Þjóðviljinn - 21.03.1958, Blaðsíða 6

6) — Í>JÓÐVILJINN — Fðstudagur 21. marz 1958
Þjóðviliinn
Útííefandi: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósíallstaflokkurinn. — RitstJórar
M^gnús Kjartansson, Sigurður Ouðmundsson (áb.). — FréttaritstJóri: Jón
Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Ouðmundur Viefússon,
ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Ól&fsson, Sigurjón Jóhannsson. — Auglýs-
ingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn, afgreiðsla. auglýsingar, prent-
emlðja: Skólavörðustíg 19. — Sími: 17-500 (5 línur). — Áskriftarverð kr. 25 á
mán. í Reykjavík og nágrenni: kr. 22 annarsst. - Lausasöluverð kr. 1.50.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
íhaldið og efnahagsmálin
orgunblaöið fullyrðir í for-
ustugrein í gær að stöðv-
unarstefnan ieiði til stöðvun-
ar og atvinnuleysis og ber fyr-
ir sig ummæli Tímans. Hvað
sem annars má segja um stað-
hæfingu blaðsins er það at-
hygiisvert að Tíminn verður
biblía Sjálfstæðisflokksins um
leið og hann kveður nógu
skýrt upp úr með það, að
gengislækkunin færi þjóðinni
blessun og velgengni og sé hið
eina sáluhjálplega í efnahags-
málunum. Þótt Morgunblaðinu
og Sokki þess hafi reynzt tregt
tungu að hræra um eigin úr-
ræði í efnahagsmálunum get-
ur þetta málgagn auðmann-
anna og braskaranna ekki orða
bundizt af hrifningu þegar hin
leynda hugsjón þeirra hlýtur
stuðning úr annarri átt.
Rétt er að athuga nánar
þessa fullyrðingu Morgun-
blaðsins sem það kveðst byggja
á kenningu Tímans. Mætti þá
Morgunblaðið í fyrsta lagi
minnast þess, að við lok stjóm-
artímdbils Ólafs Thórs var öll
framleiðsla landsmanna á
barmi gjaldþrots og algerrar
stöðvunar. Margar atvinnu-
greinar höfðu stöðvast hvað
eftir annað vegna vanrækslu
og úrræðaleysis stjórnarvald-
anna og miklum verðmætum
var varpað á glæ. Þannig var
útkoman og viðskjlnaðurinn
eftir þá stjórnarstefnu sem
hafði veröbólguna og kollsteyp-
urnar að leiðarljósi,
Stöðvunarstefnan, sem núver-
andi ríkisstjóm hefur
íylgt í verðlagsmálum, hefur
gefizt ólíkt betur en verð-
bólgukapphlaup Ólafs Thors og
félaga hans. Hún hefur tryggt
óslitinn rekstur atvinnutækj-
anna og forðað þjóðinni um
leið frá stórfelldri gengislækk-
un Og kjaraskerðingu sem á-
reiðanlega hefði dunið yfir að
óbreyttri ríkisstjórn og stjórn-
arsíefnu. Gróði milliliðanna
hefur verið skertur og víðtæk-
ar ráðstafanir gerðar til að
halda verðlaginu í skefjum.
Árangurinn kemur m. a. fram
í því að í stjómartíð núver-
andi ríkisstjómar hefur vísi-
talan ekki hækkað nema um
5 stig, en hoppaði upp um 25
stig síðustu 15 mánuðina sem
Ólafur Thórs hékk úrræðalaus
•við stýri þjóðarskútunnar.
Staðhæfingar gengislækkunar-
manna um að stöðvunar-
stefnan hafi í för með sér
„stöðvun og atvinnuleysi“ falla
ómerkar um sjálfar sig. Stöð-
ugar Og vaxandi framkvæmdir
og yfirspenntur vinnumarkað-
ur eru þvert á móti eitt megin-
einkenni þess tíma sem nú-
verandi ríkisstjórn hefur setið
að vöidum og stöðvunarstefn-
unni hefur verið fylgt. Má
vafalaust um það deila hvort
fjárfestingarspennan hafi ekki
ofreynt efnahagskerfið en hún
hefur þó haft þann kost í för
með sér að mikil atvinna hefur
verið í landinu og vinnandi
fólk ekkj haft af því ástandi
að segja sem yfir dundi
skömmu eftir gengislækkun í-
haldsstjórnarinnar 1950, þegar
mörg hundruð verkamanna og
iðnaðarmanna gengu mánuðum
saman atvinnulausir í Reykja-
vík.
