Þjóðviljinn - 09.03.1965, Blaðsíða 6
9
6.
ÞIÓÐVnjINN
Þriðjudagur 9. marz 1965
HÆ5TA HÚS HEIMS
Innan skamms missir Empire Statc Building í Manhattan í New
York sérstöðu sína sem hæsta bygging heims. Myndin hér að of-
an er af „tvíburabyggingu” sem innan fimm ára á að rísa í að-
eins 300-400 metra fjarlægð frá „methafan.um”. Empire State
Building er 102 hæðir og 381 metri á hæð en „tvíburahúsið” sem
á að heita „New York Trade Center” verður eitthvað um 450
metra hátt. Ætlunin er að eitthvað um fimmtíu þúsund manns
vinni þar daglega og 230 lyftur eiga að flytja það fólk milli hæða.
Ofan af byggingunni á að sjást 45 mölur í allar áttir. — Og þá
mætti gjaman geta um bandarísku skilgreininguna á bjartsýnis-
manni: Það er maður sem dettur ofan af 102. hæð á Empire
State Building og heyrist tauta um leið og hann fer fram hjá
annarri hæð: „Enn gengur allt vel”.
• ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■*■■■■■■■■■■■■■■»■■■«■■» iihi
Mynd af leigumorðingja í
máiaHði Moise Tsjombes
Sænskur höfuðsmaður, sem
Interpol hefur leitað að um
heim allan, hefur nú fundizt
í Kongó og er það sænska
stórblaðið „Dagens Nyheter”
sem hefur þefað piltinn uppi.
Höfuðsmaðurinn heitir Roy
Earsson og er nú einn af
leigumorðingjum Tsjombes.
Fyrir nokkrum mánuðum
strauk Larsson þessi frá Kýp-
ur en þar var hann aðstoðar-
maður yfirmanns sænsku frið-
argæzlusveitanna. Hann hafði
með sér allnokkrar birgðir af
stolnum SÞ-ávísunum sem
hann leysti svo út m.a. í
Beirut og Suður-Afríku og
þannig hefur verið unnt að
fylgjast með ferðum hans.
★
„Dageng Nyheter" skýrir
svo frá, að Larsson sé nú orð-
inn einn af málaliðum
Tsjombes og sé eini Svíinn í
hernum þeim. Hinsvegar sé
þar að finna tvo Dani og aðr-
ir tveir séu á leiðinni. Flest-
ir málaliðamir eru Belgíu-
menn, Þjóðverjar og Suður-
Afríkumenn. Larsson lætur
svo um mælt, að nú sé hann
loksins öruggur fyrir lögregl-
unni' og honum falli „starfið”
vel í geð. Og launakjörin
verða að teljast sæmileg,
hann fær 1800 bandaríska
dollara hvem mánuð og
þessi upphæð er lögð inn á
bankabók — hinsvegar fær
hann sem svarar 12 þúsund
íslenzkum krónum í reiðu-
fé til að mæta daglegum út-
gjöldum. Það borgar sig að
verja lýðræðið — stundum.
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■»■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■.■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■»■■■■■■••■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■»■»•»
Hver samdi fyrstur manna
orðtakið Járntjaldið'?
Meiri kavíar fró Sovét
vœntanlegur á markaðinn
Meir en 90% af þeirri styrju
sem veiðist í heiminum, berst >
á land i Sovétríkjunum. í
fyrra veiddust í Kaspíahafinuí>
153.000 hgk af styrju. Sovézk-
ir fiskifræðingar búast við því,
að í Kaspíahafinu séu allir
möguleikar til þess að auka
styrjustofninn. Þeir telja sig
hafa fært sönnur á það, að án
þess að skerða stofninn megi
auka veiðina um nærri 500-000
hkg Rannsóknarráðið við
styrjurannsóknastöð Sovétríkj-
anna í Astrahan hefur nýlega
haldið þing og gert áætlun um
lausn þessa verkefnis.
Á þinginu var rætt um við-
hald á hinum gömlu klakstöðv-
um styrjunnar í Volgu og að |
stofna nýjar fyrir neðan Volgu-
virkjunina. Ennfremur voru
rædd fjölmörg vandamál í sam-
bandi við að endurbyggja og
færa í nýtízku horf styrju-
vinnslustöðvarnar.
