Þjóðviljinn - 27.09.1959, Qupperneq 7

6) .— ÞJÓÐVIWINN ,— Sunnndagur 27. septemljer 1059 —-
-v-
— SudHúdagur 27. september 1959 — ÞJÓÐÍVILJINN '— (7
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýffu — Sósíallstaflokkurinn. — Rltstjórar:
Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón
Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigijrjónsson, Eysteinn Þorvaldsson,
Guðmundur Vigfússon,, ívar H. Jónsson, Magnús. Torfi Ólafsson, Sigurður
V. Friðbjófsson. — Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — RitstJórn, áf-
greiðsla, auglýáingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími 17-500 (ft
línur). —, Áskriftarverð kr. 30 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 2.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Verðlagsmál landbúnaðarins
öðjjum -stað i blaðinu er
: birt ályktun frá miðstjórn
Sósíalistaflokksins um verð-
lagsmál landbúnaðarafurða.
Þar er vakin athygli á því að
déila sú sem nú er risin stáf-
ar ekki fyrst og fremst af
ágreiningi um verðgrundvöll-
inn, heldur er forsenda henn-
ar.sú að Framleiðsluráð land-
búnaðarins hefur á undan-
förnum árum tekið sér vald
til að rifta ákvörðunum verð-
lagsnefndar og hækka verðið
að eigin mati í þágu milli-
liðanna og til þess að verð-
bæta útflutning á landbúriað-
arafurðum., Með þessu atferli.
er grundvellinum kippt und-
an störfum verðlagsnefndar,
og af þeirri ástæðu hafa full-
trúár heytenda hætt störfum
í nefndinni um sinn. Þetta olli
því að málin komust í sjálf-
heldu, en ekki ágreiningur
framie'ðenda og neytenda um
sjálfan verðlagsgrundvöllinn.
Hann var ekki meiri nú en
hann hefur oft verið áður,
ög það var engan veginn full-
re”nt hvort ekki hefði getað
n'ðst samkomulag um hann í
aðe’atriðum milli bænda og
ne'^enda eins og algengast
herur verið á undanförnum
árnrn.
pú meginregla að verðlag
k-/ iaiidbúnaðarafurða sé á-
k'.v ;ö með samningum fram-
leiönncía cg neytenda er hin
jr r rasts' og því fyrirkomu-
k ber f"rir'alla muni að
h: :.’a, F.: að tryggja jafnrétti
!.- •'r-ði'a og gagnkvæman
j. v,f -r r_ En til þess að svo
g F o".‘'' h?.rf að gera breyt-
ingar á lcgnm og afnema það
si'* ‘ i Irrmi -nn Framleiðsluráð
b i"" trk'ð «ér’ og hefur nú
feu.e'ið s: ’ Vr: t raeð undirrétt-
'fe I.'.mi. I' í*;’Migum miðstjóm-
e- >%%;?’istaflokksins er
b :;t á hvor ’ar þœr breytingar
-1 V.i r.5 verða í aðalatriðum.
r i rstá breytingin sem mið-
1 , jórn':i leggur áherzlu á
e o ,.;i: „Verð það sem bænd-
t:v fá gieitt við afhendingu
v . a::na skal miðað við það
e j tekjur þeirra séu sam-
b.cr legur við tekjur annarra
v .i“'.andi stétta fyrir sam-
bæriiega vinnu“. Hér er lagt
t:! cð verðgrundvöllur sá, sem
f .urtle ðe idur og neytendur
£ nja um, sé reiknaður út frá
því verði sem bændur fái
raunveru’ega í sinn hlut er
þe.r afhenda framleiðsluvörur
s.nar, ert að undanförnu hefur
veiið miðað við útsöluverð af-
urðanna. Þessi breyting ætti
því að geta tryggt að bændur
fái fast og öruggt verð fyrir
vörur sínar, en á því hafa ver-
ið miklir misbrestir á undan-
förnum árum. Milliliðirnir
hafa ekki aðeins seilzt í vasa
neytenda, þeir hafa einn;g tek-
ið af bændum hluta af þeirri
upphæð sem þeim hafði verið
reik’nað. Hafa bændur marg-
sirinís borið fram kröfur um
að þeim væri tryggt fast verð
fyrir framleiðslu sina, og er
ekki að efa að þeir muni taka
mjög undir þessa tillögu.
