Þjóðviljinn - 11.10.1961, Blaðsíða 4

„ Við þuríum að styrkja verklýðshreyfinguna og
-v ^-rsrss&Rm u^* —, -
skipta um stjórn í !andinuei
Samtal við iðnverkamann
Hér birtist fyrri hluti þessa
viðtals við iðnverkamann.
— Hvað vinna margir á þín-
um vinnustað?
— Við erum ótján eins og
stendur, yfirleitt svona sextán
til átján.
— Kcnur og karlar?
— Já, það er um það bil
heimingur af hvoru kyni.
— Hvað segir nú fóikið yf-
irleitt um ástandið og viðreisn-
ina?
— Það er ákaflega óánægt og
vonsvikið. Eins og þú veizt, þá
hefur verið hamrað á því í
blöðum stjórnarinnar mánuðum
saman, að lausnin á okkar mál-
um væri' bætt lífskjör án verk-
faila, og Iðja var tekin sem
dæmi um verkalýðsfélag á réttri
leið. Forustumenn Iðju höfðu
rétta hugarfarið. Þeir fóru ekki
í verkfall, heldur biðu og sam-
þykktu það sem að þeim var
rétt. Sjálfsagt hafa margir trú-
Sá er eldurinn heitastur, sem á sjálfum brenn-
ur, segir máltækið. Það eru því ekki dómar há-
launaðra hagspekinga, stjórnmálaspekúlanta eða
skriffinna ríkisstjórnarinnar, sem skera úr um
það hvort „viðreisnin" á sér lengra líf fyrir
höndum eða ekki. Það er dómur þeirra, sem
daglega verða að þola byrðar hennar, sem úr-
slitum ræður.
Sá sem hér er spjallað við heíur unnið iðju-
störf síðustu tíu árin á fleirum en einum vinnu-
stað. Hann skýrir hér viðhorf sín til þeirra mála,
sem eíst eru á baugi hjá iðnverkafólki í dag, og
hann sér aðeins eina leið til þess að þetta fólk og bu*ý
^ — Er ekki starismaður hja
fái hlut sinn bættan: að styrkja verkalýðshreyf-
inguna og breyta um stjórnarhætti í landinu.
Við pökkunarstörf.
í félaginu og hvað margir hefðu
gengið inn og hvað margir farið.
Þeir lásu bara upp reikningana
Úr saumastofunni.
að því, að þeim hógværu yrði
verðlaunað. Nú játa allir, að
það sem fékkst hafi ríkisstjórn-
in tekið aftur með bráðabirgða-
lögunum.
— Og' líka af þeim hógværu?
— Já líka af þeim, sem voru
góðu börnin og hegðuðu sér
nákvæmlega eins og ríkisstjórn-
in og Morgunblaðið sagði þeim.
— Og Iðjufólki finnst það dá-
lítið hart?
— Já, því finnst það meira
en dálítið hart. Því finnst það
hafa verið svikið. „Og svo stóð-
um við fyrir utan“, sagði einn
Iðjumaður við mig. þegar bráða-
birgðalögin komu, „og létum
hlr»a sTást“.
Ég rkal segja þér að þetta
er fljótt að segia til sm, eins
o" t.d. með matinn. Fólkið hér
h«fur venjulega keypt sér til-
búinn mat, — rvona um tíu
manns, — og ef það keypti sér
kjöt eða kótelettur, þá keypti
það fyrir svona tuttugu krónur
og þá fékk það áður allt að
fimm kótelettur, en nú fær það
ekki nema tvær, í mesta lagi
þjár.
— Svo það munaði þessu?
— Já, það munaði þessu og
það varð til þess að fólk hætti
að kaupa sér tilbúinn mat. Það
fær sér heídur skyr og brauð
óg þess háttar.
— Og með þér vinnur auðvit-
að fólk af öllum pólitískum
skoðunum?
— Já. blessaður vertu, þáð
fylgir öllunf flokkum. Þarna er
td. einn krati. Hann dregur
enga dul á það að hann sé í
Alþýðuflokknum.
— Og hvað segir hann umi
Alþýðuf lokkinn ?
