Þjóðviljinn - 03.03.1966, Page 2

2 SÍÐA
ÞJÖÐVILJTNN — Fimmtudagur 3. marz 1966.
Gils Guðmundsson mælir fyrir frumvarpi sínu um listamannalaun:
Núverandi skipan úthlutunar-
mála listamannalauna alóhæl
Gils Gudmundsson mælti í
gær fyrir frumvarpi sínu um
lista-mannalaun og Iistasjóð.
Sagði bann í framsöguræðu sinni,
að alþingi gæti ekki lengur skot-
ið sér undan því að setja fastari
og itarlcgri ákvæði um lista-
mannalaun. Gerði hann síðan
grein fyrir efni frumvarpsins,
sem hann kvað bæta nokkuð um
frá því scm nú er ef samþykkt
yrði. Skýrði hann frá því að
hann hefði borið frumvarpið upp
fyrir ýmsa listamcnn og hefðu
þeir lýst sig fylgjandi meginat-
riðunum í frumvarpinu.
Helztu atriði frumvarps Gils
eru: 1. Úthlutunamefnd verði
skipuð fulltrúum þriggja aðila;
Háskóla íslands, menntamálaráðs
og samtaka listamanna. 2. Til-
tekinn fjöldi viðurkenndra lista-
manna njóti fastra listamanna-
iauna á fjárlögum. 3. Tiltekinn
fjöldi listamanna hljóti allríflega
starfsstyrki f tvö eða þrjú ár 4.
Stofnaður verði listasjóður sem
styðji íslenzkt listalíf með ýms-
um hætti, svo sem nánar er fyr-
ir mælt í frumvarpi þessu. ö.
Heildarframlag .ríkisins til stuðn-
ir.gs listum og listamönnum verði
hækkað verulega.
í ræðu sinni benti Gils á, að
þser úthlutunaraðferðir, sem tíðk-
azt hafa á listamannafé, hefðu
yfirleitt ekki gefið góða raun,
og væru flestir á einu má’i um
'áð toWundið væri óhcntugra fyr-
irkomulag en nú er.
HEIÐURSLAUN —
FÖST LATIN
Vék Giis síðan að efni frum-
varpsins og ræddi hverja grein
fyrir sig. Þar benti hann á, að
í 1. grein er kveðið svo á að
fremstu listamenn þjóðarinnar,
sem réttmætt þyki að heiðra.
njóti allvevulegra launa ævilangt,
þannig að þeir séu á engan hátt
háðir duttlungum úthlutunar-
nefndar. 3. gr. tryggir 25—30
listamönnum föst laun á fjárlög-
um; þar af hljóti ailt að 10 heið-
urslaun 120 þús. kr. og allt að
20 árleg listamannalaun 80 þús.
kr. Skal stjórn Listasjóðs velja
þá menn, sem njóta heiðurslauna
skv. 3. grein og skal menntamála-
ráðuneytið síðan sjá um að nöfn
þeirra listamanna verði tekin upp
í fjárlagafrumvarp. Loks segir 6
greinin að launin skuli hækka
verði almenn hækkun á launum
opinberra starfsmanna.
LISTASJÓÐUR
I 2. kafla frumvarpsins er
fjallað um Listasjóð Islands.
sem Gils leggur til að stcfnaður
verði. Skal það vera verkefni
sjóðsins 1. Að veita viðtöku fé,
sem Alþingi ákveður á fjárlögum
eða með öðrum lögum að renna
skuli í sjóðinn, svo og gjafafé
og öðru þvf fé, sem honum kann
að berast. 2. Að veita viðtöku
sérsjóðum, sem einstaklingar fé-
lög eða fyrirtæki stofna til
stuðnings listum og faldir verða
Listasjóði til ávöxtunar og ráð-
stöfunar samkvæmt skipulags-
skrá. 3. Að úthluta fé úr sjóðn-
um til listamanna og eflingar
listalífs í landinu samkvæmt því
sem fyrir er mælt í lögunum.
