Þjóðviljinn - 12.07.1960, Blaðsíða 10

10) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 12. júní 1960
ilacfs afvinnuf lugmanna
Framhald af 1. síðu.
Með því mun vera átt við er
málgögn og áróðurstæki
sljóvga dómgreind og ályktun-
arhæfni almennings að því
marki, að um rökrétta hugsun
og ályktanir er lítt að ræða,
heldur liggur í loftinu „tilbú-
ið“ almenningsálit og skoðanir,
sem einatt fá ekki staðizt. Al-
menningsálit af þessu tagi
svífur nú að nokkrum mæli yf-
ir vötnunum hvað snertir
kjaramál flugmannastéttarinn-
ar, og ti'lögur hennar til
vinnuveitenda sinna um kaup
og kjör. Er nú svo komið, að
óhjákvæmilegt er, að flug-
mannastéttin, sem hefur þó
lengi setið á sér, geri nokkra
grein fyrir máli sínu.
Flugmenn, hérlendir og er-
lendir, telja, að þeim beri að
greiða g'óð laun. Starfsævi
þeirra er tiltöiulega stutt; Nám
þe'rra er dýrt. Til þeirra eru
gerðar alveg skily.rðislausar og
miklar kröfur um hæfni og
kunnáttu í starfi með hæfnis-
prófum á sex mánaða fresti.
Þeir verða, þrisvar á ári
hverju að gangast undir strang
ar læknisskoðanir, sjúkdómar
og smáslys geta fyrirvara-
laust svift flugmenn atvinnu
sinni. Þeir telja síg bera
mikla ábyrgð, þar sem þeir
hafa í höndum geysidýr at-
vinnutæki og mörg mannslíf.
Flug er erfitt starf, sem krefst
mikillar líkamlegrar og ekki
síður andlegrar áreynslu. Sam-
felidur vinnutími er einatt
mildum mun lengri en annarra
stétta og unnið á öllum tímum
sólarhrings.
KÚBA
Framh. af 12. síðu
sjónvarp af sjúkrabeði. Hann
hefur fengið lungnabólgu og
læknar hafa skipað honum að
vera rúmfastur fyrst um sinn.
Castro þakkaði Sovétríkjunum
loforð þeirra um liðveizlu ef
Bandaríkin réðust á Kúbu.
Frá því var skýrt í Havana í
gær að Sovétríkin hefðu hoðizt
til að kaupa þær 700.000 lestir af
sykri sem Bandaríkin hafa bann-
að innflutning á.
Þá var einnig sagt .að Kúbu-
stjórn myndi skila Bandarikjun-
um aftur því íé sem hún h“íur
nýlega greitt í leigu fyrir bv o’a-
ríska ilotastöð í Guani.anamo.
Forseti landsins sagði að K'iba
væri hvorki til leigu né sölu.
U2-fiugvélar farn-
ar frá Japaa
Japanska stjórnin tilkynuti í
gær að allar flugvélar af gerð-
inni U-2 sem Bandaríkjarnenn
hafa haft í Japan veru nú farn-
ar þaðan.
Fara ekki fram á sömu Iaun
Eitt það sem almenningi
hefur verið sagt ósatt í sam-
bandi við deilu þessa er að ís-
lenzkir flugmenn krefjist sömu
launa og erlendir starfsbræður
þeirra. Því er hér með lýst yfir,
að þetta er ekki satt, nema
hvað þeir una því að sjálf-
sögðu alls ekki að norskir flug-
menn Loftleiða, sem vinna
sömu störf á hinum íslenzku
flugvélum félagsins njóti betri
kjara en íslenzkir. Það er að
vísu rétt að laun íslenzkra
flugmanna eru alveg óheyrilega
lág, miðað við laun erlendra
flugmanna, svo lág að erlemla
flugmenn furðar er þeir heyra
um kjörin. Svo er gjarnan far-
ið um sérmenntaða menn í
ábyrgðarstöðum hins íslenzka
þjóðfélags. Er íslenzkur flug-
stjóri og norskur aðstoðarflug-
maður Loftleiða fljúga saman
á íslenzkum flugvélum fé-
lag;sins, sem ekki er fátítt, ber
hinn norski aðstoðarflugmaður
Iangfum meira úr býtum en
hinn islenzki yfirboðari hans,
sem ber ábyrgð á flugvél sinni
og farþegum og starli hans.
Hvernig yrði íslenzkum sjó-
mönnum við, ef á sama skipi
væru starfandi erl. sjómenn og
það undirmenn þeirra, sem
bæru miklum mun meira úr
býtum fyrir vinnu sína en
þeir? Hver var ekki afstaða ís-
lenzkra sjómanna við launa-
kröfum Færeyinga á síðustu
vertíð ?