— Hann segir að framkoma
ríkisstjórnarinnar gagnvart
launþegum sé óhæfa, og hann
segist ekki muni fylgja Alþýðu-
fiókknum lengur, e£ hann breyti
ekki nú þegar um afstöðu og
það sé fjöldi Alþýðuflokks-
manna, sem séu á. sömu skoð-
un og hann.
— Og hvaða leiðir vili svo
þetta fólk fara til að fá leið-
réttingu máia sinna?
— Það er farið að siá, að
fyrst og fremst þarf að styrkia
verkalýðshreyfinguna. Það þarf
að fara saman að styrkja verka-
lýðshreyfinguna og breyta um
stjórnarhætti í landinu.
— Þú segir: styrkja verka-
lýðshreyfinguna. Og hvernis?
— Þannig að hver maður láti
si.g skipta starfsemi síns verka-
lýðsfélags. Að fortfstan 'finrii
það alltaf að félagsfólkið ætlast
til þe-ss af henni að hún sé
vakandi. Og svo auðvitað. að
hún standi ævinlega með hags-
munum fólksins. sem hún er
fulltrúi fyrir, en láti ekki stióm-
ast af haesmunum atvinnurek-
enda og þeirra óskum.
— En ef forustumennirnir
daufheyrast?
— Þá verður fólkið að kiósa
aðra, og sannleikurinn er sá, að
það er nokkuð víða, sem þarf
að kjósa aðra, t.d. í Iðju.
— Hvað geturðu sagt mér
tfm félagslífið í íðju?
— Það er voðalega lélegt.
Það eru ekki nema fáir fundir,
og oft eru þeir haldnir vegna
þess, að félagsmenn hafa kraf-
izt þeirra. Þannig voru á síð-
asta ári haldnir þrfr fundir
fyrir utan aðalfundinn og all-
ir samkvæmt kröfu.
— Og eru þetta öll tengsl
félagsins við fólkið?
— Já, það eru engin önnur
tengsl. Á aðalfundunum und-
anfarin ár hefur engin skýrsla
vérið gefin um starfsemi fé-
lagsins og á tveimur síðustu
aðalfundum hefur þess verið
óskað. að gefin yrði skýrsla.
Formaðurinn lofaði því í hitteð
fyrra, að það yrði gert á næsta
aðalfundi, en sveikst svo um
það. Svo var stjórnin krafin um
skýrslu á fundi fyrir síðasta
aðalfund. og þá kom hún loks-
ins. — á ríðasta aðalfundi. Þar
vantaði bæði hvað margir væru
félaginu?
— Jú, ég held þeir eigi nú
að verða tveir. Það var einn
og ihá.lfur og talað um að bæta
við upp í tvo.
— Segðu mér eitt: Er mikið
um það, að fólk úti í bæ. taki
verkefni heim. sem annars eru
unnin af Iðjufólki?
— Já, bað er nú ei.nmitt bað,
bað veit eiginlesa enginn,
hvernig þessu er háttað — og
hvernig taxtinn er. og bað leik-
ur sterkur grunur á bví, að það
sé unnið undir taxta, bað sem
flutt er útí bæ. saumaskaþur og
annað. Það hefur a'drei fens-
irí fram. hyprt betta fer, og
hvað er þnrsað fvrír bað.
— Os bor rtvinnnrokendnm
P*'rf' 'þVvMíj j ‘1 o ^ rfr>vc, ffpoírj
f,mir h.Iuía atvinnu-
rekstrarins?
— Nei, það er ensin skylda,
nema þá gagnvart því opinbera.
En það þyrfti að komast inn í
samninga, að fyrirtækin væru
skyldug að hafa onin plösg fyr-
ir félaginu um þetta. Það er t.
d. í verkföllum, þá geta margir
atvinnurekendur sett stóran
hluta af framleiðslu sinni í
heimavinnu. Þeir geta látið fölk
vinna í verkfalli sem verkfalls-
brjóta, þegar ekkert eftirlit er
með þessu. Eins er þaðj ef þetta
fær að haldá ,syo,ná . á'þ'am, þá
er hægt að“~ segjá' ’okkur upp
vinnu, af því að of lítið sé að
gera, þegar verkefnjn .éru látin
. fara ' annað og boxgpð minna
fyrir þau en við fáum,. sem eig-
um að lifa af þessu starfi. En
jafnvel þótt ajyinnþrekandinn
greiddi þgój:sama . fyrji' heima-
vinnuna í,,peningum og við fá-
um, þá kæmist. hann undan
mörgum skyjdum, sem annars
hvíla á honum,.SvQ ég :nefni þér
nokkuð, er það, t,d. . orlofsféð,
gjald til atvinnuleysistrygginga-
sjóðs, sjúkrasióða, almenna
tryggingasjóðsgiaIdTð:rSv.o,,1spara
þeir sér auðvitað kostnað við
húcnæði. Ijca og hita, yélaicost
o. fl. , . .'
