Þjóðviljinn - 12.09.1958, Blaðsíða 12

HlðÐVlUINN
Föstudagur 12. september 1958 — 23. árgangur — 205. tbl.
Agentar atvinnurekenda enn
komnir á stjá í Ðagsbrún
,,Og sannleikurinn er sá, að það eni lítil takmörk fyrir því hvað hægt væri að komast langt
inn fyrir tólf mílna mörkin í krafti gapandi byssukjafta — ég tala nú ekki um ef sæmi-
legt magn af viskíi væri með í spilinu. Það mætti jafnvei stunda togveiðar á Tjörninni
hér ií Reykjavík ef sómi brezka heimsveldisins krefðist þess“. — Teikning eftir Eirík Smith.
Eins og ævinlega þegar
verkamannafélagið Dagsbrún á
framundan vandasöm og mikil-
væg átök í kjarabaráttu sinni
eru agentar atvinnurekenda nú
komnir á stjá. Að þessu sinni
bera þeir fram kröfur um að
verkamenn kjósi fulltrúa á Al-
þýðusambandsþing að viðhafðri
allsherjaratkvæðagreiðslu. Hafa
verkstjórum hjá Reykjavíkur-'
bæ verið afhentir undirskrifta-
listar með áskorun um slíka
tilhögun og biðja þeir verka-
menn að skrifa undir þá. Þá
hefur Kristínus Arndal fengið
frí frá „störfum“ sinum hjá
bænum og gengur hann um
Brefar vona að þeir geti notað Dani til
að neyða íslendinga á undanhald
Ætlunin er aS svikja réttindi af Fœreyingum og sýna
þannig fram á ,,ósanngirni" íslendinga
Bretar gera sér nú vonir nm að danska stjórnin muni
fá þeim vopn i hendur í viðureigninni við íslendinga. Þeir
vona að Danir muni fúsir til að semja landsréttindi af
Færeyingum og ætla sér síðan að nota þá samninga til
Danska stjórnin ákvað fyrir hafi gert henni ókleift að verða
helgina að fara þess á leit við
'brezku stjórnina að hún mætti
senda nefnd manna til London
til viðræðna um endurskoðun á
samningi þeim sem Danir
gerðu fyrir Færeyinga hönd ár-
ið 1955 um landhelgina við
eyjarnar.
Danska stjórnin hefur haldið
því fram að samningurinn frá
1955 bindi hendur hennar og
við knöfu Lögþings Færeyja
um að landhelgin við eyjarn-
ar yrði færð út í 12 mílur 1.
september.
„Leið opnuð til lausnar“
Kaupmannahafnarblaðið In-
formation segir að telja megi
víst að brezka stjórnin hafi
fallizt á tilmæli dönsku stjórn-
arinnar um viðræður vegna
Bandaríkin halda áfram að
brjóta land- og lofthelgi Kína
Bandarísk herskip og birgðaskip Formósu-
stjórnar hrakin frá Kvemoj með skothríð
Birgöaskipalest frá Formósustjórn komst til eyjar-
innar Kvemoj í gær í fylgd bandarískra herskipa. Skipin
urðu þó að hverfa á burt frá eynni skömmu eftir aö upp-
skipun úr þeim hófst vegna skothríðar frá meginlandi
Kína.
Fréttaritarar á Kvemoj segja
að strandvirkin á meginland-
inu hafi ekki' skotið á skipin
fyrr en uppskipun úr þeím
hófst, en hófu þá mikla skot-
hríð. Var hríðin svo hörð að
tíu þúsund skotum var skotið
á klukkustund.
IBandarísku herskipin, sem
voru fjögur að tölu, héldu sig
fyrir utan þriggja mílna land-
helgi þegar skothr.’íðin hófst en
hörfuðu síðan enn fjær landi
og biðu átekta á Formósu-
sundi.
Kínverska fréttastofan í Pek-
ing skýrði frá þvi í gær, að
kínverska stjórnin hefði sent
Bandaríkjastjóm fjórðu mót-
mælaorðsendinguna vegna inn-
rásar Bandarikjamanna inn í
kínverska lofthelgi og landa-
helgi.
Kínverska stjórnin varar
Bandaríkin við slíku athæfi.
Þeir sinni engu aðvörunum
hennar og ta'ki ekkert tillit
til þess að innan skamms eigi
að hefjast viðræður sendiherra
KJna og Bandaríkjanna í Var-
sjá.
Dulles ber höí'ðinu
við steininu
. Dulles utanríkisráðherra
Bandaríkjanna lýsti yfir því
í gær, eftir viðræður við yfir-
menn landhers, flughers og
flota, að bandaríski flotinn
myndi halda áfram áð vemda
birgðaskip þjóðemissinna, sem
sigla frá Formósu til Kvemoj.
þess að hún geri sér vonir um, land, sem vdrðist óleysanleg“.
að með því verði „opnuð leið j Blaðið bætir hins vegar við
til lausnar á deilunni við Is-| Framhald á 10. síðu.
