Þjóðviljinn - 24.04.1965, Blaðsíða 7

Þjóðviljinn - 24.04.1965, Blaðsíða 7
Laugardagur 24. aprfl 1965 <* MdÐflLIINN SlÐA J .Vlynd eftir ALEXANDER CALDER, á sn.œviþakinni grasflöt við Louisiana-safnið. (Ljósm. H.S.). Þegar komið er í erlenda höfn dreifist hópurinn af Gull- fossi Þó . nokkrir reyni fyrst að herja saman verður það brátt augljóst að hver ætlar sína leið, leitar einhvers ann- ars en tilviljunarbundinn ferða- félagi. Þeim sem aldrei hafa séð út- lönd fyrr er gjamt að hugsa sér þau öll sem sólarlönd, samkvæmt auglýsingum frá ferðaskrifstofum, og þeir verða fyrir vonbrigðum að finna Sví- þjóð og Danmörku í vetrarklæð- um, ganga í slyddu og logn- drífu um Gautaborg, rétt eins og heima á Reykjavíkurgöt- um. En svo hressast menn sinn við hvað, því enginn fer í vetrarferð til þess að láta sér leiðast. Verst er hve mað- ur er ókunnugur og tíminn naumur að kynnast borginni, þar þyrfti einhver skipulagning að koma til, að vetrarferðafar- þegum stæði til boða kynnis- ferðir um merkisstaði. Flestir íslendingar mundu þó sennilega í stuttri Gautaborg- ardvöl kjósa að líta inn á Sjóferðasafnið, („Sjöfartsmuse- et“), sem er vel staðsett við höfnina. Drögin að því voru lögð 1913, en 1933 var fullbúið yfir . það stórfenglegt safnhús og höfðu sænskir útgerðarmenn gefið stórgjafir til hússins. Rétt við safnhúsið gnæfir Sjó- mannsturninn sem reistur var til minningar um drukknaða sjómenn í fyrri heimsstyrjöld, með höggmynd Ivar Johnsons af sjómannskonu efst. Turninn er útsjmistum, 62 metra hár. Á neðstu hæð safnsins er sjó- dýrasafn, en á tveim efri hæð- um er að finna margan fróð- leik um sjóferðir og siglingar, fiskveiðar, skipasmíðar, sjó- hernað. Minnt er á haffræði og gildi hennar fyrir menning- ar- og efnahagsframfarir landsins. Þarna er ekki einungis hægt að fylgjast með sögu skipa og siglinga frá víkingaskipum tíl hinna risavöxnu farþegaskípa tuttugustu aldar, safnið geymir einnig ríkulegar minjar og muni sænskra, sjpfarenda og skipsbúnað langt aftan úr öld- um. Fróðleiksþættir safnsins éru alstaðar lífgaðir upp með munum úr skipum, siglinga- tækjum, nota- og eignahlutum sjómanna, viðfangsefnum tóm- stundaiðju þeirra og dægra- styttingu. Lengi hefur verið siglt að og frá vesturströnd Sviþjóðar, og Gautaborgarhöfn er ekkert smá- smíði. Millilandaflutningar um höfnina námu 7.7 miljónum tonna árið 1963 og magnið jókst enn drjúgum árið sem leið. Verulegur hluti sænska kaupskipaflotans á þar heima, og skipasmíðastöðvamar í Gautaborg eru með hinum mestu í heimi. Margs konar iðnaður annar er þar í blóma. Hafnarboirgin verður áber- andi í augum erlends ferðalangs sem gistir Gautaborg fyrsta sinni og heldur' til úti í skipi, en enginn skyldi halda að borg- in sé ekki annað og meira. Leiklistarlíf og tónlistar er þar mikið, fjögur leikhús í gangi, Stora teatem var með Töfra- flautu Mozarts og óperettu eft- ir Osoar Strauss, Stadsteatem sýndi Villiönd Ibsens og Kvinn- as man eftir Moberg og í „Studion“ m.a. Syndafallið eft- ir Miller. Folketeatern bauð upp á tvo gamanleiki. í Gauta- borg er háskóli og íleíri æðri menntastofnanir, forvitnileg iistasöfn. Hinn nýi og glæsi- legi Ullevi-íþróttaleikvangur hefur rúm fyrir 53 þúsund á- horfendur. í Gautaborg er nú íslenzkur sendikennari við há- skólann, Eiríkur Hreinn Finn- bogason, og þar starfar einn mikilhæfasti „sendiherra“ ís- lenzkrar menningar erlendis, dr. Peter Hallberg. Kaupmannahöfn — ungum íslendingum útlend borg eins og hver önnur. Líklega verður kynslóðin sem nú er tekin að reskjast hin síðasta, sem finnst Kaupmannahöfn annað og meira —, í vitund þeirrar kyn- slóðar er Kaupmannahöfn enn fast bundin íslenzku mannlífi sem þar hefur lifað verið öld- um saman. Hafi maður átt í Kaupmannahöfn alltof stutta stúdentstíð skilur maður bet- ur nú, hve freistandi gat ver- ið að látá þann tíma í ævi ís- lenzks menntamanns dragast á langinn, jafnvel svo að engum var hollt. Víðasthvar í gaml-a bænum í Kaupmannahöfn er auðvelt að reika um og láta æsku sína blossa upp á ný í minning- unni, svo óbreytt og ósnortin virðist borgin, eins og aldrei hafi verið hernám og stríð og árin runnið yfir hana. Gartgi maður gamla leið sem lá í skólann þá er allt með sömu ummerkjum að heita má, þama er fornbókaverzlunin sem alltaf var staldrað við og þarna var ritsafn J. P. Jakob- KRISTJÁN AÐALSTEINSSON skipstjóri, Gullfossi, á „heimili” sínu um borð. (Ljósm. Þjóðv. A. K.