, nnað atriðið í ályktun mið-
stjórnar Sósíalistaflokksins
er þetta: „Þeim sem annast
dreifingu og vinnslu varanna
verði greidd ákveðin upphæð
á einingu í vinnslu- og dreif-
ingarkostnað á svipaðan hátt
og í öðrum atvinnugreinum.
Þarf þá að koma til verðlags-
eftirlit er tryggi sem bezt
að milliliðakostnaður fari ekki
fram úr því sem hæfilegt er“.
Hér er sem sé lagt til að tek-
ið sé gf Framleiðsluráði land-
búnaðarins sjálfdæmi það sem
það hefur talið sig hafa og
tekið sér um milliliða- og dreif-
ingarkostnað. 1 staðinn er lagt
til að milliliðirnir í landbún-
aði verði að sæta sömu að-
stöðu og aðrir hliðstæðir að-
ilar í þjóðfélaginu. Þeir verði
sem sé að una verðlagseftir-
liti, og þarf þá jafnframt að
tryggja að það sé svo ná-
kvæmt að bundinn verði end-
ir á það óhóflega bruðl sem
viðgengizt hefur á ýmsum
sviðum í vinnslu- og dreif-
ingarkerfi landbúnaðarins og
haft hefur milljónir króna
bæði af neytendum og fram-
leiðendum.
riðja ' atriðið á tillögum
miðstjórnar Scsíalistafl.
er þetta: „Þótt greiddar
verði verðlagsuppbætur á út-
fiuttar landbúnaðarvörur verði
kostnaður af þeim ekki lagður
ofan á verð ' þeirra landbún-
aðarvara sem seldar eru á
innanlandsmarkaði“. Hér er
um að ræða sjálfsagt réttlæt-
ismál; það er alger óhæfa
að íslenzkir neytendur séu
skattlagðir sérstaklega til
þess að tryggja erlendum
neytendum sem lægst verð.
Eins og margsinnis hefur ver-
ið rakið hér í blaðinu yrði
afleiðing þeirrar stefnu sú að
eftir því sem framleiðsla í ís-
lenzkum lanidbúnaði yrði ódýr-
ari og ykist, yrðu neytendur
hér að greiða hærra verð.
Slíka aðferð geta íslenzkir
neytendur auðvitað ekki sætt
sig við, og hún er einnig frá-
leit út frá hagsmunum bænda,
því markaðurinn innanlands
hlýtur jafnan að verða undir-
staðan að afkomu þeirra.
CJósíalistaflokkurinn beitti sér
^ öllum öðrum fremur fyrir
því að tekið var upp samstarf
verkamanna og bænda um
verðlagsmál landbúnaðarins.
•Með þeim tillögum sem nú
hafa verið fluttar, leggur
flokkurinn áherzlu á að því
samstarfi verði haldið áfram,
báðum aðilum til hagsbóta.
★ 1
★ ★ BROTTFÖR
★ ★ TIL
★ MARS Kl. 9,50
★ VENUSAR Kl. 11,37
★ MERKÚRS Kl. 14,00
★ JARÐAR Kl. 16 19
Nú er vísindamönnum niik-
ið í mun því fáir vita betur
en þeir hvað í vændum kann
að vera þegar tímar líða fram.
Það sem í vændum kann að
vera, er ekki smávægilegt.
Frá þessu er nánar sagt í
bók sem kallast „Blaðaviðtal
á 21. öld“ og gerð er upp úr
hlaðaviðtölum sem birtust í
æskulýðsblaðinu Kosomolskaja
í tilefni af 40 ára afmæli
byltingarinnar. Ýmsir hinna
fremstu af sovézkum vísinda-
mönnum hafá lagt skerf til
þessarar bókar, og hefst hún
á grein eftir próf. Alexander
Nesmejanoff, formann vísinda-
akademíunnar, einn af fremstu
efnafræðingum sem nú eru
uppi, og lýkur á grein eftir
geimsiglingafræðinginn Varv-
aroff, og geimrannsókna-
manninn Stanjukovitj, því
auðvitað er álitið óhugsandi
annað en 21. öldin verði öld
geimsiglinga og geimrann-
sókna.