Segir síðan í 9. gr. að árlega
skuli veita á fjárlögum eigi
minna fé en 5 milj. kr. í sióð-
inn. Um þessi atriði segir Gils
svo x greinargerð með frum-
varpi sínu að slíkur sjóðurmundi
hafa stórum meira svigrúm en
núverandi úthlutunarfyrirkomu-
lag leyfir til að styðja fslenzka
iistsköpun.
STARFSSTYRKTR
1 2 EÐA 3 AR
I 10, grein er sagt að Lista-
sjóður s.kuli veita starfsstyrki.
auk listamannaiaunanna, sem áð-
ur er á drepið. og segir fiutn-
ingsmaður í greinargerðinni að
hugmyndin með þessum starfs-
styrkjum sé sú að þeir verði
veittir starfandi listamönnum og
ungum og efnilegum mönnum,
sem sýnt hafa góða hæfileika
og líklegir þyki til góðra hluta
ef þeim gefst kostur á að starfa
Gils Guðmundsson.
að list sinni. Er gert ráð fyrir
því að menn njóti þessara starfs-
styrkja í a.m.k. tvö ár, en í
mesta lagi þrjú ár samfleytt.
VIÐURKENNING
1 11. grein er stjóm Lista-
sjóðsins heimilað að veita ár-
lega allt að 30 listamönnum við-
urkenningu, 40 þús. kr. Að vísu
geti sami maður notið viður-
kenningarinnar tvö ár í röð eða
lengur, en það sé hins vegar háð
úthlutun hverju sinni.
ÖNNUR VERKEFNI
SJÓÐSINS
12. gr. fjallar um þau atriði,
sem Listasjóður ætti að sinna
umfram það, sem áður er getið,
vaxi honum fiskur um hrygg.
Ætti sjóðurinn að verja eftir-
stöðvum sínum, ef einhverjar
Kjara-
bætur án verkfalla
Ósjaldan hefur Morgun-
blaðjð boðað þá kenningu að
verklýðsfélög ættu að kjósa
Sjálfstæðismenn Ú1 forustu;
þá myndi þeim vegna betur !
kjarabaráttunni. Sjálfstæðis-
flokksmenn kynnu semsé að
tryggja kjarabætur án verk-
falla en væru frábitnir þeim
hættj illra kommúnista að
heyja verkföll án kjarabóta
Þyrftu félög sem tryggðu sér
svo ákjósanlega forustu ekk-
ert fyrir hiutunum að hafa
heldur kæmu atvinnurekenri-
ur með hækkað kaup og bætt
vinnuskilyrði á silfurbakka
eins og stimamjúkir þjónar
1 ljósi þessarar kenningar
hlýtur framkoma atvinnurek-
enda við Verzlunarmannafé-
lag Revkjavíkur að vekja
sérstaka athygli. Það félag
lýtur forustu kunnra Sjálf-
stæðisflokksmanna sem sízt
verða bendlaðir við vanþókn-
anlegar kenningar. Samt er
það félag nú valið úr, og at-
vinnurekendur sýna því al-
veg sérstaka andúð. Flestum
öðrum verklýðsfélögum hefur
sem kunnugt er tekizt að
tryggja kjarabætur án verk-
falla á undanförnum mánuð-
um — ekki sízt þeim sem
lúta forustu margúthrópaðra
austrænna agenta — og hjá
sumum félögum hafa þær
kjarabætur orðið einhverjar
þær mestu sem náðst hafa í
einu vetfangj. En þegar röð-
in kemur að Verzlunarmanna
félagi Reykjavíkur bjóða at-
vjnnurekendur sannarilega
ekkj kjarabætur á silfur
bakka — ekki einusinni þær
sem aðrir höfðu fengið um-
vrðalítið — neldur gerðu at-
vjnnurekendur kröfur um að
kjörin yrðu skert mjög veru-
lega. Síðasta tilbog atvinnu-
rekenda mun aðeins nema
broti af þeim úrskurð; sem
kjaradómur kvað upp í máli
opinberra starfsmanna og
urðu þó fáir til að telja að
sá dómur næði réttlætismáli.
