Þjóðviljinn - 19.02.1963, Page 8

Þriðjudagur 19. febrúar 1963
<5 -? - • »
gj- ■rfrA •"
Miklir erfiðleikar eru nú í sambúð Bandaríkja nna og Kanada, eítir að Bandaríkjastjórn varð
þess valdandi með freklegri íhlutun sinni í inn anlandsmálefni Kanada, að stjórn Diefenbakers
neyddist til að scgja af sér, svo að rjúfa varð þingið og efna til nýrra kosninga. Flokkur Diefen-
bakers gengur til kosninganna með það sem mc ginkröfu að Kanadamenn fái að stjórna sínum
eigin málum sjálfir án ótilhlýðilegra afskipta B andaríkjamanna, Deilan stendur einkum um hvort
loftvarnasveitir Kanada skuli búnar kjarnavopnum cða ckki, en því hefur íhaldsflokkur Diefcn-
bakers staðið á móti. Hins vegar halda Bandaríkjamenn því fram að án kjarnavopna séu lofí-
varnir Kanada gagnslausar og hin miklu radarkerfi í Kanada því varnarlaus. Myndin er tckin í
einni radarstöð Norad-kerfisins og er hún á Booth ia-síraga í Norður-Kanada.
Kosningar í Vestur-Berlín
Brandt jók fytgí
sitt, CDU tapaði
VESTUR-BERL-ÍN 18/2 —Sósíal-
dcmókratar Wjlly Brandts unnu
mikinn sigur í borgarstjórnar-
kosningunum í Vestur-Berlin í
g:ær, en Kristilegi demókrata-
flokkurinn (CDU) varð fyrir
iniklu fylgistapi. Frjálsir demó-
kratar ,iuku fylgi si.tt verulega
og er búizt við að þeir muni nú
mynda samsteypustjórn með sós-
'aldemókrötum.
Úrslit kosninganna urðu þessi:
Sósíaldemókratar fengu 961.943
atkvœði eða 61.9°/,, (855.127 og
52,6% 1958), Kristilegir demó-
kratar 448,389 og 28,9 (608,927
og 37,3), Frjálsir demókratar
123.318 og 7,9 (61.054 og 3,8),
Sameinaði sósíalistaflokkurinn
(SED) 20.887 og 1,3 (31.520 og
1.9). Bqrgarfulltrúunum hefur
fjölgað úr 133 í 140 og skipt-
ast þeir þannig: Sósialdemókrat-
ar 89 (áður 78), Krist.iiegir
demókratar 41 (55) og Frjálsir
demókratar 10 (0). SED fær
engan fulh'rúa. þar sem flokk-
urinn fékk ekki 5 prósent at-
kvæða.
Enda þótt sósialdemókrataj
hafi öruggan meirihluta í borg
arstjóminni eru taldar mesta
líkur á að þeir myndi samsteypi
stjórn, eins og þeir gerðu reynr1
ar líka á síðasía kjörtímabi
En nú er búizt við að þeir lei
eftir samstarfi við frjálsiynr’.
demókrata. en látj Kristilegun
demókrötum eftir stjórnarand-
stöðuna.
Úrslitjn eru túlkuð sem beinn
stuðnjngur við Brandt og þá
fyrirætlun hans að eiga við-
ræður við Krústjoff, forsætjs-
ráðherra Sovétríkjanna, þegar
Willy Brandt
hann kom til Austur-Berlínar í
síðasta mánuði. Kristilegir demó-
kratar komu þá í veg fyrir þær
viðræður með þvi að hóta því
að slíta stjórnarsamstarfinu.
Er enn á valdi uppreisnarmanna
Anzoategui er við
strönd Brasilíu
Rætt á EFTA-fundi
Lækkun á tollum
á sjávarafurðum
GENF 18/2 — A fundi ráðherra-
nefndar Fríverzlunarbandalagsins
EFTA í Genf í dag Iagði norski
fulltrúinn niikla áhcrzlu á að
aðildarríki bandalagsins felldu
niður eða Iækkuðu tolla á sjáv-
arafurðum.
Danski fulltrúinn hafði áður
lýst yfir að Danir myndu ekki
geta tekið á sínar herðar meiri
tolialækkanir á iðnaðarvörum,
ef ekki yrðu lækkaðir tollar á
landbúnaðarafurðum, enda
myndu þeir verða fyrir þarðinu
á því að slitnað hefur upp úr
viðræðum við Efnahagsbandalag-
ið, þar sem mikill hluti af út-
flutningi Dana á landbúnaðar-
afurðum væri til EBE-landanna.
Brezki fulltrúinn kvaðst vel
geta skilið erfiða aðstöðu Dana
og sagði hann að brezka stjórn-
NEW YORK 18/2 — Hafnar-
verkamenn á austurströnd Banda-
ríkjanna hafa aflýst verk-
banni sem þeir ætluðu að setja
frá og með degjnum í dag á
skip frá Póllandi og Júgóslavíu.
