Þjóðviljinn - 22.10.1961, Síða 4

c
rifsfjóri: Sveinn Krisfinsson
s Frá
Oft er það svo í skákinni
sem í mannlífinu sjálí'u, að
tækifærin eru fljót að s'gla
sinn sjó, ef menn skortir hug-
myndaflug, dirfsku eða vilja-
íestu til að höndla þau í tæka
tíð. Skákin, sem við skoðum í
■dag er gott dæmi þess. Hún er
tefld á skákþinginu í Bled.
Hinn ungi júgóslavneski ung-
lingameistari, Parma, teflir
skákina framan af af miklum
þrótti og leikni og hefur eftir
rúma tuttugu leiki skapað sér
’v.nningsstöðu gegn þeim geig-
vænlega andstæðingi, rússneska
stórmeistaranum Petrosjan. En
þegar að úrslitaaugnablikinu
kemur. augnablikinu að nýta
þið gullna tækifæri, þá ge'gar
kiönd hins unga mestara og
honum láist ekki einungis að
Sreiða andstæðingi sínum
banahöggið, heldur hlýtur
hann sjálfur ógræðanlegt og
hanvænt svöðusár. Þetta eru
snögg umskipti og óvænt og
iiggur við að lesand nn verði
hálf skúffaður.
En slík fyrirbrigði sem þetta
■eru eins og áður er sagt ekki
óalgeng i skák og geta orsak-
irnar verið margar. í þcssu til-
felli þykir mér ekki ól'klegt, að
virðing sú, sem hinn ungi
Ble
meistari hefur vafalaust borið
fyrir hinum heimsfræga stór-
meistara hafi átt drjúgan þátt
í því víxlspori, sem svipti hann
þeim ávöxtum, er hann hafði
sáð t 1. Og hver getur láð ung-
um meistara það, þótt hann
kenni nokkurs óstyrks, er hann
sezt andspænis Petrosjan ,,hin-
um ósigrandi“?
Skulum við nú skoða hina
dramatísku viðureign.
Hvítt: Svart:
Petrosjan Parma
Niemzo-indversk vöm.
1. c!1 r.X3, 2. c4 c8, 3. Kf3 Bb4ý,
4. Rc3
Það er merkilegt að Petrosj-
an skulj ekki heldur fara yfir
í Bogoljubow-indverskt með 4.
Bd2, þar sem það er erfið vörn
fyrir svartan.
4. — c5, 5. e3 0—0, G. Be2 d5,
7. 0—0 dxc4
Þar sem hvíti biskupinn
stendur á e2 (: stað d3), þá
væri 7. - Rc6 vafasamt fvrir
svartan vegna 8. cxd5. Svartur
beitir því öðru, betra varnar-
kerfi.
8. Bxct Rb-d7, 9. De2
Þessi leikur færr hvitum
engan ávinning. Af öðrum
ieikjum má nefna 9. a3. 9. Bd2,
9. Db3 eða 9. Bd3.
9. — b6, 10. Hdl cxd4, 11.
Rxd4
Þessi leikur reynist ekki vel.
Hvítur átti að reyna 11. exd4.
11. — Bb7, 12. Bd2
Hvitur beitir erfiðu 1 ðskip-
unarkerfi.
12. — Re5
Þar með hrifsar svartur til
sín frumkvæðið.
13. Bb3 De7, 14. Bel
Hvað annað?
14. — Hf-d8, 15. f3 Ila-c8, 16.
Ha-cl aG, 17. a3 BdG, 18. e4
ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 22. október 1961
HfililJlJ.iJ
irAKll
? j '/ j'ít, Víóvl - ‘cki • «d -7'-: •»-. -iBbimvZ
í fljótu bragði virðist hvítur
nú þrengja að svörtum og
hafa náð íram ekta „Petrosjan-
stöðu“. En raunverulega hef-
ur hann veikt sig afgerandi
með síðustu le kjum.
13. — Rh5!
Þrýstir á fyrsta veika punkt-
inn, reitinn f4.
13. g3 Bc5!
Og nú er það d4.
20. Bf2 DfG!
Og svo er það samhæfð árás
á d4 og f3. Hv^tur er glatað-
ur.
21. Khl Bxd4!, 22. Bxd4
RBiiaoi*
HDilOOI*
22. — Hxd4!
Góður leikur. En svartur gat
einnig unnið með 22. - Dxf3t,
23.,Dxf3 Rxf3,. 24. Bxb6 Hd2'.,
25.; Hxd2 Rxd2, 26. Bc2 Rxe4!,
27. Bxe4 Bxe4f o.s.frv.
23. Hxd4 Rxf3?
En þannig tapar svartur. í
stað þessa leiks átti hann ör-
uggan vinn'ng með 23. - Rxg3f,
24. hxg3 Dh6f og síðan Dxcl
og ynni hann þá peð í öruggri
stöðu.
24. Hdl!
Nú er allt í völdum og hvít-
ur á skiptamun á móti peði.
24. — Rd4, 25. Dxh5 Rxb3, 26.
Hfl DgG
Endataflið er tapað. Heldur
bar að reyna 26. - De7.
27. Dxg6 hxg6, 28. Hc-dl Rc5,
29. Kgl Hc7,
29. - Rxe4. 30. Hd7.
30. Hd8t Kh7, 31. b.4 Rxe4?
Afleikur.
