Þjóðviljinn - 12.07.1959, Blaðsíða 11

ÞJÖÐVILJINN
<11
BUDD SOHULBEBG:
Sagan af Santma Glick
60.
„En Sammi er enn í handalaginu,“ sagði ég. „Eg held
þú ættir að revna að komast 1 samband við félaga hans.
Komast að einhverju samkomulagi. Manni finnst ekki
sanngjarnc að piltar eins og Júlían þurfi að standa i
þessu.“
„Sammi gekk í bandalagið þegar það var öldungis ó-
hætt,“ sagði hún. „Allir gerðu það og það kostaði ekki
neitt. En nú held ég að hann sé að búa sig undir að
stökkva þaðan. Hann bíður bara eftir fallegum og mjúk-
um bletti til nð koma niður á.“
„Hvað sem því líður,“ sagði ég, ,.Þá má þessi hópur sín
mikils innan bandalagsins. Mér finnst þú ættir ekki að
ætla þeim hið versta."
„Gallinn á nér,“ sagði hún, „er sá að þú ert allt of
góður í þér. En ég ætla að hugsa um þetta. Eg skal leggja
það fyrir stjórnina.“
Yfirskriftin í Megaphone næstkomandi laugardag var
svohljóðandi:
BORGARASTYRJÖLD VÆNTANLEG Á BANDA-
LAGSFLNDI í KVÖLD
En við þurftum ekki að bíða svo lengi. Allir rithöfund-
arnir í okkar samstæðu — svo sem fimmtíu eða sextíu —
voru boðaðir á fund rétt fyrir hádegi. Og ekkert er eins
vel fallið til að taka matarlystina frá mönnum.
Andrúmsloftlð var rafmagnað. Það var eins og há-
spennulínur lægju á milli okkar allra. Fyrstur á mæl-
endaskrá var Dan Young, þreklegi, rjóði, einbeitti fram-
kvæmdastjórinn, sem viitist álíta að ferill hans sjálfs
frá vörubílstjóra og upp í framkvæmdastjórn væri full-
nægjandi rök fyrir því að höfundar hættu við þessa
bandalagsvitleysu, þannig að kvikmyndaverið yrði aftur
ein, hamingjusöm fjölskylda Hann gaf meira að segja
í skyn að þeir sem vildu ekki taka þátt í þessu fjölskyldu-
lífi (með þeim skilyrðum. sem hann setti) yrðu leiddir
til dyra og þess vandlega gætt að nöfn þeirra saurguðu
ekki framar launalista fyrirtækisii\s.
Þegar hann hafði lokið máli sínu við hóflegt lófatak,
kynnti hann næsta ræðumann, ljóshærða piltinn í fjöl-
skyldunni, sem hann sagði brosandi að væri „sá á meðal
ykkar sem virðist hafa meira af heilbrigðri skynsemi en
flestir aðrir.“
Sammi Glick fræddi okkur á því að við kæmumst
lengra með því að láta að vilja kvikmyndaversins. Hefði
hann notað fyrstu persónu eintölu í stað fleirtölu, hefði
hann haft rétt fyrir sér.
Á leiðinni út náði Sammi í mig og tók undir handlegg-
inn á mér. „Gefðu ekki of mikinn höggstað á þér, Al,“
sagði hann. „Við verðum allir að hafa vaðið fyrir neðan
okkur.“
' „Auðvitað,“ sagði ég. ,En við erum ekki allir sérfræð-
ingar í því eins og þú.“
Iljartkær sonur okkar og bróðir
GRÍMUR ÓLAFSSON
verður jarðsettur, máiiudaginn 13. júlí'
kl. 10.30 f.h. frá Fossvogskirkju.
Sigrún Eyþórsdóttir,
Ólafur Ólafsson
og systltini hins láti<a.
