Þjóðviljinn - 01.10.1958, Blaðsíða 10
10) — ÞJÖÐVILJINN — Miðvikudagur 1. október 1958
Baráttan um Alþýðusanibandið
Framhald af 7. síðu.
Nú hafa náðst samningar
um 9,5% kauphækkun, auk
ýmissa annarra umbóta á
fyrri samningum. Og með til-
liti til þess að þessi samn-
ingur náðist án verkfalls og
fórna af hálfu verkamanna
hefur Dagsbrún nú unnið
máske einn sinn stærsta sig-
ur.
Nú geta verkamenn meCð
það hvort var betra að vinna
í nokkrar vikur fyrir aðeins
lægra kaupi en t.d. Hlífar-
menn eða að taka við samn-
ingum eins og Hiíf og afsala
sér með því 3,5% kauphækk-
un í 9 mánuði, auk annarra
umbcta og sérkaupliækkana í
ákveðnum vinnuflokkum og
starfsgreinum.
Eftir þetta verður tætings-
liði atvinnurekenda áreiðan-
lega ekki auðvelt að sigra
Dagsbrún, meðan Dagsbrún-
armenn njóta reynslu sinnar
og kunnáttu til félagslegra
verka og þekkja rödd óvin-
anna, jafnvel þótt þeir skrýði
sig flíkum lýðræðisins og
sveipi um sig dulþoku á leið-
inni á Dagsbrúnarfund frá
aðalsetri afturhaldsins, þaðan
sem hörðustu stormar ofbeld-
is og drottnunarstefnu hafa
sorfið um iífsmeið alþýðu-
samtakanna frá fyrstu tíð.
Dagsbrúnarmenn mega nú
fagna sigri. Þeir eru yfirleitt
ánægðir með hina nýjú
samninga og öll þjóðin má
g’eðjast yfir því að svo far-
sællega tókst að leysa nauð-
synlegustu kröfur verka-
manna, án verkfalls, og þess
tjóns, sem af því hefði getað
leitt fyrir alla íslenzku þjóð-
ina.
Lýðræðið í Dagsbrún
fyrr og nú
Kátlegast af mörgu kátlegu
er það öfugmæli að bendla
þær stjórnir, sem. setið hafa.
í Dagsbrún síðan árið 1942
við einræði. Eitt af fyrstu
verkum stjórnar Sigurðar
Guðnasonar í Dagsbrún var
það að auka lýðræðið í félag-
irm og bæta aðstöðu þeirra
félagsmanna, sem vildu breyt-
ingar á stjórn félagsins hverju
sinni, m.a. með því að veita
] :im er stilltu upp kjörlista
gegn stjérninni rétt til þess
að fá afrt af kjörskrá fé-
lagsins. Áður hafði sá háttur
verið á hafður að kjörskrá
skvldi jafnan verá í hönidum
stjórnarinnar einnar. Enn-
fremur var sú regla löngum
áður ríkjandi í Dagsbrún að
aðeins kjörlisti stjórnarinnar
var prentaður en félagsmenn,
sem gera vildu breytingar á
stjórninni urðu að handrita
nöfn sinna manna inn á list-
ann á kjördegi. Um svipað
leyti var sú regla upp tekin
í Dagsbrún, að allir reikning-
pr og fjárreiður félagsins
vpru sett undir löggilta end-
ur'.koðendur cg hefur sú regla
gi’t síðan. Hafði tætingsstjórn
e;>m slysaðist til valda í Dags-
með samstöðu nokkurra
)- mrimanna Alþýðuflokksins
r" íhaldsins og sat viðlélegan
pr^stír í eitt ár gefið með
sé-'.tæðum og eftirminnilegum
hætti ríkt tilefni til þess að
l 'ggild erdurskoðun alls fjár-
h?.!ds í félaginu var upptek-
in.
Hér er á þetta minnzt til
þess að gera yngri Dagsbrún-
armönnum hægara um vik að
brosa með eldri og reyndari
félögum sínum að lýðræðis-
skrumi þeirra sem nú ganga
berserksgang í því óþokka-
lega starfi að sundra Dags-
brúnarmönnum með ímynd-
aðri afstöðu þeirra til lýð-
ræðisins.