Armstrong leikur
í A-Þýzkalandi
Vinur vor Louls Armstrong
er enn á fcrð og flugi og ásamt
tólf manna hljómsveit ætlar
ar hann að halda þrenna hljóm-
leika í Leipzig og Austur-Berl-
ín dagana 22.—24. marz. —
Hljómplötur Armstrongs voru
áður heldur illa séðar í Aust-
ur-Þýzkalandi og taldar „úr-
kynjaður innflutningur” en nú
virðist hann hafa sigrað þann
hluta heimsins líka — víst er
um það, að mikil eftirspurn j
eftir hljómplötum hans er nú i
í Austur-Þýzkalandi. '
Hver var það sem fann upp
og fyrstur notaði hugtakið
„Járntjaldið?" Churchill hefur
lengst af verið eignaður „heið-
urinn“ af þvi enda var gamli
maðurinn orðhagur. Þetta er,s>-_
þó ekki með öllu rétt. R. Palme
Dutt hefur sýnt fram á það í
bók sinni „Problcms of Con-
temporary History", að Churc-
hill tók hugtakið ófrjálsri hendi
frá dr. Joseph Goebbels, áróð-
urssérfræðingi Hitlers
John Peet, ritstjóri blaðsins
„Democratic German Report“ í
Berlín, hefur lagt fram ljós-
mjmdaða forsíðu nazistadag-
blaðsins „Frankfurter Anzeig-
er“ frá 12. febrúar 1945. Hér
eru þau orð þanin yfir forsíð-
una alla: „Hinter eisemem Vor-
hang“ eða Bak við jámtjaldið.
Greinin, sem á eftir fer, er sögð
vera byggð á frásögn hlut-
lausra aðila í Búlgaríu og Rúm-
eníu.
blað og ólíklegt til sérstakra
áhrifa”.
Hvernig sem því er farið er
það nú fullvíst og sannað, að
þetta hugtak, sem Churchill
og auðvaldsblöð um allan heim
hafa reynt að gera ódauðlegt,
er runnið undan rifjum þýzkra
nazista.
(„Daily Worker“).
Kennir dagblöðum
ósigur Soldwaters
Palme Dutt hafði hinsvegar
rekizt á „járntjaldið" í mál-
gagni Goebbels, „Das Reich“
þann 25. febrúar 1945. John
Peet segir um þetta: „Vera má,
að einhverjum starfsmann; í á-
róðursvél nazistanna hafi kom-
ið þetta hugtak í hug snemma
í febrúar 1945 og sent það tíl
dagblaða utan Berlínar ásamt
beim fyrirmælum öðrum, sem
áróðursstjórnin lét daglega frá
sér fara.“
„Sennilega náði hugtakið
heimsfrægð fyrir tilstilli áróð-
urstækja „Þriðja ríkis“ naz-
istanna ásamt aðstoð enska
stórblaðsins „The Times‘.‘ — og
Churchills. „Frankfurter An-
zeiger“ yar hinsvegar lítt þekkt
Nútmatónlist í algleymingi
„Charlotte Moorman leik-
ur nútímatónlist á cello“ stóð
í tilkjmningunni fyrir utan
listaháskólann í Fíladelfíu í
Bandaríkjunum. Þetta var
dramatískt kvöld fyrir þá 400
menn sem keyptu sig inn og
bó enn meir fyrir þá 200 sem
hlýddu á „konsertinn“ til
enda.
Konsertinn hófst ekki með
þýðum strokum bogans við
cellóið heldur fjórum skamm-
byssuskotum, jkerandi og eft-
ir því löngu kvenmannsópi og
þrumuslögum á heljarmikla
trumbu Síðan hamaðist ung-
frú Moorman nokkra stund á
hljóðfæri sínu. Það stóð á
endum. að þegar áheyrendur
héldu sig komna í að minnsta
kosti sæmilega örugga höfn.
greip ungfrúin hamar og
braut rúðu ásamt nokkrum
bambusstöngum.
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■n■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■
— Sonur sæll, hefur þú velt
því fyrir þér hvað sé innan
í þessari trumbu?
Áheyrendur héldu nú að
ungfrú Charlotte Moorman
gæti tæpast risið öllu hærra
í list sinni, en þeir höfðu far-
ið villir vegar. Ungfrúin steig
nefnilega upp í stigatröppu
með cellóið sér í hönd og lék
upphafið af „Svaninum“ eftir
Saint-Saens. Þegar eíst í
tröppuna kom stakk hljóm-
listarkonan sér hátíðlega' —
með hljóðfærið í hönd — nið-
ur í heljarstóran vatnsbala.
Líkt og Anadýómene forðum
steig hún svo upp af öldun-
um, lamdi höfðinu við jám-
stöng svo blóðið rann og hélt
svo áfram að leika Saint-
Saens — meðan þar til fengin
hjúkka gerði að sárum henn-
ar.
Hinn þekkti Kóreumaður og
nútímatónskáld Nam June
Paik, aðstoðaði Charlotte með
því að fletta nótnablöðunum.
Ungfrú Moorman skýrði svo
frá, eftir „hljómleikana“ að
henni hefði verið ráðlagt að
hafa tal af sálfræðingi þar eð
hún væri „ógnun við tónlist-
ina“. Sjálf kvaðst hún hins-
vegar sannfærð um varalengt
gildi verka sinna.
