Þjóðviljinn - 28.09.1963, Blaðsíða 3
Laugardagur 28. september 1963
tlðÐVUJINN
SÍÐA 3
Lýsa andstyggð á kynþáttakúgun Verwoerds
Norðurlönd öll hafna boði að
senda ráðherra til S-Afríku
PRETORIA og NEW YORK 27.9. — Stjórnir allra
NorSurlanda hafa hafnaS boSi Verwoerds, forsætisráS-
herra SuSur-Afríku, aS senda utanríkisráSherra sína til
landsins aS kynnast ástandinu þar. NorSurlönd hafa
jafnan veriS fremst í flokki þeirra sem fordæma of-
sóknir Verwoerds og hans líka gegn hinum afrísku í-
búum landsins.
Það var fyrst í gærkvöld að
það spurðist að stjómum Norð-
urlanda liefði verið gert slíkt
boð, en það mun hafa verið
borið formlega fram fyrir
rúmri viku. Stjóriiir Norður-
landa höfðu samráð með sér
um málið og mun það líklega
hafa verið rætt á fundi for-
Vorum svo til
alls gáðir, segja
flugmenn SAFE
OSLÓ 2779 — Flugmennirnir á
flugvél SAFE, félags Braathens
útgerðarmanns, sem sænskir far-
þegar sögðu vera svo drukkna
að þeir neituðu að fljúga með
þeim, sögðu við heimkomuna
til Oslóar, að frásögn Svíanna
hefði verið mjög ýkt. Þeir hefðu
að vísu fengið sér svolítið í
staupinu. Á knattspyrnuleikn-
um í Liege sem þeir horfðu á
hefði brennivínsflaska gengið á
milli þeirra og hefðu þeir dreypt
á henni, en verið alls gáðir engu
að síður.
sætisráðherranna í Kaupmanna-
höfn og urðu þær ásáttar um
að hafna boðinu. Sendiherrum
Suður-Afríku í höfuðborgum
Norðurlanda var í dag til-
kynnt samtímis um höfnun boðs-
ins. (1 frétt Reuters frá Pretoria
er að vísu tekið fram að svar
frá íslenzku rikisstjórninni hafi
enn ekki borizt, en utanríkis-
ráðuneytið hefur, eins og skýrt
er frá annars staðar í blaðinu,
tilkynnt að boðinu hafi verið
hafnað).
Fara undan í flæmingi
Embættismenn stjórnar Suð-
ur-Afríku fara undan í flæmingi
þegar þeir éru spurðir um
heimboðið og viðbrögðin við
því, vilja ekki einu sinni stað-
festa að boðið hafi verið sent.
'Áfall fyrir S-Afríku í SI>
Frétamenn hafa eftir stuðn-
ingsmönnum Verwoerds í Suð-
ur-Afríku að höfhun heimboðs-
ins muni fremur styrkja en
veikja aðstöðu hans þar. Þeir
segja að stefnu hans í kyn-
þáttamálinu hafi vaxið fylgi að
undanfömu meðal énskumæl-
andi Evrópumanna og það muni
enn auka fylgi hans meðal
þeirra að á daginn hafi komið
að andstæðingar hans erlendis
kæri sig ekki um að kynnast
ástandinu af eigin raun..
Öðruvisi er á málin litið í að-
alstöðvum SÞ í New York. Þar
er höfnun heimbo.ðsins talið
mikið áfall fyrir stjórn Suður-
Afríku. Menn þykjast vita þar
að Verwoerd hafi gert sér mikl-
ar vonir um að boðinu myndi
tekið og talið víst að það myndi
bæta hina erfiðu aðstöðu Suð-
Valachi lýsti glæpafélögum
USA fyrir þingnefnd í gær
WASHINGTON 27/9 — Joscph
Valachi, Iífstíðarfanginn sem
bandaríska lögreglan hefur und-
anfarin ár rakið úr garnirnar
um starfsemi glæpafélagsins
„Cosa Nostra“ mætti í dag fyrir
þeirri nefnd bandarísku öld-
ungadeildarinnar sem f jallar um
hina skipulögðu glæpastarfsemi
f landinu.
