Þjóðviljinn - 26.07.1961, Blaðsíða 4

[
4;
ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 26. júlí 1961
Álþjóðasambandið WFT!

j: •• y ■; / -rr"*':*v J
Klofningurinn
Framfaraspor.
Fyrstu árin eftir stofnun Al-.
Þjóðasambandsins var verka-
Jýðurinn hvarvetna í sókn.
•Jafnhliða kjarabótum fékk
hann framgengt ýmsum um-
Þótum á sviði löggjafarinnar,
auknum alþýðutryggingum og
Jfjáisari vinnulöggjöf. í öllum
þessum umbótum átti Alþjóða-
sambandið mikinn og heilla-
■drjúgan þátt. Það var óþreyt-
andi í áróðri sínum fyrir ein-
ingu, aðstoðaði við endur-
skipulagningu og myndun
nýrra verkalýðsfélaga þar sem
þörf gerðist. Það lét baráttuna
'fyrir friði mjög til sín taka og
var meðal annars aðili að frið-
arþinginu í Stokkhólmi.
Ilatur afturhaldsaflanna.
Öll Jiessi starfsemi bakaði
Alþjóðasambandinu hatur aft-
„Að hugsa ekki í
árum, en öldum"
• Auðstéttin íslen/.ka hefur
talið sér það til hagræðis hin
H Öari árin, að draga fram iir
vopnasafni sínu gömul sverð,
sem verkalýðshreyfingin hafði
náin kynni af á fyrri árum.
Slílst vopn er t.d. að reikna
það út í krónum og aurum
í bluðum sínum og á fundum,
livað verkamenn tapa vegna
baráttu siunar fyrir bættum
kjörum.
• Þegar auömennirnir hafa
neytt launþega til þess að
beifa verkfailsvopninu, byrja
þeir að reikna hvað iaunþegar
muni tapa hvern dag sem
verkfallið stendur, miðað við
það að vinna upp á þau kjör,
sem atvinnurekandinn vill
skammta.. Þessari aðferð er
auðvitað beitt í trausti þess að
í liverju stéttarfélagi séu til
svo óþroskaðir einstaldingar
að þeir sjái ekki út úr augun-
um til na-sta dags. Þeir menn
eru vissulega til í okkar röð-
um, sem leggja eyrun við
slíku, en flestir eiga stærri
s.iónarhring og líta slíkan á-
róður fyrirlitningar augum.
• Verkalýðshreyfing Islands,
þótt ung sé, hefur líka oft
sýnt það og sannað að hún
hefur verið þess megnug að
veita meðlimum sínum þann
styrk, að manndómur þeirra
og vilji verður ekki brotinn
eða keyptur fyrir peninga.
Flestir liafa lært það í „auð-
fræði", þótt fátækir séu að sá
gróði. sem við öflum með bar-
áttu okkar í dag er því aðeins
nokkurs virði, að hann skili
aröi á komandi árum. Þess-
v«‘-rna þurfum við að standa^
vörð um hvern unnin sigur.
• I*að er ekkert nýtt að laun-
þegunum e.é sagt að baráttan
fyrir bættum kjörum sé tapið
eitt og jafnvel þótt eitthvað
ynnist verði það tekið aftur,
áður en við fáum notið þess.
Þessi sónn er gamalkunnur.
En ráðin sem verkamenn eiga
til að verjast ránskap og
blekkingum auðstéttarinnar
eru jafngömul og enn í fullu
g-ildi. Þau eru að efla samtök-
in til nýrrar sóknar og beita
þeim af vizku. Þannig eru til
orðin þau réttindi, sem við
eigum í dag og áfram munu
þau verða varin og ávöxtuð
í framtíðinni af mönnum, sem
lærðu að „hugsa ekki í árum
en öldum, að alheimta ei dag-
laun að kvöldum".
st.
urhaldsaflanna, t.d. bannaði
bandariska hernámsliðið í
Vesturþýzkalandi alla starf-
semi bess á sinu hernáms-
svæði. 1947.