Ekki er efni þessara greina
staðlaust hugmyndaflug, held-
ur er þarna sagt frá hlutum
sem allar líkur benída til að
fram muní koma á næstu 50
árum, ef svo fer fram sem nú
horfir.
Einn af- höfundunum kallar
öld þessa öld allsnægta og
mikilla tækifæra, — en þó
því aðeins að ekki komi til
þeirrar stórstyrjaldar, sem
lengi hefur virzt vofa yfir,
styrjaldar sem gereyða mundi
mannkyninu. Það er alkunn-
ugt, að gereyðingarmáttur nú-
tíma vopna er slíkur, að þetta
gæti hæglega fram komið, en
vísindamenn þessir, sem bók-
ina rita, fullyrða hinsvegar, að
ekki níuni koma til slíkra
óskapa, heldur muni hin næsta
öld renna upp j'fir mannkyni
jarðarinnar.
Matvæli handa
30 milljörðum
Fólkinu á hnettinum fjölg-
ar ört. Hlýtur þessi mikla
fjölgun ekki að leiða af sér
hungursneyð? Verður nógur
matur til handa öllu þvi fólki
sem uppi verður árið 2007?
Allsnægtir, svarar sá þeirra
sem kallast Volfkovitj, og
sæti á í akademíunni. Árið
2007 verður unnt að framleiða
matvæli handa 30 milljörðum
manna, án þiess að grípa þurfi
til þess að búa > til matvæli
með efnafræðilegum aðferður.
heldur einungis með því að
hagnýta sem bezt hið ræktaða
land, og rækta hin óræktuðu
svæði á þurrlendi jarðarinnar
og gróður og dýralíf hafsins.
Sprettuvakar og hvatar, sem
þegar eru þekktir, hafa reynzt
mjög vel og aukið landbúnað-
arframleiðslu fram úr öllu
valdi. Með því að hagnýta
þessa nýjung, hefur tekizt að
láta hvítkálshöfuð verða
meira en metra að þvermáli,
en gulrætur ein níetra eða
meira á lengd. Árið 2007 þarf
húsmóðir ekki að kaupa
knippi af gulrótum, miklu
heldur bút úr einni.
Þá munu ekki framar finn-
ast ormétin epli, né sjúkar
jurtir. Allir jurtasjúkdómar
verða þá úr sögunni. Efnum
verður dreift úr flugvélum yf-
ir akurlenidi, og valda þau því
að mjöll fellur á það til hlífð-
ar gegn frosti eða regn á
allt niður að 100 m dýpj. Höf
og innhöf verða forðabúr og
matarkistur.
Það munu verða sánir akrar
á hafsbotni, segir liafrann-
sóknamaðurinn Zenkjevitj.
Hafið er miklu gjöfulla og
frjósamara en land. Stærsta
landdýrið, fíllinn, er 35 ár
að vaxa. Hvalir, sem geta orð-
ið miklu stærri, eru fullvaxnir
eftir 2—3 ár frá fæðingu.
Ástæðan er sú, að fæðan í
sjónum er miklu kostbetri og
auðugri að bætiefnum en það
sem á landi sprettur og lifir.
> Tilraunir til að rækta fóð-
ur í höfunum eru þegar hafn-
ar. Árið 2007 mun verða rækF
að miklu meira en nú bæði
til fóðurs og manneldis. Af
hverjum hektara á hafsbotni
fæst tvítugfölld uppskera á
við það sem gerist á góðum
ökrum en auk þess er ræktun-
in langtum ódýrari. Þeir sem
fást við slíka ræktun munu
hafast við í neðansjávarbát-
um ög stjórna frá þeim land—
búnaðarvélum á hafsbotni. En
úthöfin verða sameign allra
þjóða, og verða þar aldir upp
hvalir, fiskar og önnur „hús-
dýr“.
Þó að allsnægtirnar verði
slíkar, að ekki þurfi að við-
hafa efnafræðilegar aðferðir
til mataröflunar, mun það þó
verða gert. Á síðari hluta
þessarar aldar mun lífefna-
fræðin verða mikil vísinda-
grein. Hingað til hefur líf-
efnafræðin leitað langt yfir
skammt til að gera lífræn efni
úr ólífrænum.
ar kynslóðar, hefur mannsæv-
in 'engzt um 20 ár, og því
veldur það, að sjúkdómar, sem
áður voru skæðir, evo sem
berklaveiki og malaría, hafa
horfið að mestu. Árið 2007
mun það ekki þykja frásagn-
ar vert, að maður hafi náð
100 ára aldri. Líffræðingar
munu þá hafa komizt fyrir
orskair ellihrörnunarinnar.
