Þjóðviljinn - 03.11.1959, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 3. nóvember 1959
ÞJÓÐVILJINN — (11
VICKI BAUM:
• • ; '.U*. / i-'i i’i
WTI
þú varst örvílnuð og ég ásaka þig ekki. Ég veit hvað
þú hefur gert fyrir mig öll þessi ár, og ég veit hvað
ég gerði þér, þegar ég sveik þig fyrir fullt og allt. Ég
get ekki að því gert og þú ekki heldur. Ég veitti þér
þungt högg og ég lái þér ekki, þótt þú reyndir að borga
fyrir þig. Nú borga ég þér aftur það sem ég skuldaði
þér. Við skulum gleyma þeirri skuld og segjast vera
kvittar11. Þetta var svo einfalt og augljóst svar, að Bess
heyrði næstum hæga, ögn hása rödd Marylynns fyrir
eyrum sér. Það gerðist eitthvað unþarlegt hið innra með
henni, eitthvað sem ekki hafði komið fyrir árum sam-
an, Það byrjaði einhvers staðar í mjóbakinu, steig upp
að hjartanu og herpti saman á henni kverkarnar. Það
þrýstist að rifjum hennar, hljómaði fyrir eyrum hennar
og barðist við gagnaugun. Það var sár kvöl og mikill
léttir, það var eins og fossandi, hlý lind, sem spratt upp
niðri í djúpunum og ruddi sér farveg gegnum hörðu
skelina, sem hafði umlukið hana og haldið henni fang-
inni. Og þegar hið ofsalega gos hafði náð hámarki, voru
augu Bess Pokers dálítið rök. Hún gat ekki haft vald á
vörum sínum og hún hugsaði óljóst: Hamingjan góða, ég
á að bíta á neðri vörina en ekki þá efri. Hún vildi ógjarn-
an fara að vola á skrifstofu dómarans. Kjökrið sem henni
tókst að bæla niður, minnti á dálítinn hiksta. Hún brosti
afsakandi og hvíslaði:
— Afsakið, herra dómari, ég held hann sé farinn að
rigna.
Dómarinn sneri sér frá henni og beindi athygli sinni
drykklanga stund að litla, gráa, þurra ferhyrningnum
fyrir utan gluggann. Hann duldi bros sitt, þegar hann
svaraði:
— Já, það held ég bara.
Þegar hann sneri sér við aftur, var Bess búin að ná
betri stjórn á sér.
Jæja, ungfrú Poker, yfirlýsingin sem ég las upp
fyrir yður, losar yður undan allri ábyrgð á því sem gerð-
ist og lýsir atvikinu sem óviðráðanlegu slysi. Enginn
glæpur hefur verið framinn og þér eruð sýkn saka. Dóm-
arinn mætti ringluðu augnaráði hennar og reyndi að
túlka orð sín í venjulegu mæltu máli. Þér skiljið þetta,
ungfrú Poker? Þér eruð látin laus. Til hamingju!
— Þökk fyrir.
— En þér verðið að greiða fimmtíu dollara í sekt fyrir
lítilsvirðingu á réttinum, ungfrú Poker, sagði dómarinn.
Mér er vel kunnugt um, að þið leikhúsfólkið gerið næstum
hvað sem er til að auglýsa ykkur. Ég viðurfcenni að sjálfs-
ásökun yðar var frumlegri en hinar venjulegu sögur
um gimsteinaþjófnað. Og ég er viss um að hún hefur aflað
yður mikillar samúðar og gert skjólstæðing yðar mjög
vinsælan. Ég viðurkenni líka að þér gerðuð þetta ekki
í eigin þágu, heldur til að auka brautargengi stjörnunnar,
sem var á yðar vegum. Þér gátuð ekki tekið aftur þetta
slysalega óhapp, og þá reynduð þér að koma þannig fram
að frú Crenshaw — eða eigum við að segja Marylynn? —
þefði sem mestan hag af öllu umtalinu í sambandi við
málið. Ef til vill finnst yður það billega sloppið að fá
eina nótt í fangaklefa og fimmtíu dollara sekt, miðað við
þessa miklu auglýsingu. Það ér nú svo. En við höfum
nóg að gera hér, ungfrú Poker, og við kærum okkur ekki
um að láta nota okkur á þennan hátt. Ég vona að þér
látið yður þetta að kenningu verða, svo að þér leikið yður
ekki að skotvopnum í framtíðinni eða ónáðið yíirvöldin
að óþörfu, því að í næsta skipti er óvíst að við tökum
eins mjúkum höndum á yður. Svo óska ég yður alls góðs
og skjólstæðingi yðar góðs bata.