Þeir aflýstu verkþanninu að ósk
forseta bandaríska alþýðusam-
þndsins AFL-CIO, George Meany.
en hann hafði skorizf í leikinn
að beiðni bandariska utanríkis-
ráðuneytisins. Verkbannið hafði
verið boðað vegna þess að Júgó-
slavar og Pólverjar eiga við-
skipti við Kúbu.
in væri fús til að gera tvíhliða
samninga um lækkun á tollum
á sjávarafurðum og einnig þótt
fleiri ríki en tvö ættu aðild að
þeim. Hins vegar bæri að taka
tillit tll þess að fleiri þjóðir en
aðildarþjóðir EFTA ættu hér
hagsmuna að gæta og gæti þetta
mál því orðið erfitt viðureignar.
Byrjsð að ræða
12 mílna land-
helgi Færeyja
LONDON 18/2 — 1 dag hófust
í London viðræður milli full-
trúa Dana og Færeyinga annars
vegar og brezku stjórnarinnar
hins vegar um landhelgi Fær-
eyja, en færeyska landstjórnin
hefur lýst yfir að hún sé stað-
ráðin í að taka upp óskoraða
tólf mílna landhelgi þegar
samningur Dana og Breta um
landhelgina rennur út 28. apríl
n.k. Dundee lávarður, aðstoðar-
utanríkisráðherra Breta, er fyrir
brezku samningamönnunum, en
Svénningsen sendiherra er for-
maður dönsku nefndarinnar. Per
Hækkerup utanríkisráðherra
kemur á morgun til London að
taka þátt í viðræðunum, en
hann er nú á ráðherrafundi Frí-
verzlunarbandalagsins í Genf.
Mil:il flóð eru á
Spáni og í Portúgai
MADRID og LISSABON 18/2 — j einkum í hinu frjósama Ribatejo-
Mikil flóð eru víða á Spáni og ! héraði í miðju landinu. Vegna
í Portúgal nú þegar aftur cr i óvenjmikillar úrkomu undanfar-
tekið að hlýna í veðri eftir j ið hefiir hækkað svo í Tejo og
frostin og snjókomuna að und- öðrum fljótum landsins að þau
anförnu. j hafa flætt yfir bakka sína. Bær-
i inn Santarem er nærri einangr-
1 Cordoba-fylki hafa um 30.000 | agur frá umheiminum og mörg
manns verið flutt burt frá heim- þorp eru alveg undir vatni.
ilum sínum vegna flóðanna. All- j Einnig á Suður-ltalíu hafa
margir munu hafa látið lifið en yerið mikii fióð síðustu dagö
tala þeirra er ekki vituð með og drukknuðu sjö manns þar um
neinni vissu. | helgina. Fréttir berast líka af
Einhver mestu flóð sem komið miklum vatnaVöxtum í Júgó-
hafa í Portúgal eru þar nú,1 slavíu.
Marz 1. fann 3.
geislunarbeltið
MOSKVU 18/2 — Sovézka geim-
farið Marz 1. sem er á leið til
nágrannaplánetunnar og er vænt-
anlegur i nálægð hennar í júní
hefur íundið þriðja geislunar-
beltið umhverfis jörðina fyrir ut-
an þau tvö sem áður voru kunn
og kennd eru við bandaríska vís-
indamanninn van Allen. Geisl-
unarmagnið í þessu belti er enn
meira en í hinum beltunum
tveimur, segir Tass-fréttastofan.
Ekkert samband
fæst við Sycom
CANAVERALHÖFÐA 18/2 —
Vísindamenn á Canaveralhöfða
hafa gefið upp alla von um að
ná sambandi við endurvarps-
tunglið Syncom sem skotið var á
loft í síðustu viku og eru í þess
stað teknir að undirbúa næstu
tilraun með tungl af sömu gerð.
Enn hefur þó ekki verið ákveð-
ið hvenær því verður skotið á
loft, en þess mun varla vera
langt að bíða.
neitar aS
koma fram
WASHINGTON 18/2 — Banda-
ríkjastjórn hefur slitið samninga-
umleitunum við útvarps- og sjón-
varpsfélög í Evrópu um dagskrá
sem átti að hcita „Rætt við
Kcnnedy forseta“ og ætlunin var
að út- og sjónvarpa samíímis I
ýmsum löndum Vcstur-Evrópu.
Frá þessu var skýrt í Washing-
ton í dag, en viðræðunum var
hætt skömmu eftir að de Gaulle
lagði bl'átt bann við því að Brét-
um yrði hleypt í Efnahagsbanda-
lag Evrópu og lagzt algerlega
gegn tillögum Kennedys um sam-
eiginlegan kjarnavopnabúnað inn-
an Atlanzhafsbandalagsins.
