Þjóðviljinn - 26.10.1965, Blaðsíða 8

3 SÍÐA — ÞJÓÐVTLJINN — Þriðjudagur 26. október 1965
• „Esjubotnar"
•, Þá koma botnamir við fyrri-
pártinn um Esjuna. sem var
svona:
Nií er Esja orðin grá
eiris og gömul kelling.
Botnar:
Hún var jafnan löng og lág
lítið nema stelling.
Tommi.
Kyrtilbúnar konur á
kémur víða felling.
Magnús á Barði.
Oft hefur váleg veðurspá
valdið mörgum hrelling.
thaldsstj ómin yggld á brá
eldar sangan velling.
Ranka.
■
Hnykla brúnum hanga á
hríðarbálstra felling.
Kuldalega kveðast á
krapi og skúra helling.
Jón M. Pétursson.
Válynd gerast veður þá
vekja ugg og hrelling.
Lyftir seinna ljósri brá
í ljúfri meyjarstelling.
S.B.
• Bréf frá Jóni
• Ég þakka fyrir alla botnana
sem bárust við vísuhelminga þa
er þú birtir eftir mig, þeir von’
bara góðir og vel hafa menn
skilið hvað átt var við með
spumingunni. .,Hver á að
stela .... “
Þessi staka varð til eftir lest-
ur nokkurra greina í Þjóðvilj-
anum:
Atómþruglan var í Vör
að verjast sálargrandi.
Aumt er henni einni í för
á andans Sprengisandi.
Svo kom hjá þér vísuhelm-
ingur.
Nú er Esja orðin grá
eins og gömul kelling.
NEI
Aldrei verur Esjan grá
eins og gömul kelling,
hún er ung og hefur á
höfði ljósa felling.
Leika um hana loftin blá
ljós er mynd í sundum.
Bjarta húfan Esju á
er þó fögur stundum.
Blóma gnóttin beygir sig
ber þér lotninguna.
Fagnar drótt og faðmar þig
fjalladrottninguna.
Esja er gull i aftanglóð
allir sjá og finna
Berðu ætíð ísleznk þjóð
ást til fjalla þinna.
I rigningunum miklu undan-
farið hafa orðið grífurlegar
vegaskemmdir, svo að:
Veður geta vegum spillt
vetrarfrost og snjórinn.
Nú er botninn einhversstaðar
hjá öðrum. Vonandi kemur
hann fram.
Jón.
• Fjöfhæfni
Alþýdublaðsins
• Borin var sjón fyrir borðið
— blindir í svaðinu —
þeir lesa með eyrunum orðið
hjá Alþýðoblaðinu.
Sjáandi.
• Dónrukirkjan,
Gylfi og ketið
• 1 Timanum stóð laugardaginn
16. þ.m. spottkviðlingur sinn
um ..landbúnaðarráðstefnu við-
skiptamálaráðherra.“ Undir
stefinu stóð. 3. Dómkirkjan.
1 þvi tilefni hefur annar háð-
fugl sent. Þjóðviljanum eftir-
farandi stöku:
Smátt á hér viðreisn um varnir,
eg sé,
og vist skal það samþykkt og
metið,
að íslenzka dómkirkjan yrkir
nú spé
«m aumingja Gylfa — og ketið.
Bóndi.
• Gallblöðruvísa
• gerð á gallblöðrudaginn, sem
allir vita hver var, þegar sú
frétt var baeði steerst og ýtar-
legust, en hlustendur heyrðu
naumast né sáu, að Alþingi
Islendinga var sett þann dag.
r.;öð Og útvarp ákaft syngja
jndirlægjuraddir kunnar;
nú féll Alþing íslendinga
allt í skugga gallblöðrunnar.
Gallharður.
• Sýning í
Bogasal
• Börge Sandelin, sýnir um
50 svartlistarmyndir í Boga-
salnum um þessar mundir.
Sandelin er einn þekktasti
svartlistamaður Svía. Sýning-
in er opin frá 2—10 daglega.
