Þjóðviljinn - 27.04.1963, Blaðsíða 6

g SÍÐA
MÓÐVILIINN
Laugardagur 27. april 1963
Beinkröm, skyrbjúgur og blóðleysi
enn útbreiddir sjúkdómar í Evrópu
Dæmdur vegna
„hættulegra"
skjala
SALSBURY 24/4. — DómstóH
f Salisbury í Suður-Ródesíu
dæmdi í dag blaðamanntnn John
Sutherland Mackay í sex mán-
aða fangelsisvist vegna „hættu-
Iegra“ skjala sem fundust í
vðrrlu hans. Mackay er Breti
að fæðingu.
Mackay skýrði réttinum fri
þvi að hann hefði komizt yfir
skjalið til þess að notfæra sér
við vinnu sína. Skjalið sem um
er að ræða er umburðarbréf frá
Ndabaninge Sithole, fyrrverandi
foringja Afríska þjóðarflokks-
ins (ZAPU).
Mackay viðurkenndi að hann
styddi ZAPU. Hann var þó
sýnkaður af aukaákærum sam-
kvæmt lögum um bönnuð sam-
tök.
Hussein
Hungursneyð hefur ekki komið upp í Evrópu
eftir seinni heimsstyrjöld, en sjúkdómar, sem
stafa af skorti, eru enn almennir, segir forstjóri
Evrópu-skrifstofu Alþjóðaheilbrigðismálas’tofn-^
unarinnar (WHO), dr. Paul J. J. van de Calseyde,
í boðskap sem hann birti í tiiefni af Alþjóða-
heilbrigðisdeginum 7. apríl s.l.
meiri sök á vanheilsu manna
er samanlagðir þeir sjúkdómar,
sem stafa af bætiefnaskorti.
Það er sérstaklega eftirtektar-
vert, að offita meðal barna og
unglinga íærist stöðugt í vöxt
í öllum löndum Evrópu.
(Frá S. Þ.).
Beinkröm (rakitis) er algéng-
ur sjúkdómur um aUa Evrópu
einfaldlega vegna þess að mæð-
ur vita ekki, hvers konar mat-
aræði hæfir börnum bezt. Sama
á við um skyrbjúg og blóðleysi.
sem enn eru alltíð. Mörg lönd
hafa gefið skýrslur um van-
höld og vöntunarsjúkdóma, t.
d. jurtahvítuskort, pellagra,
skort á C-vítamínum og járni
segir dr. van de Calseyde.
Alþjóðaheilbrigðisdagurinn 7
apríl var í ár helgaður efninu
„Hungur — sjúkdómur milli-
ónanna“, og var hann einkum
miðaður við ástandið í þróunar-
löndunum — helmingur jarð-
arbúa fær of lítið að borða. ^
vegna þess að ýmist er magn
eða gæði matarins ófullnægj-
andi.
En löndin, sem lengra ern á
veg koniin, hafa cinn'ig sín nær-
ingarvandamál. Dr. van de
Calseyde leggur áherzlu á, að
lausnin á vandamálum van-
halda og rangrar næringar Iiggi
fyrst og frcmst á sviði upp-
fræðslu almcnnings og mennt-
unar Iækna og hjúkrunar-
kvenna á þessum tiltekna vett-
vangi.
Sé fáfræði að nokkru leyti
orsök vöntunarsjúkdóma í
Evrópu. hvað á þá að segja um
ofát og leti? Þessi fyrirbæri
eiga sök á hinum fjölmörgu
tilfcllum offitu, scm Iæknar
verða nú að fást við. Þau stuðla
líka að alvarlegustu sjúkdóm-
um Evrópu — hjarta- og æða-
sjúkdómum.
í löndum sem búa við góð
lífskjör, er offita algengasti
næringarsjúkdómurinn og á
Castro lætur lausa
njósnara frá USA
WASHINGTON 25/4 — Meðal
þeirra Bandaríkjamanna sem
stjórn Kúbu sleppti úr haldi á
mánudag og leyfði að fara heim
til sín voru þrír erindrekar
bandarísku njósnaþjónustunn-
ar, hefur fréttaritari Reuters
eftir áreiðanjegum heimildum í
Washington.