Talsmenn Bandaríkjastjórnar
taka þó fram að andstaða de
Gaulles gegn sjónarmiðum
Kennedys sé aðeins ein ástæðan
af mörgum fyrir því að forset-
inn telur ekki tímabært að skýra
þjóðum Evrópu frá viðhorfum
sínum. Gefið er í skyn að við-
ræðurnar um slíka sjónvarpsdag-
skrá með forsetanum kunni að
verða teknar upp aftur, þótt síð-
ar verði.
BRASILÍU og WASHINGTON
18/2 — Venezúelska kaupfarið
Anzoategui sem uppreisnarmenn
náðu á sitt vald snemma í síð-
ustu viku er við norðurströnd
Brasilíu og er búizt við því að
það haldi til hafnar þar og muni
uppreisnarmenn fá þar hæli sem
pólitískir flóttamenn.
Uppreisn var gerð á skipinu
á þriðjudaginn og hefur þess síð-
an verið leitað bæði af venezú-
elskum og bandarískum herskip-
um og flugvélum, en ekki hafð-
izt upp á þvi fyrr en nú um
W ASHINGTON 18/2 — Harold
Wilson, hjnn nýkjörni Ieiðtogi
brezka Vcrkamannaflokksins,
sagði í sjónvarpsviðtali hér í
gærkvöld að hann værí andvígur
helgina. Bandaríska flotastjómin
segir að skipið liggi fyrir festum
um 300 metra frá eynni Maraca
sem er í mynni Amazónfljóts.
Var talið sennilegt að ætlunin
væri að sigla skipinu upp fljótið,-
t.d. til hafnarbæjarins Belem.
Goulart Brasilíuforseti bað í
dag brasilíska flotann að fylgjast
vel með ferðum skipsins og gera
sér aðvart. Mestar líkur eru tald-
ar á að uppreisnarmenn muni fá
hæli í Brasilíu sem pólitískir
flóttamenn, eins og þeir sem
rændu skipinu Santa Maria fyrir
rúmum tveimur árum.
samningi þeim sem Iíennedy
forseti og Macmillan forsætis-
ráðherra gerðu með sér í Nassau
á Bahamaeyjum fyrir jól, en í
honum er gert ráð fyrir að
Bretar fái Polaris-flugskeyti frá
Bandaríkjunum. svo að þeir geti
haldið áfram sjálfstæðum
kjarnavopnabúnaði.
Yfír 800.000 atvinnulausir i BrefS
Viðtal í bandarísku sjónvarpi
Wilson er á móti
Nassau-samningi
Atvinnuleysi er nú meira í Bretlandi en nokkru sinni cftir stríö og er fjöldi atvinnulcysingja nú
kominn yfir 800.000 og hcfur þcim fjölgað ört undanfarnar vikur. Mest cr atvinnulcysið í norður-
héruðum Englands, Skotiandi og á Norður-lrlan di og ekki hvað sízt í skipasmíðaiðnaðinum.
Verkamcnn hafa að sjálfsögðu krafizt úrbóta og tafarlausra aC-gcrða af hálfu stjórnarvaldanna, en
hingað til hafa þau lítið sem ekkcrt sinnt kröfum þeirra. Myndin cr tekin á fundi afvinnuleys-
Ingja vlð Merseyside.
Wilson kvaðst sannfærður um
að Kennedy forseti væri sjálf-
ur andvígur þessum samningi og
því að Bretar réðu yfir sínum
eigin kjarnavopnum Hann hefði
aðeins gert þennan samning til
að friða brezka íhaldsflokkinn
sem orðjð befði æfur yfir þeirri
ákvörðun Bandaríkiastiórnar að
hæ'.ta við smíði Skybolt-eld-
flauganna sem hú- hafðj lofað
••ð láta Bretum í té
— Við erum sömu skoðunar
i og Bandarík.iastjórn sagðí Wil-
1 'on. Bretar hafa enn hiutverki
••ð gegna en bað blutverk er ekki
: hví fólgið að hejr verði áfram
’-mrnorkuveldi Það er hlutverk
'"■andarikiarna að sjá fyrir
'-•srnavopnabúnaði vesturlanda.
Wilson saaði aðspurður að
'feur hans í atkvanðagreiðslunnj
um leiðt.oga Verkamannaflokks-
ms væri siaur fyrir sðs.'alisma
'“m miðaður væri vjð aðstæður
"’agsins í daa oa hau vandamál
"cm aðkallandj væru að lej'sa
nú Hann neitaði þv; að hann
befði ævinieca verið andvígur
Gaitskell, he’dur hefði hann
íafnan laa': sia alian fram til
að vernda eininguna i flokkn-
um Hann saað] að miöa miklar
líkur væru á því að Verkg-
mannaflokkurjnn myndi vinna
',n,lr ’■ —'"tu þingkqsningum i