Bretar og Bandaríkjamenn fallast á
fund um bann við kjarnasprengjum
Bretar sprengja enn eina kjarnasprengju
Ríkisstjórnir Bretlands og
Bandaríkjanna hafa sent Sovét-
stjórninni orðsendingu og fall-
izt á að eenda fulltrúa sína til
fundar eem hefjist í Genf 31.
október og f jalli um samkomu-
lag um bann við tilraunum með
kjarnavopn. Jafnframt verði
fjallað um öruggt eftirlit með
því að slíkt bann verði haldið.
Bretar og Bandaríkjamenn
leggja til að fleiri mál verði
rædd á fundi þeseum.
Talsmaður brezku stjórnar-
innar lýsti yfir því i gær að
Bretar myndu hætta kjarna-
sprengingum í eitt ár frá því
að þessi væntanlegi fundur
hefst, að því tilskildu að Sov-
étríkin hefji ekki kjarnaspreng-
ingar að nýju.
Samtímis var tilkynnt að
Bretar hefðu sprengt enn eina
kjarnasprengju við Jólaey á
Kyrrahafi. Var sprengjunni
varpað úr flugvél í mikilli hæð
og tilkynnt að hún hefði
„heppnazt vel“.
sparibúinn biður um hið
sama. Þessi herferð er eins
og hinar fyrri kostuð úr vinnu-
deilusjóði Vinnuveitendasam-
bands Islands en ekki stendur
á Alþýðuílokknum að leggja
fram menn til hinna lavusuðu
starfa. (Hins hefur ekki orðið
vart að Alþýðuflokksmern séu
með áskoranir um allsherjar-
atkvæðagreiðslu í Sjómannafé-
lagi Reykjavíkur; þar verður
auðvitað kosið eins og venju-
' lega á fundi, þegar allir sjó-
menn í félaginu eru að störfum
sínum á hafi úti; ekki sjást
heldur áskoranir á verka-
kvennafélagið Framsókn, en
þar hefur aldrei farið fram.
allsherjaratkvæðagreiðsla um
nokkra kosningu.)
Atvinnurekendur vita auðvit-
að fullvel af langri reynslu að
Dagsbrún er óvinnandi vígi,
að verkamenn munu senda þá
fulltrúa sem þeir þekkja og
treysta á Alþýðusambandsþing.
En þeir telja mikilvægt að
reyna að efna til ókyrrðar og
innbyrðis deilna í félaginu ein-
mitt þegar framundan eru hin
mikilvægustu og afdrifaríkustu
átök um kjaramál. Til þess er
fórnandi nokkrum tugum þús-
unda úr vinnudeilusjóði Vinnu-
veitendasambands íslands, og
Kristínus Amdal og félagar
hans eru reiðubunir til að láta
nota sig.
Merkjasala Rang-
æingafélagsins
Eins og getið var í fréttum
blaðsins í gær, efnir Rangæinga-
félagið í Reykjavík til merkja-
sölu í 'dag til ágóða fyrir Þor-
steinslund félagsins í Fljótshlíð og
minnisvarðann, sem félagið hef-
ur látið reisa Þorsteini Erlings-
syni skammt frá Hlíðarendakoti.
Minnisvarði þessi verður af-
Framhald á 4. síðu.
12 mílna landhelgi okkar
er íslenzkt innanríkismál
Ekki kemur til mála að landhelgi Islands
sérstaklega verSi afgreidd af SÞ
Ríkisstjórn íslands mun ekki taka í mál að stækkun
íslendinga á landhelgi sinni veröi tekin til neinnar „af-
greiÖslu“ á þingi Sameinuðu þjóöanna. ÞaÖ er hlut-
verk Sameinuðu þjóöanna aö fjalla um landhelgismál
almennt og réttarreglur á hafinu í heild, en íslendingar
munu ekki taka í mál aö landhelgi þeirra veröi tekin
fyrir sérstaklega eða afgreidd sem einangrað vandamál.
Þannig komst Lúðvík Jóseps-
son sjávarútvegsmálaráðherra
að orði þegar Þjóðviljinn bar
undir hann þá túlkun Morgun-
blaðsins og Alþýðublaðsins í
gær að þing Sameinuðu þjóð-
anna eigi að „afgreiða" land-
helgismál Islendinga.
Þessi túlkun þessara tveggja
blaða er alröng, sagði Lúðvík.
Stefna ríkisstjórnarinnar er sú,
að hún er því samþykk að alls-
herjarþing Sameinuðu þjóð-
anna setji reglur um landhelgi.
almennt og réttarreglur sem
allar þjóðir heims hlíti; Sam-
einuðu þjóðimar eru réttur að-
ili til að setja slíkar reglur.
Hins vegar kemur auðvitað
ekki til máia að landhelgismál
íslands verði tekin fyrir ein-
angrað og afgreitt á þingi Sam-
einuðu þjóðanna. Þar er um
íslenzkt innanríkismál að ræða,
íslenzk lög, sétt innan ramma
alþjóðalaga, og þeim lögum
verður ekki breytt, um þau
verður hvorki samið við einn
eða neinn. Enginn erlendur að-
ili er bær til að fjalla um ís-
lenzk innanríkismál, ekki hetd-
ur allsherjarþin.g Sameinuðu
þjóðanna, enda er það skýrt
tekið fram ,í stofnskrá þeirra.