• Gaman, gaman
• Þá erum við búin að seinka
klukkunni og vetrardagskráin
hefst, full með fyrirheit.
I gær var Halldór Laxness
að hefja lestur Paradisarheimt-
ar, sem er alveg prýðilegt fyr-
irtæki, því Halldór fer, eins og
allir vita, fráþærlega vel með
texta sina.
Bergsteinn Jónsson, traustur
sagnfræðingur, flytur erindi um
skemmtilegt efni: þlaðamennsku
og blöð hérlendis á nítjándu
öld. Þetta er yfirgripsmikið
verkefni og vonandi verður úr
þessu heill flokkur. Og við get-
um hlustað og spurt sjálf okk-
ur: höfum við gengið til
góðs ....
Þá er að hefjast kvöldsaga,
Örlög manns. eftir Sjolokhof
nóbelsmann. Þetta er tiltölulega
nýleg saga, skrifuð 1956—57, og
segir á eftirminnilegan hátt frá
písiargöngu ,,venjulegs Rússa"
á heimsstyrjaldarárunum, frá
manni sem hlaut mikið að bjást
og missti allt, en tókst engu að
síður að halda höfði uppréttu
og varðveita hlýhug til ann-
arra. En úr hvaða máli skyldi
sagan þýdd?
Björn Th. byrjar nýjan þátt
og nýstárlegan: erlent efni á
erlendum málum, og eru Eng-
lendingar fomir nú á ferð.
Skemmtilegur maður var
Chaucer; hefur enginn þýtt
hann á slyngan hátt?
13.00 Við vinnuna: Tónleikar
14.40 Við, sem heima sitjum.
Dagrún Kristjánsdóttir hús-
mæörakennari talar við hús-
freyjur.
15.00 Miðdegisútvarp: Islenzk
lög og klassísk tónlist: Hljóm-
sveit Ríkisútvarpsins leikur
tvo menúetta eftir Karl O.
Runólfsson; Hans Antolitsch
stj. Þorvaldur Steingrimsson
og Fritz Weisshappel leika
Minningu, eftir Sigfús Ein-
arsson. Josef Schmith syng-
ur lög eftir Strauss og Adam.
Bruno Belcik og Sinfóníu-
hljómsveitin f Prag Ieika
Fiðlukonsert í h-moll op. 61
eftir Saint-Saens; Vaclav
Smetacek stj. Richard Tucker
syngur Celeste Aida, eftir
Verdi.
16.00 Wamer Covington og fé-
lagar hans leika og syngja.
Hljómsveitir Steves Allens og
Kurt Edelhagens leika. Cate-
rina Vaienté syngur, svo og
Frank Sinatra. Hans Carste
og hljómsveit hans leika
valsasyrpú. Lög úr ýmsum
kvikmyndum leikin og sung-
in.
17.20 Framburðarkennsla í
dönsku og ensku í tengslum
við bréfaskóla Sambands ísl.
samvinnufélaga,
18.00 Tónlistartími bamanna.
Guðrún Sveinsdóttir stjómar
tímanum.
20.00 Islenzk blöð og blaða-
mennska á 19. öld. Bergsteinn
Jónsson sagnfrasðingur flyttrr
erindi: Fyrstu blöðin og tíma-
ritin.
20.35 Einsöngur í útvarpssal:
Sigurður Björnsson syngur
löglenzk lög. Guðrún Kristins-
dóttir við píanóið.
20.55 Þriðjudagsleikritið: Konan
£ þokunni, eftir Lester Pow-
ell. Þýðandi: Þorsteinn ö.
Stephensen. Leikstjóri: Helgi
Skúlason. Áttundi og síðasti
þáttur. Leikendur: Rúrik Har-
aldsson, Sigríður Hagalin,
Guðbjörg Þorbjamardóttir.
Róbert Amfinnsson, Gísli Al-
freðsson, Jón Aðils, Jón Sig-
urbjömsson, ^orsteinn ö.
Stephensen, Lárus Pálsson,
Margrét Ólafsdóttir, Guð-
mundur Pálsson.