Var ekkj annað sjáanlegt í
gær en atvinnurekendur væru
staðráðnir í þvi að knýja
verzlunarmenn til verkfalla.
og fyrir þeim vakir auðvitað
að þaA verðj verkföll án
kjarabóta.
Þessj málsmeðferð sýnir
glöggt að sú upphaflega
kenning Morgunblaðsins að
kjarabarátta hyrfi úr sög-
unni ef menn með velþókn-
anlegar stjómmálaskoðanjr
veldust til forustu í stéttar-
félögum, var okki hugsað út
frá sjónarmjði launamanna
Fyrir blaðinu vakt,- auðsjá-
anlega það viðhorf eitt að
hægt væri að hafa stjórn á
'likiim mönnum og fá þá tjl
að leysa málin með því að
’oggja kiarabaráttuna niður
Þeir Sjálfstæðisflokksmenn
eru að vonum fáir sem láta
hafa siig til þvíUkra þjón-
ustuverka; hinsvegar hlýtnr
‘'ramkoman við Verzluna’-
•nannafélag Reykiavíkur að
verða ti‘1 þess að ýmsir 1
Heirra hðpi takí að hugleiða
á nýjan hátt viðhorf sitt tjl
stjómmála. — Austri.
wMNaBasNftMaaaaMBasaMaaaaaaaaaaaaaaMaaaaaaaaaagiaaaaaaaaaBBaaaaaaaaaaBaaaaBaaBaHaaBBaBasaaaaaaaaaaaaaaaaftaaaB.iaaaa'SB
Enn harðir
bardagar i
S- Vietnam
SAIGON 1/3 — Eftir fréttum
frá Saigon að dæma eru enn
háðir harðir bardagar f norður-
hluta Suður-Víetnams. Þar seg-
ist Saigonherinn hafa unnið
mikinn sigur á skæruliðum og
fellt 444 þeirra í orustu sem
staðið hefur f vikut.íma.
Skammt þar fyrir sunnan
halda áfram harðir bardagar
milli skæruliða og bandarískra
lanrigönguliða. Randaríkjamenn
"pgjast hafa fellt 115 skæruliða.
Randarfskur taismaður sagði í
~aigon f dag að fundizt hefði 91
ckotpallur fyrir sovézk loft-
varnaskeyti f Norður-Víetnam.
en ekki héfði verið vitað um
nema 65 í lok janúar og um 50
um jólaleytið.
Frá Sjúkrasamiagi
Reykjavikur
Kjartan Magnússon læknir, hættir störfum sem
heimilislæknir hinn 1. apríl n.k. — Þeir samlags-
menn, sem hafa hann sem heimilislækni, þurfa því
að koma í afgreiðslu samlagsins í þessum mánuði
og velja heimilislækni í hans stað. — Samlags-
skírteinið óskast sýnt þegar læknir er valinn.
Sjúkrasamlag: Reykjavíkur.
ÚTBOÐ
væru, til eftirtalinna verkefna:
1 Með því að reisa, kaupa eða
taka á leigu hús á hentugum
stöðum, þar sem listamönnum
yrði boðið að dveljast um skeið
við listsköpun. 2. Með því að
skipuleggja og kosta eða styðja
með fjárframlögum kynningu og
túlkun góðrar listar sem víðast
um landið. 3. Með stuðningi við
fslenzkar mvndlistarsýningar er-
lendis. 4. Með stuðningi við
listahátíð, sem haldin yrði á
nokkurra ára fresti. 5. Með því
að greiða höfundarlaun og út-
gáfustyrk vegna allt að fjögurra
bóka á ári, sem valdar yrðu úr
íslenzkum samtíðarbókmenntum
og gefnar út f ódýrum almenn-
ingsútgófum með sérstöku tilliti
til æskufólks. 6. Með öðrum
stuðningi við fslenzka listsköpun
og listtúlkun samkv. reglum, er
stjórn Listasjóðs setur þar um
og menntamálaráðherra stað-
festir.