Það var ekki langt liðið frá
stofnun Alþjóðasambandsins
þegar afturhaldsöflin tóku að
gera sínar ráðstafanir til að
sundra þeirri einingu er tekist
haíði að skana með stofnun
þess. Að þessari iðju beittu
þau einkum fyrir sig gamla
ameríska sambandinu, AFL.
sem vegna haturs á Sovétríkj-
unum aldrei varð meðlimur
Alþjóðasambandsins. Það
hafði fastan erindreka í Ev-
rópu með ótakmarkað fé, til
kjofningsiðjunnar. Enda státaði
forseti AFL. Wi’Iiam Green, af
því að samband sitt hefði eytt
160 milljónum dollara í þess-
um tilgangi.
Á 2. þingi Alþjóðasambands-
ins í Milano 1949, kom í ljós
að ekki var sami einingarand-
inn ríkjandi og verið hafði á
stofnþinginu,, þó allar íiam-
þykkir þingsins væru gerðar
einróma. Arthur Deakin hafði
þá tekið við störfum forseta
í stað Sir Citrine er látið hafði
af starfi vegna starfa sinna í
þjónustu brezku ríkisstjórnar-
innar.
Samtökin klofin.
Með tilkomu Marshallhjálp-
arinnar töldu afturhaldsöflin
BJÖRN BJARNASON:
UM ALÞJÖÐASAMBÖND
VERKALÝÐSINS

Hér eru þi,ð svo til aðeins vélarnar, sem njóta lireinlætis og góðra vinnuskilyrða.
Það er einn maður á vakt í einu í Jiessum vinnusal Áburðarverksmiðjunnar.
M vernda líí og heilsu
Að vernila líf og heilsu
Þegar lilið er yfir sögu
verkalýðshreyfingarinnar eru
þau réltindi almennings orð-
in mörg og fjölþætt, sem tek-
izt hefur fyrir baráttu henn-
ar af fá staðfest í lögum.
Þannig er það t d. um trygg-
ingarlöggjöf, öryggislöggjöf,
heilbrigðtslöggjöf, orlofslög-
gjöf o.fl. Fjölmörg af veiga-
mestu ákvæðum þessara laga
eru ávöxtur af löngu og
þraulseigu starfi verkalýðs-
samlakanna. Oftast var það
svo að fyrst máttu verkalýðs-
félögin berjast harðri baráttu
og ósjaldan beita verkfalls-
vopninu til þess að fá rétt-
inn viðurkenndan, síðan tóku
fulltrúar launþeganna á þingi

■fc.
# Jl
[mmmi |1
sig hafa fengið tylliástæðu til
að framkvæma áform sín um
klofning alþjóðasambandsins
Meirihluti framkvæmdaráðs
Alþjóðasambandsins vildi enga
afstöðu taka til Marshall-
Hjálparinnar heldur leglgja
það í vald hinna einstöku
landssambanda hverja afstöðu
þau tækju, en minni-
hlutinn, sem í voru De-
akin frá T.U.C., Carey frá C.I.
O. og Kupers frá N.V.V. vildu
að alþjóðasambandið lýsti
blessun sinni yfir Marshall og
tæki upp áróður fyrir tillög-
um hans. Þetta mál sóttu þeir
af slíku oíurkappi að þeir létu
það valda ldofningu og geng-
ust fyrir stoínun annars. al-
þjóðasambands er þeir nefndu
Alþjóðasamband frjáslra
verkalýðsfélaga, - I.C.F.T.U.
Að stofnun þessa nýja. sam-
bands, skilgetins afkvæmis aft-
urhaldsins, stóðu verkalýðsfé-
sambönd Bandaríkjanna, Bret-
lands, Norðurlandanna, annara
en Finnlands, og einstök sam-
bönd frá nokkrum öðrum
löndum í Vestur-Evrópu. Síðar,
þegar afturhaldsöflin hér,
höfðu náð völdum í Alþýðu-
Framhald á 2. síðu.
Giuseppe Vittorio
við og háðu þraulseiga og
oft vonlitla baráttu við skiln-
ingsleysi og fjandskap, unz
þeim tókst í krafti fjöldans,
sem að baki þeim stóð, að
knýja fram lagasetningu um
hin ýmsu hagsmuna- og ör-
yggismál alþýðunnar. Enda
þótt fullljóst sé að í þessum
réttindaskrám sé margt hálft
og ófullkomið, þá er — og
ekki síður fyrir það — nauð-
synlegt fyrir alþýðuna að
þekkja þann rétt, sem hún á.