Þeir höfðu verið handteknir
i Havana í september 1961 og
voru þá dæmdir í fangelsi fyr-
ir tilraun til njósna. Þeir höfðu
reynt að „hlusta“ símalínuna
frá útibúi kínversku fréttastof-
unnar Hsinhua í Havana og að-
alstöðva hennar. Castro forsæt-
isráðherra er sagður hafa gert
sér fulla grein fyrir því að
njósnarar voru í hópi þeirra
bandarísku fanga sem látnir
voru lausir.
Bandaríkjastjórn hefur fallizt
á að láta lausa fjóra Kúbumenn
sem hafa verið fangelsaðir í
Bandarikjunum í stað þeirra
þegna hennar sem Kúbustióm
hefur sleppt úr haldi.
Lifíát Crimaus vekur reiBi víða um heim
Um allan heim hefur aftöku Jullans Grlmaus vcrið mótmælt, og
kveðst viija
sendimcnn Francos í hinum ýmsu höfuðborgum hafa fengið ótví-
rætt að viia af þeirri reiði scm þetta níðingsverk hefur vakið.
Myndin er tekin fyrir framan sendiráð Francos í London, en
Verkamanna-
samstarf
þar voru hundruð blómvanda lögð á gangstéttina til minn-
jngar um Grimau daginn sem fréttist af morði hans.
flokkurinn
Kwashiorkor örlög
annars barnsins
AMMAN 24/4. Hussein Jór-
daníukonungur hélt í dag ræðu
og hlýddu á mál hans um tíu
þúsundir manna sem safnazt
höfðu saman úti fyrir konungs-
höllinni í Amman. Hussejn sagði
að Jórdaníumenn væru rejðu-
búnjr til að vinna með öðrum
Arabaríkjum að hagsmunamál-
um Araba. — Við erum reiðu-
búnir til að verja okkur sem 1
arabísk fjölskylda gegn sameig-
inlegum andstæðingi, sagði kon
ungurinn,
Hussein skýrði frá því að áð-
ur um daginn hefðu ýmsir ætt-
flokkahöfðingjar svarjð sér
trúnaðarejða. Hann bar til baka
sögusagnjr um að erlendar her-
sveitir væru í landinu. Á meðar
Hussein talaði tvístraði lögreg
og hermenn kröfugöngu ur>2’--
manna sem ekkj er sögð haf"
verið ýkja fjölmenn. Að öðru
leyti er rólegt í borginni.
Kwasíhiorkor er afríska naín-
ið á algengum magasjúkdómi
í þróunarlöndunum. Hann staf-
ar af skorti á eggjahvítuefnum
og birtist m.a. í því. að bömin
fá sollinn maga.
Orðið kwashiorkor hefur
valdið mörgum heilabrotum
Orðið er sett saman úr tveimur
orðum á einu af tungumálum
Ghana-ríkis: „Kwashi“ táknar
mann sem fæddur er á sunnu-
degi, „orkor“ er annar sonur
1 kwashis. Þar eð annað bamið
í hverri fjölskyldú fær venju-
lega umræddan vöntunarsjúk-
dóm, hefur orðið fengið bessa
merkingu. Þegar fjölskylda
hefur fyrir tveimur bömum að
sjá, verður hún að kaupa ódýr-
ari mat. og með bvi að kol-
vetni eru ódýrari en eggia-
hvítuefni. einkanlega eggia-
hvítuefni úr dýrum verður af-
leiðingin skortur á slíkum ein-
um í mataræði barnanna.
(Frá S. Þ.)
fordæmir
aftöku
Grimaus
LONDON 25/4 — Stjóm
brezka Verkamannaflokksins
fordæmdi í gær aftöku
spænska kommúnistans Juli-
ans Grimau, sem stjóm Fran-
cos lét lífláta á laugardaginn
var. Þrír af þingmönnum
flokksins. Guy Banett. Ric-
hard Marsh og Alan Thomp-
son skýrðu jafnframt frá því
að þeir hefðu hætt við fyrir-
hugaða ferð sína til Spánar
í næsta mánuði. en bangað
hafði þeim verið boðið af
spænsku verkalýðsfélagi.
^túlka óskast
T :
Starfsstúlku vantar nú þegar í eldhús Kópavogshælis.
Upplý&ingai gefui matráðskonan í síma 3R011
ftevkjevík. 26 apríl 1963
u
SKRIFSTOF/8 RIKISSPÍTAI ANNA