íslendingar taki við
Flug norskra flugmanna á
íslenzkum flugvélum er ís-
lenzkum atvinnuflugmönnum
þyrnir í auga af atvinnu- og
metnaðarástæðum, og er þetta
eitt þeirra mála, er hæst ber
við samningaumleitanir F. I. A.
;Á sama tíma og Flugfélag ls-
dands sagði upp þremur flug-
Jmönnum s.l. haust vegna verk-
efnaskorts héldu norskir flug-
(menn áfram að fljúga í þjón-
ustu Loftleiða. Þá eru íslenzkir
flugmenn minnugir þess, er
norskir stéttarbræður þeirra
meinuðu þeim störf í Noregi á
j sama tíma og norskir flugmenn
; mötuðu krókinn við flug á
| flugvélum Loftleiða. Er það því
I sjálfsögð krafa vor, að íslend-
iingar taki við störfum hinna
Blll brann
Framhald af 1. síðu
hægt að gera. Bíllinn er alónýt-
ur og „litur út eins og brunnm
mjólkurdós", sagði Einar.
Bifreiðin var Skoda fólksbif-
reið, G—-1095, og hafði veiið
ekið um 20 þús. km. og því sem
ný, að verðmæti um 70-—80 þús-
und krónur.
norsku flugmanna.
Annað, sem mjög hefur verið
hampað er „að flugmenn séu
meðal allra hæstlaunuðu stétta
þjóðfélagsins“. Þetta er heldur
ekki rétt. Fjöldi iðnaðarmanna,
handverksmanna, gæzlumenn
véla og stjórnendur jarðyrkju-
verkfæra, svo eitthvað sé nefnt
bera meira úr býtum cn -flug-
menn, að þessum störfum al-
veg ólöstuðum. Nýlega boðuðu
þvottakonur þær, sem annast
ræstingu íbúða bandarískra
líðforingja á Keflavíkurflug-
velii verkfall vegna lágra launa
pg þófcti engum míltið. En er
almenningi kunnugt, að þvV.tta-
konur þessar, alls góðs mak-
legar, höfðu nálega sömu laun
og. tveir þriðju hh ‘-'ar aðstoð-
arflugmanna Flúgfé'ags Islands
á innanlanílsflugleiðum, sem
fó eru sérmenntaðir menn í
ábyrgðarstöðum, og eiga að
geta lent flugvél sinni við erfið
sldlyrði, ef flugstjóri veikist
skyndilega eða fær aðsvif?
Sömú grunnlaun í fjögur ár
Sannleikurinn er sá, að flug-
menn hafa haft sömu grunn-
laun í meira en fjögur ár. Við
gerð kjarasamningsins í febrú-
ar 1957 var ekki samið um
neina grunnkaupshækkun, held-
ur fengu millilandaflugmenn
svipuð gjaldeyrisfriðindi og
aðrir farmenn. Þessi fríðindi
fengu innaiúandsflugmenn ekki
nema að því leyti sem þeir
kynnu að fljúga utan einstakar
ferðir, en það er mjög lítið
vegna starfstilhögunar hjá
Flugfélagi Islanös. Aðstoðar-
flugmenn á innanlandsflugleið-
um hlutu engin gjaldeyrisfríð-
indi. Um aðrar kjarabætur var
naumast að ræða, nema le;ð-
réttingu á dagpeningum erlend-
is, ásamt dagpeningauppbót og
nokkur smáatriði. Vafalaust
hefðu þó mi’.li'andaflugmenn
fengið hin ofangreindu gjald-
eyrisfríðindi, án sérsþ^jja,
kjarasamninga, eins og aðrir
farmenn, um svo augljóst rétt-
lætismál var hér að ræða, og
háfði Alþýðusambandsþing lof-
að fulltingi sínu árið 1956.
Þess ber að geta, að laun
flugmanna hafa tvisvar verið
lagfærð með ákvörðun hins
opinbera, í bæði skiptin eftir
nokkurt þóf.
Tryggðar lágmarkstekjur
Framannefndur kjarasamn-
ingur var gerður til þriggja
ára, sem var algjört nýmæli
meðal stéttarfélaga, en er þrír
mánuðir voru liðnir af samn-
ingstímabilinu, komu til sög-
unnar nýjar og hraðfleygari
tegundir flugvéla en hinar
eldri gerðir, en þar eð veru-
legur hluti tekna flugmanna
byggist á flognum flugstunda-
fjölda var hér um beina tekju-
rýrnun að ræða meðal þeirra
flugmanna, er mesta reynslu
höfðu.
