Þjóðviljinn - 05.12.1958, Qupperneq 12
Frá afmælisfagnaðí Sósíalistaflokksins að Hótel Borg í fyrrakvöld: Halldór Kiljan
Laxness rithöfundur las úr verkum s-ínum, Brynjolfur Bjarnason setti hátíðina með
ávarpi cg Steinpór Guðmundsson flutti rœðu. — fLjósm. Sig. Guðm.).
Ágætur afmælisíagnaður Sósíal-
istaflokksins í fyrrakvöld
í fyrrakvöld var 20 ára afmæli
Sósíalistaflokksins haldið hátíð-
legt með fagnaði að Hótel Borg.
Setti Brynjólfur Bjarnason, for-
maður Sósíalistafélags Reykja-
víkur, afmælishátíðina með
stuttu ávarpi og bauð menn vej-
komna, en aðalræðuna í tilefni
dagsins flutti Steinþór Guð-
mundsson. Haildór Kiljan Lax-
ness rithöfundur las upp söguna
Þórður halti og frú Guðrún Tóm-
asdóttir söng einsöng. Þá
skemmtu þær leikkonurnar Ár-
óra Halldórsdóttir og Emelía
Jónasdóttir, og að lokum var
stiginn dans til kl. 2 e. mn.
Þrátt fyrir mjög óhagstætt
veður var samkoman vel sótt og
skemmtu menn sér hið bezta.
Lesin voru upp heillaóskaskeyti,
sem borizt höfðu í tilefni 'af af-
mælinu, m. a. frá Ottó N. Þor-
lákssyni, fyrsta forseta Alþýðu-
sambands íslands.
þJÓÐVIUINN
Föstudagur 5. desember 1958 — 23. árgangur — 278. tölublað.
Skílningur Bretastjórnar á alþjóðalögum:
Þór réðst á Hacness akaklansan
og vamarlausan á „ntkaf™""'
Brezki sendiherran hér hef-
ur afhent utanríkisráðherra,
Guðmundi í. Guðmundssyni,
svar við ofðsendingu ísl. rík-
isstjórnarinnar 14. f. m. út af
brezka landhelgisbrjótnum
Hackness, sem varðskipið Þór
kom að 2,5 sjómílur frá landi.
Orðsending Bretastjórnar er
löng og fyrirferðarmikil, en
innihald hennar er í stuttu
máli ,,að Hackness hafi í
rauninni ekki verið innan
þriggja mílna frá íslands-
ströndum þegar honum var ■
fyrst skipað að nema staðar.
Svo virðist sem elting togar-
ans hafi hafizt utan íslenzkr-
ar landhelgi og hafi því frá
upphafi verið ólögmæt.“ Sið-
ar segir m.a.: ,,Af þessu leiðir
einnig, að það var samkvæmt
alþjóðalögum réttmætt af
Russel að skerast í leikinn
til að vernda Hackness."
Síðar mótmælir Bretastjórn
því broti Þórs á alþjóðalögum
að skipta sér áf landhelgis-
brjótnum.
I stuttu máli virðist skiln-
ingur Bretastjórrar þessi:
Varðskipið Þór braut al-
þjóðalög- með því að ráðast
á brezka tcgarann vcrnar-
lausan og alsaklausan á —
„ÚTHAFÍNU'!!
í’rumvarp að íjárhagsáætlun Reykjavíkur 1959
ðsvffnl aS þjófur neffl aS
stela fyrr en démur væri gengfnn
Almeniiu umræðunni um landhelgismilið í laga-
nefnd Allsher jarþingsins lokið
Frá fréttaritara Þjóðviljans í aðal-
stöðvum SÞ í Neiv York, 4. des.
Almennu umræöunni um landhelgismálið í laganefnd
Allsherjaxþingsins lauk í fyrrakvöld. Síöasti ræöumaður-
inn um málið var Movossoff fulltrúi Sovétríkjanna.
Morosoff sagði að skýringar
Breta á atferli sínu við ísland
væru gersamlega ófullnægjandi
og málflutningur þeirra væri
mótsagnakenndur.
Hann benti á að fjölmörg
ríki hefðu stækkað landhelgi
sína í 12 mílur og Bretar hefðu
viðurkennt það í ver'ki. Hann
beindi þeirn spurningu til
Breta, hversvegna þeir sendu
ekki flota sinn inn í landhelgi
Sovétríkjanna og fleiri ríkja, er
stækkað hefðu landhelgi sína á
undan Íslendingum. Ekki væri
hægt að ætla annað en að á-
stæðan væri sú, að íslendingar
væru varnarlaus andstæðingur.
Hann sagði að íslendingar væru
hugrökk þjóð en mjög fámenn.
Morossoff sagði að tillagan
um að vísa málinu til Alþjóða-
dómstólsins væri ósvífin, og
jafngilti því að þjófur neitaði
að hætta að stela fyrr en dóm-
ur væri genginn í máli hans.
Samkvæmt öllum hegningarlög-
um er atferli þjófanna stöðvað
fyrst og -síðan eru þeir dregnir
Framhald á 11. síðu.
Stjórnai kreppa í Finnlandi
Fjárhagsáætlun Reykjav.'kurbæjar fynr áriö 1959 var
til fyrstu umræðu á fuidi bæjarstjórnar í gær.
