Þjóðviljinn - 30.01.1962, Blaðsíða 4

Sem árangur þessara tilrauna,
má nefna, að norski línubáta-
flotinn, sem stundaði veiðar
við Grænland á sl. ári, notaði
að stærsta hluta þrennskonar
beitu: í fyrsta lagi smokk-
fisk (kolkrabba) sem keyptur
var á Nýfundnalandi. Þessi
tegund af beitu, myndaði
stærsta hlutann af því heild-
armagni sem norski línubáta-
flotinn notaði á Grænlands-
miðum. 1 næsta sæti að
magni kom makríll, veiddur
við Noreg, og í þriðja sæti
kom svo síld. Þessi beitu-
skipting er mjög athyglisverð,
þegar það er vitað, að fá ár
eru síðan Norðmenn notuðu
eingöngu síld til beitu á þess-
um miðum.
Þá er það einnig vitað að
Norðmenn hafa notað sem
beitu á iheimamiðum bæði
skelfisk og rækju, en þó að-
allega sem krydd, þar sem
aðrar beitutegundir hafa
myndað stærsta magnið. Það
er t.d. ekki orðið svo óal-
gengt nú að norskir sjómenn
beiti síld, en beiti jafnhliða
einnig rækju á hvern öngul,
og þá náttúrlega á oddinn.
Þetta segja þeir að borgi sig,
því að þó meiri vinna fari i
að beita línuna á þennan
hátt, þá fáisf sú vinna marg-
faldlega greidd með meiri afla,
og þar af leiðandi minni þörf
fyrir langa línu.
Hér á landi hafa engar
beitutilraunir verið fram-
kvæmdar svo mér sé vitanlegt,
en ekki er ósennilegt að þeirra
væiri þörf hér ekki síður en
í Noregi. Og væri hægt hér,
FISKIMÁL - Eftir Jóhonn J. E. Kúld
Það má segja að þorskver-
tíðin hér við Suðurland sé
þegar hafin. Menn hafa víða
byrjað róðra með línu, en
gæftir hafa verið frekar stop-
ular, eins og oft vill verða í
janúarmánuði. Af þeim afla
sem fengizt hefur á línuna til
þessa, er erfitt að spá u.m ver-
tíðarhorfur, en ýmsir eru
bjartsýnir og hefur spádómur
Jóns Jónssonar fiskifræðings
um aukið aflamagn á þessari
vertíð, að sjálfsögðu ýtt und-
ir þá bjartsýni.
Síldveiðarnar hér við Faxa-
flóa í haust og vetur hafa gef-
ið mörgum góðan afla og
góða afkomu. Ymsir vélbátar
munu því halda áfram síld-
veiðum fyrst um sinn, þó að
þorskvertíðin sé byrjuð.
Vaxandi áhugi virðist nú
vera fyrir því að útvega fleiri
flökunarvélar til síldarvinnslu
og ber að fagna öllum sporum
sem stígin eru til nýtingar á
síld.inni til manneldis.
En svo við snúum okkur
aftur að þorskvertíðinni sem
framundan er, þá verður höf-
uð-viðfangsefni okkar þar,
eða ætti að vera, að vanda
betur til allrar meðferðar á
fiskinum, heldur en gert hef-*-
ur verið undanfarandi ár. í
því sambandi kemur maret til
greina, m.a. betta: Það er
nauðsvniest að auka veiðarn-
ar með línu. og skiDta veiði-
svæðunum þegar kemur fram
á verf'ðina á milli línu og
neta. Við verðum að reyn-
ast beir menn. að við þorum
að setia netaveiðunum ein-
hver skynsamleg takmörk.
Banna t.d. veiðar með netum
á dýpi þar sem sannanlegt er,
að ekki er gjörlegt að fiska,
án þess að veiðin verði þriðja
og fjórðaflokks hráefni til
allrar vinnslu um leið og fisk-
urinn hefur náð yfirborði
sjávarins. Á slíkum veiðisvæð-
um hefur verið aflað mikið af
netafiski undanfarin ár.
