Þjóðviljinn - 06.11.1958, Blaðsíða 4
4) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 6. nóvember 1958
„Okkar stefna er stefna hvers
frjálshuga æskumanns“.
Þessi orð standa í ávarpi því,
sem stofnþing Æskulýðsfylk-
ingarinnar, sambands ungra
sósíalista, sendi íslenzkum
æskulýð fyrir nákvæmlega 20
árum.
í ávarpinu er heitið á allt
íslenzkt æskufólk að standa
saman um sjálfstæði landsins
og vernda það sem sjáaldur
auga síns. Þar eru heit hvatn-
ingarorð til íslenzkrar æsku
um að sameinast til varnar og
eflipgar lýðræði, frelsi og friði,
en gegn afturhaldi og fasisma.
Stofnun Æskulýðsfylkingar-
innar 6. nóvember 1938 er einn
- aðalviðburðurinn í hinni öflugu
einingarbaráttu verkalýðsins á
árunum fyrir heimsstyrjöldina.
Nokkrum vikum áður höfðu
vinstri menn i Alþýðuflokknum
Skiðaskálinn v(ar byggður með mikliun dugnaði af fylkingarfé-
lögum. Hann er miðstöð útlífsins fyrir félagana.
arbaráttunni. Samband ungra
kommúnista sendi Sambandi
ungra jafnaðarmanna tilboð
um sameiningu sambandanna í
ungir sósíalistar ávallt verið í
fylkingarbrjósti og stöðugt bor-
ið þau samtök fram til nýrra
sigra.
Okkar steína
er steína hvers
írjálshuga æskumanns
gengíð til samstarfs við Komm-
únistaflokkinn og stofnað
marxistískan fjöldafiokk, er
hóf þegar í stað að fylkja ís-
lenzkum. verkalýð og ailri al-
þýðu í eina heild til barátt-
unnar fyrir hagsmunum sín-
um og gegn hvers konar fasist-
ískum ofbeidisöfium.
Fyrjr 20 árum átti islenzk
verkalýðsæska við kröpp kjör
að búa. Afleiðingar efnahags-
kreppunnar miklu höfðu lagzt
á hana sem farg eins og alla
alþýðu manna. Hundruðum
saman gengu ungir menn at-
vinnulausir og urðu að þola
alla þá örbirgð, sem því fylgir.
Alþýðuæskan hafði naumast
nokkra möguleika til menntun-
ar, og framtíðarhorfurnar ailar
síður en svo bjartar.
Islenzk alþýða skildi það æ
betur, að til þess að bæta kjör
sín og ná rétti sínum, þurfti
hún að standa sameinuð gegn
hinni geigvænlegu þróun auð-
valdsskipulagsins, sem hafði
náð hápunkti sínum fyrir 20
árum í fasistaríki Hitlers og
bandamanna hans víðar í Evr-
ópu.
Alþýðuæskan tók líka að
skilja sitt hlutverk og skip-
aði sér í fremstu röð í eining-
allsherjarsamband. sósíalistískr-
ar æsku á íslandi. Tilboðið
fékk góðan hljómgrunn meðal
mikils fjöida ungra jafnaðar-
manna, enda þótt forustumenn
SUJ væru því andvígir. Ungir
jafnaðarmenn hófu samt að
undirbúa sameininguna með
ungum kommúnistum, og sam-
einjng sósíalistískrar æsku
varð að veruleika hinn 6. nóv.
1938 eins og áður segir.
Starf ÆF hefur frá upphafi
verið tvíþætt: Annars vegar er
baráttan fyrir hagsmunamálum
æskunnar, hins vegar fræðslu-
og útbreiðsiustarfsemi.
Hin beina hagsmunabarátta
hefur á ýmsum sviðum verið
nátengd baráttu verkalýðsfélag-
anna og hafa unnizt þar margir
stórir sigrar. Ungir sósíalistar
hafa hvarvetna staðið fast á
réttí alþýðuæskunnar og fylkt,
sér við hlið djörfustu og fram-!
sæknustu afia verkalýðssam-]
takanna. Og þessari framsæknuj
sveit er það að þakka, að
æskan í dag er ekkí þjökuð afj
lamandi ótta atvlnnuleysisins,
sem alit fram til síðari heims-'
styrjaidarinnar var eins ogj
reidd svipa yfir höfði hvers al-'
þýðumanns.
I iðnnemasamtökunum hafa’
En ÆF hefur aldrei gleymt
þvi, að þessi hiuti málanna er
aðeins einn þáttur í starfi
hennar. Hinn meginþátturinn
er fræðslu- og útbreiðslustarf-
þessum sökum verður aidrei
nógu mikil áherzla lögð á
fræðslusarfsemi meðal æsku-
lýðsins.
