Þjóðviljinn - 19.12.1958, Qupperneq 16

Ævisaga Þorsteins Erlingssonar
Efíir Bjarna Benedikfsson frá Hofteigi
kemur úf hjá Máli og menningu i dag
í dag kemur út hjá Máli og menningu bókin Þorsteinn
Erlingsson eftir Bjarna Benediktsson frá Hofteigi.
Þetta er í fyrsta sinn að viðhlítandi ævisaga Þorsteins
hefur verið sögð.
ÞlÓÐVILJINN
Föstudagur 19. desember 1958 — 23. árangur — 290. tbl.
Mikofan heimsækir
Bcmdaríkin hráðum
Mun ræða viS Dulles og máske hitta
Eisenhower
Anastas Mikojan, fyrsti aöstoðarforsætisráöherra
Sovétríkjanna, fer í tveggja vikna heimsókn til Banda-
ríkjanna eftir áramótin.
Um ferðalag þetta vitnaðist í Talsmaðurinn kvaðst hinsveg-
gær, þegar utanríkisráðuneyti ar vera þess fullviss að því yrði
Bandaríkjanna skýrði frá því að vel tekið ef Mikojan léti í ljós
það hefði heimilað bandaríska ósk um að ræða við Dulles utan-
sendiráðinu í Moskva að veita, ríkisráðherra. Hann varðist allra
Mikojan landvistarleyfi í Banda-1 frétta þegar spurt vár, hvort
ríkjunum. j Mikojan myndi ganga á fund
Mikojan er væntanlegur til Eisenhowers.
Þessi bók er hin fyrsta ævi-
saga Þorsteins Erlingssonar sem
rituð hefur verið, þannig að
unnt sé að fá fulla og skýra
irnynd af lífi og starfi skáldsins.
Raunar segir höfundur í for-
mála: Þessi bók er ekki ævi-
saga Þorsteins Erlingssonar né
heldur fulinægjandi greinar-
gerð um skoðanir hans eða
skáldskap og ritstörf. Hún er að-
eins þættir um þessi efni, og
suma þeirra ber firemur að
skoða sem sjálfstæðar greinar
en hluta stærri heildar.. En
þó fullgild ævisaga Þorsteins
Erlingssonar hafi ekki enn verið
rituð, þá voua jég að þesJsi
blöð leiði í ljós ýmsar stað-
reyndir sem ekki hafi áður ver-
ið á almannafæri. Bókin er raun-
ar skrifuð í trausti þess, að
unnendum Þorsteins þyki ein-
hvers virði að fræðast nokkru
gerr en áður um sitthvað af
því sem dreif á daga hans —
vita hvað hann vann að baki
3ist sinni, hvað hann hugsaði
handan kvæða sinna. Sum þau
líðindi er hér verða greind, gætu
varpað ijósi á einstök atriði í
Jjóðum Þorsteins; og ýmsar til-
vitnanir í bréf hans og greinar,
þær sem hér birtast, mættu
Vísitalan hækkar
um eitt stig
Kauplagsnefnd hefur reiknað
út vísitölu framfærslukostn-
aðar í Reykjavík hinn 1. des-
ember s.l. og reyndist hún
vera 220 stig. Hefur fram-
færsluvisitalan þannig hækk-
að um eitt stig síðan í nóv-
ember.
ÍSAFOLDARBÓK íslandsferðin
1907, á 15. síðu.
ESTRELLA skyrtan á 14. síðu.
■JÓLABÓKIN fæst hjá Bókabúð
Máls og menningar, Skóla-
vörðustíg 21, á 5. síðu.
ALLTAF SAMI STÁKURINN
eftir Pétur Tutein, á 13. síðu.
VÉLA OG RAFTÆKJA-
VERZLUNIN, Bankaetræti 10,
á 12. síðu.
SÓKRATES eftir Gunnar Dal,
á 12. isíðu.
KOSNINGATÖFRAR eftir Ósk-
ar Aðalstein, á 10. síðu.
ÆVINTÝRI DAGSINS fegursta
barnabókin, á 10. síðu.
ÞORSTEINN ERLINGSSON —
ævisaga skáldsins, eftir
Bjarna. Benediktsson frá
Hofteigi, á 14. síðu.
JÓLAGJÖFIN í Verðanda, á
4. síðu.
JÓLAGJÖFIN hjá Helga Magn-
ússyni & Co., Hafnarstræti
19, á 5. siðu.
veita glöggsýnum lesanda ögn
fyllri hugmynd en fyi’r um fá-
ein yrkisefni hans og baksvið
þeirra.