Þá verður varla undan því
komizt öllu lengur að tak-
marka netafjölda báta í sjó
við það magn sem hugsanlegt
er að beztu manna yfirsýn,
að skipshöfn geti dregið í
sæmilegu sjóveðri á hæfilega
löngum tíma.
Ég get trúað því, að meiri-
hluti sjómanna á vélbáta-
flotanum sé hlynntur slíkum
ráðstöfunum sem þessum. Hið
mikla ofurkapp við þorska-
netaveiðarnar er nú þegar
komið með okkur sem fisk-
veiðiþjóð út á hreina refils-
stigu, sem erfitt mun reynast
að snúa frá, ún hjálpar frá
ríkisvaldinu, þar sem skyn-
samlegar reglur leystu stærsta
vandann.
Beitutil-
i • i
raunir
Á síðustu árum hafa verið
gerðar í Noregi og ú norskum
skipum, sem fiskað hafa með
línu margvíslegar tilraunir
með beitu. Þessar tilraunir
hafa leitt til þeirrar niður-
stöðu, að í mörgum tilfellum
sé hægt að auka aflamagnið
með breyttri -beitutilhögun.
Sjómaður yfi)rfer netin.
að auka aflamagn línubátanna
með breyttri beitutilhögun, þá
væri það áreiðanlega ómaks-
ins vert. En þetta verður
varla framkvæmt, svo óyggj-
andi niðurstöður fáist, nema
veitt verði eitthvert fé til
slíkra tilrauna. Eitt ér víst:
Okkur er mikil nauðsyn á því,
að auka hér aftur þorskveiðar
með línu, þannig, að aflamagn-
ið af línuveiddum fiski verði
ekki hiutfallslega minna
heldur en það var fyrir síð-
ustu heimsstyrjöld.
FriSun hluta
hrygningar-
svœSisins
Skipstjórar í Vestmannaeyj-
um fóru fram a það á s 1.
hausti, að einhver hluti af
hrygningarsvæði þorsksins hér
fyrir Suðurlandi, yrði friðað-
ur fyrir veiðum á meðan
hrygning stendur yfir nú á
þessari vertíð. Fulltrúar skip-
stjóranna fylgdu þessu máli
eftir inn á þing Farmanna-
og fiskimannasambandsins í
haust. Vestmannaeyingar
hafa búið við tregfiski tvær
undanfarandi vertíðar, og það
hefur vakið þá til umhugsun-
ar og athafna í þessu máli.
Ymsir fiskifræðingar halda
því fram, að þorskstofninn
muni nú vera fullnýttur. En
þegar svo er komið, þá er
stutt bilið yfir í ofveiði, þann-
ig að hætta geti verið á að
sjálfur viðhaldsstofninn
minnki. Það er eðlilegt, að
krafan um friðun komi fram,
þegar svo er ástatt. Vest-
mannaeyjar eiga fjarhagslega
tilveru sína og velgengni að
þakka þorskstofninum, sem
hrygnir hér við Suðurland.
Þetta vita skipstjórarnir
manna bezt og þessvegna
hafa þeir borið friðunarkröf-
una fram. En hefur annars
nokkuð verið gert í þessu
máli, frá hendi þeirra sem
ákvörðunarvaldið hafa?

2. veðréttur: Fiskimálasjóður
100.000 kr. 3. veðréttur: Ríkis-
sjóður 275.000 kr., 4. veðréttur:
Fiskimálasjóður 150.000 kr„ 5.
veðréttur: Landsbankinn 1,2
millj., 6. veðréttur: ríkissjóður
1 millj., 7. veðréttur: Landsbank-
inn 2 milli., 8. veðréttur: Ríkis-
Sjóður 1,45 milij. (en það er at-
■vinnuaukningarfé).