Ungir sósíalistar hafa ávallt
látið sjálfstæðismál þjóðarinn-
ar mjög' til sín taka, minnugir
þess, að það er æskan, sem
á að erfa landið. Þeir hafa
stöðugt haldið fast við þá
kröfu, að Island skuli vera
-sjálfstætt og hlutlaust í öllum
ótökum stórveldanna, Og' ávallt
hafa þeir bent á hvaðan landi
og þjóð stafaði mest hætta. Ó-
trauð barðist Æskulýðsfylking-
in gegn hættu fasismans, og
benti á þá hættu, sem íslenzkri
æsku stafaði af þessum skii-
getna óvætti auðvaldsins.
Síðasta áratuginn hefur bar-
átta Æskulýðsfylkingarinnar
verið barátta gegn bandarísku
auðvaldi, gegn spillingu og
hverskyns óreiðu á vettvangi
stjórnmálanna, gegn Atlanz-
hafsbandalaginu og aðild ís-
lands að því.
ÆF hefur stöðugt barizt fyr-
ir bættum hag alþýðuæskunn-
ar og betri aðbúnaði íslenzkrar
æsku í heild, Engin æskulýðs-
samtök hafa barist af meiri
áhuga fyrir byggingu æskulýðs-
hallar svo að unga fólkið geti
fengið tækifæri til að vinna að
" hollum viðfangsefnum í tóm-
stundum sínum.
Er bandarísk heimsvalda-
stefna tók að ógna íslandi,
voru það ungir sósíalistar sem
skáru upp herör gegn hinni
bandarísku ásælni. Þessi barátta
stendur enn og ungir sósíalist-
Æ.F.
20 óra
Eitt stærsta átakið, sem ÆF
hefur gert á starfsferli sínum,
er án efa útgáfa Landnemans,
málgagns ungra sósíalista.
Landneminn kom út á árunum
1938—’43 og síðan 1947—’'55,
en þá varð því miður að leggja
þessa útgáfustarfsemi niður
vegna fjárskorts og ýmissa
annarra örðugleika. Efni Land-
nemans var mjög fjölbreytt og
stóð hann langt framar mál-
gögnum annarra pólitískra
æskulýðssamtaka í landinu.
Þar birtust að staðaldri grein-
ar um heiztu baráttumál al-
þýðuæskunnar, fræðsluþættir
ásam öðru léttara efni til
skemmtilesturs. Það er óbætan-
legt tjón og eigi sæmandi ung-
um sósíalistum að þeir geti
ekki gefið út sitt eigið mál-
gagn. Því er það eitt brýnasta
verkefni Æskulýðsfylkingar-
innar að liefjast nú á nýjan
leik handa um útgáfu Land-
nemans og koma blaðinu á
svo traustan grundvöll að ekki
þur-fi fi-amar að koma til stöðv-
unar á útgáfu þess.
Síðasta áratuginn hefur merk-
um áföngum venJ náð til að
Féla.gsheimilið í Tjarnargötu hefur bætt stórlega aðstæðurnar til félagssflarfsemi ÆF. ðlyndin er
tekin við vígslu þess 1955.
I
Ferðastarfsemi ÆF liefiu* ætíð verið mikil, Myndin er tekin í
finu sumaríerðalagi ÆF.
semi samtakanna. Á vegum
Fylkingarinnar hafa frá upp-
hafi verið skipulagðir leshring-
ir og, málfundahópar í sam-
starfi við Sósíalistaflokkinn.
Með ieshringjastarfseminni,
svo og Kvöldskóla alþýðu og
annarri fræðslustarfsemi, hef-
ur verið unnið gott verk í að
kynna æskunni sögu verkalýðs-
hreyfingarinnar og veita henni
fræðsiu um sósíalismann.
Þessi þáttur starfsemmnar er
ekki síður mikilvægur en hags-
munabaráttan, sem borið hef-
ur svo glæsilegan árangur.
Æskan rná ekki gleyma því,
hvers vegna þessir sigrar hafa
unnizt, þótt hún sé ekki lengur
alin upp í hinum harða skóla
stéttarbaráttunnar, sem eldrj
kynslóðin hefur mótazt af. Af
ar eru ákveðnari i því nú en
nokkru sinni íyrr, að leiða
hana fram til sigurs, því að
bandarisk heimsvaldastefna, er
helstafna. og hver sú þjóð, er
ijær henni lið, vígir sig atóm-
dauðanum, ef til styrjaldar
dregur.
efla félagsandann og samstart-
ið meðal félaga Æskulýðsfylk-
ingarinnar.
Lengi var það draumur einn
að rejsa skíðaskáia, en fyrir
dugnað og bjartsýni Fylking-
arféiaga var hann reistur at
Framhald á 11, siðu.
ÆSKULYhS
Ritnefnd: Björgvin Salómonsson,
steinn Þorvaldsson
Sólveig Einarsdóttir, Ey-