Þjóðviljinn - 19.05.1962, Qupperneq 6

Samveldislöndin hafa illan bifur á aðild
li _
Bretlands að EBE
Peter Smithers (Ihaldsflokkn-
nm): Þessar (umræður) eru mér
mikið ánægjuefni, sökum iþess
að fyrsta endurminning mín
frá evrópskum málum að
nokkru marki er frá Brussel-
ráðstefnu Evrópu-hreyfingar-
innar 1948 og 1949. Eg ferðað-
ist til Brussel í fylgd með hæst-
virtum vini mínum, forsætisráð-
'herra . . . . og ég man, að
hæstvirtur vinur minn, for-
sætisráðherra, var með harðan
hatt á höfði, iþegar við kom-
um á Melsbroek-flugvöll. Þegar
við fórum af flugvellinum
sagði hann við mig: „Menn
ættu alltaf að ganga með
iharðan hatt á meginlandinu“.
Stuttu síðar stóðum við fjörutíu
saman utan við flugvöllinn og
ibiðum eftir leigubíl. Þá kom
einn leigubíll akandi og fór
ibeint að hæstvirtum vini mín-
um, forsætisráðherra, sem steig
upp í hann og ók á brott. Upp
frá þessu hefur það verið trú.
mín, að hann hafi glöggan
skilning á hugarfari þeirra á
meginlandinu .... Mig langar
til að ræða vandamál fullveld-
isins .... Með því eiga
(þingmenn og alþýða manna)
við, að við hér í þinginu höf-
um ráð þjóðarinnar örugglega
í hendi okkar. En um þessar
mundir eru ráð þjóða komin
undir alls konar hlutum, sem
mjög snerta þessar umræður.
Meðal þeirra er geta okkar til
að verða geimveldi .... Þess
eins er ég fullviss, að við eig-
um í þessum umræðum . . . að
vera óbundnir af kreddum um
Iþað, að Bretland á ekki þess
kost að sitja auðum höndum.
Á ibes«”.m dögum stórveldaá-
taka höfum vi.ð einfaldlega ekki
bolmasn til bess að vera stór-
veldj. algerlega og einvörðungu
af eigi.n rammleik . . . . Ef
við eisum að jafna deilur sex-
veldanna og sjöveldanna og
^iliafa hagsmuni samveldisins^,
hugfasta og huga að vandamál-
um enskra og franskra lands-
svæða og fyrrverandi lands-
svæða í Afríku og komast á
snoðir um, að bomir hafi ver-
ið fyrir borð hagsmunir eins
eða tveggja góðvina okkar, sem
taka þarf tillit til í ráðstöfun-
um, sem gerðar verða, er vett-
vangur okkar orðinn ískyggi-
lega víður og víðs vegar fjarri
hinu þrönga Evrópuhugtaki, og
í þann veginn að taka á sig
mynd allsherjarsamkundu
stofnunar Almennu tolla- o.g
viðskiptasamþykktarinnar. Af
þessu stafa hugarfarsleg vand-
kvæði í samningaviðræðunum,
vegna þess að málin eru þá
farin að sýnast vera nákvæm-
lega komin í það horf sem for-
svarsmenn Efnahagsbandalags-
ins óttast, að við stefn-
um að, — að vera tilraun til
að fella Efnahagsbandalagið
inn í þessa stóru heild ....
Að lokum þetta, hvemig standa
málin, ef samningaviðræðumar
mistakast? Eg held, að hyggi-
Jegt sé að gera sér grein þess.
Á meginlandinu ségja menn
oft, að Ermarsund sé ekki leng-
ur til staðar, að herstöðuleg
sjónarmið hafi máð það út og
svo fram eftir götunum. Það
kann að vera. Þá ganga þeir
lengra og bæta við, — eða
líta svo á án þess að hafa orð
á því, — að Bretland sé þess
vegna hluti af meginlandi Evr-
ópu. Eg held ekki, að afleiðing-
in verði sú. Atlanzhafið er
einnig úr sögunni í herstöðu-
legu tilliti.
H. Hynd, (Verkamannaflokkn-
um): Síðasti ræðumaður minnti
okkur á, að hann hefur fylgzt
með þessu máli frá Brussel-
ráðstefnu.nni. Eg hef gert bað
litlu lengur eða frá upphaflegu
ráðstefmmni í Haag og síðan
hef ég haft allan hug á, að

Brezkir íhaldsmenn sem andvígir ,eru inngöngu í EBE segja að ríkisstj órn-’
in hafi látið undan eftirrekstri Bandaríkjamanna, sem hugsi gott til
glóðarinnar að koma ár sinni fyrir borð í samveldislöndunum. Cumm-
ings, teiknari Beaverbrookblaðsins ,,Daily Express“ lætur Kennedy segja
við Macmillan: .. . ...
