Þjóðviljinn - 07.02.1959, Blaðsíða 3

----Laugardagur 7. febrúar 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (3
isbrjóturinn dæmdur
Framhald af 1. sífíu.
honum. Tók hann þá fram að
hann hefði talið sig 7.5 sjó-
mílur frá larudi er hann lagði
vörp'una, en enn f jær landi þeg-
ar hann var tekinn.
Bómarinn s:purði ]*á hvort
haim viðurkenndi staðará-
kvarðanir Þórs og kvaðst
hajtm verða að viðurkenna að
mæiingar Þórs væru réttar,
em taldi sig liafa verið óvilj-
amdí svo náiægt landi, vegna
bilaðra mælitækja.
Fylqdist sjálfur með frá
upphafi
Eiríkur Kristófersson skip-
herra á Þór, Garðar Pálsson 1.
stýrimaður og Bjar.ai O. Helga-
son H. stýrimaður voru kvadd-
ir sem vitni í málinu.
Eiríkur skipherra tók fram
að allar mælingar hefðu verið
gerðar af fyrsta og öðrum
stýrimanni undir^ sinni umsjá
og hefði hann sjálfur frá upp-
hafi ífylgzt með öllum atburð-
um 'lxssa máls.
Hafa talið sér allt
leyíilegt!
Verjandi landhelgisbrjótsins,
Gísli ísleifsson spurði livort
duflið liefði ekki getað rekið
nær lanrli frá því Þór setti það
og þar til skipherra brezka her-
skipsins mældi það og viður-
kenndi mælinguna. Fullyrti
Krístófer skipherra að það
hefði ekki getað færzt né rekið
innar, enda var útfall þegar
það var sett.
Verjandi landhelgisbrjótsins,
Gísli Isleifsson, taldi undarlegt
hve miklu skakkaði í staðar-
mælingum Eiríks skipherra og
pkipstjóra Valafells.
Eiríkur skipherra taldi ó-
líklegt að skipstjóri Vala-
fells liefði nokkuð getað sagt
ejn það hve langt frá landi
taann var, þar sem liann var
með ónýtt mælitæki og 60
faðma dýpi gæti verið bæði
fyrir utan og innan land-
helgislínuna, sagði liaiin
ennfremur að brezku tog-
ararnir sem verið liafa
undir herskipavernd undan-
farið hafi hingað til talið sig
örugga um að vera hvar sem
þeir vildu.
Kvaðst sætta sig við
dóminn
Ronald Pretious skipstjóri
Valafells var nú aftur kallaður
fyrir réttinn og lesinn fyrir
honum framburður Eiríke
Kristóferssonar skipherra Þórs
og fyrsta og annars stýri-
manns á Þór, sem bar nákvæm-
lega saman.
. Skipstjóri landhelgisbrjóts-
ins kvaðst engar athuga-
semdir hafa að gera við
framburð þcirra, og éngu við
að bæta sinn fyrri fram-
burð.
Kvaðst liann verða að
sætta sig við úrskurð réttar-
ins.
ICvaðst hafa verið heima!
Dómarinn spurði þá Ronald
Pretious hvar hann hefði verið
síðan 1. sept. s.l. hann kvaðst
hafa verið heima í Grimsby
síðan 1. sept. s.l. þar til hann
fór sem skipstjóri á Valafell 24.
janúar s.l. og sigldi á íslands-
„Eins og á
sumardegi

mið. Kvaðst hann ekki hafa
verið á Valafelli fyrir 24. jan.
s.l. Hann skýrði jafnframt svo
frá að hann hefði verið skip-
stjóri frá því árið 1950.
Dómur fellur í dag
Rétti var slitið um kr. 6 síð-
degis. Voru gögn í málinu send
suður til dómsmálaráðuneytis-
ins til ákvörðunar um máls-
höfðun.
Er búizt við að dómur falli
í málinu uppúr hádegi í dag.
Óhjákvæmilegt að
breyta lögunum
Kærur á Valafellið fyrir land-
helgisbrot síðan 1. sept. s.l.
eru 10—12 talsins og ætlaði
umboðsmaður Landhelgisgæzl-
unnar, Guðmundur Kærnested
að leggja þær fram, en við at-
hugun á 'skipstjórunum kom í
ljós að 2 skipstjórar hafa ver-
ið á Valafelli frá því 1. sept.
fram að 24.jan. að Pretious tók
við stjórn togarans.
Athugað var hvort menn þeir
sem skráðir hafa verið skip-
stjórar á Valafelli frá 1. sept.
til 24. jan. væru nú meðal
skipshafnarinnar, en það reynd-
ist ekki vera.
Togarinn niun því verða
dæmdur fyrir aðeins þetta
eina brot. Sýnir það berlega
að óhjákvæmilegt er að
breyta lögunum á þann veg
að eigendur togaranna kom-
ist ekki undan sektum með
því einu að skipta nógu oft
um skipstjóra.
