Þjóðviljinn - 21.12.1962, Qupperneq 12

Lætur Sjémannafélag Reykjavíkur
líðast stórfelld samningsbrot
Föstudagur 21. desember 1962 — 27. árgangur — 280. tölublað.
! Deilda-
ikeppnin

J 15. deild: Selás og Smá-
lönd 73%
W 5. deild: Norðurmýri 72%
I 1. deild: Vesturbær 64%
k 9. deild: Kleppsholt 60%
^ 11. deild: Smáíbúðahverfi,
vestanmegin 56%
14. deild: Herskálakamp-
| ur 55%
™ 10. deild b: Vogarnir 53%
b 7. dcild: Rauðárholt 51%
f 4. deild a: Þingholtin 51%
| 4. deild b: Skuggahverfi
í 44%
k 3. deild: Skarjafjörður og
" Grímsstaðaholt 44%
b 8. deild a: Teigarnir 44%
J 13. deild: Blesugróf 40%
| 6. deild: Hlíðarnar 39%
J 10. deild a: Heimarnir 36%
| 2. deild b: Lækirnir 35%
J 12. dtíild: Melarnir, Skjól-
in og Seltjarnarnes 34%
v 12. deild: Sogamýri og
| Gerðin 30%
k Þannig standa skil til
* happdrættisins hér í bæn-
k um.
™ Selás og Smálöndin
jh hafa brunað upp í fyrsta
" sæti og eru heiðurstitlar
b valtir þessa daga. En Norð-
J urmýrin og Vesturbærinn
■ fylgja fast eftir og verður
J spennandi að sjá skrána á
■ morgun.
k Þá hafa Þingholtin og
■ Hlíðarnar allt í einu sótt
k fram, en sama er ekki að
segja um 13. deild og 2.
k deild, sem ekki hafa
* hreyfzt undanfarið.
k Nú eru aðeins þrír dag-
® ar eftir og mikið í húfi að
■ nota þessa daga sem fram-
J ast er unnt til þess að
■ tryggja útgáfu blaðsins í
J miklum átökum framundan.
■ Brunum áfram, félagar.
J Skilum aðeins peningum,
B engum miðum.
!
I
i
Mikil óánægja er meðal sjó-
manna á stóru Reykjavíkurbát-
unum vegna uppgjörs á sl. vori,
sem þeir telja samningsbrot, og
vegna aðgerðarleysis stjórnar
Sjómannafélags Reykjavíkur að
rétta hlut sjómannanna í því
máli. im
Bátar þessir, þeirra á meðal
Rifsnes Björn Jónsson, Helga,
Pétur Sigurðsson, fóru aldrei í
útilegur á vertíðinni í fyrravet-
ur, heldur lönduðu daglega alla
vertíðina. Ágreiningurinn við
uppgjörið er í því fólginn, að
útgerðarmenn gerðu upp hvað
kaupið snerti eins og um úti-
legubáta væri að ræða, en sjó-
menn krefjast uppgjörs miðað
við báta sem landa daglega.
+ Hýrudregnir um
3—4 þúsund krónur
Þetta munar 3000—4000 kr.
fyrir hvern háseta, og telja þeár
þetta ranglega af sér haft.
Sjómenn mótmæltu þessu þeg-
ar við uppgjörið á sl. vori, og
þegar útgerðamenn reyndust ó-
fáanlegir að leiðrétta það, snéru
sjómenn sér til Sjómannafélags
Reykjavíkur og báðu það að
taka málið að sér og reka rétt-
ar félagsmanna sinna.
Nú er liðið hálft ár, og Sjó-
mannafélagið virdist enn ekk-
ert hafa gert í málinu sem gagn
er að, og telja sjómenn sig hafa
fengið lítið annað en vífilengjur
og óeðlilegan drátt á málinu úr
þeirri átt.
•ie Málinu verður fylgt eftir
Hlutaðeigendur munu þó hafa
fullan hug á að láta ekki sein-
læti stjómarvalda Sjómannafé-
lagsins verða til þess að eyða
málinu, en að sjálfsögðu er það
fremsta skylda félagsins að sjá
til þess að ekki sé svindlað á
félögum þess og af þeim dregið
réttmætt kaup.
