Þjóðviljinn - 25.09.1962, Page 5

Óvænt fsrónn
& mm
örum vexti
WASHINGTON — A alþjóðaþingi lækna um húð-
og kynsjúkdóma sem staðið hefur hér í borg und-
anfarið hefur sú óvænta staðreynd komið í ljós, að
í flestum löndum heims, eða 76 af 106 sem senda
Heilbrigðismálastofnun SÞ skýrslur, hefur sýfilis
færzt í aukana undanfarin ár, enda þótt ný og
haldgóð lyf hafi komið til sögunnar. Hvergi er
aukningin meiri né ískyggilegri en í Bandaríkj-
unum.
Samkvæmt frásögn bandaríska
vikublaðsins Time fæddust í
Banctaríkjunum frá miðju ári
í fyrra frarn til isama tíma í ár
4.000 börn með sýfilis, og a.m.k.
4.000 Bandaríkjamenn dóu úr
sjúkdómnum á sama tíma.
124.188 tilfölli >af sjúkdómnum
voru skráð á árinu. Um 20.000
.þeirra höfðu þó gengið með
sjúkdóminn í al'lt að fjórum ár-
um og ekki leitað neinnar lækn-
ingar við honum og 80.000 jafn-
vel enn lengri tíma.
Níu milljónir Bandaríkja.
manna með sýfilis!
Hvorki meira né minna en níu
milijónir Bandaríkjamanna eða
um fimm próisent þjóðarinnar
eru taldir hafa sýfilis eða hafa
haft hann einhvern tíma á æv-
inni og isennilegt er taiið að
nú iséu um 1.200.000 óiskráð ti'l-
felli af sjúkdómnum í land-
inu. Allt það fólk ihefur ekki
leitað iæknin'gar við honum.
(Til samanburðar má geta þess,
að þessar tölur samsvara um
9.000 o.g 1.200 á íslandi).
1
Furðulcg þróun
Þessi óhugnanlega þróun er
því furðulegri isem algerlega
væri hægt að koma í veg fyr-
ir tsjúkdóminn og á byrjunar-
istigi má ilækna hann fullkom-
lega með pensillíni. Og ekki
dregur það úr furðunni að
sýfili'ssýkillinn er „eins veik-
byggður sýkill og nokkur sýkil'l
getur verið“, eins og dr. Willi-
lam J. Brown komst að orði.
Hann er svo viðkvæmur að
mestu erfið’.ei'kar eru á því að
rækta hann í tilraunadýrum og
nær alls ekki hægt að gera það
það í tilraunaglösum. Hann
dafnar eiginlega hvergi nema í
líkama mannsins.
Jafnvel þar er sýkillinn ekki
lífseigur; hann þolir svo lít-
inn hita að það var einu sinni
læknisaðferð við sjúkdómnum
að láta sjúklinginn fá hitasótt.
Sýkillinn getur ekki borizt með
matvælum, lofti né vatni eða
með skordýrum. Hanri berst
aðeins manna á milli við kyn-
möki' ■ II"' ■: • "!lt! i "lij 19
Þráhi'fyrtr þeto- höfuM hanri'
í hálfa fimmtu öld orði8'"millj'-l
ónum að bana og unnið óbæt-
anlegt tjón á heiisu annarra ó-
taidra milljóna, blindað menn
eða gert þá geðveika, vanskap-
að börnin i móðurldfi og eyði-
lagt iíf annarra milljóna
manna sem áttu afkomu sina
undir sjúklingunum.
Ilver er ástæðan?
En hver er ástæðan fyrir
þessari stórauknu útbreiðslu
sjúkdómsins á síðari árum? Dr.
Brown sem áður var nefndur
kennir það fyrst og fremst því
að stjórnarvöld í viðkomandi
löndum hafi of lítið aðhafzt
gegn sjúkdómnum og segir að
ef aðrar sóttir svo sem malaría,
bólusótt eða kýlapest, hefðu
valdið dauða þeirra 4 000 sem
létust úr sýfilis á síðasta ári í
Bandaríkjunum, myndu allar heil-
brigðisvarnir landsins hafa ver-
ið settar af stað til að útrýma
henni.
En um sýfi'lis, eins og revndar
aðra kynsjúkdóma, gegnir öðru
máli. Þá má helzt ekki nefna á
nafn og aðeins örfáir unglingar
fá fræðslu um þá af foreldrum
S'inum eða í skólunum.
Önnur ástæða kann að vera
að einkenni sjúkdómsins eru
slík, að læknar villast oft á
honum og kenna öðrum sjúk-
dómum um, t.d. mislingum eða
krabba. Dr. Brown áætlaði að
40—60 prósent af þeim sem
veikina fá gangi með hana út
bæði tvö fyrstu stig hennar
áður en þeir hafa hugboð um
hvað að þeim sé. Að þeijn stig-
um loknum hefur sýkillinn
hægt um sig í líkama sjúklings-
ins og lætur ekki á sér bæra
nema með nokkurra ára rnilli-
bili. Á lokastigi ræðst hann
síðan á hjartað, aðalslagæðina,
heilann eða mænuna.
Nýjar hrakfarir íhaldsisis
(I T B 0 Ð
Tilboð óskast í að steypa upp og gera fokhelt sambýlis-
hús við Bólstaðahlíð 52—56.
Útboðsgögn verða afhent á teiknistofu Bárðar Daníels-
sonar, Laugavegi 105, gegn 1000 króna skilatryggingu.