— Hrínr pkkévj..vetíð xæjt um
þetta' í félaginu?
— Það.er lítið. en það hefur
verið rætt um hetta við.stiórn
fé’.assins, en hað hefur ekkert
komið út úr því. frekar en, öðru,
sem verið er að tala um við þá.
Framhald.
FRA ALÞJOÐASAMBANDI VERKLÝÐSFÉLAGA

IIIÍÍV/^ÆSÍ0
Alþjóðleg. verkelýðsráð-
sfefna um friðarsamninga við Þýíka-
um lausn Berlínar vandamálsins
Dagana 22.—24. sept. sl. við Þýzkaland og friðsamlega
gekkst Alþjóðasamband verka- lausn Berlínarmáls'ins.
lýðsfélaga, W.F.T.U., fyrir al- I ávarpi sínu til verkalýðs
þjóðlegri verkalýðsráðstefnu um aljra landa segir meðal annars:
„Friðarsa|hhinia, vib Þýzkaiand Vj'4'reiHím sammála u.m þá
og laifsh:. Berlínar-vandamáls- skófMnj. að nú stafi friðinum
ins“. Ráðstefnan .var 'haldin í mesla hættan frá Vestuy-Þ.Vzka-
Berlín ÖT; aá fflS f uiltni- landi 'og að híð óeðlilegá'ástand
ar og áheyrnarfulltrúar frá 47 í Vestur-Berlín geti hvenær sem
löndum í öllum heimsálfum,
fulltrúar fyrir 114 milljónir
verkamanna.
Ráðstefnan samþykkti ein-
róma og sendi frá sér:
1. Ávarp til verkalýðs allra
landa.
2. Ávarp til verkalýðs og
verkalýðssamtaka V-Þýzka-
lands.
3. Ábendingar til ríkisstjórna
Sovétríkjanna, Bandaríkjanna,
Bretlands, Frakklands, Þýzka
alþýðulýðveldisins og Vestur-
Þýzkalands, um friðarsamninga
er orsakað alvarlega styrjald-
arhættu. Tafarlausir friðar-
samningar við Þýzkaland eru
knýjandi nauðsyn fyrir heims-
friðinn.
Á öðrum stað segir:
Sextán árum eftir að her-
ir HitLers biðu ósigur, er V-
Þýzkaland, í skjóii þess að
friðarsamningar hafa enn
ekki verið gcrðir, orðið á ný
eitt mesta herveldi álfunnar.
Herinn, sem er undir stjórn
gamalla nasista og er buinn
öllum helztu gereyðingar-
vopnum nútímans er órðinn
eitt þýðingarmesta árásar-
tæki NATO. Og í. ögrandi
Iieimsku sinni telur Bonn-
stjórnin sig eiga kröfu á
atomvopnum. Blödin, útvarp-
ið, sjónvarpiö og kvikmynd-
irnar eitra hugi þjóðarinnar
með skipuiögðum áróðri og
staðre.vndafölsúnum í ( þeim
tilgangi 'að frámkaUa seía-
# ■ ■. • • r b£v
sjukar stríðgaesingár'7...
VerkámehnV múnið'heims-
styrjöldina síðári. ”^u<
Munið fórnarYomb h’énnar,
58 milljónii; karla, kvenna og
barna, - þúsundir . ; eyddra
borga og þorpa, glatað; frelsi,
milljónir: brenndra,-í j gasof n-
um eða hn.éPPtra i- þrældóiíi,
minnizt beirra óhemju verð-
mæta. árangursins af,; vinua
FramhaJd isíðu.
i' 1 i—ri

r£) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 11. októbef 1961