21.40 Fiðlulög: Ruggiero Ricci
leikur lög eftir Veracini,
Paradis, Hubay o.fl.
22.10 Kvöldsagan: Örlög manns,
eftir Mikhail Sjolokoff. Pétur
Sumarliðason kennari les sög-
una f þýðingu sinni (1).
22.30 Frá Norðursjávarhátíðinni
í sumar: Hollenzka Promen-
ade hljómsveitin leikur lög
eftir Cor de Groot, Eduard
Kúnneke, Sidney Jones og
Leonard Bernstein. Stjóm-
andi: G. Nieuwland, Ein-
söngvarar: Els Bolkenstein og
Henk Smit.
23.00 A hljóðbergi: Erlent efni
á erlendum málum. Bjöm Th.
Bjömsson listfræðingur velur
efnið og kynnir. a) Stanley
Holloway les The Millers
Tale, eftir Geoffrey Chaucer.,
b) Richard Burton flytur
ástarljóð eftir John Donne.
23.45 Dagskrárlok. **»•»’*- «
í FAVELUNNI -
þar sem ólíft er
Dagbók Carolinu Mariu de Jesus
éta, fór mér að líða betur. Ég
stilítist Ég fór til Senhor
Manuel til að selja honum
flöskumar Fyrir þær fékk ég
22 cruzeiros Ég keypti mér
kaffi meg brauðj fyrir tíu.
Þegar ég kom heim aftur
eldaði ég hádegisverð og fór
svo að þvo af okkur. í þrjár
vikur hafði ég ekki getað þveg-
ið vegna skorts á sápu. Ná-
grannarnir voru alveg hissa
hvað þvotturinn var mikill.
Dona Geralda kona Joao hins
portúgalska. kom til Fernanda
og sagði að hún hefði stolið
þvottabalanum sínum. Hún
léitaði líka þjófaleit í húsi
móður Femanda. Fernanda fór
með henni inn í hús hennar
sjálfrar og þar fundu þær bal-
ann í eldhúsinu. Hún bað Fern-
anda að fyrirgefa sér og gaf
henni flösku af pinga. Þegar
hún tók við flöskunni varð hún
svo fjarskalega glöð. Hún
brosti við flöskunni og fór að
hrósa Dona Geralda.
,.Þú ert góð kcma“.
Reiðin í Femanda hjaðnaði
eins og dögg fyrir sól þegar
hún sá vínið.
25. júlí. Þetta fannst mér
vera fagur dagur og góður. Ég
fór út að safna.
26. júlí. Ég var svo svöng að
mig sundlaði, af því hve
snemma ég fór á fætur. Ég
bjó til meira kaffi. Svo fór ég
að þvo i lóninu, og ég minntist
þess að Heilbrigðismálaráðu-
neytið hafði látið setja í blöð-
in tilkynningu um það, að hér
í þessari favelu, — hún kallast
Canindé, — væru 160 menn
með bráðsmitandi sníglaveiki í
innyflunum. En þeir gefa fav-
elufólkinu engin meðul. Kon-
umar sem sýndu okkur kvík-
mynd um þetta sögðu að þessa
veiki væri mjög erfitt að
lækna. Ég lét ekki skoða mig
því ég get ekki keypt mér
nein meðul.
Ég sendi Joao til Manuels til
að selja brotajám. Sjálf 'ór
ég út að safna. I sorpinu hjá
sláturhúsinu var mikið af
bjúgum. Ég tók þau skástu til
að sjóða súpu af. Svo gekk ég
fram og aftur um göturnar í
leit að brotajárni. Þegar ég
kom á biðstöð sporvagnsins
mætti ég José Carlos, sem var
að korr.a frá markaði þar sem
hann hafði tínt upp grænmeti.
Adalberto kom til að líta
á fatnað. Ég skipti mér ekki
af honum, þvi að hann er
farinn að gera sig of heima-
kominn. I gær klæmdist ha-m
svo Vera heyrði. Mér leiðist
hann.