þ sens keypt af dæmafárri eyðslu- semi, á 10 krónur. Rétt hjá er enn útstillt fjölbreytilegustu legsteinum, rétt eins og fyrir aldarfjórðungi! í Glyptoteki bíðá vinir manns á stöllum sínum eins og ekkert hafi í- skorizt, sumum þeirra kemst maður ef til vill nær nú en í óþolinmæði ungs manns. Borg- ararnir í Calais standa að visu ekki úti eins og þá, heldur eru komnir innst í Rodin-sal- inn, bera þó enn sýnileg merki útivistar sinnar forðum. Gulu hriktandi sporvagnarnir á sömu brautunum styrkja líka blekk- inguna að hér hafi tíminn staðið í stað, reiðhjólamergðin setur enn svip á götumyndina, en leigubílamir hafa tekið stakkaskiptum til hins betra og fátt sést orðið af hestvögnum og stóru dráttarhestunum sem íslendingum varð svo star- sýnt á. Kaupmannahöfn — töfrar hennar era ekki einskær túr- istaauglýsing, þeir höfðu líka sin áhrif þó maður færi þang- að meir en tregur vegna þess eins að Danmörk var eina land- ið þar sem vo;n þótti til þess að láta fáar krónur endast með lægni. Það þurftu ekki nema tvö ár til þess að maður skildi hvað átt er við í kveðjuvísu Skúla Magnússonar. Það var í Kaupmannahöfn í vetrarferðinni sem dóttir min var farin að hlæja að mér í hvert sinn sem ég sýndi henni eitthvað og lét svo fylgja: Þú ættir að sjá þetta að sumarlagi! Og svo var það Geir Borg, íar- arstjóri Gullfossfarþeganna í ágætri ferð um Sjáland, norð- ur í Krónborgarkastala, sem endurtók hvað eftir annað sömu setninguna: Já, hér er fallegt á sumrin! En víða er líka fallegt að vetrarlagi. Úr ferðinni um Norður-Sjáland verða liklega ekki minnisstæð- astar skuggalegar jarðhvelfing- ar Krónborgar, né ofhlæði og prjál danskra konungsætta til sýnis í Friðriksborgarhöll, held- ur vetrarskógur Sjálands, margs konar tré í snjóklæðum, græn- skógurinn sleginn hvítagaldri í leik sólskins og snævar, þokka- fullar keilumyndir sigrænna- barrtrjóa sem áttu sér mynd- arlega snjóskykkju og litu vorkunnlát til lauftrjánna sem nú teygðu frá sér svartar og berar greinar. Eftirminnile’gt var í þeirri ökuferð að koma í hið sér- kennilega Louisiana-listasafn, en það er uppi í sveit í lág- reistum húsum sem falla vel að landslagi og umhverfi; hver sem þangað kemur losnar að fullu og öllu við þá hugmynd að listasöfn þurfi að eiga heima í margra hæða steinkumböld- um, en þar er oft skipt um sýningar, uppi var aðkomin ljósmyndasýning gem minnti á myndasafnig „Fjölskyldu þjóð- anna“. Leikdansakvöld í Konunglega leikhúsinu við Kóngsins nýja- torg er líka eftirminnileg stund. Kvöldin voru svo fá að maður gat ekki valið um efni og hefði kannski þótt annað girnilegra en gamli rómantíski leilcdans- inn um Gísellu, en dansararnir voru ferskir og íullkunnandi, Kirsten Simone, Henning Kron- stam, Anna Lærkesen. Nýstár- legra var hins vegar að sjá Kennslustund Ionescus sem leik- dans, við tónlist eftir Georges Delerue, og íslendinginn Frið- bjöm Bjömsson dansa aðal- hlutverkið svo ógleymanlegt verður; með honum voru Sol- veig Östergaard og Lizzie Rode. Alltaf er einhvers staðar. í Kaupmannahöfn verið að sýna góðar kvikmyndir, úrvals tón- list er þar í boði, einmitt að vetrarlagi. Og svo, er víst nóg af dægradvöl af öðra tagi, líka „næturklúbbar“, sem hljóta að vera leiðinlegustu og ófróðleg- ustu „skemmtistaðir“ í heimi, ef rétt hefur verið lýst því sem fyrir einn samferðamann bar á slíkum stað. f Kaupmannahöfn er staðið lengst við í vetrarferðum með Gullfossi og kunna margir vel að meta Snúið er heim á leið og dvalið daglangt í Edinborg, Skotlandi. Þar mættu gjarna vera tveir dagar til stefnu, því það má heita eina borgin í vetrarferð skipsins þar sem ís- lendingar geta hagnazt á því að fá sér föt, en ýmsir gera slík kaup í utanlandsferðum; þó vissi ég engan gera jafn §kemmtileg <yg gífurleg innkaup og Fríða Bjömsdóttir blaða- maður lýsti í grein um þessa ferð. En margt er sjálegt og fróðlegt í Edinborg og grennd, og miklu víðar hægt að koma en í Marks & Spencer og C&A. Ekki er ég viss um að margir þeir íslendingar sem ganga álíka kunnuglega um Princes Street í Edinborg eins Framhald á 9. síðu. FRA TÓRSHAVN. — ÞöguII mannfjöldi á bryggjunni kvaddi ungu Færeyingana sem voru að fara á vetrarvertið til íslands. — (Ljósm. H.S.). FRÁ TÓRSHAVN. — Þau fylgdu syni sínum um borð. Síðari grein Sígurðar Guðmundssonar í VETRARFERD A i i I t *

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.