I 13. gr. er sagt að stjórn sjóðs-
ins skuli heimilt að leggja til “
hliðar allt að 20% af árlegum
tekjum sjóðsins. eða að verja
þeim til þeirra verkefna, sem að
ofan greinir.
S.TÖ MANNA STJÓRN
TIU 4RA ARA
Þá er kveðið á um stjóm
sjóðsins, sem skipuð skal sjö
mönnum, tveimur kosnum af há-
skólaráði Háskólans, tveimur
kosnum a.f menntamálaráði og
bremur frá stjórn Bandalags ís-
lenzkra listamanna. Skal jafn-
heimilt að kjósa fulltrúa utan
sem innan raða nefndra aðila.
Sjóðstjómin skal kosin til fjög-
urra ára. Þá er í Í4. gr. ákvæði
um að ekki megi kjósa í sðal-
eða varastjórn mann, sem lík-
legt er að kunni að hafa hags-
muna að gæta við úthlutun
listamannalauna. Segir flutnings-
maður í greinargerð að t.a.m.
mætti telja líklegt að stjórn
Bandalags íslenzkra hstamanna
teldi hentara að velia til þessa
starfa listfróða menn utan síns
hÓDS.
Loks er ákvæði um reiknfngs-
haldsjóðsins og laun til stjóm-
armanna.
Að lokinni ræðu Gils var
frumvarpinu vísað til 2. umræðu
og menntamálanefndar.
Tilþoð óskast í að byggja undirstöður, stokka o.fl.
fyrir tvo vatnsgeyma Hitaveitu Reykjavíkur, sem
reistir verða á Öskjuhlíð.
Utboðsgögn eru afhent í skrifstofu vorri, Vonar-
stræti 8, gegn 2000 króna skilatryggingu.
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar.
Borgarspitalinn
/ Reykjavík
óskar að ráða tvo sérmenntaða iðjuþjálfa fOccu-
pational Terapists. Laun samkv. 16. launaflokki
opinberra starfsmanna. Umsóknir um störf þessi,
ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf,
sendist skrifstofu Sjúkrahúsnefndar Reykjavíkur,
Heilsuverndarstöðinni, Barónsstíg 47, Reykjavík.
Reykjavík 2. marz 1966,
Sjúkrahusnefnd Reykjavíkur.
Vélstjóri
Áburðarverksmiðjan h.f. þarf að ráða vélstjóra
vegna sumarfría-afleysinga frá 1. júní til 15. sept-
ember 1966. Það skilyrði er sett um menntun að
viðkomandi hafi próf úr Rafmagnsdeild Vélskólans
í Reykjavík. Laun samkvæmt kjarasamningi við
Vélstjórafélag íslands. Umsóknir ásamt upplýsing-
um um fyrri störf sendist Áburðarverksmiðjunni
h.f., Gufunesi, fyrir 20. marz 1966.
ÁBURÐARVERKSMIÐJAN h.f.
Laust starf
Síldarútvegsnefnd hefur ákveðið að ráða
fulltrúa til skrifsíofustarfa með aðsetri á
Austurlandi.
Umsóknir ásamt upplýsingum um aldur,
menntun og fyrri störf sendist skrifstofu
Síldarútvegsnefndar á Siglufirði eða
Reykjavík fyrir 10. marz 1966.
Síldarútvegsnefnd.
Sjómem vantar
ó netabát
JÓN GÍSLASON s.f.
Sími 50865 eða 50524.
Herrapeysur - Nylonúlpur
Skyrtur — Leðurjakkar o.m.fl.
Góðar ódýrar vörur.
Verzlunin Ó.L.
Traðarkotssundi 3 (móti Þjóðleikhúsinu)'.