Þjóðviljinn - 16.09.1960, Qupperneq 12

þJÓÐVIUINN
Föstudagur 16. september 1960 — 25. árgangur — .207. tbl.
Lumðmba ieitar ásjár
hjá liermönnum Ghana
■
Tveim umferðum er nú
lokið á skákmótinu, sem
háð er þessa dagana í
■ Sjómannaskólanum til
minningar um hinn látna
skákmeistara Eggert
sunnudag aö oröin „Ami go
stein í Almannagjá.
Vitni eru að því að Her-
steinn var á ferli við annan
mann í Almannagjá og var
förunautur hans að
príla i gjárveggnum. Á mánu-
daginn birti Vísir svo mynld
sem blaðið sagði vera af áletr-
un á steini í Almannagjá.
Vísir kenndi hernámsand-
stæðingum á Þingvallafundi
um áletrunina í gjánni og á
þriðjudaginn fylgdi Morgun-
blaðið í slóðina.
Svarar engu
1 gær benti Þjóðviljinn á að
óhugsandi væri að nokkur þátt-
takandi í Þingvallafundinum
hefði verið þarna að verki, en
hinsvegar hefði sézt til Her-
steinsi á sunnudaginn að læðu-
pokast í gjánni. Benti blaðið
á að véra mætti að ritstjórinn
gæti veitt hlutaðeigandi yfir-
völdum upplýsingar sem nægðu
til að skýra málið til fulls.
í gær svarar Hersteinn því
engu hvaða erindi hann hafi
átt í Almannagjá á sunnudag-
Bókauppboð
kl. 5 í dag
1 dag kl. 5 verðnr bókaupp-
boð í Sjálfstæðishúsinu á veg-
um Sigurðar Benediktssonar,
en bækurnar eru til sýnis kl.
10-4.
Á uppboðinu eru að vanda
ýmsar eigulegar og sjaldgæfar
bækur. Má þar á meðal nefna
orðabók Fritzners, Möðruvalla-
bók i handritaútgáfu Munks-
gaards, bók Sigurðar Guð-
Inundssonar málara um Þing-
velli og hinn fágæta pésa Víg
.Snorra Sturlusonar.
Gilfer. Önnur umferð var
tefld í fyrrakvöld og þá
var myndin tekin af þeim
keppinautunum Inga R.
Jóhannssyni (til vinstri)
og Stein Johannessen,
inn, en Idróttar því að Guðgeiri
Magnússyni, auglýsingastjóra
Þjóðviljans og skrifstofustjóra
Þingvallafundar, að hann hafi
málað eða látið mála á stein-
inn í Almannagjá.
Dreifir athyglinni
Vísir bætir við löngum
ósannindalopa um Guðgeir, svo
sem að hann hafi sézt mála
,,Ami go home“ á síldartanka
á Raufarhöfn og verið þráfald-
lega yfirheyrður vegna gruns
um að hann hafi letrað sömu
Norski hagfræðingurinn gerir
þessa grein fyrir vinnubrögðum
sínum í upphafi skýrslu sinn-
ar:
;,Ég vil hefja þessa skýrslu
með því að minna á, að ég'
skákmeistara Norður- H
landa. — Þriðja umferð *
mótsins verður tefld í ■
■
kvöld, föstudag. — Ljós- ■
myndari Þjóðv. A.K.
■
orð á dyr Alþingishússins.
Hvortveggja þetta er jafn
rakalaus ósannindi, og sýna
hve ákafur Hersteinn er að
dreifa athyglinni frá sér og
beina henni að öðru þegar um
áletrunina í Almannagjá er að
ræða.
Þjóðviljinn hafði í gær tal
af séra Eiríki J. Eiríkssyni
þjóðgarðsverði um áletrunina í
Almannagjá. Kvaðst hann ekki
hafa haft af henni neinar
spurnir, fyrr en á þriðjudags-
morgun, þegar Hörður Bjarna-
son húsameistari ríkisins og
formaður Þjóðgarðsnefndar
símaði til hans og skýrði hon-
um frá því að Vísir og Morg-
hef aðeins dvalizt þr.jár vik-
ur á íslandi. Þó að laiulið sé
ekki stórt er það augljóst, að
á svo skömmum tíma hef ég
ekki getað athugað allt það,
scm nauðsynlegí væri, ti! að
I.úmúmba, forsætisráðherra
Kongó, leitaði í gær ásjár lier-
manna frá Ghana úr gæzluliði
Sameinuðu þjóðanna, bað þá
um vernd
Fréttaritari Reuters í Leopold-
ville hafði þetta a.m.k. eítir ein-
um talsmanni gæzluliðsins. En
af fréttum var erfitt að skilja
hvað raunverulega væfi að ger-
ast í Kongó.
í fyrrakvöld hafði Mqbútú, ný-
skipaður yfirmaður Kongóhers
af Ileo sem Kasavúbú forseti
hafði skipað forsætisráðherra í
stað Lúmúmba, lýst yfir því að
hann hefði tekið völd í landinu
og myndi fara með þau þar til
endir heíði verið bundinn á þá
ringulreið sem nú ríkti þar eða
í lengsta lagi íram að áramót-
um. Áður hafði þing Kongó vott-
að Lúmúmba traust sitt nær
einróma.
