sjó
og gaf ekki fyrr en á mánuAag.
Þá var hafin leit að veiðarfær-
unum. Æðimikið var þá orðið
ónýtt og margar netatrossur x
hnútum.
Undanfarna daga hafa því
margir þurft að nota til þess að
koma nýjum veiðarfærum í sjó.
Afli mun hafa verið heldur
rýr hjá ílestum bátum þar t
gær, nema bátar sem leituðu
lengst austur munu hafa fengið
góðan afla.