Þjóðviljinn - 20.12.1962, Qupperneq 2

/
SVOA
ÞJÚÐVILJINN
Fimmtudsgxir 20. desember 1962
Hærrí framlög tíl byggínga-
mála og menningarmála
Framhald af 1. síðu
haldsins vill viðhalda og heldur
vemdarhendi yfir. Er hér um að
ræða tillögur til nokkurrar lækk-
unar á eyðslu í skriffinnskubákn-
ið, bifreiðakostnað, lögreglu-
kostnað, kirkjubyggingar og „al-
mannavamir“ og ýmsa aðra út-
gjaldaliði sem auðvelt er að
lækka um verulegar upphæðir.
Samtals nema tillögur Alþýðu-
bandalagsmanna um lækkun
gjalda 10.2 millj. kr.
Aukjnn stuðningur við
menningrar- og
mannúðarstarfsemi
Af þeim 17.1 millj. kr. sem
fást með tekjuhækkunartillögun-
um og tillögum um lækkun út-
gjalda er lagt til að varið verði
3.7 millj. kr. til aukins stuðnings
Umboðsmenn HÞ
í Reykjanes-
kjördæmi
Gerðahreppur: Sigurður Hall-
mannsson.
Sandgerði: Hjörtur B. Helga-
son.
Keflavík: Siguður Brynjólfs-
son, Garðavegi 9.
Ytri Njarðvík: Kjartan Kristó-
fersson, Tröð.
Hafnarfjörður:
— Vesturbær og miðbær:
Kristján Eyfjörð, Merkur-
götu 13.
— Kinnar: Klara Kristjáns-
dóttir, Öldutúni 2.
— Suðurbær: Geir Gunnars-
son, Þúfubarði 2.
Mosfellssveit: Runólfur Jóns-
son Reykjalundi.
Kópavogur: Þinghóll, Reykja-
nesbraut. Sími 36746 — opið frá
fcl. 8 til 11 hvert kvöld.
Umboðsmenn happdrættisins
hafa miða til sölu og taka við
skilum frá þeim, sem hafa feng-
ið senda miða.
Einnig má senda til skrifstofu
happdrættisins á Þársgötu 1, í
Rykjavík.

i
i
I
Deilda-
keppni j
5 deild: Noröurmýrín 72%. I
1. deild: Vesturbær 64%. k
9. deild: Kleppsholt 60%. ?
15. deild: Selás og SmálöndB
60%.
10. deild b: Vogamir 53%. I
11. deild: Smáíbúðahverfi, J
vestanmegin 53%.
7. deild: Rauðarárholt 51%. k
14. deild: Herskálakampur 1
49%. L
4. deild a: Þingholtin 45%. ^
10. deild a: Heimarnir 44%. k
4. deild b: Skuggahverfi ^
43%. |
3. deild: Skerjafjörður og "
Grímsstaðaholt 40%.
13. deild: Blesugróf 40%. ™
6. deild: Hlíðamar 35%. |
8. deild b: Lækimir 35%. J
2. deild: Melamir, Skjólin ■
og Seltjamames 34%.
8. deild a: Teigarnir 33%. ■
12. deild: Sogamýrin og J
Gerðin 29%.
Þannig er staðan í skil- w
um til happdrættisins.
Norðurmýrin er í fyrsta w
sæti og brunar upp á við ^
og Vesturbærinn hefur náð k,
öðru sæti í harðri sam- |
keppni við Kleppsholtið. k
Selásinn og Smálöndin.
Það er að verða hröð sókn k
í efri sætunum og þakkar- "
verð hreyfing í neðri sæt- k
unum enda eru ekki nema J
fjórir dagar til stefnu.
Nú er það spumingin: j
hver verður fyrstur i I
hundrað prósentin.
Notum vel síðustu dag- M
ana. félagar. J
við ýmsa menningar- og mann-
úðarstarfsemi, en 13.4 millj. kr.
til aukinna byggingarfram-
kvæmda.
Tillögur Alþýðubandalagsins
um aukin útgjöld til menningar-
og mannúðarstarfsemi eru þess-
ar:
1. Félagi jámiðnaðarmanna
verði veittur 30 þús. kr. styrkur
til stofnunar fagbókasafns.
2. Varið verði 500 þús. kr. til
stofnunar hljómplötusafns, er
starfrækt verði sem deild við
Borgarbókasafnið, en um það
flutti Ragnar Amalds nýlega til-
lögu í borgarstjóm.