Mikill viðbúnaður var af
hálfu lögreglunnar til að koma i
veg fyrir að nokkur reyndi að
vinna til þeirra 100.000 dollara
sem glæpafélagið hefur heitið
þeim sem kemur Valachi fyrir
kattamef.
Hann rakti fyrir þingnefnd-
inni kynni sín af „Gosa
Nostra“ og yfirboðurum glæpa-
félagsins, skipulag þess og starf-
semi. Hann sagði m.a. frá Vito
Genovese. sem hann sagði vera
höfuðpaurinn, og því þegar
Genovese kyssti hann á kinnina
í viðurvist annarra glæpamanna.
Sá júdasarkoss var ábending um
að Valachi væri dauðamerktar.
„Cosa Nostra“ er að sögn
Síldveiðihorfur
góðar í Noregi
ÁLASUNDI 2779 — Ástæða er
til að ætla að vetrarsíldveiðin
við Noreg verði góð í ár, segir
kunnur norskur nótabassi, Har-
ald Johansen í viðtali við
„Sunnmörsposten". Hann er ný-
kominn af íslandsmiðum og seg-
ir þar hafa verið mikið af ungsíld
frá árunum 1959 og 1960 og hún
muni leita á hrygningarstöðvar
við Noregsstrendur þegar líður
að vori. Það megi því búast við
talsvert meiri síldargöngu í vet-
ur en undanfarin tvö ár. Hann
sagði annars frá þvi að geysi-
mikill floti sovézkra fiskiskipa
sé að veiðum fyrir norðan Fær-
eyjar. Bátur hans var þrjár
stundir að sigla á fuilu stími
gegnum sovézka flotann,- sagði
hann.
Valachis þrælskipulagt félag
með ströngum aga og hefur
deildir í flestum stórborgum
Bandarikjanna.
10 milljón króna
rán í Bretlandi
LONDON 27/9 — Enn eitt stór-
ránið var framið í Englandi i
dag. Átta grímuklæddir þrjót-
ar stöðvuðu bankabíl skammt
frá bæ einum í Kent, afvopn-
uðu varðmennina og komust
uiidan með gullstengur að verð-
mæti 90.000 sterlingspund éða
sem næst tíu milljónum króna.
ur-Afriku innan SÞ ef Norður-
lönd slökuðu eitthvað á hinni
eindregnu andstöðu sinni gegn
stefriu stjómar hans.
Styrkboðið var
hreinn uppspuni
STOKKHÓLMI 27/9 — Það kom
I ljós í dag að náms- og *erða-
styrkur sá sem tónskáldið Bo
Nilsson hafnaði hafði aldrei
staðið honum til boða. Fulltrúi
Unesco í Sviþjóð sagði að athug-
uðu máli að enginn slíkur styrk-
ur hefði verið boðinn. Einhver
prakkari mun hafa hringt í Nils-
son. og talið honum trú um að
honum hefði verið boðinn um
300.000 króng styrkur, en sá lá á
eigin bragði, því að Nilsson vakti
athygli í Svíþjóð og víðar begar
hann sagði blöðum að hann
kærði sig ekkert um styrkinn.
Honum leiddist að ferðast og
ætlaði sér ekki að nema neitt.
Hörð árás Kennedys forseta
á postula kalda stríðsins
SALT LAKE CITY 27.9. —
Kennedy forseti var óvenju harð-
orður í ræðu sem hann flutti hér
í gærkvöld, er hann ræddi um
þá bandaríska stjórnmálamenn
sem fyrir alla muni vilja við-
halda kalda stríðinu, og átti
hann þar sérstaklega við Gold-
water öldungadeildarmann, sem
talinn er Iíklegasta forsetaefni
Repúblikana næsta ár.