Dómarinn reis á fætur og Bess fór að dæmi hans. Hún
stóð hikandi og vissi ekki hvað hún átti af sér að gera.
Loks hvíslaði hun:
— Þökfc fyrir, herra dómari, og fór út úr herberginu.
Lögregluþjónar, fangelsishjúkrunarkonan, verðirnir,
skrifborð, gangar, sótthreinsunarþefur. Hamingjuóskir,
bros, hándtök,. Fowler lögreglufulltrúi sem kinkaði kolli
til hennar og úr svip hans mátti lesa: Ég veit hið sanna,
en ég skal ekki koma upp um þig. Á neðri hæðinni nokkr-
ir fréttamenn, einmana hraðritari, hávaði, hlátrar, kurteis-
legar spurningar, glampar frá myndavélum, hógvær for-
vitni, sem Bess réð það af, að hún væri þegar orðin gamalt
fréttaefni og það kæmi alls ekki mynd af- henni 1 blöð-
unum. í sautján stundir hafði hún vérið neydd til að
tala um sjálfa sig, hugsa um sjálfa sig. Hún hafði verið
miðdepillinn í sínum eigin liarmleik. En nú þegar var
hún horfin aftur inn { ókennileikann og nafnleysið og
var ekki annað en Poker, angi af Marylynn, Marýlynn,
sem var fjörug og glæsileg og ævinlega gott fréttaefni.
Það var orðið hennar annað eðli að véra háttvís í fram-
komu við blaðamenn, og það var hún einnig núna, þrátt
fyrir hið undarlega leiðsluástand .sem fylgdi lausn henn-
ar. Gegnum raddakliðinn og hið óljósa sambland af
andlitum, greindi Bess allt í einu Sid Carp, sem kom
þjótandi inn um dyrnar og til móts við hana. Sid, eins
og vingjarnlegt ljós í glugga í hríðarbylnum, eldur á
arni, vin í eyðimörkinni. Sid — vinur. Hann reitti af
sér brandarana við blaðamenniná, greiddi þrjá dollara
í veðmál, sem hann hafði tapað, skýrði þeim frá úrslit-
um í veðhlaupum dagsins í Belmont, þreif í Poker og
dró hana með sér. Andartaki ’síðar var hann búinn að
koma henni inn í leigubíl og þau óku eftir Lexington
Avenue. Þá fyrst fannst Bess sem hyldýpi öryggisleysis
væri á milli hennar og þessa elzta vinar hennar.
— Þakka þér fyrir hjálpina, sagði hún til reynslu.
— Ekkert að þakka, Pöker.
Það var lengsti dagur ársins, en það var á mörkunum
að ljósin frá Manhattan næðu gegnum þétta, dimma
skýjaþykknið sem lá yfir öllu. Leigubíllinn var opinn
og loftið lék um andlit þeirra og minnti á blautt hand-
klæði. Bess Poker mundi eftir smáatviki, sem snerti hana
svo djúpt að hún hugsaði með sér: Ég er að verða til-
finningasjúk. Á svona heitum degi fyrir tólf árum, hafði
vikapilturinn Sid Carp óbeðinn sótt handa henni glas
af köldu vatni í ísvatnsgeyminn. Þrátt fyrir árin sem lið-
in voru síðan, sá hún enn fyrir sér andlit hans yfir
skrifborðið. Þá hafði hann líka verið með glóðarauga
og heftiplástur á andlitinu, eftir smáhnjask í baseball-
keppni. Bess teygði höndina yfir hyldýpið í litla bílnum.
— Þú hefur ekki breytzt, Sid.
— Iiví skyldi ég breytast?
— Það hefur svo margt gerzt.
— Þú þarft ekki að fræða mig á því.
Aftur varð þögn. Bess horfði niður á hendur sínar,
klæddar hreinum, hvítum hönzkum.
— Sid — segðu mér sannleikann — hvernig líður
Marylynn?
— Hafðu engar áhyggjur af henni, hún nær sér alveg.
Ég talaði aftur við Bassington lækni áður en ég fór af
spítaianum ög hann staðhæfði að hún yrði eins og ný-
sleginn túskildingur eftir þrjár vikur.
— Guði sé lof. Guði sé lof fyrir það.
— Já, lofaðu bara guð. Læknirinn segir að hún hljóti
að vera gerð úr járnbentri steinsteypu og hafi óbugandi
lífslöngun. Annars hefði þetta ekki farið svona vel.
— Hún hefur svo margt að lifa fyrir, sagði Bess Poker,
sem hafði ekkert lengur að lifa fyrir.