<$>-
Borgarstjóri kvað útsvörin®
hækka samkvæmt henni um
14,5% — en bætti því við að
sú upphæð myndi hækka. í með-
förum bæjarstjórnar áður en á-
ætiunin yrði endanlega sam-
þykkt.
í frumvarpinu að fjárhagsá-
ætlun Reykjavíkur fyrir árið
1958 — voru útsvör áætluð 205
millj. 93 þús. kr.
I frumvarpinu nú fyrir árjð
1959 eru útsvör áætiuð 234
millj. 624 þús. kr.
Niðurslöðutölur i frumvarpinu
að fjárhagsáætlun tiæsta árs eru
268 millj. 484 þús. kr., en i
frumvarpinu i fyrra voru þær
229 millj. 635 þús.. kr. og eru
því tæpum 39 mjilj. kr. hærri
nú en í fyrra.
Að loknum umræðum var
frumvarpinu visað til 2. umræðu.
Fyrlrspurnir tll
Eysteins fónssonar
1. Myndi Eysteini Jónssyni þykja það sanngjarnt og
eðliiegt að hans eigið kaup yrði lækl að um 8%, ef
hann byggi í bragga með fjölskyldu sína og ætti að lífa
af vei'kanjannalaunum ?
2. Myndi Eystemi Jónssyni þykja sanugjarnt og eðli-
legt að kaup hans yrði lækkað um 8%, ef hann lifði af
verkumai' tilaunum og væri svo heppinn að báa í inann-
sæmandi íbúð, en þyrfti þó að borga uiu heiming tekna
sinna i húsaleigu?
VERK \MAÐUR.
Ríkisstjórn Finnlar.ds baðst lausnar 1 gær. Kekkonen
íorseti hefur oeöið Fagerholm forsæt:sráðherra og aðra
ráðherra aö fara áfram með ---
stjórn þar til ný stjórn heföi f • m I • • 1
rerið mynduð. \Alyktun kennoro i Keykjovik:
Violainen utanríkisráðherra
sagði af sér í gærmorgun og
fóru þá allir Bændaflokks-
mennirnir úr stjórninni og
varð það henni að falli.
Undanfarnar vikur hafa
samningaumleitanir staðið yfir
Framhald á 11. síðu
„Fundur í Stéttarfélagi barnakennaru ,í iteykjavík, j
haldinn 26. nóv. 1958 fagriar mjög eindregið útfærslu
íískveiöilögsögunnar í 12 mílur og flvtur þakkir öllum
þeim, sem aö þeirri lí'usn hafa stuölaö Jafnframt færir
lundurinn þakkir þeim þjóöum, sem beinf og óbeint hafa
viöurkennt hina nýju landhelgi, en fordæmir harðlega
/ólskulegar ofbeldisaðgerðir Breta, sem þvevbrjóta sam-
þykktir Atlan?hafsban lalagsins og stofnskrá hinna Sam-
emuöu þjóöa. En að þessum samtökum báðum eru ís-
■endingar og Bretar aðilar.
Nýtt hrsðatnef
GiiNfaxa
I gærmorgun fór Gullfaxi
frá Reykjavík til Kaupmanna-
hafnar og setti nýtt hraðamet
íslenzkrar flugvélar á þeirri
leið. Flugtíminn frá flugtaki
í Reykjavík til lendingar í
Kaupmannah'fn var 3 stundir
29 mínútur. Flugstjóri í ferð-
inni var SkúH Magnússon og
fíugleiðsögumaður Axel, Thor-
arensen.
Tito forseti Júgóslavíu kemur
til Port Said í Egyptalandi í
dag, og mun eiga þar viðræður
við Nasser cnrseta Sameinaða
arabalýðveldisins.
Engum dylst, að Bretar ætla!
sér áframhaldandi hernaðarað-j
gerðir i íslenzkri landhelgi,!
meðan þeT sjá sér fært. Og|
viðbúið, að þeir sví.fist. einskis, j
ér á harðnar, það sýna ítrek-
iðar ti’raunir þeirra til að kaf-
;igla íslenzku varðskipin og að-
gerðir þeirra og hótanir um að
skjóta þau niður innan þeirr-
ar línu, sem þeir þó viður-
kenna lögmæta. Einnig er nú
kom'ð á daginn, að þeir reyna
að tefja og torvelda lausn
málsins á alþjcðavettvangi, og
sýna þannig, að sjálfir hafa
þeir enga trú á eigin málstað
og vita hann vondan.
Með ofangreindar staðreynd-
ir í huga skorar fundurinn á
rík’sstjórnina að kveðja heim
sendiherra sinn í Bretlar.iii og
vísa brott sendihej'ra Breta
hér, svo og að Atlanzhafsbanda-
laginu verði ti'kynnt úrsögn ís-
lands, treystist bandalagið ekki
til að knýja Breta til að láta
af hernaðáraðgerðum við Is-
land og bíða átékta, eins og
siðaðar þjöð'r hafa gert.
Ennfrnr>«'.r le'u!- fundurin'n
éhj ikvæmi-egt að Bretar verði
kærðir fvrir Sameinuðu þjóð-
un''m, fáht lisð ekki fram, að
málið verði þar rætt og til
Framhald á 6. síðu.