Eins og. kunnugt er var for-
maður Repúblikanaflokksins
bandaríska Dean Burch, neydd-
ur- til þess að' láta af embætti
eftir ósigur flokksins í forseta-
kosningunum, en við á að taka
Ray Bliss. Burch hefur nú látið
frá sér fara skilgreiningu á því,
hversvegna flokkurinn hafi
beðið slíkt afhroð, og segir þar
meðal annars, að Repúblikana-
flokkurinn hafi aldrei verið
einhuga í koshingabaráttunni,^
enda þótt stefnuskrá flokksins
og forsetaframbjóðandi hafi
verið staðfcst með miklum
meirihluta atkvæða á flokks-
þinginu í San Francisco. Kosn-
ingabaráttan innan flokksins
hafi verið bitrari en dæmi séu
til áður, og eigi blöðin þar mik-
inn þátt í. þau hafi notað hvert
tækifæri til þess að næla sér í
forsíðufyrirsagnir frá flokkn.
um.
— Demókratar fengu við
undankosningamar innan
flokksins allt sem þeir þurftu
á að halda í kosningabarátt-
unni, segir Burch um leið og
hann tekur hatt sinn og staf og
kveður. Hann heldur því fram,
að Repúblikanaflokkurinn og
þá ekki síður forsetaframbjóð-
andi hans, Barry Goldwater,
hafi verið fómardýr stöðugrar
gagnrýni „sem tæpast hafi ver-
ið innan takmarka þess sem
er ábyrg og hlutlaus blaða-
mennska".
Eins og eðlilegt má teljast,
neitar Burch því með öllu, að
Því miður!
öfgafull hægrisjónarmið Gold-
waters hafi nokkru ráðið um
úrglit kosninganna. Hann held-
ur því hinsvegar fram, að
Goldwater hafi háð kosninga-
baráttu sem byggist á sjónar-
miðum er njóti víðtæks stuðn-
ings með bandarísku þjóðinni.
Það er 1. apríl næstkomandi,
sem Burch lætur af embætti
flokksformanns og Ray Bli§s
tekur við.
Benny Goodman.
„KING OF
SWING 1
„The King og Swing“ var
Benny Goodman nefndur á ár-
unum eftir 1930 og 1935 stjórn-
aði hann vinsælustu „swing“-
hljómsveit Bandaríkjanna. Enn
er Goodman í fullu fjöri og
„gullaldarplötur“ hans sem áð-
ur voru sjaldgæfar og gengu
manna á milli fyrir of fjár, eru
nú óðum að koma á markaðinn
aftur. „Swing, swing, swing“
heitir nýútkomin hæggeng
hljómplata þar sem heyra má
ýmsar beztu plötur Goodmans.
Af meðleikurum hans má nefna
Teddy Wilson, Lionel Hampton
og Gene Kruba.
— Ó guð minn goður,
hversvcgna þurfti nú leik-
húsið að lenda í klónum
á leikhúsmönnum?
(Ronald Bryden í
„Ncw Statesman").
— Ekki nema tvo i rcikningi!
— Því miður pabbi, við þessu
er ekkert að gera. Ég er ekki
-ins greindur og ég lit út fyrir!
— Því miður!
Enskir ungkratar
gera uppreisn
Enskir ungkratar hafa ný-
lega haldið þing — en flokk-
urinn vill ekkert af þeim vita!
Leiðtogar Verkamannaflokksins
hafa neitað að viðurkenna
þingið sem svo aftur neitar að
viðurkcnna flokksforystuna.
Þetta vár fimmta ráðstefna
ungkratanna sem haldin er
Morecambe og eru hvatamenn
hennar ungir vinstrimenn
flokksins. Þeir eru það langt
til vinstri, að þeir voru rekn-
ir úr flokknum eftir ráðstefn-
una í fyrra, og flokksforystan
telur þá hálfkomma, nánar til-
tekið trotskíista!
Verkamannaflokkurinn neit-
aði því að viðurkenna þetta
þing en segir hinsvegar, að
raunverulegt ungkrataþing
verði haldið í maí. Eigi að síð-
ur ko>mu um 1000 manns til
þings en að sögn fundarboð-
enda var það nokkuð tilvilj-
unum háð, hvort þeir nutu
fulltrúaréttinda. Þingið var ein
samfelld árás á undanlátsstefnu
Verkamannaflokksins. Þess var
krafizt, að Wilson færi frá
völdum, víðtæk þjóðnýting
væri hafin og Englendingar
hypji sig heim frá Malasíu.
Fréttamenn segja >að hafa ver-
ið athyglisvert, hversu vel þing.
ið hafi farið fram, þingfulltrú-
ar hafi setið hinir rólegustu
oc samþykkt hverja ályktunina
eftir aðra og ræðumenn talað
vel og málefnalega.
Hið virðulega íhaldsblað
„Times“ lætur meira að segja
í ljós undrun yfir því, að slíkt
þing megi halda með fulltrú-
um, sem „við fyrstu sýn lítur
ekki út fyrir að geta setið í
átta klukkustundir samfellt án
þess að vera með hávaða".
— Lífið er erfitt. Hann er
jafnvígur á tíu tungumál og
samt skilur konan hans hann
ckki.
(Salon Gahlin)