Surinudagur '12. júlí 1959 —
1 þ r ó t i i r
Eg yarð samferða Kit á skrifstofuna aftur. „Við hefðum
ekki geláð betur, þótt við hefðum sjálf undirbúið þennan
fund,“ sagði hún. „Okkur varð meira ágengt en þeim. Eg
var hrædd um að dálítill þrýstingur af þessu tagi, ýtti
piltunu.m beínt út úr bandalaginu. En hann virtist hafa
þvei'öfug áhrif. Nú eru þen sárir.“
„Hvar heldurðu að Sammi endi?“ sagði ég.
„Það er undir því kornið hvers konar samkomulag
honum tekst að gera við Young,“ sagði hún. „Hann er
senmlega með yfii’framkvæmdastjórann í maganum!“
Lögreglan hafði tekið hátíðlegan spádóminn í Megap-
hone um væntanlega bo”garastyriöld á bandalagsfund-
inum. Tuttugu eða þrjátíu lögregluþjónar höfðu komxð
sér fyrir víðsvegar í anddyrinu til að halda uppi lögum og
reglu og þeir störðu forvitnisaugum á rithöfundána
fimm til sex hundruð sem streymdu inn í fundarsalinn.
Rétt áður en fundurinn var settur, dokaði Kit við hjá 3. a. Samosvetsoff, S. 65.00
sætinu mmu á leið sinni upp á pallinn og sagði með ákefð: '4. Bob Backus, Bandar. 60.00
„Jæja, Al, það virðist eiga að halda fast við þína stefnu. ‘
Og svo var hún komin upp á pallirm. stóð fvrir framan Spjótkast:
hljóðnemam. Hún strauk hendinni -.bétt hárið eins Á- 'v- Kusnetsoff, Sovétr. 79.00
og hún var vön að gera áður en hrm tók til máls. Hún 2’ A1 Gantello, Bandar. 77.50
Framh. af 9. síðu
Kúlukast:
1. P. O’Brien, Bandaríkin 19.80
2. D. Davis, Bandaríkin 18.50
3. V. Lipsnis, Sovétríkin 17.60
4. V. Lotszhiloff, Sovétr. 17.40
Kringlukast:
1. V. Ljaskoff, Sovétríkin 56.00
2. Parry O’Bi’ien, Bandar. 55.90
3. K. Buchantzéff, Sovétr. 55.50
4. A1 Oerter, Bandaríkin 55.10
Sleggjukast:
1. Rudjenkoff, Sovétríkin 68.70
2. II. Connolly, Bandar, 68.50
talaði með áherzlu og vot". af undrun, sem hafði sam-
stundis áhrif á áheyrendur.
„Undanfarnar fjórar vikur, sem við mumuTiy alltaf
minnast sem daga skelfingarinnar ... “ — hún.beið meðan
hlegið var — „hefur mikið verið deilt um sjálfsstjói-n
bandalagsins. Til þess að koma til móts við andstæðinga
samvinnurmar við rithöfundasambandið. sem trúa því
statt og stöðugt að sjálfstæði okar sé í voða, legg ég til
að í kvöld verði aðeins kosið um vætnanlegt samstarf
við Rithöfundasambandið og frestað verði frekari að-
gerðum, bangað til félagarnir hafi gengið úr skugga um
að það þarf ekki endilega að tákna að stjórn bandalags-
ins flytjist frá Hollywood til New York, Moskva, Mars
eða í borðsalinn á Algonauin.“
Eg hugsaði um samt.al okkar kvöldið við Glickvíkina.
Nú vissi ég hvað hún átti við með minni stefnu.
Lawrence Paine fékk næstur orðið. Allir teygðu sig
fram og væntu þess að hann yrði til að tendra kveiki-
þráðinn sem kæmi sprengingunni af stað. Magurt, þung-
lyndislegt andlit hans var næstum sviplaust,
„Eg leyfi mér að taka undir tillögu ungfrú Sargents,“
sagði hann og settist:
Næstum allir viðstaddir risu samtímis úr sætum sínum.
Klappið stóð í nokkrar mínútur. Virðulegir rithöfundar
stóðu fagnandi og blísti'uðu af ánægju. Þeir voru ekki að
fagna Paine. Þeir voru að fagna þessu óvænta kraftaverki
friðar og sameiningar.