Stöðvunarstefnan hefur þvi
sizt af öllu unnið sér til ó-
helgi. Þvert á móti hefur hún
sannað yfirburði sína og gagn-
semi. Hitt er svo annað mál
að hún er ekki einhlit til fram-
búðar, heldur þarf að leggja
aðaláherzlu á að auka fram-
leiðsluna og skapa meiri gjald-
eyristekjpr þjóðarbúinu ; til
handa. Það er yfirlýs.t stefna
núverandi ríkisstjórnar að
vinna þetta verk. Hefur verið
ósleitilega að því unnið að auka
bátaflotaain og aíkastamögu-
leika frystihúsanna, og verið
er að hrindá togarákaúpunum
í framkvæmd í samræmi við
stefnuýfirlýsingu ríkisstjórn-
arinnar. Á þessari bráut þarf
að halda áfram til þess að
tryggja -heilbrigt og þróttmikið
efnahagskerfi og halda uppi
þeim lífskjörum sem við búum
við.
að er rétt fyrir almenning
að veita því athygli að
postular uppgjafarinnar, tals-
menn gengislækkuiiarleiðarinn-
ar, fást aldrei til að skýra nán-
ar hvað fyrir þeim vakir eða
hvað boðskapur þeirra hefur
að færa þjóðinni í framkvæmd.
Þeir sem mæla með s’töðvunar-
leiðinni í verðlagsmálum og
benda á nauðsyn þess að efla
framleiðsluna eru óhræddir að
leggja rökin á borðið. Skal því
þó sizt haldið fram að stöðv-
unarstefnan sé auðveld eða
gallalaus, þótt Tíminn reyni að
halda því fram að slík sé af-
staða Þjóðviljans og Alþýðu-
bandalagsins. Hitt er auðsætt
að þessi leið hefur bjargað frá
miklum áföllum og verndað
lífskjör fólksins í algerri mót-
sögn við reynsluna aí gengis-
lækkuninni 1950 og verðbóigu-
þróuninni og kollsteypunum á
stjórnarárum Ólafs Thórs.
að er svo ekki nema til að
brosa að þegar íhaldið er
að tala um „pólitískt gjaldþrot“
vinstri stjórnarinnar og að hún
standi „algerlega ráðþrota".
Gæti farið svo að Morgun-
blaðið hlakkaði full snemma.
En óneitanlega fara slíkar á-
sakánir og fullyrðingar illa í
múnni þeirra sem engin ráð
kunnu sjálfir nema að velta
yfir á herðar almennings ýmist
DagsbrúnarverkamaSur skrifar:
Er ríkisstjórnin feig?
Gengislækkun
Fyrir nokkrum dögum hitti
ég bónda, sem hafði verið á
fundi í miðstjóm Framsóknar-
flokksins. Bóndi þessi reyndi
að sannfæra mig um það, að
gengislækkunarleiðin væri
mjög æskileg lausn á núver-
andi vandamálum í efnahags-
lífinu. En það sem bóndi þessi
sagði mér um gengislækkunina
var í raun og veru ekki annað
en bölvuð lygin úr honum
Villa Þór, margþvæld og end-
urtekin.
Auðvaldsöflin í Framsókn
eru í samvirmu við íhaldið, að
reyna að splundra ríkisstjóm-
inni. Það er grundvallarmark-
miðið.
Hinn hræðilegi
ótti
En hvers vegna eru íhalds-
öflin svona skelfilega hrædd.
Orsakir óttans eru augljósar.