Þá er sett fram krafa, um
að trýggðar séu lágmarkstekj-
ur á ári hverju, en árstekjur
eru háðar fjölda flugtíma og
ætti enginn að hafa. neitt við
það að athuga, enda liafa ófáar
stétt’r slík ákvæði í sínum
samningum, og eru samskonar
ákvæði í vinnusamningum ná-
loga a’.lra flugmannasamtaka
og þykja sjálfsögð.
Kröfur F. I. A. við samninga-
um’eitanir þær, sem staðið hafa
yfir undanfarið, eru fyrst og
fremst þær, að bætt verði það
tjón, sem stéttin varð fyrir
við gíldistöku laga um efna-
hagsmál á síðasta vetri um-
I fram aðrar stéttir, . enda er
beinlínis til þess ætlazt í lög-
unúm, a.ð flugfélögin bæti flug-
mönnum sínum tjón þetta með
frjálsum samningum milli að-
ila. Það var m.a. þetta atriði,
sem samið var um, er bráða-
b'rgðalögin um bann við hinu
boðaða verkfalli F. I. A. voru
sett.
ÍJrclt f'uglög
Af öðrum atriðum í samn-
: ingsuppkastinu voru skal þetta
nefnt. Sumarleyfi: Flugmenn
æt’azt til þe.ss, að þeir fái ekki
rninna sumarleyfi á orlofstím-
| anum, en aðrar stéttir þjóðfét |
, lagsins Jög um orjof, en
þeir fá nú aðeins 9 daga leyfi j
á- orlofstímanum fyrstu 10
starfsár sín hjá viðkomahdi
flugfélagi, þótt lögin geri ráð
fyrir allt að 12 daga orlofi.
Öryggismál: Félagi voru
þykir mikið fyrir því að þurfa
að gera jafn alvarlegt mál og
öryggismál flugsins að samn-
ingsatriði, en þetta er af illri
nauðsyn. I islenzkri lög^jöf er
sú gloppa, að í hana vantar
hæf fluglög. Til eru mjög svo
forsvaranleg bifreiðalög, lög
um siglingar skipa og báta
o.s.frv. Eina löggjöfin, sem til
er um flug er frá 1929, og er
gersamlega úrelt. Að vísu mun
hafa verið skipuð launuð nefnd
fyrir nokkrum árum til þess að
undirbúa og vinna að samn-
ingu fluglaga fyrir lýðveldi
vort, en ókunnugt er oss á
hvern rekspöl það mál er kom-
ið. Enginn flugfróður maður
mun vera í nefndmni, að því er
vér vitum bezt. Vökulög við
siglingar eru til en engin lög
eða reglur af hálfu þess opin-
bera, er kveða á um hámark
flugtíma eða vakttíma sam-
fleytt á gefnu tímabili.
TJndan]iágu móhnælt
Naumast er þess þörf að
skýra fyrir lesendum hver
áhrif langt flug og þreyta,
sem af því leiðir, hefur á hæfni
manna til þess að inna af hendi
slík nákvæmnisstörf sem að-
flug og lending flugvélar við
slæm veðufskilyrði er. F.f A.
hefur í fórum sínum skýrslur
um fjölda flugslysa, sem talin
eru hafa orsakast af ofþreytu
flugmanna.
Hér á landi setja flugfélögin
sínar eigin reglur, sem síðan
eru samþykktar af flugmála-
stjórninni, sem getur ef - svo
býður við að horfa, veitt und-
anþágur sbr. undanþáguna til
handa Loftleiðum, sem heimil-
ar félaginu að fljúga fram yfir
12 klst. á leiðinni milli New
York og Reykjavíkur án við-
komu með aðeins 2 flugmenn
innanborðs. Undanþágu þessa
álíta flugmenn óhæfu af ör-
yggisástæðum, enda hefur
henni verið mótmælt bréflega
við flugmálastjórnina, án þess
að um kjaradeilu væri að ræða.
Þess skal þó getið, að öryggis-
reglur flugfélaganna í heild
skulu ekki gagnrýndar, þótt
þær séu hvað hvíldartíma
áhrærir að baki reglum, sem
flest erlend flugmannafélög
vinna við, og að baki sam-
þykktum alþjóðasambands at-
vinnuflugmanna. Það skal
skýrt tekið fram, að vér vilj-
um á engan hátt væna flugfé-
lögin um öryggisleysi i hinni
tæknilegu hlið flugrekstrar
síns.
