Þjóðviljinn - 30.08.1959, Page 1

Snnnudagur 30. ágúst 1959 — 25. árgangur — 185. tölublað.
A aukin iramleiðsla landbúnaðar-
afurða að þýða hækkandi verð?
Grundvellinum kippt undan verSlagningu landhúnaSaraf-
urSa með dómi sem sviptir fulltrúa neytenda rétti sinum
í rúman áratug hefur veirðlag á landbúnaðarvörum
verið ákveðið með samkomulagi milli fulltrúa bænda
og neytenda í svokallaðri sex manna nefnd. Nú hefur
þessu kerfi algerlega verið raskað með dómi sem kveðinn
var upp fyrir skömmu og tekur í rauninni allt ákvörö-
unarvald af fulltrúum neytenda í nefndinni. Dómnum
hefur verið áfrýjað, en jafnframt munu þau samtök
neytenda, sem tilnefna menn í sex manna nefndina, hafa
til athugunar að draga fulltrúa sína úr nefndinni nú
þegíar.
í sex manna nefndinni eiga
sæti þrír fulltrúar bænda og
þrír fúlltrúar neytenda, einn til-
nefndur af Alþýðusambandi ís-
lands, annar af Sjómannafélagi
Reykjavíkur og hinn þriðji af
Landssambandi iðnaðarmanna.
Helztu málavextir í ágreiningi
þeim sem nú er kominn upp eru
þessir:
Ákvarðanir sex-
mannanefndarinnar
hafðar að engu
f fyrrahaust hafði náðst sam-
komulag í sex manna nefndinni
um verðgrundvöll landbúnaðar-
afurða. Eftir að gengið hafði ver-
ið frá því samkomulagi gerðust
þau tíðindi að Framleiðsluráð
landbúnaðarins hækkaði útsölu-
verð á kjöti um 85 aura kílóið
í heildsölu — eða sem næst um
1 kr. kílóið í smásölu — fram
yfir það sem um hafði verið
samið og án nokkurs samráðs
við neytendafulltrúana. Fram-
leiðsluráðið rökstuddi þessa
hækkun sína með því, að bænd-
ur teldu sig ekki fá hið umsamda
verð út úr grundvellinum, þar
sem verð á útfluttu kjöti væri
of lágt. Fulltrúar neytenda héldu
því fram að Framleiðsluráð hefði
enga heimild til þessarar hækk-
unar, en ráðið hélt fast við sitt
og taldi sig verða að tryggja að
bændur fengju umsamið verð út
úr- grundvellinum, hvort sem af-
urðirnar seldust á innlendum
markaði eða erlendis. Hliðstæð-
ur atburður átti sér stað 1957,
en þá hækkaði Framleiðsluráð á
sama hátt og án samninga við
fulltrúa neytenda útsöluverð á
kjöti um ca. 2 kr. meðl þeim rök-
um að milliliðakostnaður við
slátrun hefði aukizt.
i
F ramleiðsluráðið
fær sjálfdæmi
Dómur var kveðinn upp í bæj-
arþingi Reykjavíkur fyrir
skömmu af Bjarna Bjarnasyni.
Niðurstaða dómsins var sú að
sjónarmið Framleiðsluráðs voru
viðurkennd í einu og öllu. Dóm-
urinn taldi sem sé að Fram-
leiðsluráðið hefði heimild til að
ákveða útsöluverð á landbúnað-
Framhald á 10. síðu.

Eisenhower ræðir
við Macmillan
Eisenhower Bandaríkjaforseti
kom í gærmorgun flugleiðis til
Benson í Englandi frá Barmoral-
kastala í Skotlandi, þar sem hann
var gestur Bretadrottningar í
gær.
Macmillan tók á móti forset-
anum og óku þeir síðan til sum-
arseturs forsætisráðherrans, en
þar hófu þeir viðræður sínar í
gær. Þeir ræðast einnig við í
dag og eru utanrikisráðherrarn-
ir, Herter og Lloyd viðstaddir
fundinn.
Eitt af geimfarartækjun-
um eða öllu heldur trjón-
an á einu þeirra, sem
sjást í sovézku kvikmynd-
inni( er Tjarnarbíó byrjar
bráðlega að sýna og nán-
ar er sagt frá á 3. síðu
blaðsins í dag.
Geysimikil síld á
Austurmiðunum
Neskaupstað, síðdegis í gœr.
Ágæt veiði var í gærkvöldi og í morgun. Fengu mörg
skip góðan afla og er löndunarbið fyrirsjáanleg. Enn
þá er saltað, þrátt fyrir tilkynningu Síldairútvegsnefndar
um að söltunin verði hér eftir að vera á ábyrgð saltenda.
