Þjóðviljinn - 25.03.1961, Page 1
Laugardasur 25. marz 1961 — 26. árgangur — 72. tölublað.
'*z
7SZ
Hsq
KfíUPRfítf
/qio o
mi
\JlVREISrt
Breytlngar á
kcupmættinum
Lfnuritið sýnir hverniR Iiaup-
máfcturinn liofur breytzt mánuð
írá. mánuði síðan í árshyrjun
1959. í janúar 1959 var kaup-
mátturinn 109 stis; vcrkamenn
höfðu ]>á nýlega samið um
nokkra liauphækkun og fengu
greiddar tullar vísitölubætur.
Kn með lcaupráninu fer kaup-
máttur tímakaupsins niður i 97
stig þegar í febrúar. Hani.
hækltar síðan lítið eitt wgm.
verðlækkana á vörum sem
höfðu mikil áhrif á vKÍtölunii,
verður 99 stig í mar/,, 100 stig
i apríl-jiiní, og síðan 99 stig
þar til í febrúar 1980. í*á tekur
viðreisnin við til þess að kór-
óna verkið. Itaupmátturinn fer
ofan í 98 stig í inarz, 93 stig
^ april, 92 stig í maí, 89 stig
í júní; helzt síðan í 88 stigum
í júní til september, sekluir
nií'ur í 86 stig í október og
nóvember, \-erður 85 stig í tb.-s-
embnr og fyrstu tvo mámiði
1 þessa árs — og miðttð við
verðlag'ið t. mar/ s.l. er hann
kominn ofan í 84,5 stig og
orðlnn lægri en nokkru sinni
s.ðan stríði lauk.
KAUPMÁTTURINN ALDR
EN NU SIÐAN STRÍÐINU
Eins og rakiö var í blaöinu í gær er kaupmáttur tíma-
kaupsins nú oröinn mun lægri en hann var fyrir verk-
föllin miklu 1955. En þar með er sagan aðeins hálfsögð:
Kau'pmáttur tímakaupsins er lœgri nú í marz en hann
hefur nokkru sinni verið síðan stríði lauk.
Kaupmáttur tímakaupsins er
íundinn með.því að bera sarnan
vísitölu tímakaupsins og vísí-
tölu neyzluvöru, og er hér fylgt
útreiknirigum Torfa Ásgeirsson-
1 gær framdi öryggisgæzlu-
fauginn, Ásgrímur Klemens
Friðriksson, 42 ára að aldri,
sjálfsmorð í hegningarhús-
inu með því að hengja
sig x renningi, er hann hafði
rifið úr ullarteppi og bundið
í grind framan við mið-
stöðvarofn í klefanum í um
metera hæð frá gólfi. Lá
hann, er að var komið um
klukkan 6.30 síðdegis á fjór-
um fótum í snörunni, er
ekki var hert að hálsi lians,
og hafði kafnað. Lífgunar-
tilraunir báru ekki árangur.
Ásgrímur Klemens var á-
áfengissjúklingur og veill á
geðsmunum. Var hann svipt-
ur sjá’fræði og úrskurðaður
í öryggisgæzlu í september
1959 af dómsmálaráðuneyt-
jinu. ITsfur hann verið hafð-
ur á Litla Hrauni og í Stein-
inum frá 30. ncv. sl. en á
geðveikraliæii hefur ekki
fengizt pláss fyrír hann til
langdvalar sökum þrengsia.
ITann var í einangrunar-
klefa, þar sem ekki á að
vera hægt að fyrirfara sér.
ar. hagl'ræðings Framkvæmda-
bankans, um það eíni. Meðal-
tímakaupið er miðað við Dags-
brúnartaxta og sjúkrapeningar
og' orlofsíé reiknað með. í vísi-
tölu ueyzluvöru cr miðað við
gömlu vísitöluna til rnarz 1959.
eftir þann .tima við hina nýju.
I-Iúsnæðisiiður vísitalnanna er
ekki tekinn með og ekki heldur
breytingar á fjölskyldubótum og
tekjuskatti eða útsvari ..vísitölu-
fjölskyldunnar “svokölluðu. Sam-
kvæmt þessum útreikningum
hefur kaupmáttur tímakaupsins
breytzt svo sem hér segir, og
er þá kaupmátturinn talinn
100 1945;
Árið 1945 100 stig
1946 100
1947 102,7
1948 98.6
1949 10.1,0
1950 92,4
1951 84.7
1952 84.9
1953 91.6
1954 90,0
1955 97,3
1956 97.2
1957 95,8
1958 96.8
1959 ’ 99.8
1960 90,9
marz 1961 84,5
Kaupmáttur tímakaupsins nú
er þannig 15,5% lægri en hann
var í stríðslok og hefur aldrei
komizt' svo lágt á því tímabili.
ITann er lægri en hann var 1951
eftir . fyrri gengisfellinguna.