Næsta mál var vel undirbúið. „Það er vel við eigandi,“
tilkynnti forsetinn, „að næsta tillaga sem gengið verður
til atkvæða um, sé borin fram af félaga sem í morgun
afþakkaði mjög góðan sjö ára samning þar sem laun
hans voru hækkuð um ,helming.“
Júlían gekk fram á pallinn. .Hann fékk geysilegt lófa-
tak. Það er undarlegt, hugsaði ég með mér meðan ág
klappaði ásamt hinum, að við viljum gjai’nan álíta sjálf
okkur kaldlynd og laus við áhrifagirni. En við fyrsta
tækifæri leggjumst við flöt af tilfinningasemi.
Hann stóð barna uppi, einbeittur og titrandi, miður sín
af kvíða og vélritaða blaðið skalf í höndum hans
„Eg legg til,“ stamaði hann, „að þessi fundur samþykki
aðgerðir framkvæmdanefndarinnar, um að við undirritum
ekki samninga sem binda okkur og verk okkar -lengur
en til tveggja ara frá deginum í dag að telja og að þessi
Tólfta grein haldist í gildi, þar til samninganefnd fram-
leiðenda hefur samninga við okkur um lágmai’kskjör.“
Þessa tillögu studdi enginn annar en hinn einbeitti
talsmaður smælingjanna, Samuel Glick. Nú er ég við-
búinn að mæta skapara minum, hugsaði ég. í fimm ár
hef ég beðið þess að Sammi Glick komi með eitt jákvætt
framlag í þágu mannlegs samfélags. Nú get ég dáið róleg-
ur.
Kannski var þetta jákvætt framlag en það var ekki
beinlínis hógvært. Það hefði verið til of mikils mælzt.
Það hefði verið endurfæðir.g af því tagi sem gerir fárséel-
an endi á svo margar kvikmyndir.
Sammi lyfti hendfnni með þyðingai’miklu látbragði
til að stöðva klappið. „Sem talsmaður nefndar okkar,“
sagði hann, „langar mig til að bæta því við að á sátta-
fundi með stjói’ninni sem haldinn var rétt áðan, var all-
ur ágreimngur jafnaður og nefnd okkar veitti þessum
3. O. Owshinnik, Sovétr. 72.Q0
4. Buster Quist, Bandar. 71.50
Litið yfir verk
Framhald af 7. síðu.
sér að því að finna litina,
litað með krítarlitum, þreifað
lengi fyrir sér Loks er mál-
arinn ekki ánægður með
árangurinn, fleygir þessari
þykku kompu o g tekur til
við nýja, teiknar hverja blað-
síðuna á fætur annarri upp
aftur og aftur emi á ný og
á ný þar til allt helst 1 hendur
litir, bygging, form og þá
loksins má festa á léreft.
Aðstoðarkennari hans sem
,fyrr er nefnd er að fleygja
rusli út í ös'kutunnu og finn-*
ur þar þessar rissbækur. Hon-
um var þetta tilraun, bygg'-
ingin sjálf var til orðin og
umbúðirnar mátti leggja til
hliðar.
Leger ætti að vera skiljann
legur öllum. Hann kom til
móts við fólkið. Ekki er þar-
með sagt að hann máli eiixs
og hver vill. En hann túlkar
viðhorf sinna tíma á máli
sinna tíma.
3liðnætli
Framha’d af 3. síðu
Sæll vr>r Jmas að þurfa ekki
að : " r ') hverju við liöfum
gert Þingvelli í dag. Fyrir 15
árum stóðu hér tugþúsundir af
'slenzku fólki, æðrulaúst í ó-
veðrinu og söng: „Svo aldrei
framar íslf i ls byggð sé" öðr-
u '* 1 þjcðum háð“. Og hvað
hrf’im við síðan gert? Erum,
við öll orðix dáðlausir aumingj-
ar ? ESa ætlum við að reynast
menn til að ala upp okkar
eigin börn — og segja erlendu.
siðleysingjahyski að hypja sig?
— þér ber; að svara fyrir þig-
Það er betra að þú ' gerir það
fyrr. en seinna.
J.B.
m
liggnr leiðia