Þetta eru að vísu fávísleg
vinnubrögð og valda minni
skaða fyrir það, að allir
Dagsbrúnarmenn vita að þeir
eru sennilega hvergi sam-
stæðari en einmitt í afstöð-
unni til lýðræðis og frelsis
enda hafa þeir ásamt stéttar-
systkinum sínum um allt
land átt meiri þátt í því en
nokkrir aðrir Islendingar að
nú ríkir meira lýðræði og
frelsi á Islandi en var í ár-
daga alþýðusamtakanna. Og
þeir vita Iíka við hverja hef-
ur þurft að berjast til þess
að ná áföngum í frelsis- og
lýðræðisást.
Eg vil ljúka þessum orð-
um mínum með því að heita
á alla heiðarlega og raun-
verulega Alþýðuflokksmenn,
eins og ég þekkti þá áður
fvrr, að hugsa 'sig alvarlega
um áður en þeir greiða at-
kvæði sitt á Alþýðusambands-
þingi í haust með þeirri
skuggakliku, sem stefnir til
samstarfs með pólitískum
erkióvini alþýðusamtakanna,
þeim erkióvini sem brautryðj-
endurnir mættu í mynd of-
beldis og valds, en sem nú
birtist oss í mynd þar sem
flærðin og júdasarhyggjan er
rist í hvern andlitsdrátt.
Eftir átökin við alþýðu-
samtökin í áratugi kemur nú
drottnunarhyggja afturhalds-
ins dösuð en ekki dauð í ljós.
Enn leitar hún færis til þess
að bregða fæti fyrir verka-
lýðssamtökin. Ekki með opin-
skáu ofbeldi, atvinnukúgun
eða því líku, slíkar aðferðir
duga ekki nú í viðskiptum
við voldug samtök. En því
er gripið til júdasarkossa,
frelsið og flærðin á að vinna
það verk að opna fyrir aft-
urhaldinu hliðið að musteii
alþýðusamtakanna, þar sem
fjöregg fólksins er geymt. Ef
slíkt tækist yrði þess ekki
langt að bíða að ófreskja of-
beldis og drottnunar risi upp
úr rústum verkalýðssamtak-
anna hér eins og annarsstað-
ar þar sem þau hafa verið
brotin á bak aftur. Hver vill
svo opna musteri alþýðusam-
takanna fyrir tætingsliði ó-
vinanna á Alþýðusambands-
þinginu í haust? Sá, sem það
gerði ynni verra verk, en hann
gæti nokkru sinni bætt fyrir.
Guð forði ykkur öllum frá
því. Árni Ágústsson.
Brstinn neitar um sjúkrahjáip
Framhald af 4. síðu.
í einu dagblaði bæjarins, en
hún var á bá leið að belgískur
togari hafði samband við br-ezkt
herskip hér á íslandsmiðum.
Hafði háseti á togaranum
handleggsbrotnað og fékk hann
bráðabirgðaaðgerð veitta í hinu
brezka herskipi. En ekki þorðu
hinir belgísku sjómenn að fara
hingað til lands með hinn slas-
aða mann — heldur var haldið
með hann eitthvað suður á bóg-
inn, líklega til Belgíu til þess
að koma honum á sjúkrahús.
— Bretinn hafði séð fyrir því
að gefa rangar uppýsingar
varðandi sjúkrahjálp á íslandi,
og hrætt hina befgísku sjó-
menn frá því að koma hingað
til lands í slíkum erindagerð-
ura,
Bretar hafa að þessu leyti
komið sér þannig fyfir í stríði
sínu við ísenclinga, að hafa
einskonar patent á hjálpsemi
okkar, en rægja fslendinga aft-
ur á hinn bóginn, þegar tæki-
færi gefst, við fiskimenn ann-
arra þjóða, svo þeir þora ekki
að leita lands, þegar slys ber
að höndum. Útkoman á þessum
málum verður því sú, að þjóf-
ar og ræningjar Breta eru í
náð hjá íslendingum, hvað
sjúkrahjálp viðkemur, en þær
þjóðir sem vjrða hér lög og
rétt á hafinu, þora ekki að
leita hingað, og njóta þessvegna
ekki hjálpar okkar, þegar þær
þurfa.
Það hefur verið skrifað tölu-
vert í íslenzk blöð um vand-
kvæði Breta hér við land og þá
sérstaklega hina feiknalegu
eríiðleika þeirra í sambandi
við að fá að njóta hjálpar okk-
ar í stríði sínu við íslendinga.
En ég hef aldrei séð skrifaðan
nokkurn staf um það í íslenzk
blöð, að það sé nokkuð langt
gengið í þrælmennsku og
tuddaskap, þegar Bretar róg-
bera íslendinga í þeim tilgangi
að meina öðrum þjóðum
sjúkrahjálp hér við ísland.