Bókinni er skipt í fjóra hluta.
í fyrsta hluta eru þessir kafl-
ar: í Hlíðarendakoti, í Lærða-
skólanum, í Kaupmannahöfn,
Laganám og skáldaerjur, Rask-
Þorsteinn Erlingsson
hneykslið í móðu og mistri, Á
slóðum fortímans; Ritstjóri,
Bjarki, Arnfirðingur; Valtýskan;
„Trollarastjóri“; Gegn upp-
kastinu. Annar hluti fjallar um
Þyrna og Eiðinn og önnur verk
Þorsteins eins og Málleysingja,
Sögur og sagnir, Sagnir Jakobs
gamla. Litla dýravininn og þýð-
ingar.
í þriðja hluta eru kaflarnir
Brautin og Guð verður að fara.
í fjórða hluta er Vistin í
Reykjavík. — Að síðustu er svo
eftirmáli og nafnaskrá.
Af þessari upptalningu geta
menn séð að ekki muni ofsagt
í hinum hógværu formálsorðum
höfundar að lesendur bókarinn-
Tíminn birtir um það stóra
fyrirsögn í gær að „kommún-
istar berjist ótrautt fyrir nið-
urskurði á framkvæmdum í
þágu atvinnuveganna“, og
reynir blaðið með því að vísa
á bug tillögum Alþýðubanda-
lagsins um sparnað í rekstri
ríkisins. Það hefur sem kunn-
ugt er verið stefna Framsóknar
að hvergi megi spara nokkurn
eyri í útgjöldum ríkissjóðs,
hvorki í skriffinnskubákninu
né í framkvæmdum hins opin-
bera, heldur skuli útgjöldin
aukin um stórar fjárfúlgur ár
frá ári og fjárins aflað með
nýjum sköttum.
„Niðurskurður á fram-
kvæmdum i þágu atvinnuveg-
anna“ getur vissulega verið
nauðsynlegur, ef þær fram-
kvæmdir sem um er að ræða
eru vanhugsaðar og neikvæðar,
en það á einmitt við um ýms-
ar þær framkvæmdir sem sér-
staklega eru tengdar við Fram-
sóknarflokkinn og Eystein
ar muni fræðast nokkru gerr en
áður um sitthvað af því sem
dreií á daga Þorsteins Erlings-
sonar — og hvað hann vann að
baki list sinni, hvað hann hugs-
aði handan kvæða sinna — og
jafnframt varpað ljósi á margt í
ljóðum hans.
Bókin er 244 blaðsíður að
stærð auk 5 myndasíðna.
Bókin er ein af félagsbókum
Máls og menningar. Hafi Mál
og menning þökk fyrir útgáf-
una og höfundur fyrir að hafa
skrifað bókina.
Búlganín talar á
miðstjórnarfundi
Miðstjórn Kommúnistaflokks
Sovétríkjanna situr nú á fundi
og ræðir landbúnaðarmál. Með-
al ræðumanna í gær var Búlg-
anín, fyrrverandi forsætisráð-
herra, sem nú er formaður
framleiðsluráðsins í Stavropol.
I framsöguræðu sinni á fundin-
um taldi Krústjoff, fram-1
kvæmdastjóri miðstjórnarinnar
og núverandi forsætisráðherra,
Búlganín meðal þeirra manna,
sem reynt hefðu að hindra
nauðsynlegar breytingar í land-
búnaðinum.
Kommnnum frest-
að í borgum Kína
Miðstjórn Kommúnistaflokks
Kína hefur komizt að þeirri
niðurstöðu að fresta beri um
óákveðinn tíma stofnun komm-
úna eða framleiðslusamfélaga í
stærri borgum Kína. Segir í
samþykkt miðstjórnarinnar, að
stofnun framleiðslusamfélaga í
borgunum þurfi mun meiri
undirbúning en úti á lands-
byggðinni.
Jónsson. Fersllasta dæmið er
hraðfrystihúsið á Seyðisfirði,
sem kostaði á annan tug mill-
jóna og ríkissjóður hefur nú
tekið upp í skuldir. Framsókn
réð því fyrirtæki — en henni
láðist að gæta þess að til þess
að reka hraðfrystihús þarf
bæði fisk og vinnuafl! Svipaða
sögu er að segja um ýms önn-
ur hi’aðfrystihús, sem Fram-
sókn hefur komið upp af miklu
ofurkappi; hvaða vit er t. d. í
því að byggja tvö hraðfrysti-
hús á Sauðárkróki, þegar hvort
um sig gerir miklu meira en
að anna framleiðslu staðarins?