Móbútú boðaði blaðamenn á
sinn fund í Leopoldville eftir að
hafa tilkynnt valdatöku sína,
og kom þá glöggt í ljós hverra
handbendi hann var. Hann hafði
við hlið sina fyrrverandi lið-
þjálfa úr belg'íska hernum í
Kongó sem hann sagðist hafa
gert ráðunaut sinn. Hann lýsti
yfir að hann hefði haft fullt
samráð við Tshombe, lepp Belga
í Katanga. Hann tilkynnti að
hann hefði geiið sendifulltrúum
Sovétrikjanna og Tékkóslóvakiu
18 klukkustunda frest að hverfa
úr landi og gilti sá frestur einn-
ig fyrir alla tækniráðunauta frá
sósíalistísku ríkjunum. Hann
lýsti Lúmúmba og þingræðis-
stjórn hans landráðamenn.
Belgískir og portúgalskir
blaðamenn sem • á fundinum
voru staddir kunnu sér engin
læti, en ráku upp mikil fagnað-
aróp.
Leið svo nóttin. í gærmorgun
vera fær um að gera nokkra
ýlarlega skýrslu um styrk-
leika og veikleika íslands.
Þekking mín er byggð á þeim
gög’ium. sem ég hef getað
fengið þýdd, og samtölum við
fjiilda forráðamanna innan
verkalýðsfélaga, banka og
rikisstofnana. Þcssi skýrsia
lýsir aðcins þeim skoðunum.
scm liafa mótazt hjá mér við
þessar samræður".
Tvöíöld bvðina
Maðurinn hefur semsé þau
vin gögn sem hafa verið þýdd
var enn ekki vitað hvar Lúm-
úmba væri niður kominn eða
hvort valdaræningjanum Mób-
útú hefði orðið úr ætlan sinni.
Litlu fyrir hádegi hélt blaðafuil-
trúi Lúmúmba, franskur maður
að nafni Serge Michel, fund í
Leoþoldville. Skýrði hann frá
þvi að Móbútú hefði verið hand-
tekinn. en Lúmúmba héldi fast
um stjórnartaumana. Fréttarit-
ari brezka útvarpsins sagði þá
að svo virtist sem Móbútú hefði
ofmetið fylgi sitt í kongóska
hernum, og' hvernig sem málum
væri snúið væri ekki hægt að
efast um að Lúmúmba heíði álit-
legan hluta hersins með sér.
Lengi vel fram eftir degi vissi
enginn hvað orðið hefði um þá
Lúmúmba og Mobútú, en aldrei
voru neinar spurnir hafðar af
Framhald á 5. síðu.
Ingí vann
Johannessen
Biðskákir voru tefldar í gær
á minningarmótinu. Ingi vann
Svein Johannessen, Benóný
vann Guðmund Lárusson, Ing-
var vann báðar sínar skákir
við Jónas Þorvaldsson og
Gunnar Gunnarsson og Guð-
björn Guðmundsson og Guð-
munidur Ágústsson sömdu jafn-
tefli.
Eftir 2 umferðir eru Ingvar
og Benóný efstir með 2 vinn-
inga, en fjórir menn eru með
li/, vinning hver.
3. umferð verður tefldi í
kvöld og tefla þá saman Ólaf-
ur og Ingi, Ingvar og Friðrik,
Benóný og Gunnar, Arinbjörn
og Jónas, Kári og Guðmundur
Lár., Svein Johannessen og
Guðmundur Ágústsson. Keppn-
in hefst kl. 19.30.
ofaní hann; hann veit það eitt.
sem honum hel'ur verið sagt. Og
mennirnir sem þýddu fyrir hann
og töluðu við hann voru fyrst.
og fremst Jónas Haralz og Jó-
hannes .Norctal. Sigurður Ingi-
mundarson og aðrir slikir.
,.Starf" Norðmann ins er í þvi
einu fólgið að skriía á norsku
..skýrslu" um það sem Jónas.
Ilaralz og lélagar sögðu honum.
Og síðan er plaggið þýtt af:
norsku á íslenzku og birt sem
einhverjar nýjar og stórmerk-
ar upplýsingar um efnahagsmál!
Framhald á 10. síðu.
Hvernig vissi Hersteinn
öf áletrun í Almannagjá?
GuBgelr Magnusson siefnir vegna ályga
Visis og krefst opinberrar rannsóknar
Eftir því sem næst verður komizt er Hersteinn Pálsson,
ritstjóri Vísis, fyrsti maöur sem vissi af því síöastliðinn
home“ höfðu verið máluö á
Framhald á 10. síðu.
Kann ekki íslenzku og veit ekkert
- *” i
sjálfstœtt um íslenzk efnahagsmál
Skýrsla norska hagfrœSingsins fjallar um þriggja
vikna viðtöl við Jónas Haralz og Jóhannes Nordal!
Halda ráöamenn stjórnarflokkanna aö íslenzkir laun-
þegar séu fífl? Svo er að sjá af því nýjasta tiltæki þeirra
að birta sem hina æðstu speki um efnahagsmál skýrslu
eftir norskan hagfræöing, Per Dragland aö nafni, sem
dvaldist hér í þrjár vikur í sumar, kann ekkert í íslenzku
og veit ekkert um íslenzk efnahagsmál. Maöur þessi er
augljóslega svo ófær um aö gefa íslendingum ráö, aö
hvert skólabarn hér á landi er færara um aö kveöa upp
sjálfstæða dóma.