Væri ekki úr vegi að stjórn
Sjómannafélagsins sýndi i verki,
t.d. með röggsemi í þessu máli
þó seint sé, að hún standi und-
ir því lofi sem hún lætur skrifa
um sig annað veifið í aðalmál-
gagn atvinnurekenda. Þótt lof
atvinnurekendamálgagns kunni
að láta sætlega í eyrum sumra
verkalýðsleiðtoga, væri þó sjálf-
sagt hollt fyrir stjóm Sjómanna-
félags Reykjavíkur að sinna af
meiri festu og manndómi hags-
munamálum sjómannanna, eins
og hún er skyldug til.
!
saou upp a
Akureyríngar harð-
ir gegn sjoppunum
Akureyri 19/12 — Á fundi bæj-
arstjómar Akureyrar í fyrra-
dag kom sjoppumálið svokall-
aða til endanlegrar afgreiðslu.
Það hafði gerzt í millitíðinni, að
sjoppueigendur , hpíðu skrifeð
bæjarstjórn og boðizt til að
fjarlægja glymskratta úr sjopp-
um sínum og hlíta öllum settum
reglum. ef þeir fengju að búa
við sama sölutíma og áður.
Þetta kom fyrir bæjarráð og
samþykkti það að halda fast við
fyrri ákvarðanir. Á bæjarstjórn-
arfundinum kom síðan fram til-
laga frá íhaldinh um það, að að-
útibú
yngsta
Verzlunarbankinn í Reykja-
opnar í dag útibú að Laugavegi
172 og þar verður einasti inn-
keyrslubanki landsins. Þannig
að menn, sem eru á annað borð
að flýta sér geta ekið að sér-
stökum glugga og fengið full-
komn,a bankaafgreiðslu um hann.
Verzlunarbankinn tók til
starfa í byrjun síðasta árs, en
viðskipti hafa blómgast svo að
nú hefur reynst óhjákvæmilegt
að færa út kvíarnar og oona
þetta glæsilega útibú, sem Ámi
H. Bjamason verður fyrir en
harin er elnn af elstu starfs-
rnönnum fyrirtækisins.
Þorvaldur Guðmundsson for-
maður bank-aráðs, sagði í opn-
unarræðu að aðstaða íslenzkra
banka væri nú ójöfn og tími
væri til kominn að athuga
hvort ekki væri fært að veita
öllum bönkum sæti við sama
borð í utanríkisviðskiptum.
Hið nýja útibú verður opið
alla virka daga frá kl. 13.30
til 19.00, en á laugardögum frá
kl. 10.00 til 22.30.
Að síðustu má geta þess, ,að
bankinn hefur í/hyggju að o.pna
brátt hið fyrsta utanbæjarúti-
bú sitt.
gerðum yrði frestað í málinu
og umsagnar leitað hjá kaup-
mönnum og verzlunarmannafé-
laginu. Bentu flutningsmenn á
Reykjavík sem fordæmi í þessu
efnl. Tillagan var felld með 6
atkv. gegn 5. Athygli vakti, að
kratinn greiddi henni atkvæði,
en hann var einmitt flutnings-
maður þeirrar tillögu. að sjopp-
unum skyldi lokað.
Með þessari afgreiðslu bæjar-
stjórnar er það endanlega á-
kveðið að um áramótin koma til
fr.amkvæmda þær breytingar á
reglugerð um lokunartíma sölu-
búða, að sjoppum verður óheim
ilt að hafa opið lengur en til
kl. 18 á virkum dögum á tíma-
bilinu frá 1. okt. til 1. júní, en
til kl. 22 yfir sumarið. Breyting-
amar ná þó ekki til benzínaf-
greiðslustaða eða blaðsölustaða.
sem afgreiða út um söluop, ekki
heldur til kvikmynda- eða sam-
komuhúsa. Jafnframt þessu er
verzlunum almennt beimilað að
bafa opið frá kl. 10 til 12 á
sunnudögum.
Þann 14. desember sl. lauk fil.
kand. Inger Grönwald frá Sví-
þjóð íslenzkuprófi fyrir erlenda
stúdenta (Baccalaureatus phil-
ologiae Islandicae) við Háskóla
Islands, með hárri 1. einkunn.