Það er líka undarlegt að
aldrei skuli sjást einn bókstaf-
ur skrifaður í íslenzk bJöð, eða
minnt á það einu orði að Bret-
ar hafa skyldur að rækja hvað
sjúkrahjálp viðkemur — þeg-
ar þeirra eigið herlið eða fiski-
menn eiga hlut að máli. Það
virðist svo sem íslendingar
telji það skyldu sína að sjá
um þetta sjólið Breta fyrir þá
— og tjasla þannig upp á ó-
menningu þeirra í þessum mál-
um og upp á þann nirfils- og
afætuhátt — sem er einskonar
þjóðsálareign og þjóðarstolt
brezka heimsveldisins. —
— Það er annars tal.andi
tákn yfirstandandi tíma, að at-
vikin skuli æxlast þannig af
sér að íslenzkt yfirvald vest-
ur á P.atreksfirði skuli hafa nú
nýlega staðið í því stímabraki,
að útvega læknishjálp handa
veikum manni úr flota hennar
hátignar. En þegar svo illa
stendur á að íslenzkur læknir
er fjarverandi verður hið ís-
lenzka yfir.vald að leita á náð-
ir Breta til þess að liðsinna
hinum veika manni. Og svó
þverneitar viðkomandi sjóhers-
kapteinn og yfirkommandör
vitanlega um slíka hjálp —,
enda er hann sjóherskapteinn í
stríði við fslendinga, og þar
með vitanlega við yfirvald og
sýslumann Patreksfjarðar.
Sem sagt. — Nú er spum-
ingin þessi: Hvað geta Islend-
ingar gert nú á þessum erfiðu
tímum til þess að sjóher henn-
ar hátignar vilji þýðast íslend-
inga, og hjálpa okkur til þess
að hjálpa Bretum í stríði
þeirra fyrir því að eyðileggja
lifsafkomu oltícar og traðka ís-
lenzku þjóðina niður í svaðið?
G. S.
Bókabúð Æskunnar
hefur jafnan á boðstólum mikið úrval af
NORSKUM BÓKUM.
Notið tækifærið og kaupið hinar ágætu norsku
bækur meðan þær eru á GAMLA VERÐINU,
Bókabúð Æskimnar
Kirkjuhvoli.
Unglingur óskast
til innheimtu eítir hádegi.
Þarí að haía reiðhjól.
ÞjéðviEjinn
Lærið að dansa
Vegna mikillar aðsóknar verður
haldið annað námskeið fyrir full-
orðna í
gömhi dönsunum
og verður kennsla og innritun miðvikudaginn 1. okt.
— kl. 7,30 í Silfurtunglinu.
Þjóðdansafélag Beykjavíkur.
Auglýsing
nr. 3/1958 frá Innflutningsskrífsiofuimi.
Samkvæmt heimild í 22. gr. reglugerðar frá 28.
desember 1953, um skipan innflutnings- og gjald-
eyrismála, fjárfestingarmála o.fl. hefur verið á-
kveðið að úthluta skuli nýjum skömmtunarseðli,
er gildi frá 1. október til og með 31. desember
1958. Nefnist hann „FJÓRÐI SKÖMMTUNARSEÐ-
ILL 1958“, prentaður á hvítan pappír með bláum
og gulum lit. .Gildir hann samkvæmt því, sem hér
segir:
REITIRNIR: Smjörlíki 16—20 (báðir meðtaldir)
gildi fyrir 500 grömmum af smjörlíki
hver reitur.
R.EITIRNIR: Smjör gildi hver fyrir sig fyrir 250
grömmum af smjöri (einnig bögglasmjöri).
Verð á bögglasmjöri er greitt niður jafnt og mjólk-
ur- og rjómabússmjör, eins og verið hefur.
„FJÓRÐI SKÖMMTUNARSEÐILL 1953“ afhendist
aðeins gegn því, að úthlutunarstjóra sé samtímis
skilað stofni af „ÞRIÐJI SKÖMMTUNARSEÐILL
1958“ með árituðu nafni og heimilisfangi, svo og
fæðingardegi og ári, eins og form hans segir til um.
Reykjavík, 30. september 1958.
INNFLUTNINGSSKRIFSTOFAN.
Öaiissköli
QuSnýjar
Péfursdéttur
Kennsla hefst mánudaginn 6. október.
Upplýsiilgar og innritun dagléga í sfma 33-2-52.