3. Styrkur til Lúðrasveitar
verkalýðsins verði hækkaður úr
10 þús. kr. í 20 þús.
4. Styrkur til Skáksambands
Islands verði hækkaður úr 50
þús. kr. í 75 þús. kr.
5. Framlag tii sumardvalar
fyrir mæður og börn verði
hækkað úr 400 þús. í 500
þús. kr.
6. Styrkur til blindrastarfsemi
hækki úr 60 þús. í 100 þús. kr.
7. Tekið verði upp 500 þús. kr.
framlag til aðstoðar við aldrað
fólk, eftir nánari ákvörðun borg-
arráðs. (Nýr liður).
8. Tekinn verði upp nýr lið-
ur: Aðstoð við húsnæðislausar
fjölskyldur 1 millj. kr.
9. Framlag til Byggingafsjóðs
verkamanna hækki úr 4 millj
184 þús. í 5 millj. 684 þús. þ.e.
að framlag Reykjavíkur verði 60
kr. á íbúa í stað 40 kr. sem er
lágmarksframlag skv. lögum.
13,4 millj. kr. hækkun
til byggingafram-
kvæmda
Eins og áður segir leggja borg-
arfulltrúar Alþýðubandalagsins
til að framlög til byggingafram-
kvæmda verði hækkuð um 13.4
millj. kr. frá því sem gert er ráð
fyrir í frumvarpinu. íhaldið á-
ætlar aðeins 7% hækkun á fram-
lagi til skólabygginga cg alls
enga hækkun á framlagi til i-
búðabygginga, en það þýðir að
færri skólastofur og miklum
mun færri íbúðir verða reistai
á næsta ári þar eð tilkostnaður
og dýrtíð fer sívaxandi af völd-
um viðreisnarinnar.
Tillögur Alþýðubandalagsins
um hækkun framlags til bygg-
inga eru þessar.
1. Framlag til skólabygginga
hækki úr 15 millj. í 18 millj. kr.
2. Nýir leikvellir og útivistar-
svæði hækki úr 1 millj. 350 þús.
í 2 millj. 265 þús. kr.
3. Framlag til bygginga al-
menningsnáðhúsa hækki úr 500
þús. í 1. millj. kr.
4. Framlag til byggingar
barnaheimila hækki úr 6 millj-
kr. í 9 millj. kr.
5. Framlag til Byggfingarsjóðs
Reykjavíkurborgar (íbúðabygg-
ingar borgarinnar) hækki úr 9
millj. í 15 millj. kr.
\ Kjördœma-1
| keppnin j
^ AiKtnrland h
H
Verðákvörðun á bolfiski
vfsað fii yfirnefndar
Undanfarna daga hefur Verðlags-
ráð sjávarútvegsins, fiskideild,
unnið að verðákvörðun bolfisks
fyrir árið 1963. Ráðið hefur ekki
náð fullu samkomulagi um verð-
ið, endanlegri verðákvörðun hef-
ur því veriö vísað til yfirncfnd-
Aðilar ráðsins samþykktu sam-
hljóða að óska eftir því við
bankafulltrúa Gunnlaug G.
Björnsson, að taka að sér starf
oddamanns í yfimefndinni.
Gunnlaugur hefur fallizt á til-
mælin.
Verðlagsráð kaus yfirnefndina
á fundi sínum í fyrradag hana
skipa:
Gunnlaugur G. Björnsson,
bankafulltrúi, formaður, Helgi
Þórarinsson, framkvæmdstjóri,
Reykjavík, Guðlaugur Stefáns-
son, framkvæmdastjóri, Vest-
mannaeyjum, Sigurður Pétursson,
útgerðarmaður, Reykjavík,
Tryggvi Helgason, sjómaður,
Frœg finnsk
skáldsaga
á íslenzku
t)t er komin á íslenzku skáld-
sagan „Mærin gengur á vatn-
inu“ eftir skáldkonuna Eevu
Joenpelto, en hún er i röð
fremstu rithöfunda er rita á
finnska tungu.
Þetta er mikil bók, rúmar
300 blaðsíður, og hefur Njörður
F. Njarðvík þýtt söguna. tJt-
gefandi er Isafoldarprentsmiðja.