Lækkunin hefur verið mjög ör
á síðustu tveimur árum eins og
sýnt er á línuritinu hér fyrir
ofan. í janúar 1959 — fyrir
kauprán — var kaupmáttur
timakaupsins 109. Lækkunin s;ð-
an þá er 22,5% eða því sem
naest fjórðungur. þótt stóríelld
framleiðsluaukning hafi verið á
undanförnum árum eins og rak-
ið var í siðásta blaði.
Fram sigraði
Heirei í égœt-
um ielk 30:23
Framarar kepptu við sænska
lið ð Heim í gærkvöld og
figruðu með 30 mörkum
gegn 23. — Sjá nánar á
íþróttasíðu.
Verkamenn skulu einir
missa kaup helgidagana
Bæjarstjórn Reykjavíkur fellir — Kópavogur samþvkkir
íhaldsmeirihlutinn í bæj-
arráði hefur virt aö vettugi
| áskorun frá 330 verkamönn-
■ um í bæjarvinnunni um aö
þeir fái gre-itt kaup yfir
páskahelgina. eins og aðrir
bæjarstarfsmenn.
1 nokkrum vinnuflokkum
Re.vkjavíkurbæjar tóku verka-
menn sig saman og sendu bæj-
arráði eftirfarandi beiðni;
„Við undirritaðir vcrka-1
menn, sem vinnum á tima-
kaupi lijá Reykjavíkurbæ, *
skorum hér með á bæjarráð
að samþykkja, að okkur
verði greitt óskert kaup þá
daga, sem vinna fcllur niður.
vegna páskahátíðarinnar. !
Þann'g að vikultaupið verði ,
það sama og vcnjulcga, þrátt
fyrir auka lielgidagana".
Ottast umrœður og rannsékn
að málið skyldi ekki hafa verið
tekið á dagskrá fundarins og
krafðist þess að það yrði á dag-
skrá mæsta fundar. Einar Ol-
geirsson tók undir þessa kröfu
Getrs. Forseti, Ben. Gröndal,
afsakaði þetta vardræðalega
með því að miirg mál biðu.
Fátt sýnir bctur hve veikur
málstaður Guðm. í. er í þessu
máli en ef hann ætlar að láta
liindra umræður um niálið á AI-
þingi og að það fái þar þinglega
afgreiðsln. Auðskilið er að þeir
kumpánarnir Guðmundnr og
Axel óttist rannsókn, en Jiitt er
pólitísk spilling á hæsta stigi að
misnota meirihluta á Alþingi til
að hindra að rannsókn fari
fram.
Ekki er annað sýnna en Sjálf-
stæðisflokkurinn og' Alþýðu-
flokkur’nn ætli að hlífa þcini
flokksbræðrunum Guðnnindi í.
Guðmundssyni og Axel Kristj-
ánssyni í Rafha við sjálfsagðri
rannsókn á samskiptum þeirra
og meðfcrð á almannafé.
Málið var á dagskrá neðri
j deildar Alþingis í gær, en þó
nægur tími væri til stefnu frest-
aði forseti (Benedikt Gröndaí)
fundinum hvað cftir annað, og
sleit liomim loks Iiingu áður en
venjulegum fundartíma lyki og
tók málið af dagskrá.
Á kviildfundi í gær kvaddi
Geir Gunnarsson sér hljóðs ut-
an dagskrár og mótmælti því
Undir þessa áskorun skrifuðu
330 verkamenn og af þeim
verkamönnum. sem boðið var að
skrii'a undir áskorunina voru
aðeins tveir, sem skárust úr
leik.
Beiðni þessi var send bæjar-
ráði í gær ásamt umsögn stjórn-
ar Dagsbrúnar, en í henni segir
m.a.: „Vér viljurn mjög eindrcg-
ið mæla með því, að Þér verðið
við þessum áskorunum og telj-
um óþarft að lýsa fyrir yður,
••e erfitt er fyrir vefkamerrii
að missa tekjur sinar alta þcssa
helg'daga.“
Beiðni þessi var lögð fyrir
i'und í bæjarráði i gær og einii-
ig lá fyrir fundinum tillaga írá
Guðmundi Vigfússyni um sama
efni.
Við atkvæðagreiðslu um beiðn-
ina sátu fuiltrúar ríkisstjórnar-
flokkanna fjórir að tölu hjá en
Guðmundur Vigfússon greiddi
einn atkvæði með henni. Fékk
þvi tillagan ekki nægjanlegan
stuðning og var fallin.
Eftir þessar trakteringar'
meirihlutans í bæjarráði verður
kaup verkamanna í páskavik-
unni með einum tima í eftir-
vinnu riiskar 600 krónur.
Þegar íhaldið sat hjá við at-
kvæðagreiðsluna, voru rökin fyr-
Framhald á 5. síðu