Goldwater og aðrir ofstækis-
menn í báðum flokkum hafa
lýst sig andvíga sérhverjum
samningum við Sovétríkin og
allri viðleitni til friðsamlegrar
sambúðar við þau. Kennedy for-
seti sagði að stefna sú sem þess-
ir menn vildu taka myndi leiða
mannkynið inn á hættulega braut.
Sú stefna væri einnig hættuleg
öryggi Bandaríkjanna og gæti
orðið þeim örlagarík.
De Gaullc vill ekki „vernd”
De Gaulle Frakklandsforseti
fjallaði líka um utanríkismál í
ræðu sem haim. hélt í Belley í
dag. — Bandaríkjamenn eru vin-
ir okkar og bandamenn, sagði
hann, en við kærum okkur ekki
um að þeir segi okkur fyrir verk-
um eða verndi okkur. Stjórn
hans væri þeirrar skoðunar að
sá tími kærni að tvær vaida-
blakkir réðu ekki lengur fyrir
heiminum og af þeirri ástæðu
vildi hún að Frakkar færu sín-
ar eigin götur í utanríkismál-
m
Greiða í dollurum eða gulli
Sovétríkin vilja kaupa þrjár
milljónir lesta hveitis í USA
OTTAWA 27.9. — Bandarískir kornkaupmenn staðfestu
í dag aS fulltrúar Sovétríkjanna hefSu boöizt til að
kaupa þrjár milljónir lesta af bandarísku hveiti fyrir 250
milljónir dollara. ÞaS fylgir fréttinni að Sovétríkín bjóð-
ist til aS greiSa hveitiS út í hönd annaðhvort í dollurum
eða gulli.
Undir stjórninni komið
Joseph sagði að í Ottawa
hefði einnig verið rætt um
möguleika á flutningi slíks
magns til Sovétríkjanna. og þyk-
ir það þenda til þess að viðræð-
umar séu komnar á rekspöl.
Hann tólc þó fram að allt væri
komið undir afstöðu stjómar-
innar í Washington.
Þar varðist talsmaður utan-
ríkisráðuneytisins allra frétta ef
þessu máli og sagði að Banda-
ríkjastjóm hefði enn ekki feng-
ið neinar áreiðanlegar fregnir
af hinu sovézka tilboði.
Myndi marka tímamút
Það er þó vitað að þetta mál
hefur verið rætt í Bandaríkja-
stjóm og talsmenn bændasam-
taka hafa flestir lýst sig ein-
dregið fylgjandi því að hinu
sovézka tilboði vcrði tekið.
Sama máli mun gegna um þing-
menn komræktarhéraðanna, alla
nema Mundt öldungadeild?.r-
mann frá Suður-Dakóta.
Verði úr þessum hveitikaup-
Undanfarið hefur gengið um
það orðrómur að Sovétríkin
væru að þreifa fyrir sér um
kaup á miklu magni af komi
frá Bandaríkjunum, en þau
sömdu nýlega um að kaupa
hveiti af Kanadamönnum fyrir
hálfan milljarð dollara og er
það nær allt það hveiti sem
Kanada hefur aflögu.
Staðfest í Ottawa
Talsmaður bandarískra kom-
kaupmanna í Ottawa, Burton
Joseph frá Minneapolis, staðfesti
í dag að sovézkir samninga-
menn þar hefðu leitað eftir
kaupum á bandarísku hveiti.
Hann vildi þó ekki nefna um
hve mikið magn hefði verið að
ræða, en starfsbróðir hans. E.W.
Cook, einn helzti komkaupmað-
urinn í Tennessee, skýrði frá
því í Memphis í dag að um væri
að ræða þrjár milljónir lesta
fyrir 250 milljónir dollara sem
greiddar myndu í reiðufé og i
gulli, ef þess væri óskað. Cook
er nýkorninn heim frá Ottawa.
DANSSKOLI
Heiðars Ástvaldssonar
Síðasti innritunardagur er
mánudagurinn 30. október.
um. eins og telja má líklegt eft-
ir því sem vitað er um undir-
tektir, mundi það marka tíma-
mót í viðskiptasögu Bandaríkj-
anna og Sovétríkjanna. (Um þau
tímamót er nánar fjallað 1 Er-
lendum tíðindum á 7. síðu).
