Þjóðviljinn - 15.02.1961, Qupperneq 6
i6) — IxJÓÐnUINN — iSfiðvikuda'gúr 1S. föbMtu’ 1961 —
BS=ai:^i3S!“œ5irag>'^®5®!E®a
JASíShÍmp.
IIINN
Útgefandl: Sameinlngarflolckur alþýBu — Sósíalistaflokkurinn. —
Ritstjórar: Magnús KJartansson (áb.), Magnús Torfl Ólafsson, Sla-
urður GuBmundsson. — Fréttaritstjórar: ívar H. Jónsson. Jón
BJarnason. — AuKlýsingastJóri: Guðgeir Magrússon. — Ritstjórn.
afssreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími
17-500 (5 línur). - Askrlftarverö kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00.
Prentsmiðja Þjóðviljane.
........
t/XííýMý/Xv', .''.''■‘'.'r'SSS.-'.'s IvMv
P Skuldabraskarar heimta .veitu6
m
ss
Tliöð stjórnarílokkanna halda áfram að hóta nýrri
** gengislækkun og verðbólguflóði ef verkamenn fá
leiðréttingu á kaupi sínu nú í vetur. Jafnframt er
kyrjaður söngurinn um gagnsleysi verkfalla og gagns-
leysi kauphækkana, og er í þeim áróðri furðu langt
seilzt í því skyni að reyna að hræða verkamenn frá
að leggja til baráttu íyrir bættum kjörum. Það sem
gæti þó vakið menn til umhugsunar i sambandi við
þennan áróður er hve tilbreytingariaus hann er,
eiginlega nákvæmlega hinn sami og dunið hefur á
verkamönnum og samtökum þeirra frá því verkalýðs-
samtök hóíust hér á landi.
fTíil lítils mun að segja islenzkum verkamönnum að
-*• kjarabarátta þeirra hafi ekki fengið neinu áork-
að til að bæta kjörin og auka réttindin. Það hefur
verið segin sga allt frá því að verkamenn tóku að bera
fram kröfur um kjarabætur að hinir svokölluðu at-
vinnurekendur hafa átt það svar eitt, að engin leið
væri að verða við þessum kröfum, því atvinnurekst-
urinn þyldi enga kauphækkun. Hitt hefur þó jafnan
reynzt að árangur kjarabaráttunnar hefur orðið til
þess að örfa atvinnuþróun landsins jafnframt því að
kjör verkamanna urðu bærilegri. Og hver verkamað-
ur sem lifað hefur undanfarna áratugi og barizt kjara-
baráttu verkalýðsfélaganna þessi ár, veit hvað sú bar-
átta hefur þýtt fyrir heimili alþýðunnar í landinu.
f^ví fer víðsfjarri að það fái staðizt sem afturhalds-
* blöðin eru alltaf að klifa á, að kauphækkanir
séu undirrót og orsök verðbólgunnar á íslandi undan-
farna áratugi. Kauphækkanirnar hafa verið svar
verkalýðsins við dýrtíðarflóðinu, sem afturhald lands-
ins hefur skipulagt til að rýra kjör fólksins og auka
gróðamöguleika braskaranna. Hvað eftir annað hefur
alþýðan orðið að láta sér nægja þá varnarsigra að
vinna upp kjararýrnunina sem ríkisstjórn landsins og
afturhald hafði skipulagt, en jafnan hafa þó unnizt
mikilvæg réttindaatriði jafnhliða kauphækkununum.
Er þess skemmzt að minnast þegar verkamenn létu lög-
’festa atvinnuleysistryggingarnar, sem árangur hetju-
baráttu í verkföilunum miklu 1955. Fleiri löggjafar-
atriði til réttindaauka hafa verkamenn beinlínis sett
með verkföllum, eftir að skammsýnir stjórnmálamenn
höfðu ár eftir ár og áratug eftir áratug fellt slik
réttlætismál á Alþingi eða hindrað framgöngu þeirra
þar með öðru móti.
tjjij T^n það er annað og meira sem felst í hótunum
—Morgunbiaðsins um nýja gengislækkun og nýtt
“11
Kli
aai
i
B
m
i5i<
æ
3
si r
verðbólguflóð. Eftir fyrsta viðreisnarárið hefur stjórn-
arstefnan beðið algert skipbrot á öllum sviðum þjóð-
lífsins, öll gyllingin á henni hefur skafizt og þurrkazt
af henni á prófi veruleikans. Og milljónaskuldaþrjót-
arnir, þingmenn Sjálfstæðisflokksins, gæðingar Alþýðu-
flokksins af tégundinni Axel í Rafha, og aðrir slíkir
heimta nú eina ,,veltu“, en það þýðir á þeirra máli
nýja gengislækkun og verðbólguöldu. í skipbroti við-
reisnarinnar vita foringjar íhaldsins og „litla íhalds-
ins“ ekki sitt rjúkandi ráð og vilja margir að þessi
leið verði farin. En þeir hyggjast afsaka sig með kaup-
hækkunum vetrarins sem þeir vita að ekki verði hjá
komizt. Vegna hættunnar á slíku framferði hljóta
verkamenn að leggja þunga áherzlu á að tryggja sig
með ákvæðum um kaupbætur fyrir aukna dýrtíð, sem
bráðabirgðaráðstöfun. Varanlegri lausn er það að
sjálfsögðu að tryggja í næstu þingkosningum meiri-
hluta Alþingis og ríkisstjórn sem ekki misnotar ríkis-
valdið til baráttu gegn verkalýðssamtökunum og til
s.