— Já, það er erfitt fyrir úlfalda að komast í gegnuin nálarauga. Þú verður bara að hættai
að vera úlfaldi, Harold. i ■ .
r
Umræður í brezka
þinginu um inn-
göngu í Efnahags-
i
bandalag Evrópu
ÞRIÐJI HLUTI
NEW YOP.K — Yíirstjórn
bandaríslfu mótmælendakirkj-
unnar hefnr ákveðið að síöðva
matvælasendingar sínar til
þurfalýðs á Taivan.
Matvæli þessi hafa verið tek-
o
vu
•■> tí '
©
á teöfi
Laust. eft r hádegi í pær varð
harður'é’ifrei?aárekstur á gatna-
mótum Múlávégar og Engjaveg-
ar. Varð hann með þeim hætti,
að Fólksvagn, sem var ekið suð-
ur iMúlaveg lenti á afturhjóli
Steypustöðvarbíls, er var ek ð
vestur Engjaveg. Við árekstur-
inn kastaðist ökumaður Fólks-
vagnsins, Stefán Guðmundsson,
Ásbraut 5, Kópavogi, út úr bif-
reiðinn;. Meiddist hann á höfði
og var fluttur í slysavarðstof-
uoa. Eru meiðsli hans ekki talin
alvarleg. Fólksvagninn skemmd-
ist mjög m.'kið að framan og
varð að flytja hann burt með
kranabíl
in af offramleiðslunni í Banda-
ríkjunum.
Rannsókn á Taivan hefur leitt
í ljós að aðeins þeim er Sjang
Kaisék hefur veitt blessun sína
hefur verið veitt aðstoð.
„Fjöldi fólks sem tekið hefur
á móti framlögum hefur ekki
notað lífsnauðsynjavöi*urnar
sjálft heldur reynt að selja þær
á svörtum markaði“, segir í
skýrslu kirkjuráðsins.
Þar með er^l^i^^íös^u, að
yfirvöldin á Taivan hafi engum
hjálpað nema svartamarkaðs-
bröskurum.
Enníremur er getið um það að
nokkrum kirkjum á Taivan hafi
verið afhentur hluti af vörunum
og þær h.afi síðan „reynt að
nota matinn sem beitu til þess
að lokka íbúana til að koma í
kirkju“.
Alls voru hjálpársendingarnar
á síðasta ári um 90 milljónir kr.
að verðmæti. Aðstoð við munað-
arleysingjahæli, sjúkrahús og
slíkar stofnanir verður haldið á-
fram.
land þetta láti ekki sinn hlut
eftir liggja til að koma iþeirri
skipan á, sem þokar þjóðum
Vestur-Evrópu nær hver ann-
arri.......Með því að ganga
í Fríverzlunarsvæði Evrópu
iviðkenndum við sjálfir nauð-
syn þess að hafast eitthvað að
í þessum efnum. Ég er þeirrar
skoðunar, að við getum ekki
látið okkur nægja að verða lið
í öðrum flokki Evrópu . . . .
Margar skoðanir hafa komið
fram um áhrif aðildar Bret-
lands á brezka hagsmuni. Eina
trausta heimildin, sem mér ei'
kunnugt um, er í . .skýrslu
Economist Rescarch, en í henni
er talið, að þessar iðngreinar
muni áreiðanlega hagnast af
aðild: Bifvélaiðnaðurinn, efna-
■vöruiðnaðurinn, ullariðnaður-
inn, rafmagnsvélaiðnaðurinn,
almenni vélaiðnaðurinn,
gúmmívöruiðnaðurinn, stáliðn-
aðprinn^.^pr^ó^les- Mog,. „ f^ta-
iðnaðurinn..........Áð sjálf-
sögðu mun margs konar annarra
afleiðinga gæta. Á eina þeirra
mun ég drepa, smíði jarð-
ganga undir Ermasund . . . .
Enginn (ræðumanna) hefur enn
fjallað um aðstöðuna til að
fara úr Efnahagsbandalaginu,
en ég held ekki, að það verði
ókleift,: ef svó ber undir.
Ronald Russcll (Ihaldsflokkn-
um): Eftir að hafa sótt fund-
ina í Strassborg í meira en
fjögur ár, er ég vissulega þess
vísari, að fulltrúamir í sendi-
sveitunum líta á myndun sam-
bandsrókis sem lokatakmark.