Síðustu tónleikar
Asjkenazí í kvöld
Sovézkl píanósnillingurinn
Vladímír Asjkenazí heldur þriðju
og síðustu tónleika sína í Há-
skólabíói í kvöld.
Hann lék verk eítir Mozart,
Prokoféf og Chopin í Þjóðleik-
húsinu og Háskólabíói á mánu-
dag og miðvikudag; aðsókn var
geysimikil að báðum þessum
tónleikum og viðtökur áheyrenda
einstaklega hlýlegar. Á tónleik-
unum í kvöld eru önnur við-
fangsefni en á hinum fyrri: verk
eftir Ravel, Liszt, Ovstjínníkof,
Schuman og Mozart.
!
i
Kristján Matthíasson.

Það var síðdegis í gráu
skammdegisrökkrinu, að ég
várð á vegi Kristjáns Matt-
híassonar, þegar hann var að
koma úr vinnunni í Freyju
á Lindargötunni. Hann dreif
mig undir eins inn í bíl og
bauð mér með sér heim. Það
var notalegt í stofunni á efsta
lofti á Víðimel 29. Hún Mar-
grét Einarsdóttir konan hans
tók á móti okkur og fór strax
að huga að kaffinu. Við
hreiðruðum um okkur ’ karl-
arnir á meðan og það fór vel
á með okkur, enda báðir að
vestan. Hann fæddist fyrir
nærri sjötíu árum í Feigs-
dal í Arnarfirði, var lengi á
Patreksfirði og síðan í Vest-
mannaeyjum og stundaði sjó,
20 ár var hann á Norðurlandí
við síldarverksmiðjumar í
Krossanesi og á Skagaströnd,
en flutti svo til Reykjavíkur
og vinnur nú í sælgætisgerð.
— Og er ekki leiðinlegt fyr-
ir gamlan sjómann að vinna
svona verksmiðjuvinnu?
— Það er verstur þessi
vélahávaði, hann er að gera
mann heyrnarlausan. — En
ég er alveg búinn að gleyma
blessuðum sjónum. Ég var 12
ára, þegar ég fór fyrst á sjó-
inn.
— Það hefur nú ekki verið
í alvöru, skýtur Margrét inn í.
— Jú, ég held það nú, dró
fisk, meira að segja steinbít,
marga.
— Og heilsan, hún er góð
ennþá?
— Ojá, ég ét pillur og vinn.
Maður má vera ánægður,
meðan maður kemst til vinnu
sinnar, eða er það ekki? Það
var héma fyrir nokkrum ár-
um, að læknirinn ráðlagði
mér að hætta að vinna. Ég
vissi um 6 aðra kalla, sem
hann ráðlagði það sama. Þeir
hættu allir, nema ég, og nú
eru þeir allir dauðir, nema ég.
— Og hvernig líkar þér í
Iðju?
— Ég held manni þurfi
nú ekki að líka illa í Iðju.
Dagsbrún veitir okkur kjara-
bæturnar, hún vinnur fyrir
hosiló |
okkur. Maður hefur sosum^
ekki þurft að standa í verk-fc
föllunum, síðan maður fór úrj
Dagsbrún.
— En hann Guðjón? £
— Hann Gaui auminginn.l
Maður þarf nú ekki að látak
sér h'ka illa við hann. Þetta er^
fast leiguþý hjá íhaldinu, við|k
höfum aldrei ætlazt til meirafc
af honum. Já, en ég segi það: J
Ef hin vinnandi hönd gæti ■
einhvemtíma séð, hvað hún á J
að gera fyrir sjálfa sig, efl
verkalýðurinn hefði skilning?
á því að standa saman, þáB
þyrfti hann nú ekki mikið aðj
óttast.
— Til þess yrði Þjóðviljinn k
nú líklega að vera betri og®
útbreiddari. h
— Já, Þjóðviljinn, mér líkar J
hann nú bara vel, alveg B
prýðisvel. Og mikið hefurj
hann batnað, ég vona að hann ■
fari enn batnandi. Mér finnst, k
að skilyrðislaust eigi hverl
einasti vinnandi maður aðk
kaupa hann. Ég held að ég^
sé búinn að kaupa hann síðan k
hann fór að koma út. Ég skil"
heldur ekki, að það sjái ekki hk
allir, hvað hann hefur batnað, ®
ekki bara stækkað, heldurö
batnað. ™
Já mér finnst aldrei ofgertB
fyrir Þjóðviljann. Ef við?
misstum hann, þá held ég viðí
mættum bara hanka upp ogj
segja við andstæðingana:!