þess að rýra kjör alþýðunnar í landinu.
SL
Sjö og hálfur mánuður er
iiðinn síðan sjálfstæði
Kongó var lýst yfir og sjö
mánuðir síðan Öryggisráðið fól
Dag Iiammarskjöld að ,,gera
nauðsynlegar ráðstafanir. í
samráði við ríkisstjórn lýðveld-
isins Kongó, til að veita þeirri
ríkisstjórn alla þá hernaðar-
.aðstoð sem nauðsynleg kann að
reynast“ til að losa Kongó við
belgiska herliðið sem ráðizt
hafði inn í landið fáum dög-
um eftir að Belgíustjórn lýstí
yfir að hún hefði afsalað sér
völdum í Kongó í hendur lands-
manna sjáll'ra. Nú er Patrice
Lúmúmba, forsætisráðherrd
ríkisstjórnarinnar sem Hamm-
arskjöld var falið að veita lið
í nafni heimssamtakanna, liðið
lik, faliinn fyrir hendi morð-
ingja í þjónustu Moishe
Tshombe, lepps Belga í námu-
héraðinu Katanga. Þar ráða
belgísk námufélög, belgiskir
embættismenn og belgiskir
herforingjar lögum og lofum,
þangað streyma vopn og her-
menn frá Belgíu, frá Katanga
hyggst belgíska ríkisstjórnin
leggja undir sig Kongó á ný,
koma þar á aftur nýlendustjórn
undir yfirskini sjálfstæðis.
Reynsla undanfarins misseris
hefur sýnt að framkvæmd þess-
ara fyrirætlana verður ekki
eins auðveld og belg'isku ný-
lendusinnarnir héldu í fyrst-
unni. Patrice Lúmúmba var
tákn og fyrirliði Kongómanna
isiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiKiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiíiiiiigiiiiiimuiiiiiiiiiimiiiiiiiiniii
Tryggvi Emiisson:
Kjarabarátta verkalýðssamta
lyftistöng framfaranna á I
Oft er um það rætt að verk-
lýðsbaráttan verði að beinast
inn á nýjar brautir, skipulags-
lega og í starfoháttum hvað
snertir kjarabaráttuna.
Skipulagsmálin hafa þegar
verið mikið rædd og ýtarleg
greinargerð lá fyrir síðasta
Alþýðusambandsþingi frá
mi’liþinganefnd sem fjallaði
um málið og enn er starfandi
nefnd sem vinnur að því að
ganga þannig frá þeim mál-
um og vinna þeim þann
ihljómgrunn hjá félögum
A. S. í. að nýja skipanin nái
fram að ganga á næstu á,r-
um. !En nýjar brautir í kjara-
baráttunni hafa raunar alltaf
verið troðnar í hvert skipti
sem verkalýðsfélögin hafa háð
kjarabaráttu. Við höfum allt-
af sótt fram einmitt með
baráttunni og unnið nýja sigra
sem alllaf háfa víkkað menn-
ingarhringinn.
öllum þykir nú sjálfsagt
margt það sem kostað hefur
löng verkföll að ná fram, og
er sá brunnur sem ætíð verð-
ur ausið úr, svo sem mann-
réttindi margskonar í trygg-
ingum, vinnuskilyrðin og lífs-
viðhorfum, sem 'hafa kennt.
okkur hvers við erum megn-
ug, og opna leiðir til frekari
ávinninga.
Grunnmynd af lífi alþýðu
manna er atvinnan, kaupið og
kjörin, vhmudagurinn, trygg-
ingar og húsakynni og mögu-
leikar til þekkingarleitar.
En að baki þeirrar myndar
er langvinn og hörð barátta
verkafólksins, við ríkjandi
öflin atvinnurekendur og rik-
isvaldið. Aldrei hefur nokkur
kjarabót eða réttlætisaðgerð
verið samþýkkt af valdi auðs-
ins fyrr en eftir liörð átök,
sem ætíð hafa kostað stórfé,
og þá hefur ekki þurft að
spara. En kaupið mátti aldrei
hækka. Hver væri myniiin af
lífi alþýðunnar nú ef þeir of-
ríkismennirnir hefðu einir
fengið að ráða? Það svarar
sér sjálft.
En vegna baráttunnar
stendur nú verkafólk á þeim
sjónarhóli sem yfirsýn gefur
um þjóðlífið og lífsmöguleik-
ana í landinu. Og við vitum
að hægt er að lifa farsælu
þróandi menningarlífi og að
í vegi standa fasthreiðraðir
ríkismenn sem landssl jórnin
lýtur.
Oftast hafa að tiltölu fá-
mennir hópan verkamanna og
kvenna við sjávarsíðuna auk
fátækra iðnaðarmanna og
sjómanna orðið að heyja bar-
áttuna og aðrar stéttir notið
úppskerunnar og oft í ríkum
mæli, og ætíð hefur þjóðlífið
stigið spor fram á við að
enduðum hverjum sigri.
Nú vitum við að landsfólkið
er að minnsta kosti 3/4
vinnandi fólk, verkamenn,
sjómenn, iðnaðarmenn og
iðju, verzlunarfcV.k, bændur og
skrifstofufólk, karlar og kon-
ur, utan heimilis og innan, og
að allt þetta fóJk á í raun
og veru eamstöðu um að
hyggja upp það þjóðfélag
sem boðið gæti öliu lands-
fólkinu kosti góðra kjara og