Senhor Manuel kom. Hann
fékk mér 80 cruzeiroa en ég
vildi ekki taka við þessu. Ég
var fegin þegar ég sá Senhor
Manuel. Ég sagði honum ið
ég ætlaði mér að skrifa f alla
nótt. Þegar hann fór, sagði
hann:
„Þá er bezt ég komi seinna“.
Við horfðumst í augu. Ég
sagði:
„Það skal ekki verða af þvl.
Ég er orðin gömul kona. Ég
kæri mig ekki um karlmenn.
Hið eina sem ég kæri mig
um eru börnin mín“. Með það
fór hann. Hann er vænn og
vel að sér. Og laglegur. Hver
kona mundi geta talíð sig sæla
og heppna að fá svona lagleg-
an mann. Gaman að tala við
hann.
Bróðir Luiz kom að kenna
börnunum mínum kristin fræði.
Svo fóru þau í skrúðgöngu.
Ég fór ekki.
27. júlí. Ég hitaðiuppmathanda
börnunum og fór svo að skrifa.
Ég reyndi að finna mér stað
þar sem ég gæti setið í næði.
En hér í favelunni er engan
slíkan stað að finna. Þegar ég
sit i sólskininu er mér hlýtt.
Sitji ég í skugganum verður
mér kalt. Ég gekk með stila-
bóikina í hendinni og heyrði
þá reiðilegar raddir. Ég fór að
gæta að hvað þetta væri. Ég
héit að verið væri að fljúg-
ast á. Ég sá alla krakkana
hans John Does hlaupa í sömu
átt. Aldrei láta þau sig vanla
þegar áflog eru og djöfulgang-
ur. Ég er svo vön þessu a,ð
ég nenni ekki að líta við. Ein-
hver hafði kveikt f bílnum
hans Senhor Mario Pelasi. Þar
brunnu knattspyrnuskófnir
hans, sokkamir og áklæðið
á sætuncm í bilnum. Einhverj-
ir drengir sáu reykinn í bfln-
um og fóru að segja honum
frá. Hann var f knattspyrnu
hegar þetta vildi til.
28. júlí. Ég skildi Joao eftir
en tók Veru og José með mér.
Mér leið svo illa. Bn hve mig
sárlangaði til að fyrirfara méri
Hver sem þolir við f lífi sínu
þangað til dauðinn leysir hann.
hann má kallast hugrakkur.
Svona hljóðar vísa sem allir
eru að fara með:
Ég heyri alla hafa við orð,
hve Adhemar sitji við auðugt
borð.
Er þjóðræknum brasílskum
manni þá fyrirmunað
að öðlast slíkan unað?
Allt í iagi. Við skulum ekki
abbast upp á dr. Adhemar.
Hann á gott. Aldrei er hann
soltinn. Aldrei sækir hann sér
mat í sorptunnur eins og við
gerum, fátæklingamir. Einu
sinni þegar ég fór að hitta hann
í embættisbústað hans, mætti
ég manni sem fékk mér nafn-
spjald sitt: Edison Marreira
Branco.
Hann var svo vel klæddur að
allir tóku eftir því. Hann sagði
mér að sig iangaði til að verða
stjómmálamaður. Ég spurði
hann:
— Hver er þá stefna þín?
— Ég vil verða eins ríkur og
Adhemar.
Mér varð hverft við. Enginn
hefur framar neinn snefil af
ættjarðarást. Þegar ég kom við
hjá slátraranum mætti ég Dona
Maria de José Bento og hún
sagði svo við mig.
— Nú á ég einskis úrkosta
nema tína rusl upp af götunni.
Enginn nema guð líknar okkur
fátæklingunum.
Ég kenndi henni að tína hvít-
lauk, sem vex villt Og ég
tfndi svolítið af kolum. Ég
kvaddi Dona Maria og hélt
áfram. Ég mætti Dona Nené,
skólastjóra og kennara Joasos.