Uppskerubrestur
Höfuðástæðan til þessara
komkaupa Sovétríkjanna í Vest-
urheimi er uppskerubrestur í
flestum hveitiræktarhéruðum
Sovétríkjanna í ár. Hann stafar
bæði af því að vetrarhveitið
varð illa úti vegna frosta og
snjóleysis og af þurkum s*m
urðu seinni part sumars. Sovét-
ríkin munu þó vegna nýræktar
og hættra aðferða vera sjálfum
sér næg með hveiti, en allmikið
skortir á að þau geti staðið við
skuldbindingar um komsölu til
annarra, einkum flestra landa
Austur-Evrópu og Kúbu.
Vilja korn frá Rúmenum
Flest lönd Austur-Evrópu
verða að flytja inn kom í ár.
Eina undantekningin mun vera
Rúmenía, sem er vel aflögufær.
Fullyrt var í Moskvu í dag, þótt
ekki væri það staðfest, að sovát-
stjómin hefði krafið Rúmena
um að skila nú aftur 400.000
lestum af komi sem Sovétríkm
lánuðu þeim þegar verr stóð á
Reykjavík.
lega. Upplýsingarit liggur
llllil! frammi í bókaverzlunum.
Framhaldsnemendur talið
við okkur sem fyrst.
Kópavogur.
Innritun í síma 1-01-18 frá
||®|||| kL 10 f.h. til 2 e.h. og kl.
20 til 22 daglega.
ý’ > Hafnarfjörður.
, Innritun í síma 1-01-18 frá
| kl. 10. f.h. til kl. 2 e.h. og
kl. 20 til 22 daglega.
Keflavík.
Innritun í síma 2097 frá
® kl. 3 til 7 daglega.
Orðsending
til foreldra barnaskólabarna.
Vegna skorts á tannlæknum til starfa við bamaskóla
borgarinnar eru forráðamenn bama f þessum skólum
hvattir til að láta starfandi tannlækna skoða tennur
bamanna reglulega og gera við þær eftir þörfum.
Borgarsjóður greiðir helming kostnaðar við einfaldar
tannviðgerðir bama á bamaskólaaldri. búsettra í Reykja-
vík, þar til öðru vísi verður ákveðið.
Til þess að reikningur fáist greiddur þarf eftirfarandi
að vera tilgreint á honum: Nafn bams og heimili, fæð-
ingardagur, ár. skóli og bekkur, svo og hvers konar
tannviðgerðir voru framkvæmdar og á hve mörgum
tönnum.
Reiikningum tannlœkna fyrir framangreinda þjónustu má
framvisa í Heilsuverndarstöð Reykjavíkur alla virka daga,
kl. 10—12 f.h., og verður þá helmingur reikningsupp-
hæðar endurgreiddur.
Vakin skal athygli á, að endurgreiðsla nær einnig til
ofangreindrar tannlæknaþjónustu, sem framkvæmd er
yfir sumartímann. Fyrir böm, sem útskrifast í vor, gild-
ir umrædd tilhögun til 1. september n.k.
Stjóm Heilsuvemdarstöðvar Reykjavíkur.
Ballettskólinn
Laugaveg 31
10 vikna námskeið hefst
mánudaginn 7. okt. —
Barnaflokkar fyrir og
eftir hádegi. Dag- og
kvöldtímar fyrir konur.
(Byrjendur og framh.)
Uppl. og innritun dag-
lega í símum 37359 og
16103 kl. 2—5 e.h.
Stúlka
vön bókhaldi óskast til starfa nú þegar.
HEILSUVERNDARSTÖÐ REYKJAVÍKUR.
SfMAVARZLA
Þjoðvil]'inn vill ráða stúlku til símavörzlu.
Þarf að geta vélritað.
Upplýsingar í síma 17500.
ÞJÓÐVILIINN
.