Sem fyrr segir er Eeva Joen-
pelto í fremstu röð finnskra rit-
höfunda. Hún er rúmlega fertug
að aldri og sendi frá sér fyrstu
skáldsögu sína, „Bærinn Kaaker-
holma“ 1958. Hlaut hún ágætar
viðtökur og fylgdi síðan hver
bókin annarri. „Mærin gengur
á vatninu" er fimmta skáld-
saga höfundar og hefur fram til
þessa verið talin höfuðrit henn-
ar. Sl. ár hefur skáldkonan unn-
ið að framhaldi þessarar sögu.
Akureyri.
Yfimefndin kom síðan sam-
an til fyrsta fundar í gærdag.
I^- Austurland 50%
Reykjavík 45% ^
Norðurland, vestra 45% I
6 Reykjaneskjördæmi 40% k
k Vesturland 38%
q Vestfirffir 29% k
k Suffurland 27% |
% Norðurland, eystra 17%
k Þannig standa skilin í B
” happdrætinu yfir landiff og jh
B eru nú síffustu forvöff að J
J herða sóknina þessa síff- a
| ustu daga.
Austurland ekur hratt B
| upp í hæffirnar og Norður- £
t land, vestra er nú komiff H
H í 2. og 3. sæti ásamt höfuð-
k staðnum.
^ Reykjaneskjördæmi hef- L
ur veriff í sókn síffustu |
daga.
b Af einstökum stöðum
N viljum viff færa þakkir til |j
g Eyrarbakka, sem er búinn N
J aff selja upp og einnig fyr- B
| ir dágóða sendingu frá Ól- £
G afsvík.
S Við skulum herffa sókn- £
^ ina félagar. ^
Lán í óTánl
Um kl. 8.30 í gærmorgun vildi
það óhapp til, að hemlar bil-
uðu í bifreið sem stödd var á
Frakkastíg á móts við ölgerðina
Egil Skallagrímsson og rann bif-
reiðin undan brekkunni þvert
yfir bæði Laugaveg og Hverfis-
götu en bifreiðastjóranum tókst
er niður á Lindargötu kom að
sveigja bílinn inn í Lindargöt-
una. Lenti bifreiðin þar fram
af upphlöðnum kanti við gagn-
fræðaskólann og stöðvaðist loks
á skólahúsinu. ökumann bifreið-
arinnar sakáði ekki en stúlka
er var í bílnum hjá honum
meiddist nokkuð í baki og var
hún flutt í slysavarðstofuna.
Það verður að teljast lán í ó-
láni, að ekkert skyldi verða í vegi
bifreiðarinnar.
Hópur stýrimanna og
skipstjóra I Sjómanna
fé!
Kosningar á Alþingi
Ymsar kosningar fóru fram á
fundi sameinaðs þings í gær.
Þar á meðal voru þessar:
Yfirskoðunarmenn rikisreikn-
inganna 1962. Kosnir voru Jón
Pálmason og Björn Jóhannesson
af a-lista og Jörundur Brynjólfs-
son af b-lista.
Stjóm Fiskimálasjóð, til
þriggja ára frá 1. jan. 1963 til
31. des. 1965. Kosnir voru af
c-lista Björn Jónsson, af b-lista
Sigurvin Einarsson og af a-lista
Sverrir Júlíusson, Davíð Ólafs-
son og Jón Axel Pétursson.
Varamenn Konráð Gíslason (c),
Jón Sigurðsson skipstjóri (b) og
Sigurður Egilsson, Jakob Haf-
stein og Sigfús Bjarnason (a).
í verðlaunanefnd Gjafar Jóns
Sigurffssonar (í stað Matthíasar
Þórðarsonar). Kosinn var Sig-
urður Jónsson, framkvæmda-
stjóri í Slippnum.
Endurskoðendur Búnaðarbank-
ans til tveggja ára: Einar Gests-
son (a-listi), Guðmundur
Tryggvason (b-listi).
Nýbýlastjórn, til 4 ára frá 1.
jan. 1963: Kosnir voru af c-lista
Asmundur Sigurðsson (til vara
Stefán Sigfússon) , af b-lista
Steingrfcnur Steinþórsson (til
vara Haukur Jörundsson, af a-
lista Jón Pálmason, Jón Sigurðs-
son, Benedikt Gröndal, (til vara
Gunnar Gíslason, Jónas Péturs-
son, Pétur Pétursson).