32. Rxe4 Bxe4, 33 Hf4
Og svartur gafst upp, þar
sem biskupinn feilur vegna
máthótunarinnar.
Skýringar við skákina laus-
lega þýddar úr „Schack Echo“.
Vél 2 — S 2
Ráðstefna um bygginga-
mál ræðir iðnvæðingu
Scinnihluta scptembermánaðar
var haldin 3ja daga ráðstefna í
Kaupmannahöfn um byggingar-
mál, svokallaðir Norrænir bygg-
ingardagar (N.B.D.), en slíkir
fundir eru haldnir til skiptis í
einhverju Norðurlandanna á 3—5
ára fresti.
Ráðstefnuna sóttu um 1800
manns frá öllum Norðurlöndun-
um, þar af voru 44 íslendingar.
Formaður Islandsdeildar N.B.D.
Hörður Bjarnason, ' húsameistari
ríkisins ávarpaði ráðstefnuna af
íslands hálfu. Verkefni ráðstefn-
unnar að þessu sinni var iðn-
væðingin í byggingaframkvæmd-
um (Byggeriets industrialisering),
og var verkefni þessu skipt í 7
umræðuflokka eftir hinum ýmsu
þáttum byggingariðnaðarins. Á-
stæðan fyrir þessu vali á verk-
efni eru hinar síauknu kröfur til
íbúðarhúsnæðis, og hverskonar
byggingarframkvæmda til að full-
nægja þörfum nútímans.
1 sambandi við ráðstefnuna
var gefið út ítarlegt rit uríi þetta
efni, og segir ritstjórinn, Marius
Kjeldsen, arkitekt, þar m. a., að
í dag teljist mannkynið vera 3
mUljarðar íbúa og bendi allt til
bess að það muni tvöfaldast á
næstu 40 árum. Hinir 3 milljarðar
íbúar jarðarinnar hafa nú 500
milljónir íbúða til skiptanna og
af þessum 500 millj. íbúa teljast
200 millj. ekki íbúðarhæfar þó
bær séu taldar til fbúða. Árlega
eru nú byggðar um 8 millj. íbúð-
ir, en til þess að fullnægja nú-
verandi íbúðarþörf heimsins í ná-
inni framtíð, þyrfti að byggja 25
rnillj. íbúðir á ári.
f umræddu riti er stutt grein-
argerð frá hverj.u, lafidj og,;£kj-,if-
ar }rar fyrjr fslands hönd Skúli
t'í'bn$fifð$í*'t 9rkitekt, Allir eru
neir sammála utn að iðnvæðingu
sé miög skammt komið á Norð-
urlöndum f byggingariðnaðinum.
Ritið inniheldur nokkur dæmi
um verksmiðjuframleiðslu bygg-
ingareiningar og byggingarfram-
kvæmdir sem að mestu leyti éri/
unnar í verksmiðjum en bygging-
areiningarnar settar saman í
bvgginaarstað. Frá íslandi er
sýnd benzínstöðin Nesti, teiknuð
af Manfred Vifhjálmssyni, arki-
tekt.
Sú þróun sem átt hefur sér
stað undanfarin ár erlendis, með
aukinni iðnvæðingu og verk-
smiðjuunnum byggingargreinum
er stórt skref í þá átt að keppa
við aðrar tækniþróaðar iðngrein-
ar, og hefur góður árangur náðst
í framleiðslu verksmiðjuhúsa, á
sama máta og vísir er kominn
að hér á landi. Hvað íbúðarhús-
næði snertir hefur árangurinn
ennþá ekki orðið að sama skapi.
Á ráðstefnunni kom það greini-
lega fram, bæði í fyrirlestrum og
samtölum í ýmsu greinarflokk-
um, að iðnvæðingin ein er ekki
fullnægjandi í byggingariðnaðin-
um til þess að fá aukið húsrými
með minni tilkostnaði, heldur
kannski miklu fremur skipulagn-
ing framkvæmdanna, nákvæmur
og góður undirbúnineur. aðgang-
Náms- og ferðc-
styrkir til USA
Menntastofnun Bandaríkjanna
hér á landi, Fulbrightstofnunin,
auglýsir nú eftir umsóknum um
nokkra náms- og ferðastyrki
handa íslenzkum háskólaborgur-
um, er lokið hafa háskólaprófi,
annað hvort hér á landi eða
annars staðar utan Bandaríkj-
anna, en hyggja á frekara nám
við bandaríska háskóla á skóla-
árinu 1962—1963. Verða styrk-
irnir einkum veittir til náms á
sviði raunvís'nda og í saman-
burðarlögfræði. Að þessu sinni
verður þó ekki tekið ú móti um-
sóknum um styrki til framhalds-
náms í læknisfræði. Þeir, sem
eru yfigri en 35 ára, ganga að
öðru jöfnu fyrir. Umsækjendur
þurfa að hafa gott vald á enskri
tungu.
Umsóknirnar um námsstyrki
þessa skulu hafa borizt Mennta-
stofnun Bandaríkjanna, pósthótf
1050, Reykjavík, fyrir 13. nóv.
n.k. Sérstök umsóknareyðuþlöð
fást á skrifstofu stofnunarinnar,
Laugavegi 13, 2. hæð, upplýs-
ingaþjónustunni, sama húsi, 5.
hæð, og hiá Menntamálaráðu-
neytinu i stjórnarráð.nu.