Gísli fsieiísson kom fram
fyrir hönd Framkvæmdabankans
vegna flökunarvéla, sem bank-
inn hafði lánað félaginu. Fallizt
var á að vélarnar yrðu ekki
boðnar upp með húsinu.
Áður en húsið var boðið upp
var lagður fram óþinglýstur
ieigusamningur við Fiskvinnsl-
una h.f. á fsaíirði um leigu á
húsinu til þriggja ára. Sigurður
Ólason áskildi sér rétt til að mót-
mæia tímalengd samningsins, þar
sem látið hafði verið í það skína,
að leigt hefði verið til eins árs.
Fiskiðjuverið var metið af trún-
aðarmönnum Stofnlánadeildar-
innar á 16,6 millj. kr. en auk
þess eru lóðarréttindi metin á 1
millj,
Reikningar félagsins hafa ekki
verið birtir síðan 1960 og á efna-
hagsreikningi þess árs, eru
skuldir taldar 56 millj. en eign-
ir 37 millj. Skuldir því umfram.
eignír 19 millj.
Þeir sem aðallega gerðu kröf-
ur um uppboð, voru Lífeyrissjóð-
urinn vegna skipanna, en ríkis-
sjóður vegna hússins.
Sl. miðvikudag var auglýst
uppboð á húsinu að kröfu Lands-
bankans en því var aflýst, vegna
þess að lagalega heimild til þess
skorti.
Ekki er búið að bjóða upp
iausafé, en fuiltrúar bæjarins
hafa óskað eftir stjórnarfundi
til að ræða gjaldþrotakröfur, sem
hafa komið fram.
Frystihúsið var selt ríkinu á
13,8 millj.
Uppboð þetta mun vera eitt
hið stærsta, sem haldið hefur
vérið hér á landi.
Félag fríiHerkjasafnara
Herbergi félagsins að Amtmanns-
stíg 2 er opið félagsmönnum og
alihenningi miðvikudaga kl.
20—22. Ókeypis upplýsingar um
frlmerkl og frjnerkjasöfnun.
Ógnaröld í
Guatemala
Guatemala City 29/1. Blaðið
Prensa Libre, segir í dag, að all-
ir leiðtogar stjórnarandstöðu-
flokkanna hafi verið reknir úr
landi.
Lögreglan hafði skýrt frá því,
að Stjórnarandstöðuforingjunum
hafi verið sleppt úr haldi, en
blaðið hafði það eftir óreiðan-
legum heimildum að þeim hafi
verið vísað úr landi.
í síðustu viku, var foringi
leynilögreglunnar drepinn, en á-
litið erj að hann hafi verið í
þann veginn að áfhjúpa samsæri
um að steypa stjórninni.
Djakarta 29/1. Talsmaður indó-
nesíska fiotans, sagði í dag, að
4 nýir kafbátar af sovézkri gerð,
væru nú á leið til Indónesíu
mannaðir indónuesískri áhöfn og
sovézkum sérfræðingum.
Osigur USA
Framhald af 12. síðu.
á sitt band, og fengu þau til að
styðja kröfuna um sérstakan
fund til þess að reyna að fá fram
samþykkt um að knýja Kúbu
úr samtökunum. Þær tilraunir
hafa nú mistekizt vegna þess að
Bandarikin gengu aldrei nægan
meirihluta með stefnu sinni. Það
voru einkum stærstu ríkin í
rómönsku Ameríku, Brasilía,
Mexíkó og Argentína, sem voru
andvíg því að Kúbu yrði vikið
úr Samtökunum vegna sósíal-
ismans sem verið er að byggja
þar upp.
Minnincrarsjófhir Landspftalans.
Minningárspjöld sjóðsins fást &
eftirtöldum stöðum: Verzl. ócúlus,
Austurstræti 7. Verzl. Vik, Lauga-
vegi 52 og hjá Sigríði Bachmann
forstöðukonu, Landakotsspitalam
A) í’JÓÐVILJINN — Þriðjudagur 30. janúar 1962