Endurskoðendur Landsbanka
íslands. Af a-lista Ragnar Jóns-
son skirfstofustjóri, af b-lista
Guðbrandur Magnússon.
Endurskoffendur Útvegsbanka
íslands: Björn Steffensen (af a-
lista), Karl Kristjánsson (af b-
lista).
í stjórn Áburðarverksmiðjunn-
ar til 4 ára, frá 6. febr. 1963
til jafnlengdar 1967: Af a-lista
Pétur Gunnarsson, Tómas Vig-
fússon, af b-lista Vilhjálmur
Þór.
Sjómannafclag Reykjavíkur
hét fyrst Hásetafélag Reykjavík-
ur. Og þrátt fyrir nafnbrcyting- j
una er það fyrst og fremst há- ’
setafélag, eða ætti að vera það.
Og að sjálfsögðu ættu það að
vera STARFANDI HÁSETAR
og aðrir undirmenn á skipum
scm á hverjum tíma réðu stjórn
[élagsins og öðrum málum.
Svo furðulegt sem það má
teljast, er þó ailstór hópur stýri-
manna og skipstjóra sem halda
fullum félagsréttindum I Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur, og láta
sér ekki nægja að skipa háset-
um fyrir um borð, heldur ætia
sér líka það hlutverk að skipa
sjómönnum fyrir um stjórn í
stéttarfélaginu, um fulltrúa á
Alþýðusambandsþing og meira
að segja um kaup þeirra og kjör
og aðrar slíkar ákvarðanir.
Hér fer á eftir sjómönnum
til fróðleiks nöfn nokkurra
manna úr stýrimanna- og skip-
stjórahópnum í Sjómannafélagi
Reykjavíkur sem eru í félaginu,
með fullum félagsréttindum
Nokkrir þeirra hafa þegar kos-
ið við stjómarkjör það sem nú
fer fram í félaginu, og er merkt
með (x) aftan við nafn þeirra.
Skiipstjórar:
Gunnar Stefánsson, skipstjóri
hjá Ríkisskip.
Gunnar H. Ölafsson, skipherra
á varðskipinu María Júlía.
Jón M. Þorvaldsson, skipstjóri
á frystiskipinu Vatnajökli.
Stýrimenn:
Arngrímur Guðjónsson, 2. stýri-
maður á Tungufossi.
Ásgrímur Ásgeirsson, stýri-
maður hjá Landhelgisgæzlunni.
Bjöm T. Kjaran 2. stýrimaður
á Goðafossi. _ ,
Finnbogi Ólafsson, 3. stýri-
maður á Gullfossi.
Friðfinnur Kærnested, 1. stýri-
maður á .dýpkunarskipinu Gretti.
Garðar Þorsteinsson, stýri-
maður hjá Ríkisskip.
Guðmundur Dagfinnsson (x)
stýrimafVur hjá Ríkisskip.
Gústav Siemsen, (x) stýrimað-
ur á Dettifossi.
Halldór G. Oddsson, (x) stýri-
maður á Esju.
Halldór Sigurþórsson, formað-
ur Stýrimannafélags íslands.
Hannes Hafstein, 2. stýrimað-
ur á Gullfossi.
Helgi Steinsson, 3. stýrimað-
ur á Reykjafossi.
Jón G. Axelsson, 1. stýrimað-
ur á Rangá.
Jón Nikulásson, (x) 1. stýri-
maður á dráttarskipinu Magna.
Jón Axel Pétursson, fyrrver-
andi formaður Stýrimannafélags
Islands.
Kristleifur Einarsson, 3. stýri
maður á Tungufossi..
Loftur Hafliðason, (x) 3. stýri-
maður á Dettifossi.
Magnús Einarsson, 1. stýri-
maður á Þyrli.
Magnús Eymundsson (x) stýn-
maður hjá Landhelgisgæzlunni.
Páll Gestsson, 2. stýrimaður
á olíuskipinu Kyndill.
Pétur S. Sigurðsson, (x) sum-
arstýrimaður hjá Eimskip.
Sigurð Markússon, 1. stýri-
maður á Heklu.
Valdimar Björnsson, 1. stýri-
maður á Goðafossi.
Þór Elíasson, 3. stýrimaður á
Fjallfossi.
Þorlákur Þórarinsson (x) 3.
stýrimaður á Goðafossi.
Ólafur Valur Sigurðsson, stýri-
maður hjá Landhelgisgæzlunni.