— Hana langar til að sjá þig, strax og hún fær að taka
á móti heimsóknum, sagði Sid Carp. Þau óku áfram,
drögnuðust áfram gegnum þétta síðdegisumferðina.
— Sid, sagði Bess Poker. Marylynn sagði lögreglunni
ekki sannleikann. Ég vissi að byssan var hlaðin. Og ég
ætlaði mér að skjóta hana.
— Auðvitað var það ætlun þín. En ef þú hefur ein-
hverja vitglóru í kollinum, þá ættirðu ekki að flíka
því.
— Já, en hvers vegna laug hún mín v.egna? Hvers
vegna?
— Hvernig ætti ég að vita það? Þú ættir að spyrja
Luke. Hann ræddi við hana í trúnaði. Ég var bara sak-
laus áhorfandi sem fékk glóðarauga.
— Heldurðu að Luke og hún séu búin að semja frið
aftur?
-— Ég fæ efcki betur séð.
— Jæja, sagði Bess. Jæja.
Aftur varð stutt þögn.
— Veiztu að Marylynn ætlar ekki að syngja framar?
spurði hún svo.
... . .jjpajafc ý*ur. Waup • á'rcúlli margra. Vmlaxia.1*
($}$) -Ái^KirrsbÝðéti
Bréf 1
Framhald af - 7. síðu.
t . ,
Þú • geturj lagt ,í þetta þann
skiining . sem gáfan biæs þér
í brjóst, en minnstu þess að
öll skáld eru misvitur — eins
og segir í bókinni. Ef ég skrifa
um bækur ungra skálda fram-
vegis, þá mun ég hér eftir sem
hingað til hrósa því einu sem
mér þykir gott án þess að
flokka menn eftir rimi eða
formbyltingum.
Leirburð og atómskáldskap
eigum við ekki að bera fyrir
brjósti, og við skulum enn
minnast þess að frammi fyrir
dómara okkar verðum við met-
in eftir reisn og virðingu þess
sem við skilum, þar verður
ekki spurt um belging og
bægslagang.
Ég held að ýmislegt í skáld-
skap hinna yngri manna bendi
til betri tíma í l.ióðlist. Þesg
vegna hef ég stundum skrifað
nokkur orð um ljóðakver ungra
skálda og bent á það sem mér
þótti gott. Samt þykist ég ekki
skyldugur til að hrósa öllu
sem ort er í nafni formbylt-
ingar og nýrrar stefnu.
Ég er óvanur að skrifa bréf
um þessi efni og ég fer nú
að kveðja þig. Þorsteinn. Mér
þótti gaman að fá línu frá þér
og nú hef ég reynt að gera
hreint f.vrir mínum dyrum. E£
okkur ber færra á milli éftir en
áður þá er þetta fáfengilega
bréf ekki til ónýtis párað. Þú
hefur ekki alveg verið búinn
að átta þig á efninu þegar þú
skrifaðir mér þessar línur en
ég er ekkert að erfa það við
þig — „Ekki höfum við kvenna
skap“ segir í bókinni.
Þá man ég ekki fleira til að
skrifa þér og bið þig að fyrir-
gefa betta klór. Ég bið að heilsa
þínu fólki.
Vertu blessaður og sæll.
Sveihbjörn Beinteinsson.
Draghálsi.
Ný síákraflugvél
FraTv.noi.J of í{ gfðu
hún ’'é“—i. Flugvélin er búin'
öllum sambærilegum öryggis-
óékúim o" eru í flugvélum sem
stnnda reglubundið farþegaflug.
Fluevé'in er ætluð fyrst og
+ ii siúkraflutninga á Norð-
u-ionai og svo annars flugs,
ef'ír ''vi sem þörf er á og að-
stæbu' levfa. Flugvélin verður
sflíðsett á Akureyri.
X-iér pr ágætt veður, en hefur
snjóað aðeins síðari hluta dags-
ins.
Kjarnaspreng-
. j
mgar
Framhald áf 1. síðu.
sameiningu kjarnasprengingv
neðanjarðar í því skyni að prófa
hvernig fvlgjast megi með slík-
um sprengingum.
Zarapkín, fulltrúi Sovétríkj-
anna á Genfarráðstefnunni um
bann við kjarnavopnatilraunum
sagði í gær, að það væri hlutverk
ráðstefnunnar að semja um banrf
við ölium kjarnavopnatilraupum.
Þetta ætti öllum að vera ljóst,
og það væri til skaða að gera
tillögur um nýjar kjarnaspreng-
ingar, hver svo sem ætti; að,
framkvæma þær,