Það er nauðsynlegt til þess
að hún sjái svo um, að hann
verði ekki á henni brotinn
og eins til hins, að hún af
fullum skilningi beili samtök-
um sínum og aðslöðu til að
auka þar við og bæta.
Það er ætlunin að ræða
þessi mál hér í blaðinu öðru
hvoru, birta brot úr ýmsum
lagasetningum til áminningar
og glöggvunar, færa í ljós
einstök dæmi til fyrirmyntdar
eða varnaðar og benda á það
sem nauðsynlegt er að breyta.
Það myndi því vel þegið að
eiga samslarf við launþega
að þessum málum, þiggja á-
bendingar þeirra í bréfum eða
sluttri grein.
Það er vitað mál að viða
er heilbrigðis- og öryggis-
skilyrðúm vinnustaða mjög
ábólavant. Barátta verkalýðs-
hreyfingarinnar hefur meir
beinzt að því að afla með-
limum sínum brýnustu lífs-
nauðsynja i virði launal Heil-
brigðishættir og sæmandi að-
búnaður hefur því oft setið
á hakanum, enda þótt mik-
ils virði sé launþegum bæði
frá sjónarmiði heilsufars og
sjálfsvirðingar.
Hér birtast tvær greinar úr
Heilbrigðissamþykkt fj'rir
Reykjavík úr kaflánum um
iðjúsiöðyar og iónað. í>ar
segir:
42. gr.
Ileilbrigðisnefnd skal
halda skrá yflr hverskbn-
ar húsnæði, sem inotað er
til iðnaðar, og láta skoða
allt, er að hollustuháttuxn
lýtur, þegar lienni þykir
þurfa, og ekki sjaldnar en
einu sinni á ári.
43. gr.
Slíkar vinnustöðvar
skulu þannig úr garði
gerðar, að lífi, heilsu og
limum verkamanna við
vinnu og dvöl á vinnustað
sé tryggt öryggi. Húsnæði,
sem notað er í þessu skyni,
má ekki vera lægra undir
loft en 2.5 m og gólfflöt-
ur aldrei minni en 3 ferm.
á hvem verkamann. Þó
skal loftrýini aldrei minna
en 10 rúmm. á mann.
Loftræsting skai vera
nægileg og vélltnúin, ef
nauðsynlegt þykir. Gólf
skulu þannig gerð, að auð-
velt sé að halda þeim
hreinum, og getur heil-
brigðisnefnd bannað að
hafa ábreiður á slíkum
gólfum.
Það er vissulega ómaks-
vert fyrir verkafólk að fylgj-
ast með því hvernig það op-
inbera rækir eftirlitið með
hollustuháttum vinnustað-
anna. Og það ætti að vera
sjálfsögð krafa, að þeim sem
eftirlitið framkvæmir sé gert
að skyldu að hafa fullt sam-
ráð við fulltrúa viðkomardi
verkalýðsfélags á liverjum
vinnustað og fá að skoðun
lokinni undirskrift hans til
tryggingar því að eftirlit hafi
verið framkvæmt á. tilsettum
tíma.
Eins og sjá má á 43. grein,
eru ákvæði hennar harla ó-
ljós um það hvernig lif, heilsa
og limir verkafóllcs skuli
tryggl og virðist eftirlits-
mönnum þess opinbera það
í sjálfsvald sett hvað „nauð-
synlegt þykir“, hinsvegar er
gólfflötur og loftrúm ákveð-
ið í tölum. Það er ljóst, að
hér þarf skýrari ákvæði og
það sem meta skal í hverju
tilfelli, þarf viðkomandi stétt-
arfélag að hafa fulla íhlutun
um. Annars er nauðsynlegt.
að miklu nákvæmari ákvæði
séu sett inn í samninga fé-
laganna en nú eru þar varð-
andi heilbrigðishætti vinnu-
staðanna, og ekki látið nægja
að vitna til laga og reglu-
gerða sem bæði eru loðin og
auk þess almenningi ókunn
og óaðgengileg.
1 næsta þætti um þessi
mál verður tekið til birting-
ar framhald þessa kafla heil-
brigðissamþykktar Reykja-
vikurbæjar. st-