MikiII fögnuður á tón-
leikum T. Spivakovskys
Fiöiusnillingurinn Tossy Spivakovsky hélt aöra tón-
leika sína fyrir styrktarfélaga Tónlistarfélagsins í Aust-
urbæjarbíói í gærkvöld. Eins og á hinum fyrri tónleik-
um sl. miövikudag var listamanninum ákaft fagnað og
hann kallaður fram hvaö eftir annaö.
Á tónleikunum lék Spiva-
kovsky Adagio í E-dúr, K.V. 261
eftjr Mozart, Partitu í d-moll
fyrir fiðlu án undirleiks eftir
Baeh, Adagjo og Fúgu í g-moll
eftir sama og loks Sónötu í d-
Ólafsfirði. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans,
Hér hefur veður veríð eins og
á sumardegi; frá 5—11 stiga hiti
á daginn undanfarið og frost-
laust á næturnar þar til í nótt.
Snjó hefur leyst mikið og vegur-
inn um sveitina vel fær.
Sæmilegur afli hefur verið hjá
trillubátunum.
Tossy Spivakovsky
moll op. 108 eftir Brahms. Und-
irleik á píanó annaðist, Asgeir
Beinteinsson.
Ei.ns og áður hefur verjð skýrt
frá hér í laðinu, er Tossy
Spivakovsky talinn einn af
fremstu fiðluleikurunum, sem nú
eru unpi. Ilann er um fimmtugt,
fæddur í Odessa í Rússlandi en
fluttist aðeins hálfs annars árs
ásamt foreldrum sínum til
Þýzkalands. Tónlistarnám stund-
aði hann í Berlín og' var aðal-
kennari hans W. Hess, sem urn
eitt skeið var nemandi hins
fræga fiðslusnillings Joachims.
Spivakovsky hefur verið búsett-
ur í Bandaríkjunum um alllangt
skeið og starfað sem einleikari
hjá ýmsum af frægustu sinfóníu-
hlýómsveitum þar í iandj. m.a.
hljómsveitunum í San Francisco,
Chicago og New York.
Spivakovsk.v hafði skamma við-
dvöl á íslandi nú, á leið sinni
til Bandaríkjanna úr tónieikaför
um Þýzkalands og Svíþjóð. Á
tónleikum. sem hann heldur
vestra eftir fáeina daga mun
hann m;ai leika nýja fiðlusónötu
eftir Roger Sessjons, eitt af
kunnustu nútíðartónskáldum í
Bandaríkjunum. Sónata þessi
hefur ekki áður verið fiutt.
Er blaðamenn ræddu við Spíva-
kovsky sem snöggvast í fyrra-
dag, lét hann hið bezta yfir dvöl
sinni hér, kvað ánægjulegt að
hér skyldi starfa sinfóniuhljóm-
sveit því að á reglubundinni
starfsemi fulkominnar liljóm-
sveitar hvildi ailt tónlistarlíf og
fór liann viðurkenningarorðum
um undirleikara sinn Ásgeir
Beinteinsson.
lenai eiaa BreiBhvltinaar i
Austurver h.f. opnar í dag
í glœsilegum húsakynnum
á horni Mi'klubrautar og Stakkahlíðar
í dag opnar Austurver h.f. matvöruverzlanir í nýju
og glæsilegu verzlunarhúsi á horni Stakkahlíöar og
Miklubrautar. Veröa þar á einni hæö brauöbúð, fiskbúö,
kjörbúö fyrir kjöt og nýlenduvörur og sælgætis- og
tóbaksverzlun. Taka brauðbúöin, fiskbúðin, kjörbúöin
og sælgætissalan til starfa í dag.
Allt á sama stað
Gestum og fréttamönnum var
í gær oðið að skoða húsakynni
Austurvers hf., en þau eru mjög
rúmgóð og vistleg og innrétting-
ar og skipulag allt með nýtízku
sniði. Sigurður Magnússon fram-
kvæmdastjórí Austurvers skýrði
svo frá, að eigandi húsnæðisins
væri Veggur hf., en það er
hlutafélag, er smásölueigendur
stofnuðu með sér árið 1954 í
þeim tilgangi að reisa vei-zlunar-
hús, er síðar yrðu seld eða leigð
meðlimum félagsins. Hófust
byggingaframkvæmdir árið 1956
og leigði Austurver neðri hæð-
ina í þessu húsi og hluta af
kjallara, er það var fokhelt. Hef-
ur Austurver siðan séð um alla
innréttingu. Efri hæð hússins
keypti hins vegar Þorvaldur Guð-
mundsson og mun opna þar í
næstu viku veitinga- og skemmti
staðinn Lido klúbb.
HverfiS, sem er á sfœrS vi5 meSalþorp,
er án lóSarréffinda og nokkurs skipulags
íbúar Breiöholtshverfis hafa til þessa dags oröiö að
þola þaö að búa sem réttlausir útlagar í Reykjavík.