Ég sagði henni að’ ég væri ör-
væntingu nær, og stundum væri
ég að hugsa um að fyrirfara
mér. Hún sagði að ég skyldi
reyna að vera róleg. Ég sagði
að suma dagana ætti ég ekkert
til að gefa bömunum að borða,
30. júlf. Ég náði f 15 cruzeiros
og fór svo til skósmiðs til þess
að vita hvort skómir hennar
Veru væru tilbúnir, því hún
kvartar alltaf ef hún þarf að
ganga berfætt. Þeir voru t'l-
búnir, og hún setti þá á sig og
brosti. Ég stóð f sömu sporum
og horfði á hana brosa, því sjálf
get ég það ekki framar.
Ég mætti Rosalina þar sem
hún var að jagast við Helio.
Honum leiðist það þegar hún
skammar hann. sjálfur verður
hann að biðjast beiningar.
Rosalina sagðist einsömul verða
að vinna fyrir þremur bömum.
Hún veit ekki að Celso sonur
hennar segir hverjum sem
heyra vill að hann ætli sér að
iaumast að heiman af því hon-
um sé svo illa við hana. Hon-
um þykir hún vera vond við
sig. Hann segist vilja vera son-
ur minn:
— Ef þú værir sonur minn,
værirðu svartur. En fyrst bú
ert sonur Rosalinu ertu hvítur.
Hann svaraði:
— En ef ég væri sonur þinn
væri ég ekk: svangur. Mamma
faer gefins harðar skorpur og
svo neyðir hún mig til að éta
betta þangað til það er allt bú-
ið.
Ég fór að hugsa um vesalings
börnin, svona lítil, sem hafa
ástæðu til að kvarta um aðbún-
að sinn. Það er sagt að Marga-
ret prinsessa í Englandi sé ekki
ánægð með að vera prinsessa.
Svona er öllu öfugt farið.
31. júlí. Ég kveikti upp eld
og fór út að sækja vatn. Ég
sendi José Carlos með sex cruz-
eiros tii að kaupa fyrir sykur.
Luiz, sem smíðaði fyrir mig
girðinguna, kom inn og settist.
Ég sagð honum að ég vaeri að
fara út og kysi heldur að skilja
börnin mín einsömul eftir.
Ég flýtti mér að fara f papp-
írsleitina. Það var lítið að hafa.
Skelfing er mér farið að lefð-
ast þessi pappirsti'nsla og það
25
stafar af þvi að hjá skransalan-
um tekur á mói mér kona sem
heitir Cecilia og er mesta gafl-
að. Hún ræðst á mig með svi-
virðingum en ég lézt ekki heyra
til hennar. Hún segir. að það
sé vond lykt af mér. 27. júlí
leyfði Cecilia José Carlos ekki
að fara £ salemið. Hún er svo
kræf að eigandi skranbúðar-
innar forðast að koma þegar
hún er þar.
I dag er ég ekkert óróleg. En
það liggur illa á mér. Því að
aldrei vill neitt lagast, heldur á
hinn veginn. Antonio Nasci-
mento, sem héma var, er nú
farinn. Hann og konan sem
hann bjó með, áttu ekki heima
héma. Það var fremur amazt
við þeim þegar þau komu. Því
hann átti fjögur böm og húíi
þrjú. Sjö böm, sem urðu að
þola ailt illt vegna ráðabreytni
foreldra sinna. Hvað græddi
hún svo á því að vera að fara
frá manninum sfnum? Hún fór
frá honum með skó á fótum, «n
nú gengur hún berfætt.
1. ágúst. Heilbrigðiseftirlitið
er að koma. Þeir koma til að
rannsaka hjá Portúgalanum
sem selur sælgæti. 28. júlf
fór ég að heimsækja hann.
Hann þarfnaðist aðstoðar.
Mennimir frá heilbrigðiseftir-
litinu sögðu að fyrirtæki hans
fullnægði ekki ákvæðum laga
um þrifnað, og þeir mundu efcki
sinna honum. Hann kveinaði
og kvartaði og það voru hjá
honum tvær portúgalskar fcon-
ur. Ég spurði hann hvort hon-
um liði betur. Hánn sagði að
það væri ekki. önnur konan
sagði við mig:
— Hvað gerir þú?
— Ég tíni pappírsrusl og brota-
jám og svo er ég alltaf að