Vinstri mönnum í vinstri
flokkunum hefur tekizt að
vinna þrekvirki. Þessari vinstri
stjórn hefur tekizt svo vel að
bæta fyrir það tjón, sem fyrr-
verandi ríkisstjómir höfðu
skapað á þeim átta árum, sem
þær voru við völd, að nú þeg-
ar er hægt að sjá fyrir endann
á allri óreiðunni. Svo vel hef-
ur tekizt á þessum stutta tíma,
sem núverandi ríkisstjóm hef-
ur verið við völd, að það ætti
að vera tímabært fyrir verka-
menn í almennri vinnu að
segja upp samningum til þess
að fá einhverja lagfæringu á
núverandi kaupgjaldi án þess
að efnahagskerfið bíði tjón á
því. Þvert á móti ætti leiðrétt-
ing á kaupgjaldi verkamanna
að hafa örfandi áhrif á fram-
leiðsluna ef skynsamlega er á
haldið.
á vonandi eftir að færast í
ennþá betra horf. Eg sé ekki
eftir því að hafa stutt þessa
ríkisstjóm í baráttu hennar á
móti dýrtíöinni. Þvert á móti.
Eg hef aldrei verið eins bjart-
sýnn á nokkra ríkisstjórn eins
og þessa sem nú situr við völd.
Um stóreignaskatt
og íbúðir
Morgunblaðið heldur áfram
að skapa ótta meðal kjósenda.
Ög það gagnrýnir stjórnina án
þess að benda á nokkra leið út
úr þeim ógöngum sem það
þykist sjá. Það lýgur um stór-
eignaskatt. Auðtrúa fólk, sem
hefur eignazt þak yfir höfuðið
trúir því að ríkisstjórnin muni
taka eignjrnar af því aftur.
Engin ríkisstjóm hefur hins-
vegar hjálpað fólki eins mikið
til þess að halda sínum eign-
um og núverartdi ríkisstjórn.
Og áætlanir í húsnæðismálum
hafa aldrei verið glæsilegri en
nú. Aftur á móti vinnur þessi
ríkisstjóm á móti því, að eign-
ir og auður safnist fyrir á fáar
hendur. Aí þeim ástæðum lýg-
ur Mogginn. Lygin í Moggan-
um er búin til fyrir hina ríku
og spilltu. Hinir ríku og spilltu
eru eigendur Moggans. Trúið
ekki Mogganum þegar hann
ræðir efnahagsmál.
Um ótta
og íbúðir
Það er margt að hræðast nú
á dögum. Það er hægt að fá lán
erlendis með mjög lágum vöxt-
um og án allra pólitiskra skil-
yrða, lán, sem má greiðast með
fiski. Fyrir þjóð, sem er að
leggja grunn að nútíma at-
vinnulífl margborgar sig að
taka slík lán. Það lét-tir undir
og flýtir fyrir viðreisninni. Ef
þessi lán yrðu fengin væri
hægt að lækka allan byggingar-
kosMinað stórlega; hver fjöl-
skylda í landmu með venju-
legar tekjur gæti reist sér hús
eða eignast íbúð án þess- að
bíða tjón á sálu sinni eða
eyðileggja heilsu sína eins og
margir hafa gert, sem eru að
brjótast í því að byggja af
litlum efnum.
Vegna þessará möguleika
hefur íhaldið sent Villa Þór út
af örkinni til þess að splundra
ríkisstjórninni. íhaldið er viti
sínu fjær út af þeim miklu
möguleikum, sem núverandi
ríkisstjórn er að skapa öllu
vinnandi fólki í lándinu.
íhaldið veit, að þrátt fyrír
allt hefur ríkisstjórnin farið
vel af stað. Ef ríkisstjórnin
heldur áfram á þessari braut í
náinni framtið þýðir það
dauðadóm yfir öllum bröskur-
um.
Bændur í Framsókn ættu að
vara sig á pólitískum hræsnur-
um á borð við Villa Þór. Sá
flokkur, sem svíkur þessa rík-
isstjórn tapar flestum atkvæð-
um við næstu alþingiskosning-
ar.
Hvað þýðir
gengislækkun?