Árum saman hafa þeir krafizt þess aö fá lóöarrétt-
indi eins og aðrir húseigendur í bænum, en íhaldiö
ævinlega þverneitaö. Fulltrúar Sósíalistaflokksins hafa
á undanförnum árum flutt tillögur í bæjarstjórninni
um aö veita BreiÖhyltingum jafnan rétt og ööru fólki,
en íhaldið ævinlega notaö meirihluta sinn til aö drepa
það mál.
Á bæjarstjórnarfundinum í fyrradag felldi íhaldiö
tillögu fulltrúa Alþýöubandalagsins um aö láta hraöa
skipulagi Breiöholtshverfis.
d sama
í þessu verzlunarhúsnæði, sem
er 530 fermetrar að stærð auk
kjallara, verða eins oe áður
segir á boðstólum hvers konar
matvörur. Þar verður stór kjör-
búð með kjöt- og nýlenduvör-
urn sem Austurver hf. rekur,
einnig verður þar tóbaks- sæl-
gætis- og blaðasala, sem það
rekur Brauða- og kökugerðina
rekur úins vegar Sigurður Jóns-
son bakarameistari, einn af
hluthöfum Austurvers, og sama
er að segja um fiskverzlunina,
að hún er rekin sjálfstætt af
einum hluthafa Austurvers. Er
hún úfibú frá fiskverzluninni
Sæbjörgu. Loks verður þarna
mjólkurbúð, sem Mjólkursam-
salan rekur og vefðiir það fyrsta
mjólkurbúðin hér á laudi með
kjörbúðarsniði Fiskbúðjn tekur
Framhald á 11. síðu
Fulltrúar Alþýðuhandalags-
ins fluttu á fundinum svo-
hljóðandi tillögu:
„Bæjarstjórnin felur borgar-
stjóra að láta hraða skipu-
Iagi Breiðholtshverfis, svo unnt
sé að veita húseigendum þar
lóðarréttindi.“
Guðmundnr J. Guðmundsson
mælti fyrir tillögunni. Drap
hann fyrst á að langt væri
liðið frá því þetta mál kom
fyrst á dagskrá í bæjarstjóm-
inni og Ikvað ástand það sem
skapazt hefði í Breiðholts-
livenfi ekki aðeins íbúum þess
til tjóns heldur beinlínis virð-
ingu bæjarins ósamboðið.
Hefur útlilutað rétíindalausum
lóðum
Hvenfið hefur verið byggt án
nokkurn skipulags og án þess
að nokkur húseigandi njóti
þar lóðarréttinda. Tvenn.t hefur
borið til að slíkt hefur gerzt.
Annarsvegar hafa menn byggt
þar yfir sig án leyfis, vegna
þess að þeir voru algerlega
'húsnæðislausir og gátu hvergi
fengið lóð í bænum, og hins
vegar liefur bæjarstjóriiarmeiri-
hlutinn beinlínis vísað mönnum
þangað til að reisa liús sín
og útlilutað lóðum, — lóðmn
án nokkurra réttinda.
Á stærð við meðalþorp
í Breiðholtshverfinu búa nú
nokkuð á 5. hundrað manna;
það er orðið á stærð við
meðalþorp úti á landi. Það
myndi þykja all-skrítið úti á
landi ef byggt væri heilt þorp
án þess nokkurt liús í því
hefðj lóðarréttindi! En þannig
er þetta í sjálfri höfuðborginni
nndir stjórn íhaidsins. Þar hef-
ur byggzt meðalþorp án nokk
urs skipulags og án nokk-
urra lóðarréttinda! — En
slíkir smámunir hindra . ekki
íhaldið í því að lofsyngja sjálft
sig fyrir afburða skipulagn-.
ingu og fyrirmyndarstjórn á
öllum málum bæjarins.
Fá engin lán
Margir hafa, einkum síð-
ustu árin, byggt þarna sæmi-
legustu hús, sem myndu hafa
aðgang að lánum úr hinu al-
menna húsnæðislánakerfi. ef
húseigendurnir fen.gju lóðar-
réttindi, það er ©f stjórnin á
bænum væri eins og tíðkast
hjá siðuðum mönnum.
Hve mjög þetta torveldar
þeim mönrium, sem neyðast til
að byggja þarna, að kon\a hús-
unum i fullnægjandi stand og
eignast þau þarf ekki að lýsa.
Það ber ekki á öðru en þess-
ir réttlausu íbúar séu krafðir
um gjöld til bæjarins. Minnti
Guðmundur J. borgarstjóra á
að bærinn hefði skyldur við
þetta fólk.
Ekki góðs viti
Guðmundur J. minnti á að
borgarstjóri hefði fyrir ári
lýst því að hann hefði gefið
fyr.rmæli um að liraða skipu-
lagningu hverfisins — en sið-
an hefði ekkert um það mál
heyrzt frekar, en hverfið hald-
ið áfram að byggjast í ó’ejTfi
og starfsmenn bæjarins einnig
úthlutað lóðum — óformlega.
Guðmundur sagði, að ef
borgarstjóri færi enn að lýsa
því að unnið væri að þessu,
og hann gæti ekkí samþykkt
Framhald á 10. síðu.