Hérna erum við, takið okkur.k
— Hvað segirðu þá um^
happdrættið?
— Ég segi nú ekki margtj
um það, ekki nema þetta: ■
Skila bara peningum, engumj
miðum.
Nú er blaðamaðurinn búinnK
að hella í sig mörgum bollum^
af kaffinu hennar Margrétark
og finnst kominn tími til að B
tygja sig til ferðar.
— En heyrðu Kristján. Ef"
ég skyldi nú birta viðtal við ■
þig, þá verð ég að hafa myndj
af þér. ■
— Það er engin mynd til,w
nema ein gömul, hún var tek-B
in einhvem tíma, þegar égk
var bæði þreyttur og syfjaður.^
Já ég hef oft vakað mikiðk
um ævina, allt upp í 80 tíma B
héma á sjónum í gamla daga.ö
Nei skila þú bara kveðju N
þama upp í hosiló, og segðuB
þeim að ég óski Þjóðviljanum J
alls góðs. — F.T.H.
Svona efna þeir loforðin
TryggiB ykkur miBa í tísm
Aðgöngumiðar að jólatrés-
skemmtun Sósíalistafélags-
Reykjavíkur í Iðnó kl. 3 síð-
degis á þriðja í jólum,
fimmtudaginn 27. desember,
eru seldir í skrifstofu félags
ins Tjarnargötu 20. — Þar
sem búast má við mikilli að-
sókn er mönnum ráðlagt að
tryggja sér miða í tæka tíð.
Stórfe
svara
Ilafnfirðingum er ætlað að
greiða um 4,3 millj. kr. hærri
gjöld til bæjarsjóðs en áætlað
var á síðustu fjár’nagsáætlun
bæjarins, og mun það vera
mesta hækkun, sem þekkzt hef-
ur í sögu bæjarins á cinu ári og
nemur hún um 23% af áætlaðri
útsvarsupphæð í fyrra.
Á fundi bæjarstjómar Hafn-
arfjarðar 18. des. lagði bæjar-
stjómarmeirihlutinn (íhald og
Framsókn) fram frumvarp að
fjárhagsáætlun bæjarsjóðs fyr-
'r næsta ár.
Samkvæmt frumvarpinu
hækka útsvör um rúmlega 2.5
millj. króna og aðrar álögur.
fasteignagjöld og aðstöðugjöld, i
kun út-
narfirði
um tæplega 1,5 millj. kr. Auk
þess er nýjum skatti á hús-
byggjendur. gatnagerðargjaldi,
bætt við skattasúpuna.
Þessar hækkanir á álögum á
bæjarbúa eru lagðar til, enda
þótt þar að auki sé gert ráð fyr-
ir 1 millj. króna lántöku og 980
þús. kr. tekjum af landsútsvör-
um, sem ekki voru á fjárhags-
áætlun í fyrra. Landsútsvörin
voru ætluð til að lækka almenn
útsvör hjá þeim bæjarfélögum,
sem voru afskipt með útsvör frá
fyrirtækjum. sem nú greiða
landsútsvör. en íhaldið og
Framsókn f Hafnarfirði ætla
sannarlega ekki að nota þau til
þess.
Þær stórfelldu hækkanir á
skattaálögum á Hafnfirðinga,
sem nýi meirihlutinn boðar nú
stinga mjög í stúf við kosninga-
áróður þessara flokka, sem hétu
bæjarbúum því fyrir síðustu
kosningar að Iækk,a álögur, ef
þeir kæmust til valda.
Raunin hefur orðið sú, að sl.
sumar urðu framsvæmdir á veg-
um bæjarsjóðs hinar minnstu,
sem þekkzt hafa um langt ára
bil. Og nú þegar kemur að því
að efna loíorðin um lækkun
skattaálagna, verða efndirnar
þær að hækka öll gjöld meir
en nokkru sinni fyrr hefur
þekkzt.
i

»
4