Jón Þór Karlsson, stýrimaður
hjá Landhelgisgæzlunni.
Hér munu þó ekki öll kurl
komin til grafar. Hyað finnst
ykur, starfandi hásetar? Finnst
ykkur eðlilegt að þessir yfirmenn
hafi full félagsréttindi í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur, og
geti skipað okkur fyrir líka f
landi..? Svarið því, með því að
greiða B-listanum, lista starf-
andi sjómanna, atkvæði í stjóm-
arkosningunni í Sjómannafélagi
Reykjavíkur, sem nú stendur yí-
ir hvern virkan dag, kl. 10—12
f.h. og kl. 3—6 e.h.___________
Umboðsmenn HÞ
i Vestsrlandi
Guðmundur M. Jónsson, Rein,
Akranesi. Sími 630.
Olgeir Friðriksson, Borgamesi.
Jenni R. Ólafsson, Stykkis-
hólmi.
Skúli Alexandersson, Hellis-
sandi.
Benjamin Guðmundsson, Ólafs-
vík.
Björn Guðmundsson, Grafar-
nesi.
Umboðsmenn happdrættisins
hafa miða til sölu og taka við
skilum frá þeim, sem hafa feng-
ið senda miða.
Einnig má senda til skrifstofu
happdrættisins í Reykjavík á
Þórsgötu 1.
Til sjés m lands!
Hagerup Isaksen skífulagningameistari kaus nýlega við
stjómarkjör í Sjómannafélagi Reykjavíkur. Isaksen er af
norsku bergi brotinn og hefur stundað skífulagningastörf
í tvo til þrjá áratugi hjá ýmsum góðborgurum þessa bæj-
ar með miklum ágætum, enda sér þess merki víða á gólf-
um og þiljum.
En hverra hagsmuna gætir þessi skífulagningameistari
í Sjómannafélagi Reykjavíkur?
Starfandi sjómenn! Herðið róðurinn gegn landliði og
gerðardómsmönnum. Kjósið B-listann! Kosiið er daglcga í
skrifstofu Sjómannafélagsins í Alþýðuhúsinu við Hverfis-
götu kl. 10—12 og kl. 3—6.
Starfandi sjómaður.
Van-
metakennd
Mogunblaðið reynir einatt
að lýsa sér sem hófsamlegu
borgaralegu málgagni sem
vilji frjálsan fréttaflutning og
sé sérstaklega annt um frjálsa
menningu. Allar athafnir rit-
stjómarinnar brjóta þó í bága
við þessa sjálfslýsingu; ekk-
ert blað á íslandi er jafn of-
stækisfullt í málflutnlngi sín-
um og Morgunblaðið eða legg-
ur þvílíkt kapp á að ala upp
með lesendum sínum fordóma
og höfða síðan til þeirra í
stað frjálsrar hugsunar. Og
ekki sizt er blaðið frábitið
frjálsum fréttaflutningi, til
að mynda um menningarmál.
Það er þannig að verða föst
regla að blaðamennimir fá
ekki að birta eðlilegar frétt-
ir um menningarviðburði, sem
sósíalistar standa að. hversu
fréttnæmir sem þeir eru og
þótt þeir hafi engin tengsl við
dægurmáladeilur. Nú nýlega
minntist Mál og menning til
að mynda aldarfjórðungsaf-
mælis síns með því að Sefa
út sérstaklega vandaðan bóka-
flokk með nýjum verkum eft-
ir ýmsa snjöllustu rithöfunda
þjóðarinnar. skáld, fræðimenn
og ritgerðahöfunda. Félagið
hafði blaðamannafund af
þessu tilefni. og þar mætti
einnig blaðamaður frá Morg-
unblaðinu. Efiaust hefur
hann skrifað ágæta frétt um
bennan menningaratburð. en
hún hefur ekki ennþá birzt
i Morgunblaðinu. Ritstjórar
þeir sem. sérstaklega þykjast
þjóna frjálsum fréttaflutn-
ingi og frjálsri menningu
hafa kastað henni i bréfa-
körfuna
Trúlega þykjast ritstjórarn-
ir vera miklir menn þegar
þeir hreykja sér á ofstæki
sínu. En það er þá vegna
þess að þeir eru svo fáfróður
að þeir vita ekki að undir-
rótin heitir vanmetakennd.
— Austrl.