Að fimm til sex árum liðn-
um mun hafa unnizt sigur á
krabbameini. Árið 2007 verð-
ur litið á krabbamein, berkla-
veiki og aðra af sjúkdómum
20. aldarinnar eins og nú er
litiði á svartadauða og hunda-
æði, sem útdauða sj.úkdóma,
algerlega hættulausa.
En mannsævin mun einnig
hafa lengzt á annan hátt. Það
mun takast að sigrast á
þreytunni, — hún stafar af
því að eiturefni setjast fyrir í
líkamanum, og þá þarf eng-
inn framar að sofa lengur
8 stundir á sólarhring, held-
ur mun mönnum nægja ein
eða tvær stundir. Nýju
„vökuskömmtunum“, er þessu
munu valda, munu ekki fylgja
nein eituráhrif, og enginn
mun verða háður þeim sér til
meins.
Kol verða sýningargripir
á söfnum
Árið 2007 munu kol verða
höfð til sýnis á söfnum, ann-
ars staðar munu þau ekki
sjást. Raunar munu þau jafnt
sem nú verða höfð fyrir orku-
gjafa, en kolavinnsla mun
fara fram með nýju móti. Á
því, dæla súrefni niður í
göngin, við gífulegan þrýst-
ing, og idæla síðan gasinu upp
tilbúnu til notkunar. Það sem
afgangs verður af hitanum
verður haft handa orkustöðv-
um.
Hvílíkur munur á þessu eða
kolavinnslu eins og hún gerist
ennþá, með öllum hinum erf-
iðu kolaflutningum, óþrifnaði,
geysilegri fyrriferð og lélegri
nýtingu á kolalögunum. En
þó verður mestur munur á því
hve vinnuaflið sparast mikið.
Hinn erfiði og ógeðslegi 1
námugröftur mun þá ekki
þekkjast nema af afspurn.
Húsmæðurnar þurfa ekki
að að kaupa pnippi af gul-
rófum. Þær fást eins metra
langar.
þurra akra. Fáein korn af
verksmiðjuáburði munu breyta
gróðurlausri sandauðn í iðja-
græna akra, ávaxtagarða eða
vínekrur. Árið 2007 mun
Karakurumeyðimörkin ekki
verða til, nema lítill blettur,
sem hafður verður til vitnis-
burðar um það hvernig var
að líta yfir landið áður á
þúsunda ferkílómetra svæði.
Nægtabrunnur haisins
Samt er ekki allt upp talið.
Að fimmtíu árum liðnum hef-
ur ekki einungis tekizt að
rækta að mestu þann þriðja
hluta af yfirborði hnattarins,
sem er þurrlendi, heldur verða
höfin hagnýtt í miklum mæli,
I náttúrunni gerizt þetta á
einfaldan og eðlilegan hátt
með því sem kallast fotosynþ-
ese. Þegar á þessari öld munu
menn læra að þekkja þennan
galdur. Eftir það mun verða
unnt að framleiða efni sem
ekki eru til í ríki náttúrunnar,
með aðferðum sem sjálf nátt-
úran vísar veginn til.
Árið 2007 verða til mat-
vælaverksmiðjur, sem fram-
leiða munu á þennan liátt
matvæli sem taka langt fram
öllu því sem nú þekkist, bragð-
betri, auðmeltari og hollari.
Mannsævin lengist
Á stuttum tíma, svo að
varla nemur nema ævi einn-
kolavinnslusvæðinu verða eng-
ir lyftuturnar. Gömlu úr-
gangshaugarnir verða enn til
en þeir verða vaxnir trjám og
runnum umhverfis falleg hvít
hús sem ekkert korn af kola-
ryki hefur nokkru sinni full-
ið á.