Dtsýn kemiir ót
r
i
tJtsýn, blað Alþýðu-
bandalagsins kemur út í
fyrramálið. I blaðið skrifa
m.a. Hannibal Valdimars-
son, Ejnar Olgeirsson, Al-
freð Gíslason og Lúðvík
Jósepsson. Þá eru í blað-
inu fréttir af kosninga-
undirbúningi og starfi Al-
þýðubandaiagsins víðsveg-
ar um land. BIað;ð verður
afgreitt til sölubarna og
annarra í Tjarnargötu 20.
Sósíalistar og annað Al-
þýðubándalagsfólk er beð-
ið að hvetja börn #sín til
að taka lilaðið til sölu á
götunni og út í hverfun-
um. Greidd verða góð sölu-
laun.
Geysimikil síld er nú vað-
andi á miðunum, enda mikil áta
í sjónum.
Síðan í gærkvöldi hafa þessi
skip komið með afla hingað til
Neskaupstaðar:
Von II GK 600, Guðm. Þórðar-
son RE 900, Sigrún AK 750,
Hafbjörg GK 150, Faxaborg RE
150, Smári GK 500, Bergur NK
200, Goðaborg NK 300, Sæfaxi
NK 700, Magnús Marteinsson
NK 600, Hilmir KE 600. Hilmir
fór út aftur áleiðis til Raufar-
hafnar. Eru það raunar ófá
skip sem neyðast til að sigla
með afla sinn þessa löngu leið
af miðunum, fara sum til
Vopnafjarðar en önnur til Rauf-
arhafnar. Er það mjög baga-
legt að geta ekki lagt upp nær.
Síldarútvegsnefnd er nú sem
kunnugt er búið að tilkynna að
þegar hafi verið saltað upp í
gerða samninga. Hér í Nes-
kaupstað eru menn ennþá að
salta í dag á eigin ábyrgð hvað
sem seinna verður.
Töluvert af aflanum sem
hingað berst fer í söltun. Búizt
er við að það verði ekki búið
að afgreiða skipin sem hér
liggja fyr en í fyrsta lagi á
mánudaginn.
Álitið er að um tveir þriðju
síldveiðiflotans séu hættir veið-
um.
Fyrirtaksveður er nú við
Austurland, stafalogn og blíða.
ÍÍSl
s'
lar lieim-
Isækja Indiaed
Opinber sendinefnd frá Ytri-
Mongólíu, undir forystu forsæt-
jisráðherra landsins er komin í
jheimsókn til Peking. Síðan mun
sendinefndin he;msækja Ind-
land og Norður-Vietnam. Sendi-
nefnd kínverskra ráðamanna
er einnig komin til Ulan Bator,
höfuðborgar Mongólíu.
Ifbeldismenn hernámsllðsins ekki
léttir fil saka effir ísleniku
Utanríkisráðherra lætur sér iiægja „viðurkeimiugu64
Bandaríkjastjóruar og „einlægan harm“ herstjórans
Eftir meira en þriggja vikna þögn gaf utanríkisráö-
lierra í gær út fréttatilkynningu um viðureign sína viö
hernámsliðið og stjórnarvöld Bandaríkjanna út af at-
buröum þeim sem uröu á Keflavíkurílugvelli 5. ágúst
s.I. er sveit vopnaöra hermanna beitti íslenzku lögregl-
u na ofbeldi og tók af henni fanga.
Eftirtekjurnar sf þriggja
vikna þófi utanr’íkisráðherrans
eru rýrar Ríkisstjórn Banda-
ríkjanna hefur ,,viðurkennt“ að
hernámsliðinu beri að hlíta ís-
lenzkum lögum, en um það
eru skýlaus ákvæði í hernáms-
samningnum Einnig hefur rík-
isstjórn Bandaríkjanna ,,harm-
að“ atburðinn og hernámsstjóri
Bandaríkjanna hefur „látið 'i
ljós einlægan harm sinn“!!
Hins vegar er ljóst af
yfirlýsingunni að íslenzk
stjórnarvöld ætla ekki að
láta hina brotlegu menn sæta
ábyrgð samkvæmt íslenzk-
um lögum, og hafa þeir þó
broíið lagagreinar sem heim-
ila allt að 8 ára fangelsí
ef íslenzkir lö.ggæzlumenn
eru beittir oíbeldi. Utan-
rikisráðherra liefur aðeins
verið „tjáð“ að aðalbrota-
maðurinn sé farinn af landl
brott (vilja ekki Islendingar
sem brotlegir verða við lög
Framhald á 12. síðu.