Verulegur árangur
Óhjákvæmilegt er að geta
að nokkru samningaumleitana
F.,f.A. Frá þvi um miðja sið-
ustu viku höfðu staðið yfir
lang’r, en í fyllsta máta hóg-
værir samningafundir undir
forystu sáttasemjara, svo sem
lög mæla fyrir um. Eins og
ávallt við gerð vinnusamninga
voru settar fram meiri kröfur
en samið hefði verið um.
Samningum hafð' þakað vcru-
Iega í samkomuSag'''tt^ og
hefði alveg eins mátt æ.tla,
að ‘aml4>iúulag hefði náð -t, er
flúgféliigin ðrógu ríð 1 í ii'boð
sitt s.kyndilega til fcaka um kl.
19 á mánudagskvöklið þ.ann 5.
]mii. Var full ástæða til þess
að ætla, að saman myrdi
ganga, ef bætt hefði verið við
viliavfirlýsinau um. að unnið
yrði að afgreiðslu mála, sem
ýtrasta áherzla er lögð á, svo
sem öryggismál flugsins og
ráðningar útlendinga til flug-
félaganna.
Nefndin ekkert Iátin vita
Samninganefnd var ekki
kunnugt um setningu bráða-
birgðalaganna fyrr en um kl.
22 kvöldið, sem Iögin tóku
gildi, er hún þóttist á heiðar-
legan hátt og í góðri trú vinna
að samningsgerð við flugfé-
lögin. Þótt ekki sé minnst á.
það einu orði í lögunum, að
samningar út af fyrir sig séu
bannaðir, hafa flugfélögin lýst '
yfir af sinni hálfu þeirri túlk-
un laganna, að ekki sé einungis
um verkfallsbann að ræða,
heldur sé hér um að ræða toann
við gerð vinnusamnings yfir-
leitt.
I í anda 27. gr. laga uin efna-
liagsmál hefur flugfélöganum
i'erið- heimilúð hækkun far- og'
farmgjahla til að standa
strauin af þeirri kauphækkun
flúgmanna, sem var beim af-
leiðii'g af gildistöku laganna.
Verði ekki um samninga að
ræða virðist einsýnt, að fltig-
félögin Iækki ai'tnr far- og
farmgjöM, ella væri hér um
ranglega íengið fé að ræða, sem
bæri að skila.
Ráð.herra ekki til viðtals
Strax að fenginni vitneskju -
um þennan skilning forráða-
manna flugfélaganna áttum vér
símtal við flugmálaráðherrá og 1
óskuðum eftir viðtali við hann
hið fyrsta til þess að fá túlk-
un hans á bráðabirgðalögun-
um.
Var fyrst gert, ráð fyrir
, fundi með ráðherra sl. fimmtu-
(dags- eða . föstudagsmorgun,
en á Töstudag tilkvnnti hann,
að flugmenn yrðu að bíða al-
ménns viðtalstima n.k. mið- ’
vikudág.
I
I Vonsvxknir og náuðugir
| Flugmenn munu vinná störf •
sín af ábj'i'gðartilfinningu eftir ■
sem áður, en farþegar mega -
vita, að við stjórn flugvélanna •
sitja menn, sem vinna von-
sviknir og nauðugir. Það er lít-
ið ánægjuefni vinnuveitenda,
sem á óneitanlega mikið undir ,
gcðri og heilbrigðri samvinnu .
við starfsfólk sitt, að vita af ,
þessu hugarástandi meðal .
starfsmanna sinna. A þetta .
ekki hvað sízt við um hin
„mvndarlcgu íslenzku flugfé-
lög“, sem bæði hafa starfsfólk
á r láuaum:! til þéss, áð ségja
fólki live vel reksturinn gangi,
I sbr. „Óvenjulegar annir í
j Grænlandsf'ugi ', „Aldrei fleiri
' farþegabókanir'1, „Sætanýting
Loftleiða vekur athygli" o. s. ,
frv., o. is. frv., en af því iná
draga þá ályktun að rekstur-
inn sé síður en svo. á vonarvöl.
! Hér er ckk; við félag vort
að sakast. F.Í.A. er L senn fag-
félag og stéttarfélag og ermeð
öllu ópólitískt, og alls ekki
kosið í trúnaðarstöður eftir
meintum stjórnmálaskoðunum,
þótt ýmsum kunni að þykja
þ’Ctta torskilið.
MeðHmir F. í. A. hafa hrein-
an skjöld og góða samvizku
cg óska einskis fremur, en að
ná viðunandi kjara- og öryggis-
sa.mningum í friði, í vinsamleg-
um og sanngjörnum samning-
um við vinnuveitendur sína,
sem þeir bera traust tih
Stjórn Félíigs íslcnzkra
atviimu Ihignianna. , í