Eða hvað er að segja um þá
ráðsmennsku að verja milljón-
um króna árlega í vegi og
brýr sem ef til vill koma ein-
um eða tveimur sveitabæjum
að gagni eins og alltof mörg
dæmi eru um. Og þetta á ekki
aðeins við um framkvæmdir
úti um land; einnig Reykvik-
ingar hafa reynslu af hinum
sérkennilegu athöfnum Ey-
Anastas Mikojan
Washington snemma í janúar og
hann hyggst dvelja hálfan mán-
uð í Bandaríkjunum.
Talsmaður bandaríska utanrík-
isráðuneytisins kvaðst ekki vita
annað um ei’indi hans en að hann
hefði sótt um landvistarleyfi í
Bandaríkjunum til að heimsækja
sovézka sendiráðið í Washington.
steins Jónssonar. Það var t. d.
hann sem réði því að Fram-
kvæmdabankinn kastaði mill-
jónafúlgum í Glersteypuna
frægu, og áður hafði hann sem
kunnugt er auðgað atvinnu-
líf Reykvíkinga með Hæringi!
Ur slíkum Eysteinsframkvæmd-
um mætti gera mjög langan
lista — ef Tíminn kærir sig
um.
Slíkar „framkvæmdir í þágu
atvinnuveganna" eru dragbítur
en ekki lyftistöng. Til þeirra
hefur verið varið tugum mill-
jóna króna sem teknar hafa
verið af þjóðartekjunum, og sú
eyðsla birtist í býsna mörg-
um víáitölustigum. Það eru
þess háttar fjárframlög sem
verkalýðslxreyfingin og Alþýðu-
bandalagið vilja láta spara og
verja þvi fé heldur til þess að
stöðva vei’ðbólguna. En Fi-am-
sókn hefur neitað •— Eysteinn
vill halda áfram að eyða þvert
ofan í nauðsyn þjóðarinnar.
Fi’éttaritaii brezka útvarpsins
í Washington segir að ljóst sé
að ráðamenn þar bíði komu Mik-
ojans með eftirvæntingu. Þeir
séu fegnir að fá tækifæri til að
ræða mál sem eru efst á baugi
augliti til auglits við einn af
æðstu mönnum Sovéti’íkjanna.
Þetta vei’ður í annað skipti
sem Mikojan kemur til Banda-
ríkjanna. Hann ferðaðist þar víða
um fyrir rúmum tveim áratug-
um, þegar hann var þjóðfulltrúi
matvælaiðnaðarmála í sovét-
stjói’ninni.
Piltaroir náðaðir
á síðustu stundu
Foot, landstjóri Breta á Kýp-
ur, lét í fyrrinótt fresta aftöku
tveggja grískra unglinga, en
sólarhi’ing áður hafði hann
staðfest dauðadóma yfir þeim.
Kom Foot sjálfur til fangelsis-
ins í Nicosia um miðja nótt
nokkrum mínútum áður en
leiða átti piltana til gálgans.
í gærmorgun breytti hann svo
dauðadómunum í ævilangt fang-
elsi. Þessi ákvörðun landstjór-
ans vakti mikinn fögnuð á
Kýpuý í gær.
MTÖ er meö
daufai*a fiifióti
Tilkynningin um störf fundar
A-bandalagsráðsins í París er
með daufasta móti. ítrekað er
að hernaðaráætlun bandalags-
ins byggist á kjarnorkuvopnum
og lýst yfir að bandalagið þurfi
enn að efla herstyrk sinn.
Tilkynnt er að samráð verði
haft um svör við orðsendingu
sovétstjórnarinnar um Berlín,
og lýst yfir að lausxi deilu-
mála á þann hátt sem banda-
lagsríkin telja réttlátan sé
skilyrði af þeirra hálfu fyrir
samþykki við öryggiskerfi í
Evrópu og afvopnun undir eft-
irliti.
líappdrætti Þjóðviljans.
Þeir Fylkingarfélagar sem feng-
ið liafa til sölu miða í happ-
drætti Þjóðviljans eru vinsam-
legast beðnir að gera skil sem
allra fyrst í skrifstofu ÆFR í
Tjarnargötu 20.
Slíkar framkvæmdir verða að halda
áfram að mati Framsóknarflokksins