Umræddur bóndi hélt því
fram, að það -yrði betra að
selja umframframleiðslu land-
búnaðarvaranna á erlendum
markaði, ef gengið yrði lækk-
að. í fyrsta lagi er þetta röng
túlkun á eðli gengislækkunar.
Og sennilega -hefur ei.nhver
pólitískur hræsnari eða ein-
Framhald á’ 11. síðu.
Aðalfundur Iðju
Hlutdeild
í ríkisstjórn
Áður fyrr, þegar vinnustétt-
irnar áttu ekki neina hlutdeild
í ríkisstjóminni kom auðvitað
ekki til greina að verkamenn
gæfu eftir í kaupgjaldsbarátt-
unni af þeirri einföldu ástæðu,
að þá voru ríkisstjómirnar
fyrst og frems't ríkisstjórnir
hinna ríku. Hinir ríku voru
látnir sleppa, en verkamönnum
og millistéttum var látið blæða.
Þeim ríku var hlíft. Auk þess
var ekkert hugsað um viðrejsn
útflutningsframleiðslunnar, en
hún er sá grundvöllur sem
okkar menningarlíf er reist á.
En nú er þetta að breytast og
afleiðingum óstjórnar sinnar
með gengislækkun, bátagjald-
eyri eða síhækkandi álögum.
Og ekki hefur íhaldinu farið
fram í stjómarandstöðunni því
samkvæmt játningu Morgun-
blaðsins hefur það ekki annað
að bjóða en stuðning við þá
lækkun krónunnar sem aftur-
haldið í Framsókn hefur gert
að trúarjátningu í efnahags-
málunum.
Morgunblaðið í fyrradag
gerir aðalfund Iðju að um-
talsefni en er þó ekki margort
um hann, sem tæpast var von.
Reikningar félagsins afhjúp-
uðu vægðarlaust slóðaskap og
getuleysi skjólstæðinga Morg-
unblaðsins, sem ætluðu að
bjarga fjármálum félagsins úr
höndum fyrrverandi félags-
stjómar. Árangurinn af þessu
björgunarstarfi þeirra varð
svo sá, að tekjuafgangur fé-
lagsins s.l. ár; varð aðeins
rúmar 23 þúsundir en var
árið áður rúmlega 141 þús-
und krónur. Afkoman er
lakari, sem nemur á annað
hundrað þúsund krónum,
verra gat það naumast orðið.
Kemur hér tvennt til, léleg
innheimta og mikil eyðsla.
Ekki er um það að ræða að
meðlimum félagsins hafi
fækkað á árinu því þeir hafa
aldrei verið fleiri en var nú
við nýafstaðnar stjómarkosn-
ingar.
Ekki var gert ráð fyrir
neinu framlagi í Fræðslu- og
vinnudeilusjóð, því ef svo
hefði verið hefði árið komið út
með reksturshalla. En fundur-
inn samþykkti að leggja 20
þúsundir i sjóðinn, og er það
miklum mun minna en vandi
hefur verið uHdánfarið." Þá
samþykkti fundurinn einnig
að árgjald skyldi vera óbreytt,
og að 20% af því rynni í
Fræðslu og vinnudeilusjóð.
Tillaga kom fram á fundin-
um um lagabreytingu, ' sem
miðaði að því að hindra að
félagsmenn fengju kosninga-
rétt og kjörgengi til trúnaðar-
starfa, fyrr en þeir hefðu
greitt að minnsta kosti hálft
Nokkrar umræður urðu um
kjörskrá félagsins við nýaf-
staðnar stjómarkosningar og
sætti félagsstjóm híjög
liarðri gagnrýni fyrir frágang
hennar.
Óvenjumargir fundarmenn
tóku til máls og fannst flest-
um frammislaða stjóraarinp-
ar gæti naumast. aumari verið
eftir allt þeirra geip um fjár-
reiður félagsins á undanföm-
um árum.
Björn Bjaraason.
árgjald, auk skírteinis, til fé-
ÞV1 lagsins. Þessari tillögu vár
frestað til næsta fundar.