Enginn þ'arf að vinna niðri
í námum. Á sjötta tug tuttug-
ustu aldar var fullgert hið
fyrsta fyrirtæki til að brenna
kol neðanjarðar. Árið 2007
verður þetta orðið alsiða
Fjarstýrðum vélum verður ek-
ið út um landið, og þær látn-
ar leita uppi kolalögin, finna
hve djúpt þau liggja, en síðan
verða þær látnar bora göng
niður í kolalagið, kveikja í
★ Sjávarbotninn verður tek- ★
★ inn til ræktunar og þar ★
★ beitt neðansjávarland- ★
★ búnaðartækjum. ★
Sama máli mun gegna um
aðra námuvinnslu, málmar og
önnur efni verða þá tekin upp
með aðstoð kemiskra vökva,
eins og nú tíðkast að ná salti
úr saltvatni með vatni. Öll
vinna verður auðveldari, og
það er mest um vert.
Olía verður leidd
neðanjarðar
Hvað þá um koksið handa
járniðnaðinum ? Þess þarf
ekki. Málmur verður þá unn-
inn með e'eislunum. 1 stað
þess að blanda sáman ýmsum
efnum og bræða síðan við
ofsahita, verður árið 2007 far-
ið að framleiða stál eftir ná-
-kvæmlega gerði áætlun, álíka
sterkt og hreint og titan, með
því að breyta eftir vild móli-
kúlum og atómum efnisins.
Atómgeislun kemur þá í stað-
inn fyrir málmbræðsluofna nú-
tímans.
Ekki verður olía. orðin úr-
elt? eftir 50 ár. Það verða
höfð hátíðnisrafstraumur og
hátíðnishljóðbylgjur við bor-
unina, og mun þetta hvort-
tveggja ná niður í 15.000 m
dýpi. Það er óhemja af ó-
fundinni og •ónotaðri olíu í
jörðu. En ekki mun þá þurfa
að leita að olíu. Áður en langt
um líður verður húið að kort-
leggja allan linöttinn með til-
liti til olíu, án þess að þurft
hafi að leita með borunum.
Nú þegar er orðið unnt að
finna olíu með hjálp geislun-
artækja. En olían flýtur neð-
anjarðar og það yfir miklar
vegalengdir, svo skiptir mörg-
um þúsundum kílómetra. Árið
2007 verður olían leidld neð-
anjarðar þangað sem hag-
kvæmast þykir að vinna hana.
. Nú sem stendur rýmar olí-
an um allt að því helming við
vinnslu, en þá mun rýrnunin
★ Hvítkálshausarnir verða 1
★ melri í bvermál.
ekki nema meiru en 3%. Úr
henni verða unnin k$mísk hrá-
efni, gas og fleira. Aflstöðv-
ar sem framleiða hita munu
ekki einungis sjá húsum og
verksmiðjum fyrir hita, held-
★ í úthöfunum verður alinn
★ stofn hvala os fiska rétt
★ eins og nú er gert með
★ kvikfé á landi.
ur einnig akurlendi og görð-
um. Leiðslur verða lagðar um
ræktaða landið til að verma
og hlífa fyrir frosti, stundum
verða hafðar rúður til lilífð-
ar, stundum ekki.
Rafeindaheilar munu vinna
olíuna sjálfvirkt, en einnjg
ákveða til hvers skuli hafa
hana, þeir munu skilja að hin
ým-su efni hennar og gera
hana sem fullkomnasta til
notkunar.
Margt annað verður orðið
umbreytt árið 2007. Á síð-
asta ári voru notaðir rúmlega
200 milljarðar kílóvattstunda
í Sovétríkjunum. Árið 2007
verða kílóvattstundirnar orðn-
ar 20.000 mi'ljarðar. Nú sem
stendur eru 85% hitaaflstöðv-
ar og 15% vatnsaflsstöðvar.
Árið 2,007 mun helmingur afl-
stöðvanna vera hitaaflstöðvar
og h.u.b. 40% kjarnorkuafl-
stöðvar. Nú sem stend-
ur er hitaorku kolanna um-
breytt með flóknum aðferð-
um í rafmavn og þannig að
þriðjungur orkunnar kemur að
notum. Árið 2007 verða hafð-
ar t'l þess miklu hagkvæmari
aðferðir, þannig, að orkan
Framhald á 10. síðu.
★ Fyrsta glerborgin reist á
★ tunghnu — hér er komið'
★ með brauð frá Mána-
★ bakaríinu.