BYGGINGASAMVINNUFÉLAG STARFSMANNA
RlKISSTOFNANA.
CÍTROEN ’47 til sölu
Upplýsingar í síma 35553 milli kl. 12 og 1.
Framhald af 1. síðu.
kvæði. Sex seðtar voru auðir.
Aðalfulltrúar Trésmiðafélags-
ins eru:
Jón Snorri Þorleifsson
Sturla II. Sæmundsson
Benedikt Davíðsson
Ásbjöm Pálssoji
Lórenz R. Kristvinsson
Hallvarður Guðlaugsson.
og til vara:
Guðm. H. Sigmundsson
Jörgen Berndsen
Marvin Hallmundsson
Helgi Þorkelsson
Kristján B. Eiríksson
Kristján Guðmundsson
Við kosningar til A'þýðusam-
bandsþings haustið 1960 hlaut
A-Iisti 288 atkvæði, en B-listi
217. Við stjórnarkjör í félaginu
árið 1959 hafði íhald ð meiri--
hluta í félaginu. A-listi hlaut
þá 221 atkvæði, en B-listinn
246. Árið eftir fengu núverandi
forystumenn félagsins meiri-
hluta við stjórnarkjör og mun-
aði 8 atkvæðum. Hafa þeir unn-
ið ötullega að hagsmunamálum
stéttarinnár og fengið kjör tré-
smiða stórlega bætt frá því sem
var.
Trésmiðir hafa í þessum
kosningum sýnt að þeir standa
fast saman um hagsmunamál
sín, og láta ekki pólitísk æs-
ingaskrif í blöðum íhalds og Al-
þýðuflokks hafa áhrif á þá af-
stöðu s:na.
Sjómannafélagið Jötunn,
Véstmannaeyjum
Kosning fór fram í Sjó-
mannafélaginu Jötni í Vest-
mannaeyjum um helgina og
urðu úrslitin þau, að A-listi,
borinn fram af stjórn og trún-
aðarmannaráði, hlaut 96 atkv.,
en B-listi, íhaldsins, fékk 50 at-
kvæði.
Aðalfulltrúar Sjómannafé-
lagsins Jötuns eru Sigurður
Stefánsson og Ármann Hösk-
uldsson, en varafulltrúar þeir
Einar Jónsson, ög • Gísli Þ. Sig-
urðsson.
Eins og sjá má af tölunum,
hafa „viðreisnarflokkarnir“ far-
ið hinar mestu 'hrakfarir í kosn-
ingunum.
Verkalýðsfélag Vest-
mannaeyja
Framboðsfrestur var iitrunn-
inn í Verkalýðsfélagi Vest-
mannaeyja s.l. föstudagskvöld.
Aðeins einn listi kom fram og
var hann borinn fram af stjórn
og trúnaðarmannarádi. Ihaldið
hafði verið með nokkra tilburði
til að bjóða fram í félaginu, en
treysti sér ekki tii þess, þegar
á hóiminn kom.
Aðalfulltrúar Verkalýðsfélags
Vestmannaeyja eru: Sigurjón
Guðmunlsson, formaður félags-
ins, Hermann Jónsson, fyrrv.
form. og Andri Hrólfsson,
gjaldkeri fé-agsins. Varafulltrú-
ra: Stefán Guðmundssan, Engil-
bert Jónasson og Kort Ingvars-
son.
Verkalýðsfélag
Borgarness
Verkalýðsfélag Borgarness
kaus fulltrúa sína á sunnudag-
inn og urðu úrslit þau, að listi
stjórnar og trúnaðarmanna-
ráðs hlaut 70 atkvæði en listi
íhaldsins aðe'ns 45 aikvæði.
Aðalfulltrúar Verkalýðsfé-
lags Borgarnéss feru Gúðmund-
ur Sigurðsson, form. felagsins
og Hara'dur Bjarnason Vara-
fulltrúar eru Oigeir Friðíinns-
son og Eggert Guðmundsson.
Árið 1960 fékk A-listinn 70
atkvæði og B-list'nn 66, 1961
fékk A-listinn 75 atkvæði og B-
listinn 66 og í janúar fékk A-
listinn 81 atkvæði og B-list'nn
73.
UppreisaérBeBEi
fengu sitl freita
BUENOS AIB.ES 24/9 — Upp-
reisnarmenn li Argentínuher
sigruðu í átökunum við hersveit-
ir stjórnarinnar og hafa fengið
fram kröfu sína að skipaður
verði nýr hermálaráðherra og
að foringi þeirra, Ogania hers-
höfðingi, taki við æðstu stjórn
hersins.
Guido forseti lofaði í dag að
kosningar yrðu látnar fara fram
í alndinu „eins fljótt og auðið
verður“, en uppreisnarmenn í
hernum hafa líka krafizt þess
að perónistar fái að bjóða fram
í þeim koisningum.
SÝNING
KYNNING
Vér höfum opnað sýningu á Singer prjónavélum og saumavélum í Sýningar-
salnum í Kirkjustræti 10. • Á sýningunni starfa fjórar konur og sýna,
hvernig vélarnar vinna og veita gestum hvers konar leiðbeiningar um meðferð
þeirra. • Sýningin verður opin frá klukkan 2—7 e.h. næstu daga.
VÉLADEILD
Þriðjudagur 25. september 1962
ÞJÓÐVILJINN
(5