..........Þess vegna, einmitt
af þessum ástæðum, kysi ég,
að þær aðgerðir, sem ríkis-
stjórnin er nú að hefjast handa
um, féllu undir 238. grein
fremur en 237. grein (Rómar-
samningsins), Þótt við íengjum
með því móti ekki aðstöðu til
að hlutast til um stjórnmál (á
meginlandi) Evrópu, hefði það
þann kost í för með sér, að
(meginland) Evrópu gæti ekki
hlutazt ' 't'il' um málefni Bret-
lands.........Enn sem komið
er Hefur enginn, að ég held,.
minnzt á tilkynningar þær, sem
birtar hafa vei’ið í lok. við-
ræðna, sem (ríkisstjórnin) hefur,
átt við öll samveldislöndin með
sjálfstjórn og einnig við Singa-
pore-ríkið .... Sumar þessará
fréttatilkynninga ségja ákaflega
margt, 'einkum fréttatilkynning-
arnar, þirtar í lok viðræðnánna
við Kanada, Ástralíu, Nýja
Sjáland, Indland, Pakistan og
Bandaríki Rhodesíu og Nyasa-
lands, og Vestur-Indíur. og enn
við eitt h.ið nýjasta, samveldis-
landa okkar, Kýpur. Ástralíu-
menn hafa tekið gf öll tvímgéli
um, að þeir þafa .áhyggjur af
uppskiptingu í samveldjnu, sem
hljótast kann . af upptökubeiðni
okkar .... . í frétt^tilkynning-
Sir Lynn Ungocd-Tfaomas
(Verkamnnaflokknum): Það ei!
undarlegt, að við erum einá
ríkið, sem hyggst ganga í Efna-:
ihagsbandalag Evrópu af efna-i
hagslegum ástæðum. Efnahags-
bandalag Evrópu er skapað á
stjórnmálalegum, en ekki eína-
hagslegum grundveUi. ... ÖU
er hin stjórnmálalega hugmynd
að baki tillögu þessarar fram-:
andi hugsunarhætti lands okk-
ar, bráðhættuleg þróun sam-
veldisins óg gagnstætt því að
stuðla að friði í heiminum,-
hún gengur í berhögg við hann.
Reginald Máudling, viðskipía-
málaráðherra: Ef við gerumst
aðilar að Rómarsamningnum,-
takmarkar sú aðild athafna-
frelsi olíkar verulega. Ekki
. munu vdra í rieinni alþ.ióðlegri
stöfnun fordæmi um önnur
eips völd 'óg'. framkvæmda-
stjómin hefur. r að ég held, og
. þá ber bess áð gætá, áð vaenzt
er, að Rómarsamninguri,nn verði
varanleeur. off verði án til-
ftefnds ejirlisskeiðs .... Við
glötum ‘ áp .efa.' váldin'u til að
ákvarða .to.lla nkkar og steifnu
okkar ’f ’Wi.þskintum að miög
verulecui en að siálfsögþu,-
ef vfðynítn.iíi cVfnan næst fyrir
samvpiaið. u'ötmn við athafna-
unni (um viðræðurnár yið).. ..freNi e!n”,n.7’?. eaon.yart fjórð-
Kanadá er bessi málsgrein: , ■ j -,;un.gi vtðcis;ntn. ovfepr.-ýi.ð önn-
. , ' . UT' ln”d f bmc+n laei, ('l
■ ríkisstjórn Kanada Icí í fapss nð u-v blutar við-
ljós þungar áhyggjur af aflcið- .
ingum " (implications) væntan- i ^ Framha’.d á 11. síðu.
lcgra samningaviðræðna milli ;------------------------------------
Bretlands og Efnahagsbandalags I
Evrópu og af stjórnmálalegum
og efnahagsleguin áhrifum að-
ildar Bretlands að Efnah.a!”:-
fcandalagi Evrópu á Kanada og
samveldið sem hcild.“
Þetta eru sannarlega alvöru-
orð . . . ef við göngum í Efna-
hagsbandalag Evrópu jafngild^

■vr'j'.Sfo
Edlnborg 1,2/5 I, bæja og
sveitast.iómarkosningunum í
Stóra-Bretlandj, vann , Verka-
mannaflokkurinn meirihluta í 36
ir það því, að Bandaríkin standi j bæjum, bætti við sig 294 full-
írammi fyrir því, að útflutn- • trúum, en Fr.iálslyndi flokkurinn
ingsvörur beirra verði enn af- bætti við sig 332 fulltrúum og
skiptari á mörkuðum Evrópu vanh meirihluta í 35 bæjum.
en nú, ef vi.ð féllumst á sam- Macmillan forsætisráðherra
eiginlega tolia. Eg held, að sagði á flokksfundi íhaldsflokks-
Bandaríkin mundu fljótlega ins, sem haldfnn var í Invern-
vilja bæta sér það upp með ess á Skotlandi, að flokkurinn
því að taka við viðskiptunum myndi ekki láta hræða sig frá
við ýmis samveldislöndin, sem stefnu sinni, bó úrslitin f kosn-
þá yrðu án akkeris og forystu ingunum hafi verið honum ó-
í umheiminum. hagstæð
£,) — ÞJ.ÓÐVILJINN — Lr.ugardagurinn 19. maí 1962